1. Kwesakana na byaamba Mateo 28:18-20, Yesu wapaine ñanyi mukambizho?

YESU byo asangwilwe, wamwekele ku baana banji ba bwanga kimye kyo bakonkene pamo mu Ngalilea. Wajinga na kintu kyanema bingi kyo akebelenga kwibabuula. Ñanyi kintu kyonkakyo? Byambo byanji byanembwa pa Mateo 28:18-20.—Tangai.

2. Ñanyi mepuzho o tusakukumbula mu uno mutwe?

² Mukambizho wa kwa Yesu wa kufunjisha bantu kwikala baana ba bwanga wingila ne ku bakalume ba Lesa bonse lelo jino. Onkao mambo, twayai tukumbule mepuzho asatu aamba pa mwingilo witupa Yesu. Bwipuzho butanshi, kununga pa kufunjisha baana ba bwanga ba katataka mikambizho ya Lesa, ñanyi kintu kikwabo kyo twafwainwa kuba? Bwa bubiji, basapwishi bonse mu kipwilo bakonsha kukwasha byepi muntu ubena kufunda Baibolo kukosesha bulunda bwanji na Lesa? Bwa busatu, twakonsha kukwasha byepi bena Kilishitu baleka kusapwila kutendeka jibiji kwingila mwingilo wa kufunjisha bantu kwikala baana ba bwanga?

3. Ñanyi kishinka kyanema kiji mukambizho wa kwa Yesu?

³ Mikambizho ya kwa Yesu kechi yakobankana ne. Twafwainwa kufunjisha bantu bintu byo akambizhe. Nangwa byonkabyo, kechi twafwainwa kulubako kishinka kyanema ne. Yesu kechi waambile’mba: ‘Bafunjishai bintu byonse byo nemukambizha ne.’ Bino waambile’mba: Bafunjishai “kulama bintu byonse byo nemukambizha.” Kukookela uno mukambizho kulumbulula’mba twafwainwa kufunjisha muntu bya kuba ne kumumwesha bya  kuba byo byo bintu. (Byu. 8:31) Mambo ka o kyanemena kuba byobyo?

4. Kulama mukambizho kulumbulula ka? Ambai kimwesho.

⁴ “Kulama” mukambizho kulumbulula kumukookela. Pa kuba’mba tumvwishe byo twakonsha kufunjisha muntu kulama, nangwa’mba kukookela bintu byakambizhe Kilishitu, langulukai pa kino kimwesho. Mufunjishi ufunjisha bantu bya kwendesha motoka wibafunjisha byepi kulama mizhilo ya pa mukwakwa? Uno mufunjishi patanshi wakonsha kwibafunjisha mizhilo ya pa mukwakwa mu sukulu. Pano bino, pa kuba’mba afunjishe baana banji ba sukulu bya kukookela ino mizhilo, wafwainwa kubapo kintu kikwabo. Wafwainwa kuya nabo pa mukwakwa na motoka pa kuba’mba ebamweshe byo bafwainwa kwendesha motoka mu mukwakwa muji myotoka yavula ne kwibambila kulondela byo aji kwibafunjisha mu sukulu. Twakonsha kufunjilako ka ku kino kimwesho?

5. (a) Kwesakana na byaamba Yoano 14:15 ne 1 Yoano 2:3, Twafwainwa kufunjisha bantu bo tufunjisha Baibolo kuba byepi? (b) Ambaipo bintu bimo byo twakonsha kufunjisha bo tufunjisha Baibolo.

