Ir al contenido

Ir al índice

KʼUTUNEM 45

Ri kqabʼan che kitoʼik ri e nikʼaj chik rech kkinimaj ri taqanik xuya kan ri Cristo

Ri kqabʼan che kitoʼik ri e nikʼaj chik rech kkinimaj ri taqanik xuya kan ri Cristo

«Jix, chibʼanaʼ tijoxelabʼ [...]. Cheʼitijoj che unimaxik ronojel jas ri xixintaq wi» (MAT. 28:19, 20).

BʼIXONEM 89 Ktewchix ri ktatabʼenik xuqujeʼ knimanik

RI KQETAʼMAJ NA *

1. ¿Jas taqanik xuya ri Jesús pa Mateo 28:18-20?

ARE chiʼ ri Jesús kʼastajisam chik, xukʼut ribʼ chkiwach ri utijoxelabʼ, che kimulim kibʼ pa Galilea. Kʼo jun jastaq nim ubʼanik che kraj kubʼij chke. ¿Jas riʼ? Kojkunik kqasikʼij pa Mateo 28:18-20 (chasikʼij uwach).

2. ¿Jas preguntas kqil pa wajun kʼutunem riʼ?

2 Qonojel ri kqapatanij ri Dios kimik xuqujeʼ rajawaxik kqanimaj ri utaqanik ri Jesús che kitoʼik ri e winaq rech keʼux tijoxelabʼ. Rumal laʼ, chqanikʼoj oxibʼ preguntas che kʼo ubʼanik rukʼ ri chak che xuya kan ri Jesús chqe. Nabʼe, ¿jas nikʼaj chi jastaq rajawaxik kqakʼut chkiwach ri tijoxelabʼ are chiʼ kqakʼut ri utaqanik ri Dios chkiwach? Ukabʼ, ¿jas tobʼanik rajawaxik kkiya konojel ri qachalal re ri congregación che utoʼik ri tijoxel rech kkʼiy pa ri ukojonik? Y urox, ¿jas kqabʼan che kitoʼik ri e qachalal che kiyaʼom kan upatanexik ri Jehová rech kkimaj chi jumul ubʼanik tijoxelabʼ?

CHQAKʼUTUʼ CHKIWACH RI UNIMAXIK RI TAQANIK XUYA KAN RI CRISTO

3. ¿Jas chi jun jastaq xubʼij ri Jesús are chiʼ xuya ri utaqanik?

3 Jesús xubʼij che rajawaxik kqakʼut chkiwach ri e winaq ri xukʼut kanoq. Are kʼu, rajawaxik kqachʼobʼo che Jesús xaq xiw ta xubʼij: «Chikʼutuʼ chkiwach ronojel ri nukʼutum chiwach». Xaneʼ, xubʼij: «Chikʼutuʼ chkiwach unimaxik ronojel ri nukʼutum chiwach». We kqaj kqabʼan wariʼ, rajawaxik kqakʼut chuwach ri tijoxel ri kubʼano y ri kubʼan che ubʼanik. ¿Jasche?

4. Chayaʼ ubʼixik rukʼ jun kʼutbʼal ri kqabʼan che utoʼik jun tijoxel rech kunimaj ri utaqanik ri Cristo.

4 ¿Jas kqabʼan che utoʼik jun winaq rech kunimaj ri taqanik xuya kan ri Cristo? Chqilaʼ jun kʼutbʼal. ¿Jas kubʼan jun ajtij re jun tijobʼal re ubʼinisaxik chʼichʼ che ukʼutik chkiwach ri rajtijoxelabʼ ri unimaxik ri leyes de tránsito? Ri ajtij weneʼ nabʼe kukʼut chkiwach ri leyes de tránsito. Are kʼu, we ri ajtij kraj che ri tijoxelabʼ kkinimaj ri e taqanik, rajawaxik kubʼan chi nikʼaj jastaq. Rajawaxik kbʼe kukʼ pa ri bʼe rech keʼutoʼ che ubʼanik ri xketaʼmaj. ¿Jas kqetaʼmaj chrij wariʼ?

