Tshɔka lɛnɛ ele awui

Tshɔka lo ɛtɛ w'awui

SAWO DIA WEKELO 45

Woho wakokaso nkimanyiya anto akina dia nkitanyiya wadjango wa Kristo

Woho wakokaso nkimanyiya anto akina dia nkitanyiya wadjango wa Kristo

“Ɔnkɔnɛ, nyotshu ndo nyetɛ anto ambeki . . . , nyowaetshake dia nkitanyiya akambo tshɛ wamomonyodjangɛ.”​—MAT. 28:19, 20.

OSAMBO 89 Tohokame, tokitanyiya, ko tayɔtshɔkwama

AWUI WAYƆTƐKƐTAMA *

1. Lo ndjela Mateo 28:18-20, didjango diakɔna diakasha Yeso ambeki ande?

L’ƆKƆNGƆ wa Yeso mbolwama, nde akɛnama le ambeki ande wakatshumana la Ngalileya. Nde aki la dui di’ohomba dia mbatɛ. Naa dui diakɔ? Ɛtɛkɛta ande tanemaka lo Mateo 28:18-20.​—Adia.

2. Ambola akɔna wayangaso nsɛdingola?

2 Didjango dia Yeso dia mbetɛ anto ambeki mendanaka nto l’okambi wa Nzambi tshɛ ɛlɔ kɛnɛ. Diakɔ diele, tayanga nsɛdingola ambola asato wendana la ɔkɛndɛ wakatosha Yeso. Dimbola dia ntondo, laadiko dia mbetsha ambeki w’eyoyo kɛnɛ katɔlɔmba Nzambi, kakɔna kahombaso nsala? Dimbola dia hende, ngande wakoka apandjudi tshɛ wa l’etshumanelo mbisha lonya di’ambeki wa Bible mpama lo nyuma? Dimbola dia sato, ngande wakokaso nkimanyiya asekaso ambetawudi wambɔla lo nyuma dia nyomoyasha nto l’olimu wa mbetɛ anto ambeki?

NYOWAETSHAKE DIA NKITANYIYA

3. Naa awui shikaa wakate Yeso lo didjango diande?

3 Awui wakate Yeso mbokɛmaka hwe. Sho pombaka mbetsha anto awui wakandatodjangɛ. Koko, hatohombe minya yimba lo dui di’ohomba nɛ. Yeso kombuta ɔnɛ: ‘Nyowaetsha akambo tshɛ wamomonyodjangɛ.’ Koko nde akate ɔnɛ nyowaetsha “dia nkitanyiya akambo tshɛ wamomonyodjangɛ.” Dia nkitanyiya didjango dia Yeso, sho pombaka mbetsha ombeki aso wa Bible kɛnɛ kahombande nsala ndo nto sho pombaka mbɛɛnya woho wakokande nsala dui sɔ. (Ets. 8:31) Lande na kahombaso nsala ngasɔ?

4. Sha ɛnyɛlɔ kɛnya woho wakokaso mbetsha ombeki wa Bible dia nkitanyiya kɛnɛ kakatodjangɛ Kristo.

4 Ngande wakokaso mbetsha onto ɔmɔtshi dia nkitanyiya awui wakatodjangɛ Kristo? Ɛnyɛlɔ kayela kɛnɛ koka tokimanyiya dia nshihodia kɛnɛ kahombaso nsala. Ngande wakoka ombetsha wetsha anto woho wa nkɛndjakɛndja mutuka, mbetsha ambeki ande dia nkitanyiya ɛlɛmbɛ wendana la ɔkɛndjɛkɛndjɛlɔ? Ntondotondo, ombetsha akɔ koka mbetsha ambeki ande ɛlɛmbɛ wendana l’otadimbo lo kalasa. Koko, dia mbetsha ambeki ande dia nkitanyiya ɛlɛmbɛ ɛsɔ, nde pombaka ntakola nna dikina. Nde pombaka ntshɔ l’ombeki ndo mbosha alako etena katandakɛndjakɛndja ndo kasalande la wolo dia nkamba la kɛnɛ kekande. Wetshelo akɔna wakokaso nkondja oma l’ɛnyɛlɔ kɛsɔ?

5. a) Lo ndjela Joani 14:15 ndo 1 Joani 2:3, kakɔna kahombaso mbetsha ambeki aso wa Bible dia nsala? b) Ta bɛnyɛlɔ diakoka nkimanyiya ambeki wa Bible.