⁵ Inge tubena kufunjisha bantu Baibolo, twibafunjisha bikeba Lesa. Bino kechi twafwainwa kupelelatu ponkapo ne. Twafwainwa kwibafunjisha kwingijisha byo babena kufunda mu bwikalo bwabo pa juba pa juba. (Tangai Yoano 14:15; 1 Yoano 2:3.) Kupichila mu byo tuba, twakonsha kumwesha bo tufunjisha Baibolo byo bakonsha kwingijisha mafunde a mu Binembelo pa Sukulu, ku nkito nangwa mu bya kisangajimbwe. Twakonsha kwibashimikizha kintu kitumwekejile mu bwikalo bwetu kimwesha kwingijisha jifunde ja mu Baibolo byo kwituzhikijile ku kizumba nangwa kwitukwasha kufuukulapo bulongo. Inge tuji na bo tufunjisha Baibolo, twakonsha kulomba kwi Yehoba kuba’mba mupashi wazhila ebatangijilenga.—Yoa. 16:13.

6. Ñanyi bintu byavwangwa mu kufunjisha bakwetu kulama mikambizho ya kwa Yesu?

⁶ Ñanyi bintu byavwangwamo mu kufunjisha bakwetu kulama mikambizho yapaine Yesu? Twafwainwa kukwasha bo tufunjisha Baibolo kwikala na kizaku kya kufunjisha bantu kwikala ke baana ba bwanga. Bafunda Baibolo bamo bachina mwingilo wa kusapwila. Onkao mambo, twafwainwa kwibatekenya pa kwibafunjisha pa kuba’mba bakwatakanye, twi bafike pa muchima, ne kwibatundaika kubapo kimo. Twakonsha kuba byepi pa kuba’mba tukwashe bo tufunjisha Baibolo kwikala na kizaku kya kusapwila mambo awama?

7. Twakonsha kukwasha byepi ye tufunjisha Baibolo kwikala na kizaku kya kusapwila mambo awama?

⁷ Twakonsha kwipuzha muntu ye tufunjisha Baibolo mepuzho nabiji ano: “Kwingijisha mafunde a mu Baibolo kwimukwasha byepi kupimpula byubilo byenu? Nanchi mwalanguluka’mba bantu bakwabo nabo bafwainwa kumvwa bino byambo nyi? Mwakonsha kuba byepi pa kuba’mba mwibakwashe?” (Maana 3:27; Mat. 9:37, 38) Mweshai ye mufunjisha Baibolo matalakiti aji pa bingijisho byo twingijisha mu mwingilo ne kumwipuzha wasalapo akonsha kutemwa balongo banji, balunda nanji, nangwa bakwabo mo bengijila nkito. Mupai ye mufunjisha Baibolo ano matalakiti. Ubaipo kimwesho kimo na ye mufunjisha Baibolo pa kumumwesha bya kupana talakiti mu jishinda jawama. Inge ye tufunjisha bamuswisha kwikala musapwishi wabula kubatizhiwa, twafwainwa kwingilanga nanji mwingilo wa kusapwila ne kumukwasha.—Sapwi. 4:9, 10; Luka 6:40.

8. Mambo ka o kyanemena kukwasha bo tufunjisha Baibolo kutemwa Lesa ne bantu? (Monai kakitenguluzha ka kuba’mba “ Bya Kukwasha bo Tufunjisha Baibolo Kutemwa Lesa.”)

⁸ Vulukainga kuba’mba Yesu witukambizhe kufunjisha bakwetu “kulama bintu byonse” byo  akambizhe. Bino bintu byavwangamo mikambizho ibiji ikatampe, ko kuba’mba kutemwa Lesa ne kutemwa bakwetu. Ino mikambizho yonse ibiji yakwatankana na mwingilo wa kusapwila ne kufunjisha bantu kwikala baana ba bwanga. (Mat. 22:37-39) Ñanyi lukwatankano lujipo? Kintu kilengela kwingilako mwingilo wa kusapwila ke butemwe bo twatemwa Lesa ne bakwetu. Bantu bamo babena kufunda Baibolo bakonsha kumvwa moyo kwingilako mwingilo wa kusapwila. Bino twakonsha kwibabuula’mba, nabukwasho bwa Yehoba bakonsha kushinda moyo wa kuchina bantu. (Sala. 18:1-3; Maana 29:25) Kutemwa Lesa ne bantu ko kukatundaika ufunda Baibolo kushinda moyo wa kuchina bantu ne kusapwila byambo bya lutekenesho biji mu Mambo a Lesa. Kakitenguluzha kaji mu kino kibaaba kalumbulula byo twafwainwa kuba pa kuba’mba tukwashe bo tufunjisha Baibolo kutemwa Lesa. Nga kipwilo kyakonsha kukwasha byepi Bafunda Baibolo kwikala na butemwe?

