1. Ngande weyaso di’olimu wa mbetɛ anto ambeki wekɔ olimu washimbɛ nsɛnɔ?

OLIMU wa mbetɛ anto ambeki wekɔ olimu washimbɛ nsɛnɔ! Ngande weyaso dui sɔ? Etena kakasha Yeso didjango diofundami lo Mateo 28:19, 20, nde akate ate: “Nyotshu . . . nyetɛ anto . . ., ambeki, nyaabatize.” Ohomba akɔna wele la batisimu? Ɔsɔ ekɔ dui dialɔmbama le anto walanga nshimbamɛ. Onto lalanga batizama pombaka mbetawɔ dia nde kokaka nkondja lɔsɛnɔ la pondjo paka l’ɔtɛ wakavu Yeso lo dikambo diaso ndo wakandolwama. Diakɔ diele, ɔpɔstɔlɔ Petero akatɛ asekande Akristo ate: “Batisimu . . . kekɔ lo nyoshimbɛ . . . diɛsɛ la eolwelo ka Yeso Kristo.” (1 Pe. 3:21) Diakɔ diele, etena kabatizama ombeki, nde koka monga l’elongamelo ka nsɛna pondjo pondjo.

2. Lo ndjela 2 Timɔte 4:1, 2 woho w’ombetsha akɔna wahombaso monga?

² Dia mbetɛ anto ambeki, sho pombaka monga la “diewo dia mbetsha.” (Adia 2 Timɔte 4:1, 2.) Lande na? Nɛ dia Yeso akatodjangɛ ɔnɛ: “Nyotshu . . . nyetɛ anto . . ., ambeki, nyowaetshake.” Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akate ate: “Otetemale” lo olimu ɔsɔ “nɛ dia lo nsala ngasɔ, wɛ ayoyashimbɛ ndo ayoshimbɛ wanɛ wakohokamɛ.” L’ɔtɛ w’ɔkɔkɔ ɔsɔ mbakate Pɔɔlɔ ate: “Odjake yimba lo wetshelo ayɛ.” (1 Tim. 4:16) Lam’ele wetshelo mbɔtɔnɛka la mbetɛ anto ambeki, diakɔ diele sho nangaka dia wetshelo aso monga dimɛna efula.

3. Lo sawo nɛ, kakɔna kayotɔsɛdingola lo kɛnɛ kendana la mbeka l’anto Bible?

³ Sho mbekaka mbala la mbala la miliyɔ y’anto akambo wa mɛtɛ wa lo Bible. Koko oko wakatadiɛnyi lo sawo dietshi, sho nangaka mbeya woho wakokaso nkimanyiya efula l’atei awɔ  dia monga ambeki wa Yeso Kristo wambobatizama. Lo sawo nɛ, tayɔsɛdingola awui akina atanu wahomba ombetsha tshɛ nsala dia nkimanyiya ombeki dia mpama polo lo batisimu.

4. Lande na kele ombetsha hahombe ntɛkɛta amboleka efula etena kekande l’onto Bible? (Enda ndo nɔtɛ.)

⁴ Sho nangaka kɛnɛ ketshaso anto oma l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi. Diakɔ diele sho koka pembama dia ntɛkɛta efula lo kɛnɛ kendana l’awui walangaso. Koko, etena kalɔmbɔlande Wekelo wa Tshoto y’Etangelo, Wekelo wa Bible wa l’etshumanelo kana wekelo wa Bible la ngelo, ɔnɔmbɔdi hahombe ntɛkɛta amboleka efula. L’oyango wa ntshika dia Bible mbetsha, ombetsha pombaka ndjakimɛ di’aha ntɛkɛta efula ndo aha nyanga dia nembetshiya dui tshɛ dieyande diendana la divɛsa dimɔtshi dia lo Bible kana dui dikina. * (Jni. 16:12) Ɛdika ewo ka lo Bible kaki la yɛ l’etena kakayalongola batisimu la kɛnɛ kaya la yɛ nshi nyɛ. Ondo l’etena kɛsɔ wɛ akashihodiaka paka wetshelo w’etatelo wa lo Bible. (Hɛb. 6:1) Akakɔsɛ ɛnɔnyi efula dia wɛ mbeka awui weyayɛ ɛlɔ kɛnɛ, diakɔ diele toyangake dia mbetsha ombeki awui tshɛ l’etena kakɔ kaamɛ.

