1. N’nga ti lamulo liivi lavelenle Yesu va lemba la Mateu 28:18-20?

VANDULI vovenyathi-iwa Yesu atooneela wa anamafunjedhee wu Galileya. Liye atokaana mwasa ofuneya vinjinji ira aawandele anamafunjedhee. Mwasiwa ali wan’ni? Ulembiwile mu lemba la Mateu 28:18-20.—Muleri.

2. N’nga pivyofuka viivi vinofuna i-yo funjedha?

² Lamulo lavelenle Yesu wa anamafunjedhee thitho tofuneya vinjinji wa mutu uliwethene malambo ano. Ee-no dhoweni nioneni vyofuka viraru vyovwelana na lamulo liniva-idhe Yesu. Loroma, malo mofunji-a anamafunji-a apya malamulo a Nlungu, inofwanela i-yo ira chini? Lanambili, n’nga anamalaleya othene pingoni anofwanela ira n’ni ira taulukuli-e uzimu wa anamafunjedha? Laneraru, n’nga ninaakami-e a-vi abali ofooka ira naaliwene talabenga basa loira anamafunjedha?

3. N’nga vyafunji-a Yesu aongilevo yongo n’ni imbo-i ili yofuneya vinjinji?

³ Malangi-o a Yesu mbo-orucha. I-yo ninofwanela funji-a atu vyongo vyothene vinitongile liye. Mbwenye kaninofwanela diwala yongo imbo-i yeniyo ili yofuneya vinjinji. Yesu kaaongile ira: ‘Mufunji-enga atu vyongo vyothene viutongileni miyo.’ Liye aongile ira: “Mufunji-enga atu vwela vyongo vyothene viutongileni miyo.” Vyevi vinofuna vionge ira kaninofwanela afunji-a anamafunjedha Bibilya mwemo munairele  aliwa, mbwenye ninofwanela aoni-a mwemo munairele aliwa. (Mayir. 8:31) Mwasiwa ngwan’ni?

4. N’nga chiifwanafwani-o iivi inonikami-a vwechecha inothapulela funji-a thitho vwela?

⁴ Ira nivwecheche pama inothapulela vwela, thuulelani va ifwanafwani-o ya xikola lofunji-a karo. Yoroma, namafunji-a unofunji-a malamulo a rapani wari mwa xikolanimo. Mbwenye ira aafunji-e anamafunjedha vwela malamulo enala namafunji-a unofwanela ira yongo inango. Liye unofwanela gwela karonimo m’mona namafunjedha awendi-anga karo thitho m’mona akala liye uno-indi-edha basa vyafunjedha liye wari mwafunja liye xikolani mule. N’nga ninofunjedhavo n’ni va ifwanafwani-o yei?

5. (a) Movwelana na lemba la Juwau 14:15; 1 Juwau 2:3, n’nga ninofwanela afunji-a n’ni anamafunjedhi-u yofuna ira tairenga? (b) Velelani ifwananafwani-o ya mwemo munasogolele i-yo anamafunjedhi-u.

⁵ Naafunji-anga atu ninoafunji-a malamulo a Nlungu. Mbwenye ninofwanela laba vinjinji kwaranya vyevyo. Ninofwanela afunji-a anamafunjedhi-u i-ndi-edha basa vaingumi yiwa vinofunjedha aliwa. (Muleri Juwau 14:15; 1 Juwau 2:3.) Dhela mwa ifwanafwani-o yi-u yapama, ninooda aoni-a anamafunjedhi-u mwemo munaodele aliwa i-ndi-edhela basa makundo a Bibilyani xikolani, basani thitho hora yovuma. Ninooda awandela anamafunjedhi-u mwemo makundo a Bibilya mwanivunele aliwa thitho munikami-idhe aliwa ira niode ira yosakula yapama. Nakala vambo-i na namafunjedhi-u ninofwanela ira lobelo wa Yohova vovepa ira liye anisogolele na zimwee ochena.—Juwau 16:13.

6. N’nga vofunji-a atu enango vathangani-iwile n’ni vofuna vwela malamulo a Yesu?

⁶ N’nga wari mofunji-a tathangani-idhevo n’ni vofuna ira ni-vwele lamulo la Yesu? I-yo ninofwanela akami-a anamafunjedhi-u Bibilya ira tadhiveliwengana basa loira anamafunjedha. Mbwenye anamafunjedha enango tanoova tathuulela laba vyevyo. Mbwenye, ninofwanela kala oleva rima thitho akami-a ira taidhiwe makundo manjinji a Bibilyani. Akala vinofunjedha aliwa Bibilyani vinoafiya varimani, aliwa tanokala olimbi-eya ira tairena. N’nga ninaire a-vi ira naakami-e anamafunjedha kaana ifunelo yofuna dhowa malaleela?