9. Mu kimwesho kya muntu ubena kufunda kwendesha motoka, mu ñanyi mashinda mo akonsha kufunjila bintu byanema?

⁹ Langulukai jibiji pa kimwesho kya muntu ubena kufunda kwendesha motoka. Inge kya kuba ubena kwendesha motoka mufunjishi wanji saka aikala, mu ñanyi jishinda mo abena kufunjila kwendesha? Kupichila mu kuteleka ku bibena kumbuuula mufunjishi wanji ne kumona bibena kwendesha bakwabo myotoka. Mufunjishi wakonsha kutongola muntu ubena kwendesha motoka waswisha mukwabo kutwela mu mukwakwa. Nangwa wakonsha kwamba pa muntu ubena kwendesha motoka wafwomonako malaichi anji kuchina’mba wakalengela bakwabo kukankalwa kumona bulongo. Kwamba pa bano bantu kwakonsha kulengela muntu ubena kufunda kwendesha motoka kufunda bintu byanema byo akonsha kulondela pa kwendesha motoka.

10. Ki ka kikakwasha ufunda Baibolo kwikala mwana wa bwanga?

¹⁰ Kyo kimotu, ufunda Baibolo watendeka kwenda mu jishinda jaya ku bumi, ufunda byavula ku mufunjishi wanji, ne ku bakalume ba Yehoba bakwabo. Onkao mambo, ki ka kikakwasha muntu ufunda Baibolo kuyilako palutwe? Kutanwa ku kupwila kwetu kwa bwina Kilishitu. Mambo ka? Majashi a mu Binembelo o bomvwa pa kupwila akebakwasha kuyukilapo byavula, kukosesha lwitabilo lwabo, ne kwibakwasha kutemwa Lesa. (Byu. 15:30-32) Kikwabo, kimye kya kupwila, mufunjishi wanji wakonsha kukwasha ye afunjisha kuyuka balongo ne banyenga bapichilepo mu bintu byo abena kupitamo ne aye. Ufunda Baibolo wakonsha kumona balongo ne banyenga byo babena kumwesha butemwe. Langulukai pa bino.

11. Ufunda Baibolo wakonsha kutaana bantu baji byepi mu kipwilo, kabiji bakonsha kumulengela kuba byepi?

¹¹ Muntu ufunda Baibolo kabiji nsemi ubena kukomesha baana bunke bwanji wamona nyenga mwina Kilishitu ubena kukomesha baana bunke bwanji. Watundaikwa bingi pa kumona byo abena kwibikako kwiya ku Nzubo ya Bufumu na baana banji ba bacheche. Muntu ufunda Baibolu uji na lukatazho lwa kukankalwa kuleka kupeepa fwanka wamonañana na musapwishi wajinga na lonka luno lukatazho ne kwilushinda. Musapwishi wabuula uno ufunda Baibolo amba kutemwa Yehoba ko kwamutundaikile kukookela mikambizho ya Lesa. (2 Ko. 7:1; Fili. 4:13) Ufunda Baibolo byo ateleka ku jishimikila ja uno musapwishi, watundaikwa bingi mulongo byo amubuula’mba, “Ne anweba mwakonsha kuleka.” Nsongwakazhi ubena kufunda Baibolo wamona nyenga mwanyike ubena kwiyowa mwingilo wa kusapwila. Ufunda Baibolo wamona lusekelo luji na uno nyenga, kyamutundaika kukeba kuyuka kyalengela’mba uno nyenga ekalenga na lusekelo kimye kyonse.