5. a) Junam che kubʼij Juan 14:15; y 1 Juan 2:3, ¿jas rajawaxik kqakʼut chuwach ri tijoxel? b) Chayaʼ jujun kʼutbʼal re ri kqabʼan che utoʼik.

5 Are chiʼ kqaya tijonik re ri Biblia che jun winaq, kqakʼut chuwach ri kraj ri Dios kqabʼano. Are kʼu xaq xiw ta wariʼ. Rajawaxik kqakʼut chuwach rech kubʼan pa ri ukʼaslemal ri tajin kretaʼmaj (chasikʼij uwach Juan 14:15; 1 Juan 2:3). Rukʼ ri kqabʼano kqakʼut chuwach ri kubʼan che unimaxik ri upixabʼ ri Dios pa ri tijobʼal, pa ri chak o ri uchaʼik ri etzʼanem. Xuqujeʼ kojkunik kqatzijoj che ri qakʼulmam pa ri qakʼaslemal che kukʼutu che unimaxik ri pixabʼ kʼo pa ri Biblia xojuchajij y xojutoʼ rech utz ri xqachaʼ ubʼanik. Y are chiʼ kqabʼan qachʼawem rukʼ ri tijoxel, kojkunik kqataʼ che ri Jehová che kuya ri ruxlabʼixel pa uwiʼ rech kkʼam ubʼe rumal (Juan 16:13).

6. ¿Jas más rajawaxik kqakʼut chkiwach ri e nikʼaj chik rech kkinimaj ri utaqanik ri Jesús?

6 ¿Jas más rajawaxik kqakʼut chkiwach ri e nikʼaj chik rech kkinimaj ri utaqanik ri Jesús? Rajawaxik kqatoʼ ri tijoxel rech kraj keʼutoʼ e nikʼaj chik. E kʼo jujun tijoxelabʼ xaq xiw kkita che keʼel che utzijoxik ri utzij ri Dios kkixibʼij kibʼ. Rumal laʼ, rajawaxik rukʼ paciencia keqatoʼ rech qas kkichʼobʼ ri qastzij kubʼij ri Biblia jeriʼ kkʼojiʼ jun koʼalaj kikojonik y kkaj kkitzijoj ri utzij ri Dios. ¿Jas kqabʼan che kitoʼik rech kkaj kkitzijoj ri utzalaj taq tzij?

7. ¿Jas kqabʼan che utoʼik ri tijoxel rech kraj kutzijoj ri utzalaj taq tzij?

7 Weneʼ kojkunik kqabʼan preguntas che ri tijoxel junam rukʼ wariʼ: «¿Jas utzilal ariqom are chiʼ xamaj retaʼmaxik ri utzalaj taq tzij chrij uQʼatbʼal tzij ri Dios? ¿La kachomaj che e kʼo chi nikʼaj winaq rajawaxik kketaʼmaj? ¿Jas tobʼanik katkunik kaya chke?» (Prov. 3:27; Mat. 9:37, 38). Chqakʼutuʼ chuwach ri tratados che e kʼo pa ri chakubʼal re tijonik y chqataʼ che jas tratado utz kkil riʼ ri ufamiliares, rachiʼl o ri keʼuriq pa ri uchak. Chqayaʼ jujun tratados che rech kuchaʼ y chqakʼutuʼ chuwach ri kubʼan che uyaʼik rukʼ utzilal. Y are chiʼ kux publicador no bautizado, kqaya ta kan utoʼik (Ecl. 4:9, 10; Luc. 6:40).

RI RAJAWAXIK KUBʼAN RI CONGREGACIÓN RECH RI TIJOXELABʼ KEKʼIY PA RI KIKOKJONIK

8. ¿Jasche nim ubʼanik che ri winaq kunaʼ jun nimalaj loqʼoqʼenik che ri Dios y che ri rajil utzʼaqat? (Xuqujeʼ chawilaʼ ri recuadro « Ri kbʼan che utoʼik ri tijoxel rech kuloqʼoqʼej más ri Dios»).