5 Etena ketshaso anto Bible, sho mbaetshaka kɛnɛ katɔlɔmba Nzambi. Koko hatohombe nkomɛ laasɔ. Sho pombaka mbetsha ambeki aso wa Bible dia nkamba l’awui wekawɔ lo lɔsɛnɔ lawɔ la lushi la lushi. (Adia Joani 14:15; 1 Joani 2:3.) Oma lo ɛnyɛlɔ kaso, sho koka mɛnya ambeki woho wakokawɔ nkamba l’atɔndɔ wa l’Afundelo la kalasa, l’olimu kana etena kakɔkɔlawɔ demba. Sho koka mbatɛ dui dimɔtshi diakatokomɛ lo lɔsɛnɔ dia mbaɛnya woho wele nkamba la ɛlɔmbwɛlɔ k’oma lo Bible akatokokɛ oma lo dui dimɔtshi dia kɔlɔ kana woho wakatokimanyiya dui sɔ dia mbɔsa yɛdikɔ ya lomba. Etena keso kaamɛ l’ambeki aso, sho koka nɔmba Jehowa dia nyuma k’ekila mbalɔmbɔlaka.​—Jni. 16:13.

6. Kakɔna kahombaso nsala nto etena ketshaso anto akina dia nkitanyiya wadjango wa Yeso?

6 Kakɔna kahombaso nsala nto etena ketshaso anto akina dia nkitanyiya wadjango wa Yeso? Sho pombaka nkimanyiya ambeki wa Bible dia monga la nsaki k’efula ka mbetɛ anto ambeki. Le ambeki amɔtshi, kanyi ya nsambisha koka mbaotsha wɔma. Diakɔ diele, sho pombaka monga la solo dia lotutsha etena kaakimanyiyaso yema yema dia mfudia eokelo kawɔ, dia minanda etema awɔ ndo mbakonya dia vɔ nkamba la kɛnɛ kekawɔ. Kakɔna kahombaso nsala dia nkimanyiya ambeki dia monga la nsaki ka nsambisha anto akina lokumu l’ɔlɔlɔ?

7. Ngande wakokaso nkimanyiya ombeki wa Bible dia monga la nsaki ka nsambisha anto akina lokumu l’ɔlɔlɔ?

7 Sho koka mimbola ambeki aso wa Bible ambola wele oko wanɛ: “Ngande wele mbetawɔ losango la Diolelo ambotshikitanya lɔsɛnɔ layɛ lo yoho ya dimɛna? Onde wɛ fɔnyaka di’ekɔ ohomba anto akina mboka losango lɔnɛ? Akokayɛ nsala dia mbaakimanyiya? (Tok. 3:27; Mat. 9:37, 38) Ɛnya ombeki traktɛ yele lo Dihomɔ diaso dia mbetsha ndo tshikande asɔnɛ nyɛ yafɔnyande dia yayɔngɛnyangɛnya ewotɔ ande, angɛnyi ande kana asekande wa l’olimu. Sha ombeki traktɛ shɔ kambe. Ɛnyande woho wakokande mbisha anto traktɛ l’ɔkɔmi tshɛ. L’ɔkɔngɔ w’ombeki aso monga opandjudi wahatabatizama, sho pombaka sambishaka kaamɛ la nde dia mbookimanyiya.​—Ond. 4:9, 10; Luka 6:40.

WOHO WAKOKA ETSHUKAMANELO NKIMANYIYA AMBEKI WA BIBLE DIA VƆ MPAMA

8. Lande na kele ekɔ ohomba di’ambeki aso wa Bible mboka Nzambi ndo wonyaso onto ngandji k’efula? (Enda kiombo yele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “ Woho wa mfudia ngandji koka ambeki aso wa Bible Nzambi.”)

8 Tolembete dia Yeso akatotɛ dia sho mbetsha anto ambeki “dia nkitanyiya akambo tshɛ” wakandatodjangɛ. Lo mɛtɛ, l’atei w’akambo akɔ mbele ndo ɛlɛmbɛ ehende woleki weke ɛnɛ: nanga Nzambi ndo nanga wonyaso onto. Vɔ akɔ ehende wekɔ la diɔtɔnganelo di’efula la olimu w’esambishelo ndo la olimu wa mbetɛ anto ambeki. (Mat. 22:37-39) Ngande wɔtɔnɛ awui asɔ? Dui dioleki diatotshutshuya dia nsambisha ele ngandji, mbita ate ngandji kokaso Nzambi la ngandji kokaso wonyaso onto. Mbokɛmaka hwe dia, kanyi ya nsambisha koka mbotsha ambeki amɔtshi wa Bible wɔma. Koko, sho kokaka nshikikɛ ambeki asɔ dia l’ekimanyielo ka Jehowa, vɔ wayonga l’akoka wa ndjanyaka wɔma w’onto yema yema. (Os. 18:1-3; Tok. 29:25) Kiombo yele lo sawo nɛ mɛnyaka wanya wakokaso ntakola dia nkimanyiya ombeki aso wa Bible dia mfudia ngandji kokande Nzambi. Laadiko dia laasɔ, ngande wakoka etshumanelo nkimanyiya ambeki w’eyoyo dia ndeka nkɛnɛmɔla ngandji kawɔ?