5. a) Lo mbɔtɔnganyiya la 1 Tɛsalɔnika 2:13, kakɔna kalangaso di’ombeki aso nshihodia oma lo wekelo ande? b) Ngande wakokaso nkeketsha ombeki dia mbitɛ anto akina akambo wekande?

⁵ Sho nangaka di’ombeki aso nshihodia ɔnɛ kɛnɛ kekande ndja oma l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi wakasambiyama. (Adia 1 Tɛsalɔnika 2:13.) Ngande wakokaso nsala dui sɔ? Keketsha ombeki dia mbitɛka anto akina awui wekande. Lo dihole dia nembetshiyaka ombeki avɛsa wa lo Bible tena tshɛ, lɔmbande dia nembetshiyaka avɛsa amɔtshi. Kimanyiya ombeki dia mɛna woho wendana Ɔtɛkɛta wa Nzambi la nde. Okande ambola wayowokimanyiya dia nde mbita kɛnɛ kakanyiyande ndo woho wayaokande lo kɛnɛ kendana l’avɛsa wadishande. (Luka 10:25-28) Ɛnyɛlɔ, mbolande ɔnɛ: “Ngande wambokokimanyiya divɛsa nɛ dia mɛna dionga dimɔtshi dia Jehowa?” “Wahɔ akɔna wamboyokondja oma lo dui dia mɛtɛ dia lo Bible nɛ?” “Ngande wayaokayɛ lo kɛnɛ kendana l’awui w’omayɛ la mbeka?” (Tok. 20:5) Kɛnɛ koleki ohomba ele, woho walanga ndo wakamba ombeki la kɛnɛ keyande, koko aha woho weyande awui efula.

6. Lande na kele ekɔ dui dia dimɛna dia ntshɔ l’ombetsha wahokɔ akambo dia teka l’ombeki aso?

⁶ Etena kekayɛ l’ombeki, onde wɛ tshɔka l’apandjudi wele embetsha w’eshika wahokɔ akambo? Naka wɛ nsala ngasɔ, kete wɛ koka mbalɔmba alako lo woho walɔmbɔlayɛ wekelo ndo lo woho wasalayɛ dia Bible mbetsha. Wɛ  pombaka monga l’okitshakitsha naka wɛ nangaka ndowanya akoka ayɛ wa mbetsha. (Ɛdika la Etsha 18:24-26.) L’ɔkɔngɔ wa laasɔ, mbola opandjudi wambohokɔ akambo dia kana ombeki ayɛ ekɔ lo nshihodia kɛnɛ kekande. Wɛ koka nɔmba opandjudi akɔ waamɛ dia nɔmbɔlaka wekelo wa Bible naka wɛ hoyala laawɔ lomingu ɔtɔi kana ndekana. Dui sɔ diayosala dia wekelo salemaka mbala la mbala ndo diayɛnya ombeki ohomba wa wekelo ande. Tɔfɔnyake pondjo ɔnɛ ɔsɔ ekɔ ombeki “ayɛ” ndo ɔnɛ ndooko onto okina lakoka mbeka la nde. Kɛnɛ koleki ele, wɛ nangaka kɛnɛ koleki ɔlɔlɔ le ombeki ayɛ l’oyango wa nde nsala ehamelo wa l’etete etena kekande akambo wa mɛtɛ.

7. Kakɔna kayokimanyiya ombeki dia nanga kɛnɛ kekande?

⁷ Ombeki ekɔ l’ohomba dia kɛna ele l’osalosalo ndo mboka dia wɛ ekɔ la dietawɔ l’akambo wa mɛtɛ wele lo Bible. (1 Tɛs. 1:5) Oma laasɔ, ondo nde ayoleka nanga kɛnɛ kekande. Naka kokaka, tɛnde woho wele nsɛna lo yoho yɔtɔnɛ l’atɔndɔ wa lo Bible akakokimanyiya. Oma laasɔ, nde ayoshihodia dia Bible koka mbokimanyiya nde lawɔ.

