1. Molingana na Mateyu 28:18-20, kansi Yesu elamula ophunzila ŵake kucita cinji?

PAVULI poukishiwa, Yesu eonekela kwa ophunzila ŵake amene enze esonkhana ku Galileya. Enzofuna kuŵauzhya cinthu ciyakine cofunika ngako. Kansi enzofuna kuŵauzhyanji? Zeciŵauzhya zupezeka pa Mateyu 28:18-20.​—Ŵelengani.

2. Tilaŵizhyane makonsho otyani?

² Lamulo ya Yesu yopanga ophunzila yukata soti nchito kuli atumiki a Mulungu masiku ŵano. Tetyo, tiyeni tilaŵizhyane makonsho atatu okatizhyana na nchito yecitipasa Yesu. Yoyamba, kuyangizhyila pa kuphunzisa ŵanthu, kansi tufunika kucita cinthu ciyakine cotyani? Yaciŵili, kansi ofalisa onse mumpingo angayavye tyani ophunzila Baibo kuti akule mwauzimu? Yacitatu, tingayavye tyani Akhristu ofooka kuti ayambe soti kulalikila?

3. Kansi lamulo ya Yesu yuyangizhyilapo kucita cinji?

³ Malamulo a Yesu ni osavuta kukonkha. Tufunika kuphunzisa ŵanthu vinthu vecitilamulila. Olo n’tetyo, tufunika lini kuluŵa mfundo yofunika ngako. Yesu aliyolaŵile kuti: ‘Mukoŵaphunzisa vinthu vonse venekulamulilani.’ M’malomwake, elaŵila kuti: Mukoŵaphunzisa “kusunga vinthu vonse venekulamulilani.” Pofuna kumvwila lamulo iyi, tufunika kuphunzisa ophunzila Baibo zaangacite noŵaphunzisa  mwaangaziseŵenzeshele pa umoyo wao. (Mac. 8:31) Ndaŵa yanji tufunika kucita tetyo?

4. Kansi kusunga lamulo kutanthauza cinji? Fotokozani cisanzo.

⁴ ‘Kusunga’ lamulo kutanthauza kumvwila. Kuti tione mwatingayavyile munthu kusunga vinthu vecitilamulila Yesu, tiyeni tilaŵizhyane cisanzo ici. Kansi munthu wamene ophunzisa munthu muyakine kuyendesha motoka, angamuyavye tyani kukonkha malamulo a pa mseu? Coyamba, ofunika kumuphunzisa malamulo a pa mseu. Tetyo, kuti amuyavye kukonkha malamulo aya, ofunika kucita cinthu ciyakine. Ofunika kumuyanganila pakuyendesha motoka pa mseu noona mwakuseŵenzeshela zawaphunzila. Kansi tingaphunzile cinji pa cisanzo ici?

5. (a) Molingana na Yohane 14:15 koma soti 1 Yohane 2:3, kansi tufunika kuyavya ophunzila Baibo kuti akocita cinji? (b) Fotokozani vinthu viyakine vamungacite kuti muŵayavye.

⁵ Patuphunzila Baibo na ŵanthu, tuŵaphunzisa zakufuna Mulungu kuti tikocita. Koma pali soti ziyakine zatufunika kucita. Tufunika kuyavya ophunzila Baibo kuti akoseŵenzesha zaakuphunzila pa umoyo wao wa siku na siku. (Ŵelengani Yohane 14:15; 1 Yohane 2:3.) Mwa zocita zasu, tingayavye ophunzila kuona mwaangaseŵenzeshele mfundo za m’Baibo ku sukulu, ku nchito olo pakucita zosangulusha. Tingaŵauzhye za vinthu veticitikila pa umoyo, noŵafotokozela mwamene kuseŵenzesha malangizo a m’Baibo kwetitetezela notiyavya kupanga cosankha canzelu. Patili pamozi na ophunzila, tingasenge Yehova kuti akoŵasogolela na mzimu wake utuŵa.​—Yoh. 16:13.

6. Kansi n’cinji ciyakine catufunika kucita kuti tiyavye ayakine kumvwila malamulo a Yesu?

⁶ Kansi kuphunzisa ayakine malamulo a Yesu kuyangizhyilapo cinji? Tufunika kuyavya ophunzila Baibo kunkhala na cifuno colalikila. Ophunzila ayakine angacite wowa kulalikila. Tetyo, tufunika kunkhala oleza mtima patuŵayavya kumvwisha mfundo za m’Baibo kuti ankhale na cikhulupililo cotang’a. Kucita izi kungaŵasonkhezele kuti akolalikila. Kansi tingacitenji kuti tiyavye ophunzila kunkhala na cifuno colalikila uthenga uweme?

