1. Tumuhụ Matius 28:18-20, parenta apa nighělị i Yesus?

SU APANG i Yesus saụ nipěbiahẹ̌ bọu papate, i sie nẹ̌bisara su manga murite apang natampung su Galilea. I sie něgělị parenta penting si sire. Apa ene? Bawerane niwohẹ su Matius 28:18-20.​—Basa.

2. Manga kakiwal᷊o apa sarung ěndungang i kitẹ?

² Kěbị ělangu Mawu orasẹ̌ ini lai harusẹ̌ měkoạ parentang i Yesus gunang měkoạ muritẹ̌. Hakị u ene, mahịe i kitẹ měngěndung tatělu kakiwal᷊o piạ sěmpụe dingangu tugasẹ̌ nighělị i Yesus si kitẹ. Humotong, selain měněntiro parentang Mawu su muritẹ̌ buhu, apa lai harusẹ̌ koateng i kitẹ? Karuane, kerea kěbị penyiar su sidang botonge mẹ̌tul᷊ung měngangěndung Alkitapẹ̌ tadeạu měkoạ kemajuan? Katělune, kerea i kitẹ botonge mẹ̌tul᷊ung anạu sěmbaụ apang tawe aktif tadeạu saụ měnginjilẹ̌?

3. Hal᷊ẹ̌ penting apa niul᷊ị i Yesus su ral᷊ungu parentane?

³ Parentang i Yesus sěbạe mal᷊ahẹ. I kitẹ harusẹ̌ měněntiro taumata soal u manga hal᷊ẹ̌ seng niparentane. Katewe, i kitẹ tawe wotonge miwul᷊e sěmbaụ hal᷊ẹ̌ penting. Yesus tawe naul᷊ị, ’Těntiroi i sire kěbị apa seng taku niparenta si kamene.’ Katewe i sie naul᷊ị, Těntiroi i sire ”gunang měkoạ kěbị apa seng takụ niparenta si kamene”. Gunang měkoạ parentang i Yesus ini, su tempong měněntiro měngangěndung Alkitapẹ̌, i kitẹ tawe kětạeng měněntiro soal u apa harusẹ̌ koateng katewe lai měnodẹ si sie kerea cara měkoạ ene. (Kis. 8:31) Kawe nụe i kitẹ harusẹ̌ měkoạ ene?

4. Apa mangal᷊ene měkoạ sěmbaụ parenta? Gělịko contone.

⁴ ”Měkoạ” sěmbaụ parenta ene mangal᷊ene tumuhụ parenta ene. Gunang makaěna kerea i kitẹ botonge měněntiro  měngangěndung gunang měkoạ, arau tumuhụ, manga parentang i Yesus, kěnang pẹ̌tiněna contoh ini. Kerea sěngkatau botonge měněntiro atorangu lalu lintas su tau mapulu měngěndung mẹ̌bawa oto? Humotong, i sie harusẹ̌ měněntiro soal u manga atorang ene. Katewe, gunang měněntiro měngangěndung carane tumuhụ manga atorang ene, i sie lai harusẹ̌ měkoạ hal᷊ẹ̌ wal᷊inẹ. I sie harusẹ̌ měndingang měngangěndung ene kụ měgělị sasasa su tempong měngangěndung ene mẹ̌bawa oto dingangu mẹ̌tawakal᷊i měkoạ apa seng niěndungange. Apa wotonge kaěndungang i kitẹ bọu contoh ini?

5. (a) Tumuhụ Yohanes 14:15 dingangu 1 Yohanes 2:3, i kitẹ harusẹ̌ měněntiro měngangěndung gunang měkoạ apa? (b) Gělịko contoh kerea i kitẹ botonge měněntiro měngangěndung.

⁵ Su tempong měněntiro Alkitapẹ̌ su taumata wal᷊inẹ, i kitẹ měněntiro si sire apa dẹ̌dorongangu Mawu bọu i kitẹ. Katewe, piạ lai harusẹ̌ koateng i kitẹ. I kitẹ harusẹ̌ měněntiro měngangěndung Alkitapẹ̌ gunang měkoạ apa seng niěndungang i sire. (Basa Yohanes 14:15; 1 Yohanes 2:3.) Bọu kakanoạ, i kitẹ botonge měněntiro su měngangěndung kerea tumol᷊e prinsip Alkitapẹ̌ su sikol᷊ah, su pělahal᷊ẹ̌kang, arau su tempong měrekreasi. I kitẹ botonge mẹ̌běke kerea prinsip Alkitapẹ̌ seng nakariagạ si kitẹ bọu bahaya arau nakatul᷊ung si kitẹ někoạ putusang mapaelẹ̌. Kụ su tempong mẹ̌doa dingangu měngangěndung, i kitẹ botonge mẹ̌doa mẹ̌dorong rohkẹ̌ masusi si Yehuwa gunang měngahạ si sire.​—Yoh. 16:13.