9. Lo ɛnyɛlɔ k’ombeki weka woho wa nkɛndjakɛndja mutuka, lo toho takɔna teka ombeki awui w’ohomba?

9 Ohokanyiya nto ɛnyɛlɔ kakatatɛkɛtshi k’ombeki weka woho wa nkɛndjakɛndja mutuka. Etena katakɛndjakɛndja ombeki mutuka ko ombetsha mbidjasɛ suke la nde, lo toho takɔna teka ombeki? Lo mpokamɛ kɛnɛ kawotɛ ombetsha ande ndo lo menda woho watakɛndjakɛndja toshufɛlɛ tokina la yambalo tshɛ. Ɛnyɛlɔ, ombetsha mbeyaka mbotshumɛ lohita dia mbɛnya shufɛlɛ mɔtshi yele la ngandji tshɛ ambotshikɛ shufɛlɛ kina mboka dia nde mbeta. Kana nde koka mbɛɛnya shufɛlɛ kina yele la loshilambo tshɛ ambokitshakitsha atala ande diaha mfukutanya wɛnɛlɔ waki toshufɛlɛ tokina. Bɛnyɛlɔ sɔ mbishaka ombeki wetshelo w’eshika wakokande nkamba la wɔ etena katandakɛndjakɛndja.

10. Kakɔna kayokimanyiya ombeki wa Bible dia nsala ehamelo wa lo nyuma?

10 Woho akɔ waamɛ mbele, ombeki w’oyoyo watatɛ nkɛndakɛnda lo mboka katɔla otsha lo lɔsɛnɔ heke tsho paka oma le ombetsha ande, koko nde mbekaka nto oma lo bɛnyɛlɔ dikina di’eshika di’ekambi wa Jehowa. Laasɔ, kakɔna kayokimanyiya ambeki wa Bible lo yɛdikɔ y’efula dia mpama lo nyuma? Mbɔtɔka nsanganya y’Akristo. Lande na? Nɛ dia wetshelo w’oma l’Afundelo washama lo nsanganya wayofudia ewo kawɔ, wayokeketsha mbetawɔ kawɔ, ndo wayowakimanyiya dia mfudia ngandji kokawɔ Nzambi. (Ets. 15:30-32) Ndo nto, lo nsanganya ombetsha wa Bible kokaka mɛnyanya ombeki ande la anangɛso l’akadiyɛso wakoka mfɔna la nde l’akambo efula. Ombeki ayɛna bɛnyɛlɔ di’amɛna di’anangɛso l’akadiyɛso wɛnya ngandji l’etshumanelo. Tɔsɛdingole awui wayela anɛ.

11. Bɛnyɛlɔ diakɔna diakoka ombeki mɛna l’etshumanelo, ndo shɛngiya yakɔna yakoka monga la bɛnyɛlɔ sɔ le ombeki?

11 Ombeki wa Bible wodia ana ndamɛ ambɛna kadiyɛso kɛmɔtshi kodia ana ndamɛ oko nde. Ombeki akɔ ambonandema lo mɛna welo wadja kadiyɛso dia ndja l’anande watotshitshɛ lo Mbalasa ka Diolelo. Ombeki ɔmɔtshi wa Bible wele l’okakatanu dia ntshika nnɔ mfɔka ambeya opandjudi ɔmɔtshi waki l’okakatanu akɔ waamɛ, ko akayotshika nnɔ mfɔka. Opandjudi akɔ ambotɛ ombeki dia ngandji k’efula kakandokaka Jehowa kakotshutshuya dia nkitanyiya wadjango ande. (2 Kɔr. 7:1; Flpɛ. 4:13) L’ɔkɔngɔ wa nde mpokamɛ ɔkɔndɔ w’ɔnangɛso akɔ, ombeki amboleka monga l’eshikikelo etena kambooshikikɛ ɔnangɛso ɔnɛ: “Wɛ lawɔ koka ntshika nnɔ mfɔka.” Osekaseka ɔmɔtshi weka Bible ambɛna kadiyɛso kɛmɔtshi k’osekaseka ele l’ɔngɛnɔngɛnɔ l’ɔtɛ wende Ɔmɛnyi wa Jehowa. Etena kɛna ombeki wa Bible woho wele kadiyɛso kɛsɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ, ombeki wa Bible ɔsɔ olanga nyomeya awui efula wakonya kadiyɛso kɛsɔ dia mongaka tena tshɛ l’ɔngɛnɔngɛnɔ.