8 Chnaʼtaj chqe che Jesús xubʼij che rajawaxik kqakʼut chkiwach e nikʼaj chik ri unimaxik ronojel ri e utaqanik. Pa ri e taqanik riʼ e kʼo ri e kebʼ más nim kibʼanik, ri uloqʼoqʼexik ri Dios y ri qajil qatzʼaqat (Mat. 22:37-39). We kqakʼut chuwach ri tijoxel unimaxik wariʼ, tajin kqatoʼ rech kutzijoj ri utzij ri Dios. Qastzij che are chiʼ e jujun tijoxelabʼ kkichomaj che keʼel che utzijoxik ri utzij ri Dios kkixibʼij kibʼ, are kʼu kojkunik kqabʼij chke che ri Jehová keʼutoʼ rech nojimal chi nojimal kel ri xibʼin ibʼ chke (Sal. 18:1-3; Prov. 29:25). Pa wajun kʼutunem riʼ kʼo jun recuadro che kuya ubʼixik ri rajawaxik kubʼan ri tijoxel rech kuloqʼoqʼej más ri Dios. Konojel ri e kʼo pa ri congregación kekunik kkitoʼ ri kʼateʼ xeʼopanik rech kkʼiy más ri kiloqʼoqʼenik. Chqilaʼ.

9. ¿Jas kubʼan jun winaq rech kretaʼmaj ubʼinisaxik chʼichʼ?

9 Chqilaʼ chi jumul ri kʼutbʼal re ri winaq che tajin kretaʼmaj ubʼinisaxik chʼichʼ. Are chiʼ kbʼe pa ri bʼe, xaq xiw ta kretaʼmaj ri kukʼut ri ajtij chuwach, che tʼuyul chuxukut, xaneʼ kretaʼmaj chkij ri utz kkibʼan che ubʼinisaxik ri kichʼichʼ. Jun kʼutbʼal, weneʼ ri ajtij kubʼij che, che kril ri kubʼan jun chʼichʼ che uyaʼik bʼe che jun chik rech kqʼax chuwach. O weneʼ kukʼut chuwach ri kubʼan jun winaq che kuqasaj uchuqʼabʼ ri uluz ri uchʼichʼ rech kubʼan ta kʼax che ri petinaq chuwach. Rukʼ ri kʼutbʼal riʼ, ri tijoxel kretaʼmaj jastaq nim ubʼanik.

10. ¿Jas ktoʼw ri tijoxel rech kkʼiy pa ri ukojonik?

10 Xaq junam, ri tijoxel che kumaj bʼinem pa ri bʼe che kukʼam bʼi pa ri kʼaslemal xaq xiw ta kretaʼmaj chrij ri kukʼut ri ajtij, xaneʼ kretaʼmaj chrij ri utz taq kikʼutbʼal e nikʼaj chi upatanelabʼ ri Jehová. Rumal laʼ rech ri tijoxel kkʼiy pa ri ukojonik rajawaxik kbʼe pa ri e riqbʼal ibʼ. Ri kretaʼmaj pa ri e riqbʼal ibʼ riʼ kubʼano che kkʼiy ri retaʼmabʼal, kubʼan más ko ri ukojonik y kubʼano che kuloqʼoqʼej más ri Dios (Hech. 15:30-32). Y xaq xiw ta wariʼ, chilaʼ ri ajtij kkunik kukʼut e qachalal achijabʼ e ixoqibʼ chuwach ri tijoxel rech kretaʼmaj kiwach y weneʼ jujun chke junam kikʼulmam rukʼ ri tijoxel. ¿Jas kʼutbʼal re loqʼoqʼenik kril ri tijoxel pa ri congregación? Chqilaʼ jujun kʼutbʼal.

11. ¿Jas jastaq weneʼ kkʼulmataj pa ri congregación y jas kubʼan wariʼ chke ri tijoxelabʼ?