7. N’nga ninakami-e a-vi namafunjedha ira akaena ifunelo yolaleela?

⁷ Nyo munooda mfuka namafunjedhinyu ira: “N’nga imbarimbari ya Bibilyani iukami-idheni a-vi kaana ingumi yapama? Nyo kamunoona ira atu enango anofuneela uvwa imbarimbarila? N’nga munaire a-vi ira muode akami-a?” (Sang. 3:27; Mat. 9:37, 38) Mum’moni-e namafunjedhinyu matratado ava mafaramento ofunji-ana thitho mum-iye ira aode sakula inakale yofuneya wa abalee axamwalee venango avwee abasani. * Mumva-e namafunjedhinyu matratado o-iyana-iyana. Mumfunji-e mooma rima moda ofuna gawela matratadwao. Vanduli voi namafunjedhinyu utorumeli-iwa kala namalaleya o-obadiziwa nyo munofwanela laleela na liye ira muode mkami-a.—Namal. 4:9, 10; Luka 6:40.

8. Mwasiwa ngwan’ni pyofuneya ira anamafunjedhi-u takaengana udhivela na Nlungu vambo-i naatu? (Onani kwadru loi:  “Mwemo munakami-edhe nyo namafunjedha vanowenjedhela liye udhivela na Nlungu.”)

⁸ Muthuulele ira Yesu unifunji-idhe ira naafunji-enga atu enango “vwela vyongo vyothene” vinitongile liye. Evi vinothangani-avo  malamulo menli malukulu—dhiveliwana Nlungu na afwao—Malamulo menlala anovwelana na basa lolaleela thitho ira anamafunjedha. (Mat. 22:37-39) Moi-avi? Inonilimbi-a inda basa lolaleela ngu udhivela—udhivela una-iyo na Nlungu wa naatu. Pyovweya ira anamafunjedha Bibilya enango mavwelwiwa anoona ira basa lolaleela linowaovi-a. Ninooda roromela ira anamafunjedhala mokami-iwa na Yohova aliwa mwaimbarimbari tanodha mali-a ova atu. (Salimo 18:1-3; Sang. 29:25) Akaana udhivela na Nlungu thitho naatu, namafunjedha unooda ngonji-a ova atu liye kala olimba rima volaleela. Kwadru lili va muru wen’na unooni-a maxikada a mwemo munamkami-edhe i-yo namafunjedhi-u wenjedha udhivela na Nlungu. Pingo thitho unooda kami-a namafunji-a achineneeva wenjedhela udhivela. Moi a-vi?

9. Va ifwanafwani-o ya xikola lofunji-a karo ndi moda uuvi mwemo namafunjedha munaode liye funjedha vyongo vyofuneya?

⁹ Nawelela va ifwanafwani-o ya xikola lofunji-a karo, kathuulelani vya namafunja vanowendi-a liye karo angali vambo-i na namafunji-ee n’nga liye unofunjedha n’ni? Vomvuruwana namafunji-a thitho ing’ana anamawendi-a karo apama. Mofwanafwani-a namafunji-a unooda m’moni-a namawendi-a wapama weniyo unorumeli-a ira tavire. Venango unooda mthonyi-edha namawendi-a karo weniyo uno-indi-a mapiskapiska ira a-adodomi-e afwee anoing’ana ikundu inango. Vifwanafwani-o ninga vyevi vinooda mkami-a namafunjedha funjedhavo yongo yofuneya vinjinji ira aode i-ndi-edha basa.

10. N’nga inamkami-e namafunjedha dhowa vasogolo chini?

¹⁰ Tisaasawa thitho na vinoireya na namafunjedha aromanga wenda dhowa ndhila yodhowa wu ingumi yo-omala. Liye kanofunjedha wa namafunji-eeve, mbwenye thitho wa vifwanafwani-o vyapama vya anamalaba enango a Yohova. Vingalive e-no n’nga chini inaode kala yokami-a vinjinji ira namafunjedha adhowe vasogolo? Fwanyeya va migumanoni. Mwasiwa ngwan’ni? Vamigumanoni liye unooda funjedha vyongo vinjinji thitho limbi-a iroromelo yee vowenjedhela udhivelee na Nlungu. (Mayir. 15:30-32) Thitho kai evyove, vamigumanoni namafunji-a unooda m’mwidhiwi-a namafunjedhee wa abali enango. Masiki angalive ira namafunjedha unooda zindiela ira makalelwee mbolandana na aaliwa namafunjedha unooda kaana ngari yoona vifwanafwani-o vyapama vyaudhivela wa makristau no indi-edha basa. Dhoweni nioneni vifwanafwani-o vinango.