7. Kansi tingacitenji kuti tiyavye ophunzila kunkhala na cifuno colalikila uthenga uweme?

⁷ Tingakonshe ophunzila Baibo makonsho monga akuti: “Kansi kuseŵenzesha zayuphunzisa Baibo kwakuyavyani tyani? Kansi pali ayakine amene ofunika kumvwa uthenga uyu? Ko mungacitenji kuti muŵayavye?” (Miy. 3:27; Mat. 9:37, 38) Mungaoneshe wophunzila tumatrakiti twamene tuli mu Thuboksi ya Zofalisa Zophunzisila. Ndipo mungamusenge kuti asankhe twakuona kuti tungafwike pa mtima abanja ŵake, ayake olo ŵakuseŵenza nao. * Mungapase wophunzila tumatrakiti tosiyanasiyana. Kuyangizhyila apo, mungacite naye cisanzo coonesha mwaangayaŵilile tumatrakiti. Tetyo, pavuli pakuti wayenelela kunkhala wofalisa wosabatizika, tufunika kulalikila naye kuti timuyavye.​—Mlal. 4:9, 10; Luka 6:40.

8. Ndaŵa yanji ophunzila ofunika kukonda ngako Mulungu na ŵanthu? (Onani bokosi yakuti “ Mwamungayavyile Ophunzila Baibo Kuti Akokonda Ngako Mulungu.”)

⁸ Mukokumbukila kuti Yesu etilamula kuti  tikophunzisa ayakine “kusunga vinthu vonse” vecitilamulila. Izi zuyangizhyilapo malamulo aŵili akulu-akulu amene ni kukonda Mulungu nokonda muyako. Malamulo aŵili aŵa okatizhyana na nchito yolalikila nopanga ophunzila. (Mat. 22:37-39) Kansi pali kukatizhyana kotyani? Cutisonkhezela kulalikila ni kukonda Mulungu na ŵanthu ayakine. Mpomvwika kuti ophunzila Baibo ayakine angacite wowa kuyamba kulalikila. Koma tingaŵalimbikishe kuti moyavyiwa na Yehova angakwanishe kusilizhya wowa. (Sal. 18:1-3; Miy. 29:25) Bokosi yamene ili mu nkhani ino ifotokoze zatingacite kuti tiyavye ophunzila kuti akokonda ngako Mulungu. Kuyangizhyila apo, kansi mpingo ungacite cinji kuti uyavye ophunzila alomba kuti akoonesha ngako cikondi?

9. Ni m’njila zotyani zamene munthu wophunzila kuyendesha motoka angaphunzililemo?

⁹ Ganizilani soti cisanzo ca munthu wamene ophunzila kuyendesha motoka. Pakuyendesha motoka pa mseu, angaphunzile zinyinji kufumila kuli womuphunzisa. Kansi ni m’njila zotyani zaangaphunzililemo? Mwa kumvwishila zakumuuzhya womuphunzisa na kuona zakucita oyendesha mamotoka ayakine. Mwacisanzo, womuphunzisa angamulangizhye za oyendesha motoka muyakine wamene olola muyake kuti ankhale pasogolo. Olo angamulangizhye za woyendesha motoka muyakine wamene ocefyako malaiti ya motoka kuti asatowe okuza kusogolo. Visanzo voteti vingayavye wophunzila kuziŵa vinthu vaangacite pakuyendesha motoka.

10. N’cinji cingayavye ophunzila Baibo kuluta pasogolo mwauzimu?

¹⁰ Molingana na izi, wophunzila Baibo wamene wayamba kuyenda pa njila ya ku moyo, angaphunzile zinyinji kufumila kuli womuphunzisa koma soti kuli atumiki ayakine a Yehova amene ni visanzo viweme. Kansi n’cinji cingayavye ophunzila Baibo kuluta pasogolo mwauzimu? Ni kupezeka pa misonkhano. Ndaŵa yanji? Malangizo yaangamvwe pa misonkhano yangaŵayavye kuziŵa zinyinji, kutang’isha cikhulupililo koma soti kukonda ngako Mulungu. (Mac. 15:30-32) Kuyangizhyila apo, womuphunzisa angamuziŵikishe kuli akwasu na azilongosi amene angankhale na zokumana nazo zolingana na zake. Wophunzila angaone visanzo va akwasu na azilongosi amene oonesha cikondi mumpingo. Ganizilani visanzo ivi.