8. Akokayɛ nsala nto dia nkimanyiya ombeki ayɛ wa Bible, ndo lande na kahombayɛ nsala dui sɔ?

⁸ Etena kekanyu Bible, kɔndɔlɛ ombeki ayɛ bɛnyɛlɔ di’anto wakahomana l’ekakatanu wele oko wande ndo wakaatondoya. Wɛ koka ntshɔ l’ose etshumanelo ɔmɔtshi lele ɛnyɛlɔ kande koka monga la wahɔ le ombeki ayɛ. Kana wɛ koka nyanga awui amɔtshi wakeketsha wele lo jw.org lo asawo wele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “Bible tshikitanyaka sɛnɔ y’anto.” * Asawo wa ngasɔ ndo tovidɛo wayokimanyiya ombeki ayɛ dia mɛna dia ekɔ ohomba nkamba l’atɔndɔ wa lo Bible lo lɔsɛnɔ lande.

9. Ngande wakokayɛ nkeketsha ombeki dia nde mbitɛka ase nkumbo ndo angɛnyi ande awui wekande?

⁹ Naka ombeki ayɛ ekɔ otshukanyi, onde olonganyi ande ekɔ lo mbeka Bible ndo nde? Naka bu, kete kelɛke olonganyi akɔ dia nde monga wonya wekanyu Bible. Keketsha ombeki ayɛ dia nde mbitɛka nkumbo ndo angɛnyi ande awui wekande. (Jni. 1:40-45) Lo ngande? Wɛ koka tsho mbombola ɔnɛ: “Ngande wakokayɛ nembetshiya nkumbo kayɛ dui nɛ?” Kana: “Divɛsa diakɔna diakokayɛ nkamba la diɔ dia mbetawoya ɔngɛnyi ayɛ dui nɛ?” Lo nsala ngasɔ, wɛ ayolowanya ombeki ayɛ dia monga ombetsha. Oma laasɔ, naka nde ambokotsha kɛnɛ kalɔmbama, nde koka ntatɛ nsambisha oko opandjudi wahatabatizama. Wɛ  koka mimbola ombeki ayɛ dia kana nde mbeyaka onto okina lalanga mbeka Bible. Naka nde ambokotɛ, kete sawola l’onto akɔ aha la ntshimbatshimba ndo lɔmbande dia nyu mbeka Bible. Ɛnyande vidɛo yele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: Ngande wasalema wekelo wa Bible? *

10. Oko wotamidiɔ lo 1 Tɛsalɔnika 2:7, 8, ngande wakoka ombetsha mbokoya ɛnyɛlɔ ka Pɔɔlɔ?

¹⁰ Embetsha pombaka mɛnya dia vɔ ndjakiyanyaka ndo ndjashaka l’otema ɔtɔi le ambeki awɔ. Ɔsawɔ oko anto wayonga anangɛso l’akadiyɛso wa lo nyuma. (Adia 1 Tɛsalɔnika 2:7, 8.) Bu dui dia wɔdu le wɔ dia ntshika angɛnyi wa l’andja ɔnɛ ndo nsala etshikitanu tshɛ wahombama dia kambɛ Jehowa. Sho pombaka mbakimanyiya dia ntana angɛnyi wa mɛtɛ l’etshumanelo. Onga ɔngɛnyi w’ombeki ayɛ lo mbetshaka wenya kaamɛ lande aha tsho wonya wekanyu Bible, koko ndo lo waaso akina. Naka wɛ mbelɛka lo telefɔnɛ, mbofundɛka mesajɛ kana mbembolaka lo tshena pe ntondo ka nyu ndjeka, kete dui sɔ diayɛnya dia wɛ ndjakiyanyaka dikambo diande.