11. N’nga pivifwanafwani-o viivi vwevyo anamafunjedha vinaone aliwa pingoni, ninga vyo-arelavo viwa vinokala n’ni?

¹¹ Kathuulelani vya namafunjedha wa i-yana wenuo uli diye wu Nyumbani ya Umwene unom’mona rongola mwinango wadiye ninga vili liye. Liye unana ona vilimbi-edha unaira rongoluo vofiya vamigumanoni vambo-i na a-imee akirikiti unomfiyela aliwa varimani namafunjedha. Venango muthuulele vya namafunjedha unorucheyana i-yachi fumali liye utom’mwidhiwa bali mwinango ana yorucha imbo-ive mbwenye liye oda i-yachi fumali. Bali unanam’mwandela namafunjedha ira ali mdhiveliwana wee na Nlungu wam’mwiri-idhe vwela malamulwee. (2 Akor. 7:1; Afil. 4:13) Voi e-no, baluo unoonga ira nyotho munooda! Vovwa istoriaya balula namafunjedha unokala olimbi-eya vinjinji. Venango, kathuulelani vya sikana weniyo unofunjedha Bibilya liye unom’mona sikana fwee kala waimwerumweru  vinjinji mwasa okala wa Mboni dha Yohova. Ona imwerumweru yothene ya rongolula namafunjedha unofuna vyoidhiwa mwasee unokalela liye waimwerumweru.

12. Mwasiwa ngwan’ni ninoonga ira uliwethene pingoni unofwanela ira ikundu yee ira namafunjedha adhowe vasogolo?

¹² Namafunjedha aonanga ekane vifwanafwani-o vyaabali pingoni liye unofunjedha inothapulela vwela malamulo na dhiveliwana Nlungu vambo-i naatu. (Juwau 13:35; 1 Timo. 4:12) Ninga muonele i-yo namafunjedha unooda funjedha vifwanafwani-o vyaabali enao aguman’nena nyarwa dholandana na dhina liye namafunjedha unanafunjedha ira ka-i vyo-oodeya ira machinjo ofwanelela ira akale nama-arela wa Kristu. (Dotor. 30:11) Mutu uli wethene pingoni unooda ira vyo-iyana-iyana vofuna dowi-a vasogolo uzimu wa anamafunjedha. (Mat. 5:16) N’nga nyo? Munaire a-vi vofuna kami-a namafunjedha Bibilya ira tafiyenga vamigumanoni?

13-14. N’nga Yesu aatena a-vi anamafunjedhee enao talunduwile na vyongo vyaireile?

¹³ I-yo ninofuna akami-a abali-u afookile welela basa loira anamafunjedha. Ira niode kaana mathuulelo ooda irana vyevyo dhoweni nione vyairile Yesu voakami-a anamafunjedhee enao takondile a-dhiveliwa na vyongo vyaireile.

¹⁴ Yesu vyakwa liye “anama-arelee othene tatomnyanyala thitho tatomtawa.” (Marku 14:50; Juwau 16:32) N’nga Yesu aatena a-vi anama-arelee enao takondile adhiveliwa na vyongo vyaireile? Vangavirile hora yoyeva Yesu adhavenyathi-iwe atoawandela anama-arelee enango ira: “Kamuove! Dhowani mumaawandele abalanga [ira miyo nditovenyathi-iwa].” (Mat. 28:10a) Yesu kaanyanyanle anama-arelee masiki angalive ira aliwa tatomtawa, Yesu atodhowanave aitana ira anama-arelanga na “abalanga.” Molandana na Yohova, Yesu atoira vyongo mooma rima thitho atoalevelela.—2 Mam. 13:23.

15. N’nga ninovifwa a-vi wa atu ale afookile?

¹⁵ Molandana na mwemo i-yo ninoabala vinjinji atu ale afookile. Aliwa mbaabali-u thitho ninoadhiveliwana! Ninothuulela basa lothene lilabile aliwa ndulimu wa vyawa vinjinji. (Aeb. 6:10) Ninowasuwa vinjinji. (Luka 15:4-7) N’nga ninaire a-vi ira nisazi-e Yesu vooni-a ira ninowabala atu ale afookile?