11. Kansi wophunzila angaone visanzo votyani mumpingo, ndipo vingamukhuze tyani?

¹¹ Wophunzila Baibo wamene olela yeka ŵana waona kalongosi wamene naye olela yeka ŵana. Okhuzika mtima kuona mwakucitila khama kalongosi kuwela ku Ng’anda ya Ufumu na ŵana ŵake atontho-atontho. Wophunzila wamene ovutika kuleka kupepa fwaka waziŵana na mkwasu wamene enze na vuto yolingana na yake koma ekwanisha kuisilizhya. Mkwasu uyu omuuzhya mwamene kukonda Yehova kwemuyavyila kuti akomvwila malamulo ŵake. (2 Akor. 7:1; Afil. 4:13) Pavuli pakuti mkwasu wauzhya wophunzila mwecilekela kupepa fwaka, olaŵila kuti, “Nawe ungakwanishe kuleka.” Wophunzila olimbikishiwa ndipo onkhala na cidalilo cakuti naye angakwanishe. Wophunzila Baibo wamene ni msimbi oona kalongosi wacilumbwana osangalala kutumikila Yehova. Wophunzila pakuona cimwemwe caali naco kalongosi, olimbikishiwa ndipo ofuna kuziŵa zinyinji zucitisha kuti akonkhala okondwa.

12. Ndaŵa yanji tingalaŵile kuti aliyense angayavye wophunzila kuluta pasogolo mwauzimu?

 ¹² Ngati wophunzila waziŵana na ofalisa anyinji, visanzo vao vingamuyavye kusunga lamulo ya Khristu yamene ni kukonda Mulungu na ŵanthu. (Yoh. 13:35; 1 Tim. 4:12) Monga ni mwatalaŵililapo kale, wophunzila Baibo angaphunzile mwangagonjesele mavuto kufumila kuli ofalisa amene ekumanako na mavuto olingana na ŵake. Visanzo vao vingamuyavye kuziŵa kuti naye angakwanishe kucinja kuti ankhale wophunzila wa Khristu. (Deut. 30:11) Aliyense mumpingo angayavye kuti wophunzila alute pasogolo mwauzimu. (Mat. 5:16) Kansi mukonda kucita tyani kuti mulimbikishe wophunzila Baibo wamene opezeka pa misonkhano?

13-14. Kansi Yesu ecitanji pa nthawi yamene atumwi enze efooka?

¹³ Tufunika kuyavya akwasu na azilongosi ofooka kuti ayambe soti kulalikila nopanga ophunzila. Mwamene Yesu ecitila zinthu na ophunzila ŵake, zuonesha mwatufunikila kucitila nase masiku ŵano.

¹⁴ Yesu pecisala patontho kupaiwa, ophunzila “onse em’thaŵa nomusiya yeka.” (Mko. 14:50; Yoh. 16:32) Kansi Yesu ecitanji pa nthawi yamene atumwi enze efooka? Pavuli poukishiwa, Yesu euzhya okonkha ŵake ayakine kuti: “Musayope! Nkhoyani mukauzhye akwangu [kuti neukishiwa].” (Mat. 28:10a) Yesu aliyosiye kukonda ophunzila ŵake. Olo kuti ove emusiya, yove epitilizhya kuŵaita kuti “akwake.” Molingana na Yehova, Yesu enze wacifundo koma soti wokhululukila.​—2 Maf. 13:23.

15. Kansi akwasu na azilongosi ofooka tufunika kuŵaona tyani?

¹⁵ Molingana na Yesu, nase tuwakonda ngako akwasu na azilongosi amene eleka kulalikila. Tikalukumbukila nchito yecicita akwasu na azilongosi aŵa potumikila Yehova vyaka vinyinji kuvuli. (Aheb. 6:10) Tuŵayeŵa ngako soti! (Luka 15:4-7) Potolela cisanzo ca Yesu, kansi tingaoneshe tyani kuti tukonda akwasu na azilongosi amene ni ofooka?