11. Kakɔna kalangaso di’ambeki aso mɛna l’etshumanelo, ndo lande na?

¹¹ Yokedi mɔtshi mbutaka ɔnɛ: “Onto tshɛ la lo ngelo koka mbisha lonya lo wodielo w’ɔna.” Sho koka mbuta ɔnɛ: “Onto tshɛ la l’etshumanelo koka mbisha lonya dia mbetɛ onto ombeki.” Diakɔ diele embetsha wa Bible w’eshika mbeyanyaka ambeki awɔ la anto akina wa l’etshumanelo wakoka monga la shɛngiya ya dimɛna le wɔ. Oma laasɔ, ambeki koka ngɛnangɛna monga kaamɛ l’ekambi wa Nzambi, ndo anangɛso l’akadiyɛso asɔ koka mbakimanyiya dia monga angɛnyi w’eshika wa Jehowa ndo vɔ koka mbakeketsha etena kongawɔ l’ekakatanu. Sho nangaka di’ombeki tshɛ ndjaoka dia nde ekɔ ose etshumanelo ndo ose nkumbo kaso ka lo nyuma. Sho nangaka dia nde ndjasukanya suke suke la nkumbo k’Akristo k’onto l’ɔnango ka dimɛna ndo kokana ngandji. Oma laasɔ, ayonga dui dia wɔdu le nde dia ntshika mbɔtɔ lɔngɛnyi la ma ma l’anto wahatowokimanyiya dia nanga Jehowa. (Tok. 13:20) Naka angɛnyi ande wa ntondo asɔ mbotona, nde ayeya dia nde koka ntana angɛnyi w’eshika l’okongamelo wa Jehowa.​—Makɔ 10:29, 30; 1 Pe. 4:4.

12. Lande na kahombaso sawolaka l’ombeki aso lo kɛnɛ kendana la ndjakimɔ k’Okristo ndo batisimu?

¹² Nyosawolake dimɛna awui wendana la ndjakimɔ k’Okristo ndo batisimu. Laadiko  di’awui tshɛ, oyango wekaso l’onto Bible ele dia mbokimanyiya dia nde monga ombeki wambobatizama. L’ɔkɔngɔ wa ngɔndɔ ngana ya mbeka Bible mbala la mbala ndo djekoleko l’ɔkɔngɔ wa ntatɛ mbɔtɔ nsanganya, ombeki pombaka nshihodia ɔnɛ oyango wa wekelo wa Bible ele dia mbokimanyiya dia nde ntatɛ kambɛ Jehowa oko Ɔmɛnyi ande ɔmɔtshi.

13. Wanya akɔna wahomba ombeki ntakola etena katandahame otsha lo batisimu?

¹³ Yema yema, onto leka Bible l’otema ɔtɔi koka nkotsha oyango wa batizama! Ntondotondo, ombeki pombaka mbeya ndo nanga Jehowa ndo monga la mbetawɔ le Nde. (Jni. 3:16; 17:3) Oma laasɔ, ombeki pombaka monga la diɔtɔnganelo la Jehowa ndo la etshumanelo. (Hɛb. 10:24, 25; Jak. 4:8) L’ekomelo, ombeki pombaka ntona mbekelo ya kɔlɔ ndo ndjatshumoya oma lo pɛkato yande. (Ets. 3:19) L’etena kɛsɔ, mbetawɔ kande kayowotshutshuya dia mbitɛ anto akina akambo wa mɛtɛ. (2 Kɔr. 4:13) Oma laasɔ, nde ayoyakimɔ le Jehowa ndo ayɛnya djembetelo ya ndjakimɔ kande lo batizama. (1 Pe. 3:21; 4:2) Ɔsɔ mɛtɛ ekɔ lushi l’ɔngɛnɔngɛnɔ efula le onto tshɛ! Etena katatakola ombeki nna tshɛ l’atei wa wanya asɔ dia nkotsha oyango ande, andolakande l’otema ɔtɔi ndo keketshande dia ntetemala mpama lo yoho ya dimɛna.