12. Lande na kakokaso mbuta di’ose etshumanelo tshɛ ekɔ l’ɔkɛndɛ wa nkimanyiya ambeki wa Bible?

12 Etena kasala ambeki wa Bible dia mbeya apandjudi wa kɔlamelo wotshikitanyi, ambeki asɔ mbekaka oma l’ɛnyɛlɔ kawɔ kɛnɛ kalembetshiya nkitanyiya didjango dia Kristo dia nanga Nzambi ndo wonyaso onto. (Jni. 13:35; 1 Tim. 4:12) Ndo nto, oko wakataditɛkɛtshi, ombeki wa Bible koka nkondja wetshelo oma le apandjudi wakahomana l’ekakatanu wele oko wahomana la nde. Ombeki mbekaka oma lo bɛnyɛlɔ sɔ dia nde kokaka nsala etshikitanu wahombama dia monga ombeki wa Kristo. (Eoh. 30:11) Ose etshumanelo tshɛ koka mbisha lonya lo toho totshikitanyi di’ambeki wa Bible mpama lo nyuma. (Mat. 5:16) Welo akɔna wadjayɛ dia nkeketsha ambeki wa Bible waya lo nsanganya?

TOKIMANYIYA WANƐ WAMBƆLA LO NYUMA DIA VƆ NSAMBISHA NTO

13-14. Ngande wakasalɛ Yeso apɔstɔlɔ ande wakakɔmɔ akambo?

13 Sho nangaka nkimanyiya anangɛso l’akadiyɛso wambɔla lo nyuma dia nyomoyasha nto l’olimu w’esambishelo ndo wa mbetɛ anto ambeki. Woho wakasalɛ Yeso apɔstɔlɔ ande wakakɔmɔ akambo mɛnyaka kɛnɛ kakokaso nsala ɛlɔ kɛnɛ.

14 L’ekomelo k’olimu wa Yeso lanɛ la nkɛtɛ etena kakasukana nyɔi kande, apɔstɔlɔ “wakootshike ndo wakalawɔ.” (Makɔ 14:50; Jni. 16:32) Ngande wakasalɛ Yeso apɔstɔlɔ ande akambo etena kakawakɔmɔ lo tshanda mɔtshi? Yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa eolwelo kande, Yeso akatɛ ambeki ande amɔtshi ɔnɛ: “Tanyokake wɔma! Nyotshu nyotote analengo [ɔnɛ dimi lambolɔ].” (Mat. 28:10a) Yeso kopekɔ apɔstɔlɔ ande. Kaanga mbakawootshike, Yeso akatetemala mbaelɛ ɔnɛ “analengo.” L’ɛnyɛlɔ ka Jehowa, Yeso akokanaka kɛtshi ndo akadimanyiyanaka.​—2 Ku. 13:23.

15. Ngande wayaokaso lo dikambo dia wanɛ wakatshike nsambisha?

15 Woho akɔ waamɛ mbele, sho ndjakiyanyaka efula lo dikambo dia wanɛ wakatshike nsambisha. Vɔ wekɔ anangɛso l’akadiyɛso, ndo sho mbaokaka ngandji! Sho tetemalaka mbohɔ olimu wa wolo wa la ngandji wakakambe asekaso ambetawudi asɔ lo nshi yakete, amɔtshi ondo l’edja k’ɛnɔnyi akumi. (Hɛb. 6:10) Sho mɛtɛ tekɔ l’ohomba awɔ! (Luka 15:4-7) Dia mbokoya Yeso, lo toho takɔna takokaso mɛnya dia sho ndjakiyanyaka dikambo diawɔ?