12. Mambo ka o twakonsha kwambila’mba bonse mu kipwilo baji na mwingilo wa kukwasha boba babena kufunda Baibolo?

 ¹² Bafunda Baibolo inge bayuka basapwishi ba kishinka bapusana pusana, bakafunjilako bya kulama mukambizho wa kwa Kilishitu wa kutemwa Lesa ne bakwetu. (Yoa. 13:35; 1 Timo. 4:12) Kabiji byonka byo twaambapo kala, muntu ubena kufunda Baibolo wakonsha kufunjilako ku basapwishi bapitapo mu makatazho epasha na o abena kupitamo. Kabiji ukafunda kuba’mba naye wakonsha kwikala mwana wa bwanga wa kwa Kilishitu. (Mpitu. 30:11) Bonse ba mu kipwilo bakonsha kubapo bimo bya kukwasha bafunda Baibolo kukomenako. (Mat. 5:16) Pa bunke bwenu ñanyi bintu byo muba pa kutundaika boba babena kufunda Baibolo beya na kupwila?

13-14. Yesu waubile byepi na batumwa banji kimye kyo balefwilwe?

¹³ Twafwainwa kukwasha balongo ne banyenga bakooka kutendeka jibiji kukookela mukambizho wa Kilishitu wa kufunjisha bantu kwikala baana ba bwanga. Twafwainwa kulondela byaubanga Yesu pa kukwasha batumwa banji inge baikala na bijikila.

¹⁴ Ku mpelo ya mwingilo wa kwa Yesu pano pa ntanda kimye kya lufu lwanji byo kyafwenyenyenga pepi, batumwa banji “bonse bamushile ne kunyema.” (Mako 14:50; Yoa. 16:32) Yesu waubile byepi kimye batumwa banji kyo balefwilwe? Byo papichile kimye kicheche kufuma kimye kyo bamusangwile, Yesu wabuujile baana banji ba bwanga bamo amba: “Kwakamwa ne! Yainga mukabuule balongo bami kuba’mba [Nasangulwa].” (Mat. 28:10a) Yesu kechi wasankijilepo batumwa banji ne. Nangwa kya kuba bamushile, bino aye watwajijile kwibatela’mba “balongo bami.” Byonkatu biji Yehoba, Yesu wajinga na lusa ne kulekelako bantu mambo.—2 Mfu. 13:23.

15. Tumvwa byepi pa balongo ne banyenga baleka kusapwila?

¹⁵ Ne atweba twata bingi muchima boba baleka kusapwila. Bano bantu ke balongo ne banyenga yetu, kabiji twibatemwa bingi. Kechi twalubamo mingilo yaingilanga bano bakwetu ba mu lwitabilo kunyuma ne, nangwa kya kuba bamo kampe papita ne myaka yavula. (Hebe. 6:10) Twibatonga bingi. (Luka 15:4-7) Mu ñanyi mashinda mo twakonsha kumweshesha’mba twibata muchima byonka byaunga Yesu?

16. Twakonsha kumwesha byepi amba twata muchima balongo ne banyenga bakooka?

¹⁶ Betaingako ku kupwila. Jishinda jimo Yesu jo atundaikijilemo batumwa banji kimye kyo balefwilwe ke kwibeta kuba’mba bamonañane nanji. (Mat. 28:10b; 1 Ko. 15:6) Ne atweba lelo jino twakonsha kukwasha bakooka kupichila mu kwibeta kwiya na kupwila inge kechi babena kuba byobyo ne. Twayuka’mba twafwainwa kwibatundaika kwiya na kupwila pa bimye byavula pa kubatu’mba bakatendeke kupwila. Yesu wafwainwa wasangalele bingi baana banji ba bwanga byo baswile lwito lwanji.—Esakanyaiko Mateo 28:16 ne Luka 15:6.