6. Apa lai harusẹ̌ koateng i kitẹ su tempong měněntiro taumata wal᷊inẹ gunang měkoạ parentang i Yesus?

⁶ Apa lai botonge koateng i kitẹ su tempong měněntiro taumata wal᷊inẹ gunang měkoạ parentang i Yesus? I kitẹ harusẹ̌ mẹ̌tul᷊ung měngangěndung Alkitapẹ̌ tadeạu mapulu měnginjilẹ̌. Pirang katau měngangěndung aramanung matakụ měnginjilẹ̌. Hakị u ene, i kitẹ harusẹ̌ masabarẹ̌ kụ mẹ̌tul᷊ung si sire limembong makaěna katěngadu Alkitapẹ̌ tadeạu i sire piạ pangangimang matoghasẹ̌. Ene sarung makakanoạ naung i sire kụ i sire limembong mapulu měnginjilẹ̌. Apa wotonge koateng i kitẹ gunang mẹ̌tul᷊ung měngangěndung tadeạu mapulu měmahiạ habarẹ̌ mapia su taumata wal᷊inẹ?

7. Apa wotonge koateng i kitẹ gunang mẹ̌tul᷊ung měngangěndung tadeạu mapulu měmahiạ habarẹ̌ mapia su taumata wal᷊inẹ?

⁷ I kitẹ botonge mẹ̌kiwal᷊o piram baụ kakiwal᷊o ini su měngangěndung: ”Kerea habaru Kararatuang seng nakakoạ pěbawiahu limembong mapaelẹ̌? Tumuhụ si kau, apa taumata wal᷊inẹ lai perlu makaringihẹ̌ habarẹ̌ ini? Apa wotonge koatengu gunang mẹ̌tul᷊ung si sire?” (Amsal 3:27; Mat. 9:37, 38) Todẹko piram baụ risalah bọu Alat Bantu Pengajaran su měngangěndung kụ dorong i sie pěmile risalah sude tumuhụ si sie nẹ̌tatahino gunang keluarga, hapị, arau hapị su pělahal᷊ẹ̌kang. Bọu ene, pěgělị si sie piram baụ risalah ene. Kụ, pěkoạ latihan dingange soal u kerea měgělị risalah ene dingangu cara matahuěna. Mạeng měngangěndung seng nakoạ penyiar bědang tawe nibaptisẹ̌, i kitẹ tantu mapulu měndingang si sie su tempong měnginjilẹ̌.​—Pkh. 4:9, 10; Luk. 6:40.

8. Kawe nụe penting měngangěndung Alkitapẹ̌ piạ kakěndagẹ̌ matoghasẹ̌ su Mawu dingangu su sěndinganeng? (Pěmanda lai kotak ” Mẹ̌tul᷊ung Měngangěndung Alkitapẹ̌ tadeạu Limembong Kuměndagẹ̌ su Mawu”.)

⁸ Yesus nẹ̌parenta si kitẹ gunang měněntiro taumata wal᷊inẹ ”měkoạ kěbị” apa seng niparentane. Ene lai mangal᷊ene měkoạ darua parenta kaguwạkenge, ene kai kuměndagẹ̌ Mawu dingangu sěndinganeng. (Mat. 22:37-39) Apa sěmpụe hal᷊ẹ̌ ene dingangu hal᷊ẹ̌  měnginjilẹ̌? Mạeng měngangěndung kuměndagẹ̌ Mawu dingangu taumata wal᷊inẹ, i sie sarung mawahangsang gunang měnginjilẹ̌. Pirang katau měngangěndung Alkitapẹ̌ aramanung matakụ měnginjilẹ̌. Katewe, i kitẹ botonge maul᷊ị si sire dingangu tul᷊umang i Yehuwa, pěndang matakụ ene kakạrěngụe sarung mailang. (Mz. 18:1-3; Amsal 29:25) Kotak su halaman ěpạ nělahẹ apa wotonge koateng i kitẹ gunang mẹ̌tul᷊ung měngangěndung tadeạu limembong kuměndagẹ̌ su Mawu. Bọu ene lai, apa wotonge koatengu sidang gunang mẹ̌tul᷊ung muritẹ̌ buhu tadeạu limembong měnodẹ kakěndagẹ̌?