11 Jun tijoxel che xaq utukel kukʼiyisaj ri ral kchoman chrij ri tajin kukʼulmaj jun qachalal che xuqujeʼ xaq utukel kukʼiyisaj ri ral. Kopan pa ranimaʼ are chiʼ kril ri nimalaj chuqʼabʼ kukoj ri qachalal rech areʼ xuqujeʼ ri e ral keʼopan pa ri Ja rech Ajawbʼal. Jun chi tijoxel che tajin kukoj uchuqʼabʼ che uyaʼik kan utijik sikʼ, kretaʼmaj uwach jun publicador che jeʼ xukʼulmaj. Ri qachalal kubʼij che, che are ri uloqʼoqʼenik che ri Jehová ri xbʼanowik che xunimaj ri kubʼij y rech xuya kan ri utz ta unaqʼatisabʼal (2 Cor. 4:7; 7:1). Are chiʼ utzijom chi che ri ukʼulmam y ubʼim chi che, che areʼ xuqujeʼ kkunik kuya kanoq, wariʼ kuya uchuqʼabʼ ri tijoxel. Kʼisbʼal re, jun ali che tajin kutijoj ribʼ chrij ri Biblia krilo che jun ali che junam ujunabʼ rukʼ kkikotik che Testigo. Wariʼ kubʼano che ri tijoxel kraj kretaʼmaj jasche ri qachalal kkikotik.

12. ¿Jasche kqabʼij che qonojel kojkunik kqatoʼ ri tijoxel rech kkʼiy pa ri ukojonik?

12 Are chiʼ ri tijoxel kretaʼmaj kiwach e kʼi qachalal che e sukʼ che ri Jehová, kkunik kretaʼmaj che unimaxik ri utaqanik ri Cristo kraj kubʼij uloqʼoqʼexik ri Dios y ri ajil tzʼaqat (Juan 13:35; 1 Tim. 4:12). Xuqujeʼ, junam che xqabʼij kan nabʼe, ri tijoxel kʼo kretaʼmaj chrij ri kikʼutbʼal ri e qachalal che junam kikʼulmam rukʼ. Jeriʼ krilo che kkunik kukʼex ri ukʼaslemal rech kux tijoxel re ri Cristo (Deut. 30:11). Junam che kqilo, qonojel ri oj kʼo pa ri congregación kojkunik kqatoʼ ri tijoxel rech kkʼiy pa ri ukojonik (Mat. 5:16). Utz che chqajujunal kqachomaj wariʼ: «¿Jas tajin kinbʼan che uyaʼik uchuqʼabʼ jun tijoxel che kpe pa ri e riqbʼal ibʼ?».

CHEQATOʼ RI KIYAʼOM KAN UPATANEXIK RI JEHOVÁ RECH KKIMAJ CHI JUMUL UBʼANIK TIJOXELABʼ

13, 14. ¿Jas xubʼan ri Jesús che kitoʼik ri utijoxelabʼ are chiʼ kixibʼim kibʼ?

13 Kqaj keqatoʼ ri e qachalal che kiyaʼom kan upatanixik ri Jehová rech jumul chik kkimaj kitoʼik ri e winaq rech keʼux tijoxelabʼ junam che xubʼij kan ri Cristo. Rech kqilo jas kqabʼan che kitoʼik, chnaʼtaj chqe ri xubʼan ri Jesús kukʼ ri utijoxelabʼ chiʼ xebʼisonik.

14 Are chiʼ xa jubʼiqʼ chi kraj kkʼis ri uchak ri Jesús cho ri uwach Ulew y kkamisaxik, ri rajtijoxelabʼ xkiya kan utukel y xeʼanimaj bʼik (Mar. 14:50; Juan 16:32). ¿Jas xubʼan ri Jesús che kitoʼik are chiʼ kixibʼim kibʼ? Chqilaʼ ri xubʼano are chiʼ kʼateʼ xkʼastaj lo pa ri kamikal. Xutaq bʼi e jujun ixoqibʼ che ubʼixik chke ri utijoxelabʼ che xkʼastajik. Xubʼij chke: «Mixeʼj iwibʼ. Jix. Chiyaʼ utzijol chke ri wachalal» (Mat. 28:10a). Paneʼ ri e areʼ xkiya kan utukel, ri Jesús xeʼuxutuj taj, xaneʼ xubʼij «wachalal» chke. Jesús xresaj uwach ri Jehová che kutoqʼobʼisaj wachaj y kukuy makaj (2 Rey. 13:23).