17. Twafwainwa kuba byepi inge mulongo nangwa nyenga wakooka waiya na kupwila?

¹⁷ Batambwilainga na lusekelo. Yesu wakwashishe baana banji ba bwanga kukasuluka kimye kyo bamonañene nanji kupichila mu kuya ko bajinga ne kutendekelapo kwamba. (Mat. 28:18) Twafwainwa kuba byepi inge musapwishi wakooka waiya pa Nzubo ya Bufumu? Twafwainwa kumutambwila na lusekelo. Kimye kitanshi kampe kechi twakonsha kuyuka bya kwamba ne. Kwa kubula kumulengesha bumvu, twakonsha kumubuulatu byo twaumvwa bulongo pa kumumona.

18. Twakonsha kutundaika byepi basapwishi bakooka?

¹⁸ Batundaikainga kufuma panshi ya muchima. Kyamweka baana ba bwanga balangulukilenga’mba kechi bakonsheshe kwingila  mwingilo wa kusapwila mwaya ntanda yonse ne. Yesu wibalayile’mba: “Nji nenu moba onse.” (Mat. 28:20) Abya kino kyakwashishe baana ba bwanga nyi? Ee. Byo papichiletu moba acheche kufuma po ebabuujile bino byambo, bapayankene na ‘kufunjisha ne kusapwila mambo awama.’ (Byu. 5:42) Ne atweba twafwainwa kutundaikainga boba bakooka. Bakonsha kwikala na moyo wa kutendeka kusapwila jibiji. Twakonsha kwibabuula’mba kechi bakasapwilanga bunke bwabo ne. Inge benengezha, twafwainwa kuya nabo mu mwingilo. Bakasanta bingi pa kwibakwasha kutendeka jibiji kusapwila mambo awama. Inge ke tumweshe boba bakooka amba twibamona’mba balongo ne banyenga yetu, bakatendeka kwingijila Lesa jibiji, kabiji kipwilo kyonse kikasangalala bingi.

19. Ñanyi kintu kyo tubena kukebesha kuba, kabiji mambo ka?

¹⁹ Tukengila uno mwingilo wa kufunjisha bantu kwikala ke baana ba bwanga kufika ñanyi kimye? Uno mwingilo tukamwingila kufika ne ku mpelo ya buno bwikalo. (Mat. 28:20; monai Mutanchi wa Byambo bya mu Baibolo, “Mpelo ya buno bwikalo.”) Abya tukakonsha kwingila uno mwingilo witupa Yesu kufika ne ku mpelo nyi? Kyo kikonkwanyi kyetu. Twingijisha kimye kyetu, ngovu yetu, ne mali pa kuba’mba tukebe boba baji “na michima ya bukishinka ya kukeba bumi bwa myaka ne myaka.” (Byu. 13:48) Umvwe twauba bino, ko kuba’mba tubena kulondela mu ngayo ya kwa Yesu. Waambile’mba: “Kajo kami ke kuba kyaswa muchima wa yewa wantumine ne kupwisha mwingilo wanji.” (Yoa. 4:34; 17:4) Ne atweba kyo kintu kyo tubena kukebesha kuba. Tubena kukeba kupwisha mwingilo ye betupa. (Yoa. 20:21) Kabiji tubena kukeba bantu bakwabo, kubikapotu ne boba bakooka kutwajijila kwingijila pamo ne atweba uno mwingilo.—Mat. 24:13.

20. Kwesakana na byaamba Filipai 4:13, mambo ka o twakonsha kupwishishi mwingilo witukambizha Yesu kwingila?

²⁰ Kechi kyapeela kwingila mwingilo witupa Yesu ne. Pano bino, kechi tubena kwingila uno mwingilo bunke bwetu ne. Yesu walayile’mba ukekala ne atweba. Twingijila pamo ne Lesa uno mwingilo wa kufunjisha bantu kwikala baana ba bwanga byo tuji “ba mwingilo umo ne Lesa” kabiji “pamo ne Kilishitu.” (1 Ko. 3:9; 2 Ko. 2:17) Onkao mambo, twakonsha kupwisha uno mwingilo. Ke munema mukatampe kabiji kituletela bingi lusekelo kwingila uno mwingilo ne kukwashako bakwabo nabo kwingilako.—Tangai Filipai 4:13.