16. N’nga ninaoni-e a-vi ira ninoabala abali-u afookile?

¹⁶ Mwaaitanelenga ofooka migumanoni. Yesu atoalimbi-a anama-arelee alunduwile voaitanela gumanoni. (Mat. 28:10b; 1 Akor. 15:6) I-yo ninofwanela irana vimbo-ive waabali-u afookile, aliwa ta-afiyenga vamigumanoni muthuulele ira hora dhinango ninofwanela aitana fendo dhinjinji fiedha tangarumenle mwitanwi-u. Mwaimbarimbari Yesu ali waimwerumweru anama-arelee tadharumele mwitanwee. I-yo thitho ninodha kaana imwerumweru imbo-ive yen’na! Onani thitho va Mateu 28:16 na Luka 15:6.

17. N’nga ninaire a-vi akala bali ofooka unanadhowa migumanoni?

¹⁷ Mwawachelenga abali afookile namandha menli. Yesu atoairana anamafunjedhee dhivwa ira tatowacheliwa tadhagumane, liye ngwaromile aongana. (Mat. 28:18) N’nga ninaire a-vi abali-u afookile tafiya Nyumbani ya Umwene? Ninofwanela roma aongana vooni-a ira nitoawachela namandha menli. Hora dhinango ninooda a-kaana yoonga mbwenye ira naaoni-e ira nitoawachela ninofwanela onga mandhu o-orucha ira nditodiveliwa uonani.

18. N’nga ninaakami-e a-vi abali-u ofooka?

 ¹⁸ Mwaasikimize ira munoakami-a. Anama-arela a Yesu kataona ira kanooda laleela ilambo yothene. Mbwenye Yesu atoasikimiza voawandela ira: “Ndili nanyo malambo othene.” (Mat. 28:20) N’nga vyevyo vyatokami-a anamafunjedhao? Ee, vangavirile malambo oyeva vanduli va evyo, aliwa tali opingeya “vofunji-a no laleela milanyu yapama.” (Mayir. 5:42) Anamalaleya ofooka thitho ninofwanela asikimizeli-a ira ninoakami-a aliwa. Venango anooda thuulela ira katinakale ofwanelela welela okoka laleela mbwenye ninooda asikimizeli-edha abali audhivelala ira aliwa katili okene takala okozeya ninooda dhowa vambo-i malaleela, mo-okaikela anokala aimwerumweru vowachela pedhelo li-u. Naaonanga ofooka ira mbaabali-u vyo-arelavo vyee vinokala vyapama waaliwa thangani-avo pingo wethene.

19. N’nga ifuneloyi-u chini, mwasiwa ngwan’ni?

¹⁹ Fiyedhela elini vanafuna i-yo dhowanave laleela nofunji-a? Fiyedha komoni wavyongo vyothakala. (Mat. 28:20; onani madhu akomoni. “Komoni wa vyongo vyothakala.”) Nga i-yo ninovioda vyevyo? Ee, yei chosakula yi-u i-yo ninokala aimwerumweru vo-indi-edha basa, hori-u, ngurudhi-u, kobiridhi-u vofwanya atu ale tali okozeya ira taire vyongo vyapama vofuna wachela ingumi yo-omala.” (Mayir. 13:48) Naira e-no nino-arela ifwanafwani-o ya Yesu, liye aongile ira: “Yodya yanga kuira ifunelo ya wenuo andirumile nomari-a basalee.” (Juwau 4:34; 17:4) Yei thitho chiifunelo yi-u ninofuna mari-a basa liniva-idhe Yesu. (Juwau 20:21) Ninofuna atu enango thangani-avo ofooka tadhowenave laba basa leli.—Mat. 24:13.

20. Movwelana na lemba la Afilipi 4:13, n’nga inanisikimizeli-edha chini ira ninooda mari-a basa lelo Yesu liniva-idhe liye?

²⁰ Chiimbarimbari laba basa linive-idhe Yesu ndinyarwa mbwenye kanili okene. Yesu atoonga ira unodhakala ikundu yi-u naoda basa loira anamafunjedha ninolaba na “anamaongela a Nlungu” thitho “mokami-iwa na Kristhu.” (1 Akor. 3:9; 2 Akor. 2:17) Vyevi vinonisikimizeli-edha ira ninoonda mari-a basali. Mo-okaikela laba basa leli nokami-a atu enango ira vimbo-ive njingari ilukulu— Muleri Afilipi 4:13.