14. Ngande wakoka ombetsha sɛdingolaka ehamelo w’ombeki?

¹⁴ Sho pombaka monga la solo dia lotutsha etena kakimanyiyaso ombeki dia mpama polo ndo nde ndjakimɔ ndo batizama. Koko l’etena kɛmɔtshi, sho pombaka nsɛdingola dia kana nde ekɔ la nsaki ka kambɛ Jehowa Nzambi. Onde wɛ ekɔ lo mɛna tolembetelo tɔmɔtshi tɛnya di’ombeki ayɛ ekɔ lo nsala la wolo dia nkitanyiya wadjango wa Yeso? Kana onde nde ekɔ lo nanga mbeka tsho akambo amɔtshi wa lo Bible walangande?

15. Tolembetelo takɔna tɛnya di’ombeki ekɔ lo tahame tahomba ombetsha sɛdingolaka?

¹⁵ Sɛdingolaka mbala la mbala ehamelo wasala ombeki. Ɛnyɛlɔ, onde nde ekɔ lo mɛnya woho wayaokande lo dikambo dia Jehowa? Onde nde nɔmbaka Jehowa? (Os. 116:1, 2) Onde nde ngɛnangɛnaka mbadia Bible? (Os. 119:97) Onde nde ekɔ lo mbɔtɔ nsanganya mbala la mbala? (Os. 22:22) Onde nde ambosala etshikitanu wahombama lo lɔsɛnɔ lande? (Os. 119:112) Onde nde ambotatɛ mbitɛ ase  nkumbo ndo angɛnyi ande akambo wekande? (Os. 9:1) Ndo kɛnɛ koleki ele, onde nde nangaka monga Ɔmɛnyi wa Jehowa? (Os. 40:8) Naka ombeki hasale ehamelo kaanga ɔtɔi lo awui asɔ, kete l’ɔkɔmi tshɛ yanga dia mbeya lande na ndo oma laasɔ sawola la nde dui sɔ la ngandji, koko ta akambo hwe hwe. *

16. Kakɔna kakoka mɛnya dia kana wɛ pombaka nkomiya wekelo wa Bible?

¹⁶ Sɛdingolaka tena la tena dia kana wɛ pombaka ntetemala wekelo wa Bible l’onto ɔmɔtshi. Yambola wate: ‘Onde ombeki ɔnɛ nɔngɔsɔlaka wekelo? Onde nde ngɛnangɛnaka mbɔtɔ nsanganya? Onde nde ekekɔ la mbekelo ya kɔlɔ? Onde nde eke l’ɔtɛmwɛlɔ wa kashi?’ Naka okadimwelo wekɔ ɔnɛ eelo, kete ntetemala mbeka la nde Bible ekɔ oko ndakanya onto lahalange mbɔtɔ l’ashi woho wa nsala osale! Naka ombeki halange mɛtɛ kɛnɛ kekande ndo halange nsala etshikitanu, lande na ntetemala mbeka la nde?

17. Lo ndjela 1 Timɔte 4:16, kakɔna kahomba embetsha wa Bible tshɛ nsala?

¹⁷ Ekɔ dui di’ohomba efula dia sho nkotsha ɔkɛndɛ aso wa mbetɛ anto ambeki, ndo sho nangaka nkimanyiya ambeki aso wa Bible dia mpama polo lo batisimu. Diakɔ diele, sho pombaka ntshika dia Bible mbetsha ndo sho nangaka mbetsha l’osalosalo ndo la dietawɔ. Sho pombaka nkeketsha ombeki dia monga l’angɛnyi l’etshumanelo. Ndo katokake epole ɔsɛkɛ l’oyango wa ndjakimɔ ndo batizama, ndo katɔsɛdingolake tena la tena ehamelo w’ombeki. (Enda kiombo yele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “ Kɛnɛ kahomba embetsha nsala dia nkonya ambeki polo lo batisimu.”) Sho ngɛnangɛnaka woho weso l’akoka wa mbisha lonya l’olimu washimbɛ nsɛnɔ! Nyɛsɔ toyashikikɛ dia nsala kɛnɛ tshɛ kakokaso nsala dia nkimanyiya ambeki wa Bible dia vɔ mpama polo lo batisimu.