9. Su contoh soal u sěngkatau měngěndung mẹ̌bawa oto, kerea měngangěndung botonge makaěbạ tatěntiro mapaelẹ̌?

⁹ Kěnang saụ pẹ̌tiněna contoh sěngkatau měngěndung mẹ̌bawa oto. Su tempong i sie nẹ̌bawa oto, kụ gurune ene su sěndihange, kerea i sie botonge měngěndung? I sie botonge měngěndung su tempong dumaringihẹ̌ su gurune dingangu su tempong měmanda sopirẹ̌ bal᷊inẹ apang mapaelẹ̌ mẹ̌bawa oto. Contone, gurune aramanung měněbọ sěngkatau sopirẹ̌ mapia něgělị ral᷊eng su oto wal᷊inẹ. Arau, i sie aramanung měněbọ sěngkatau sopirẹ̌ tawe napakarělị sol᷊o makal᷊angị sopirẹ̌ bal᷊inẹ. Manga contoh ene nakoạ tatěntiro mapaelẹ̌ gunang měngangěndung ene.

10. Apa sarung makatul᷊ung měngangěndung gunang měkoạ kemajuan rohani?

¹⁰ Kerene lai, měngangěndung apang něnětạ nẹ̌tahamawu si Yehuwa tawe kětạeng měngěndung bọu měnaněntirone katewe lai bọu contoh mapaelẹ̌ manga ělang i Yehuwa wal᷊inẹ. Hakị u ene, apa sěbạe makatul᷊ung měngangěndung gunang měkoạ kemajuan rohani? Ene kai duměnta su pěngangibadang. Kawe nụe? Tatěntiro bọu Hengetangu Mawu su pěngangibadang sarung makatambah kasingkạe, makatoghasẹ̌ pangangimange, dingangu makatul᷊ung si sie limembong kuměndagẹ̌ su Mawu. (Kis. 15:30-32) Bọu ene lai su pěngangibadang, měnaněntirone botonge mẹ̌bawa měngangěndung ene sarang anạu sěmbaụ apang piạ pengalaman mẹ̌sul᷊ung dingange. Manga contoh mapaelẹ̌ apa wotonge kasilongu měngangěndung su pěngangibadang? Kěnang pẹ̌tiněna manga contoh ini.

11. Manga contoh apa aramanung nikasilongu měngangěndung su pěngangibadang, kụ apa pěngarune hal᷊ẹ̌ ene si sire?

¹¹ Sěngkatau matimadẹ̌ wawine tawẹ apa kawinge kụ měngẹ̌ngěndung Alkitapẹ̌, aramanung nakasilo sěngkatau saudari piạ situasi mẹ̌sul᷊ung dingange. Naunge tantu nakanoạ su tempong nakasilo kerea saudari ene nẹ̌tawakal᷊i nẹ̌bawa anạe bědang kadodọ sarang Banalang Kararatuang. Sěngkatau měngangěndung kụ mětẹ̌tawakal᷊i měngědo měnosọ, aramanung nakasingkạ piạ sěngkatau penyiar piạ situasi mẹ̌sul᷊ung dingange kụ seng nakakoạ něngědo něnosọ. Penyiar ene naul᷊ị su měngangěndung kerea kakěndagẹ̌ si Yehuwa nakakoạ si sie timuhụ parentang Mawu. (2 Kor. 7:1; Flp. 4:13) Su apang penyiar ene bọu nẹ̌běke su měngangěndung kerea i sie něngědo něnosọ, penyiar ene naul᷊ị, ”I kau lai botonge měngědo měnosọ.” Měngangěndung ene tantu nawahangsang gunang měngědo měnosọ. Bọu ene, sěngkatau mahuala měngẹ̌ngěndung Alkitapẹ̌ aramanung nakasilo piạ sěngkatau saudari mangudạ mal᷊uasẹ̌ mẹ̌tahamawu si Yehuwa. Měngangěndung ene tantu mapulu makasingkạ mal᷊awọ kawe nụe saudari ene sěntiniạ mal᷊uasẹ̌.

12. Kawe nụe botonge ikawera kěbị penyiar su sidang ene botonge makatul᷊ung měngangěndung Alkitapẹ̌?

¹² Su tempong měngangěndung nakasingkạ haghing situasi nikahombangengu manga penyiar su sidang, i sie sarung měngěndung kerea měkoạ parentang i Kristus gunang kuměndagẹ̌ Mawu dingangu  taumata wal᷊inẹ. (Yoh. 13:35; 1 Tim. 4:12) Kụ kere seng niul᷊ị kanini, měngangěndung botonge měngěndung bọu penyiar apang nakahombang situasi mẹ̌sul᷊ung dingange. Měngangěndung ene sarung makasingkạ i sie botonge měkoạ pẹ̌bawal᷊ui gunang makoạ muriti Kristus. (Ul. 30:11) Kěbị penyiar su sidang botonge makatul᷊ung měngangěndung Alkitapẹ̌ gunang měkoạ kemajuan rohani. (Mat. 5:16) Apa seng nikoạu gunang mẹ̌tul᷊ung měngangěndung Alkitapẹ̌ apang seng diměnta su pěngangibadang?