15. ¿Jas kqachomaj chkij ri kiyaʼom kan utzijoxik ri utzij ri Dios?

15 Oj xuqujeʼ kel qakʼuʼx chke ri kiyaʼom kan utzijoxik ri utzij ri Dios. Rumal che e qachalal y keqaj. Ksach ta chqe ronojel ri xkibʼan che upatanexik ri Jehová ojer, e jujun xkibʼan wariʼ pa kʼi décadas (Heb. 6:10). Sibʼalaj keqabʼisoj (Luc. 15:4-7). ¿Jas kqabʼan che resaxik uwach ri Jesús y kqakʼutu che kojok il chke?

16. ¿Jas jun chke ri jastaq kqabʼan kukʼ ri e qachalal che kiyaʼom kan upatanexik ri Jehová rech kkilo che kel qakʼuʼx chke?

16 Kisikʼixik rukʼ loqʼoqʼebʼal pa ri e riqbʼal ibʼ. Jun chke ri jastaq che xubʼan ri Jesús kukʼ ri utijoxelabʼ are chiʼ kebʼisonik xkʼojiʼ kukʼ (Mat. 28:10b; 1 Cor. 15:6). Kimik xuqujeʼ kojkunik keqasikʼij ri e qachalal che kiyaʼom kan upatanexik ri Jehová rech kepe pa ri e riqbʼal ibʼ. Qastzij che weneʼ rajawaxik kʼi mul kqabʼij chke rech keʼopanik. Qastzij riʼ che ri Jesús sibʼalaj xkikotik are chiʼ ri utijoxelabʼ xkaj xeteriʼ chrij, oj xuqujeʼ kojkunik kqanaʼ ri kikotemal riʼ (Mateo 28:16 chajunamisaj rukʼ Lucas 15:6).

17. ¿Jas kqabʼano we kqil jun qachalal che uyaʼom kan upatanexik ri Jehová kpe pa ri riqbʼal ibʼ?

17 Cheqakʼulaj rukʼ rutzil qanimaʼ. Are chiʼ Jesús xopan kukʼ ri utijoxelabʼ, xchʼaw kukʼ rech xuya utz kipetik (Mat. 28:18). E ri oj, ¿jas kqabʼano we kqil jun qachalal che uyaʼom kan upatanexik ri Jehová kok pa ri Ja rech Ajawbʼal? Rajawaxik kqaya utz upetik. Weneʼ nabʼe kqabʼisoj che kqariq taj jas kqabʼij che, are kʼu paneʼ xaq xiw kojkunik kqabʼij che, che kojkikotik kqil uwach.

18. ¿Jas kqabʼan che uyaʼik kichuqʼabʼ y kubʼsal kʼuʼx ri e qachalal che kiyaʼom kan upatanexik ri Jehová?