16. Kansi tingaoneshe tyani kuti tudela nkhaŵa akwasu na azilongosi amene ni ofooka?

¹⁶ Mukoŵaitila ku misonkhano. Njila imozi yamene Yesu elimbikishilamo ophunzila ŵake, ni kuŵaitila ku msonkhano. (Mat. 28:10b; 1 Akor. 15:6) Molingana na izi, nase tingalimbikishe ofooka kupezeka ku misonkhano ya mpingo. Tuziŵa kuti tingafunikile kuŵaitila kanyinji kuti ayambe kupezeka soti pa misonkhano. Yesu esangalala peciona kuti ophunzila ŵake avomelezhya ciitano.​—Linganizhyani Mateyu 28:16 na Luka 15:6.

17. Kansi tufunika kucita cinji ngati mkwasu olo kalongosi wofooka wawela pa misonkhano?

¹⁷ Mukoŵalondela mwacimwemwe. Yesu ecitisha ophunzila ŵake kunkhala omasuka pecikumana naye, mwa kuvwendela pafupi noŵalaŵizhya. (Mat. 28:18) Kansi tufunika kucita cinji ngati mkwasu olo kalongosi wofooka wawela pa misonkhano? Tufunika kuŵalondela mwacimwemwe. Payakine, poyamba tingavutike kupeza mau yatingalaŵile. M’malo molaŵila mau yakuti yangaŵacitishe nsoni, tingaŵauzhye kuti takondwela kukuonani.

18. Kansi tingalimbikishe tyani Akhristu ofooka?

¹⁸ Mukoŵalimbikisha. Payakine ophunzila a Yesu enzoona kuti angakwanishe lini kulalikila  pacalo conse. Koma Yesu eŵalimbikisha mwa kuŵauzhya kuti: “Neo nili namwe masiku onse.” (Mat. 28:20) Kansi ophunzila ŵake elimbikishiwa na mau aŵa? Eee. Pavuli pake, enkhala otangwanika “pophunzisa nolalikila uthenga uweme.” (Mac. 5:42) Akhristu ofooka nao ofunika cilimbikiso cifukwa payakine angacite wowa kuti ayambe soti kulalikila. Tingaŵalimbikishe mwa kuŵauzhya kuti tikolalikila nao pamozi. Ngati ni okonzeka, tingalutile nao pamozi mu utumiki. Mosakaikila angayamikile ngako thandizo yasu pakuyamba soti kulalikila. Ngati tuona Akhristu ofooka monga akwasu na azilongosi, tingaŵayavye kunkhala soti acangu, zamene zingacitishe kuti mpingo wonse unkhale wosangalala.

19. Kansi tufunishisha kucita cinji, ndipo ndaŵa yanji?

¹⁹ Kansi nchito yolalikila nopanga ophunzila ipitilizhye mpaka lini? Mpaka posilizhyila pa calo. (Mat. 28:20; onani Zakumapeto, “Masiku otsiliza.”) Kansi tikwanishe kulalikila nopanga ophunzila mpaka pa nthawi yamene iyo? Nise osimikizhya kucita tetyo. Nise osangalala kuseŵenzesha nthawi yasu, mphamvu zasu na cuma casu posakila ŵanthu amene ali na “maganizo oyenela, amene angaŵayavye kuyopeza moyo wosasila.” (Mac. 13:48) Tikacita izi niye kuti tutolela cisanzo ca Yesu wamene elaŵila kuti: “Cakulya cangu ni kucita cifunilo ca wamene enituma nosilizhya nchito yake.” (Yoh. 4:34; 17:4) Nase tufunishisha kusilizhya nchito yetepasiwa. (Yoh. 20:21) Ndipo tufuna kuti seo tonse, kuyangizhyilapo ofooka tipitilizhye kukata nchito iyi.​—Mat. 24:13.

20. Molingana na Afilipi 4:13, ndaŵa yanji tulaŵila kuti tingakwanishe kukata nchito yecitipasa Yesu?

²⁰ Ni cinthu lini cipepu kukwanilisha nchito yecitipasa Yesu. Koma tikokumbukila kuti tili lini seka. Yesu elonjeza kuti akankhale nase. Ngati tupanga ophunzila, tunkhala “anchito ayake a Mulungu” ndipo “tunkhala pamozi na Yesu.” (1 Akor. 3:9; 2 Akor. 2:17) Tetyo, tingakwanishe kucita nchito iyi. Kulaŵila cendi, ni mwai ukulu ngako kukata nchito iyi noyavya ayakine kutolamo mbali mu nchito yamene iyi.​—Ŵelengani Afilipi 4:13.