13-14. Kerea Yesus někoạ manga rasule apang nělome secara rohani?

¹³ I kitẹ mapulu mẹ̌tul᷊ung anạu sěmbaụ i kitẹ apang tawe aktif tadeạu saụ měkoạ parentang Kristus gunang měkoạ muritẹ̌. Su tempong mẹ̌tul᷊ung si sire, i kitẹ botonge mẹ̌těno carang i Yesus nẹ̌tul᷊ung manga murite apang nakadodọ naung.

¹⁴ Su tempong i Yesus seng maraning pateng, ”kěbị muritẹ̌ timal᷊ang něněntang si sie”. (Mrk. 14:50; Yoh. 16:32) Kerea Yesus někoạ manga murite apang nakadodọ naung? Tawe nararěna su apang saụ nipěbiahẹ̌, Yesus naul᷊ị su pirang katau murite, ”Abe katakụ! Dakọe, paul᷊ị su anạu sěmbaụku [iạ seng saụ něbiahẹ̌].” (Mat. 28:10a) Yesus tawe něněntang manga rasule. Maning i sire něněntang si sie, i sie tatapẹ̌ nẹ̌sěbạ i sire ”anạu sěmbaụku”. Nal᷊ahẹ, kere Yehuwa, Yesus matal᷊ěntụ dingangu puluang měgělị ampung.​—2 Raj. 13:23.

15. Kerea pěndang i kitẹ si sire apang seng něngědo něnginjilẹ̌?

¹⁵ Kerene lai, i kitẹ sěbạe mapadul᷊i su anạu sěmbaụ apang seng něngědo něnginjilẹ̌. I sire ene kai anạu sěmbaụ i kitẹ, kụ i kitẹ makěndagẹ̌ si sire. I kitẹ bědang nakatahěndung kerea i sire něhal᷊ẹ̌ masěghadẹ̌ gunang měkoạ hal᷊ẹ̌ i Yehuwa su tempong tamai. Pirang katau aramanung taunge měkẹ̌koạ hal᷊ẹ̌ ene. (Ibr. 6:10) I kitẹ sěbạe mapulu mẹ̌sombang dingangi sire. (Luk. 15:4-7) Su tempong mẹ̌těno si Yesus, piram baụ cara apa wotonge koateng i kitẹ gunang měnodẹ i kitẹ mapadul᷊i si sire?

16. Kerea i kitẹ botonge měnodẹ i kitẹ mapadul᷊i su anạu sěmbaụ apang tawe aktif?

¹⁶ Paringang i sire sarang pěngangibadang. Sěmbaụ cara Yesus něnoghasẹ̌ manga murite apang seng nělome ene kai němaringang si sire gunang mẹ̌komol᷊ẹ̌ dingangu anạu sěmbaụ i sire. (Mat. 28:10b; 1 Kor. 15:6) Kerene lai orasẹ̌ ini, i kitẹ botonge měmaringang si sire apang tawe aktif gunang duměnta su pěngangibadang. I kitẹ masingkạ i kitẹ aramanung harusẹ̌ pirang sul᷊ẹ měmaringang si sire. Kụ su tempong i sire diměnta i kitẹ tantu mal᷊uasẹ̌, kere i Yesus lai mal᷊uasẹ̌ su tempong manga muritẹ̌ diměnta gunang mẹ̌komol᷊ẹ̌ dingangu anạu sěmbaụ i sire.​—Bandingkan Matius 28:16 dingangu Lukas 15:6.

17. Apa koateng i kitẹ su tempong anạu sěmbaụ apang tawe aktif diměnta su pěngangibadang?

¹⁷ Pěněnsomahẹ̌ si sire. Yesus někoạ manga murite nẹ̌pěndang i sire nitarimạ. I sie tawe něngampal᷊ẹ̌ i sire kal᷊imona mẹ̌bisara si sie, katewe i sie nẹ̌těngkarani kụ nẹ̌bisara si sire. (Mat. 28:18) Apa koateng i kitẹ su tempong anạu sěmbaụ apang tawe aktif diměnta su Banalang Kararatuang? I kitẹ tantu mapulu kakal᷊imonange měněnsomahẹ̌ si sie. Humotong, i kitẹ aramanung běga měngsang maul᷊ị apa. Katewe i kitẹ mẹ̌tawakal᷊i tawe makakoạ si sie mamea, kụ i kitẹ maul᷊ị si sie i kitẹ mal᷊uasẹ̌ nakasilo si sie.