18 Chqayaʼ kichuqʼabʼ y kubʼsal kikʼuʼx. Are chiʼ xbʼix chke ri utijoxelabʼ ri Jesús che kkitzijoj ri utzij ri Dios pa ronojel ri uwach Ulew weneʼ xkichomaj che kekun ta che ubʼanik. Ri Jesús xukubʼsaj kikʼuʼx chiʼ xubʼij wariʼ chke: «In kʼo iwukʼ ronojel qʼij» (Mat. 28:20). Y wariʼ xuya kichuqʼabʼ, rumal che naj ta tiempo qʼaxinaq «man kkitanabʼaʼ ta ri kitijonik, man kkitanabʼaʼ ta ri utzijoxik ri Jesús ri Cristo» (Hech. 5:42). Ri e qachalal che kiyaʼom kan utzijoxik ri utzij ri Dios xuqujeʼ kajwataj uyaʼik kichuqʼabʼ y kubʼsal kikʼuʼx. Are chiʼ kkichomaj che keʼel chi jumul che utzijoxik utzij ri Dios weneʼ kubʼano che kkixibʼij kibʼ. Kuya kqabʼij chke che xaq ta kitukel kkitzijoj ri utzij ri Dios y kqabʼij chke che kojbʼe kukʼ are chiʼ kkaj keʼel che utzijoxik ri utzij ri Dios. Qastzij riʼ che sibʼalaj kkimaltyoxij ri tobʼanik kqaya chke. We kojok il chke, weneʼ jujun chke ketzalij loq y wariʼ kuya kikotemal che ri congregación.

CHQATZʼAQATISAJ RI CHAK CHE XUYA KAN RI JESÚS CHQE

19. ¿Jas ri más kqaj y jasche?

19 ¿Kʼa jampaʼ kqaya kan kitoʼik ri e winaq rech keʼux tijoxelabʼ? Kʼa chiʼ kkʼis ri kʼisbʼal taq qʼij (Mat. 28:20). ¿La kojkunik kqabʼan wajun taqanik riʼ che xuya kan ri Jesús? ¡Kqaj kqabʼano! Kqaj kqaya ri qatiempo, ri qachuqʼabʼ y ri jastaq qe che kitzukuxik ri e winaq che kkaj «kkʼojiʼ junalik kikʼaslemal» (Hech. 13:48). Jeriʼ kqabʼan qe junam rukʼ ri Jesús, che xubʼij: «Ri nuwa are waʼ chi kinbʼan ri urayibʼal ri xintaqow uloq, xuqujeʼ chi kintzʼaqatisaj ri uchak» (Juan 4:34; 17:4). Ri más kqaj are kqakʼis ri chak yaʼom chqe (Juan 20:21). Y kqaj che konojel ri e qachalal, xuqujeʼ ri kiyaʼom kan upatanexik ri Jehová, ketobʼan qukʼ che ubʼanik wajun chak riʼ kʼa pa ri kʼisbʼal (Mat. 24:13).

20. Junam che kubʼij 2 Corintios 4:7, ¿jasche kojkunik kqabʼan ri chak che xuya kan ri Jesús chqe?

20 Rajawaxik kqachʼobʼo che ri chak xuya kan ri Jesús chqe kʼax ubʼanik. Are kʼu xaq ta qatukel che ubʼanik, rumal che areʼ xutzujuj che kojutoʼ. Oj «rajchakibʼ ri Dios» rumal laʼ kqanimaj ri utaqanik ri Jesús che kitoʼik ri e winaq rech keʼux tijoxelabʼ (1 Cor. 3:9). Rumal laʼ kojkun che ubʼanik ri chak. Are jun nimalaj eqelen ubʼanik ri chak yaʼom chqe y kitoʼik ri e nikʼaj chik rech jeʼ kkibʼano (chasikʼij uwach 2 Corintios 4:7).

BʼIXONEM 79 Kubʼan ko ri kikojonik

^ párr. 5 Jesús xubʼij chke ri utijoxelabʼ che kkitoʼ ri e winaq rech keʼux patanelabʼ rech ri Dios y kkikʼut chkiwach unimaxik ronojel ri ukʼutum kanoq. Pa wajun kʼutunem riʼ kqil ri kqabʼan che unimaxik ri xubʼij kan ri Jesús. Jujun chke ri jastaq kqilo esam pa ri wuj La Atalaya 1 re julio 2004, uxaq 14 kopan 19.

^ párr. 66 RI KUKʼUT RI E WACHBʼAL: Jun qachalal kukʼut chuwach ri tijoxel ri kubʼano rech kuloqʼoqʼej más ri Dios. Tekʼuriʼ, ri tijoxel kubʼan pa ukʼaslemal ri oxibʼ jastaq che xubʼij ri qachalal che.