18. Kerea i kitẹ botonge měnoghasẹ̌ penyiar apang tawe aktif?

¹⁸ Toghase i sire. Manga muriti Yesus aramanung nẹ̌pěndang tawe makamampo měnginjilẹ̌ sarang patikụ dunia. Katewe, Yesus něnoghasẹ̌ si sire dingangu bawera:  ”Iạ sarung sěntiniạ duměndingang si kamene.” (Mat. 28:20) Apa ene nakatul᷊ung manga murite? Iya. Tawe nararěna bọu ene, i sire seng sibukẹ̌ ”něněntiro dingangu něhabarẹ̌ habarẹ̌ mapia”. (Kis. 5:42) Penyiar apang tawe aktif lai harusẹ̌ toghaseng. I sire aramanung matakụ saụ měnětạ měnginjilẹ̌. Hakị u ene, i kitẹ harusẹ̌ maul᷊ị si sire, i sire tawe harusẹ̌ měnginjilẹ̌ hala. Mạeng i sire seng sadia, i kitẹ botonge měndingang si sire měnginjilẹ̌. I sire tantu mal᷊uasẹ̌ su tempong i kitẹ nẹ̌tul᷊ung si sire saụ něnětạ něnginjilẹ̌. Kụ, mạeng i kitẹ měkoạ si sire apang tawe aktif kere měkoạ anạu sěmbaụ i kitẹ, i sire sarung saụ makoa aktif, kụ kěbị anạu sěmbaụ su sidang sarung mal᷊uasẹ̌.

19. I kitẹ mapulu turusẹ̌ měkoạ apa, kụ kawe nụe?

¹⁹ Sarang kange i kitẹ turusẹ̌ měkoạ hal᷊ẹ̌ měkoạ muritẹ̌? Sarang pěngěngsuengu zaman ini. (Mat. 28:20; pěmanda Daftar Istilah, ”Penutup zaman”.) Apa i kitẹ sarung makakoạ hal᷊ẹ̌ měnginjilẹ̌ dingangu měkoạ muritẹ̌ sarang tempo ene? I kitẹ mẹ̌tawakal᷊i měkoạ ene. I kitẹ mal᷊uasẹ̌ měpakẹ tempo, katatoghasẹ̌, dingangu arětạ i kitẹ gunang mědeạ taumata apang ”piạ kapulu nihino gunang makaěbạ pěbawiahẹ̌ kěkalẹ̌”. (Kis. 13:48) Su tempong někoạ ene, i kitẹ nẹ̌těno si Yesus. I sie naul᷊ị, ”Kaěngku ute kai měkoạ kapulung i Sie seng něndolohẹ̌ si siạ dingangu mapakasue hal᷊ẹ̌’E.” (Yoh. 4:34; 17:4) I kitẹ lai mapulu kerene. I kitẹ mapulu mapakasue hal᷊ẹ̌ seng nighělị si kitẹ. (Yoh. 20:21) Kụ, i kitẹ mapulu taumata wal᷊inẹ, sarang lai apang tawe aktif, turusẹ̌ měkoạ hal᷊ẹ̌ ini sěngkasio dingangi kitẹ.​—Mat. 24:13.

20. Tumuhụ Filipi 4:13, kawe nụe i kitẹ botonge měkoạ pakasue hal᷊ẹ̌ niparentang i Yesus si kitẹ?

²⁰ Tantu tawe gampang měkoạ hal᷊ẹ̌ seng niparentang i Yesus si kitẹ. Katewe, i kitẹ tawe harusẹ̌ měkoạ hala hal᷊ẹ̌ ene. Yesus nẹ̌diandi i sie sarung měndingang si kitẹ. Kụ, su tempong měkoạ muritẹ̌, i kitẹ lai nakoạ ”hapị sěngkapěhal᷊ẹ̌ dingangu Mawu”. (1 Kor. 3:9) Haki u ene, i kitẹ botonge makakoạ hal᷊ẹ̌ ene sarang masue. Nal᷊ahẹ, měkoạ hal᷊ẹ̌ ini dingangu mẹ̌tul᷊ung taumata wal᷊inẹ gunang měkoạ hal᷊ẹ̌ ini lai, ene makal᷊uasẹ̌ si kitẹ dingangu ene kai sěmbaụ kehormatan si kitẹ.​—Basa Filipi 4:13.