16. Ngande wakokaso mɛnya dia sho ndjakiyanyaka dikambo di’anangɛso l’akadiyɛso wambɔla lo nyuma?

16 Towaele la wangasanu oya lo nsanganya. Yoho mɔtshi yakakeketsha Yeso apɔstɔlɔ ande wakakɔmɔ ele lo mbaelɛ oya lo losanganya lɔmɔtshi. (Mat. 28:10b; 1 Kɔr. 15:6) Woho akɔ waamɛ mbele ɛlɔ kɛnɛ, sho koka nkeketsha wanɛ wambɔla lo nyuma dia mbɔtɔka lo nsanganya ya l’etshumanelo naka vɔ hawosale dikambo sɔ. Sho mbeyaka dia mbeyaka monga ohomba mbaelɛ mbala efula la ntondo ka vɔ ndjetawɔ leeta lɔsɔ. Aha la taamu, Yeso akangɛnangɛna woho waketawɔ ambeki ande leeta lande.​—Ɛdika la Mateo 28:16 ndo Luka 15:6.

17. Ahombaso nsala naka onto lambɔla lo nyuma amboya lo losanganya?

17 Taalongole dimɛna. Yeso akasale di’ambeki ande ndjaoka dia wambolongwama dimɛna etena kakawasangana la nde. Nde akatshu otsha le wɔ ndo akɔshi ɔtɛkɛta ntondo dia nsawola la wɔ. (Mat. 28:18) Ayotosala naka onto lambɔla lo nyuma amboya lo Mbalasa ka Diolelo? Sho pombaka ntshɔ otsha le onto lambɔla lo nyuma ndo mbolongola dimɛna. Oma l’etatelo, sho koka ndjakiyanya naka hateye kɛnɛ ka mbatɛ. Koko aha la mbonyangiya, sho koka mbotɛ tsho ɔnɛ tambɔngɛnangɛna dia mbɛna.

18. Ngande wakokaso nkeketsha apandjudi wambɔla lo nyuma?

18 Taakeketsha l’otema ɔtɔi. Ondo ambeki wa Yeso wakakɔmɔ l’ɔtɛ w’ɔkɛndɛ wakawalongola dia nsambisha l’andja w’otondo. Yeso akakeketsha ambeki ande lo mbuta ɔnɛ: “Dimi lekɔ la nyu nshi tshɛ.” (Mat. 28:20) Onde dui sɔ diakakimanyiya ambeki ande? Eelo. Yema tshitshɛ oma laasɔ, vɔ waki l’olimu efula wa nsala dia “mbetsha ndo mbewoya lokumu l’ɔlɔlɔ.” (Ets. 5:42) Apandjudi wambɔla lo nyuma vɔ lawɔ wekɔ l’ohomba w’ekeketshelo kɛsɔ. Vɔ koka mboka wɔma wa nyomotatɛ nsambisha nto. Sho koka mbashikikɛ dia vɔ hawotosambisha vɔamɛ. Naka vɔ wambonga suke, sho koka ntshɔ lawɔ l’esambishelo. Aha la taamu, vɔ wayɔngɛnangɛna ekimanyielo kaso etena kayowotatɛ nsambisha nto lokumu l’ɔlɔlɔ. Naka sho mbɔsa anto wambɔla lo nyuma la nɛmɔ ndo mbasalɛ akambo oko anangɛso l’akadiyɛso, kete vɔ koka nyomonga l’ohetoheto ndo etshumanelo k’otondo kayonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ.

SHO NANGAKA NSHIDIYA OLIMU WAKAWATOSHA

19. Kakɔna kakombolaso l’otema ɔtɔi, ndo lande na?

19 Polo l’etena kakɔna kayototetemala mbetɛ anto ambeki? Polo l’ekomelo ka dikongɛ nɛ di’akambo. (Mat. 28:20, enda Elembetshielo wa tɔtɛkɛta ta lo Bible, “Etena k’ekomelo ka dikongɛ di’akambo.”) Onde tayonga l’akoka wa nsambisha ndo mbetɛ anto ambeki polo l’etena kɛsɔ? Tamboyashikikɛ dia nsala dui sɔ. L’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ, sho kambaka la wenya aso, la wolo aso ndo la ekondjelo kaso dia ntana anto wele “suke dia mbetawɔ akambo wa mɛtɛ wakonya lo lɔsɛnɔ la pondjo.” (Ets. 13:48) Etena kasalaso dui sɔ, sho mbokoyaka ɛnyɛlɔ ka Yeso. Nde akate ate: “Mbo ya ndɛ yami ele nsala lolango la Ɔnɛ lakantome ndo nshidiya olimu ande.” (Jni. 4:34; 17:4) Sho lawɔ kombolaka l’otema ɔtɔi nsala dui sɔ. Sho nangaka nshidiya olimu wakawatosha. (Jni. 20:21) Ndo sho nangaka di’anto akina, mbidja ndo wanɛ wambɔla lo nyuma ntetemala nkamba olimu ɔsɔ kaamɛ la so.​—Mat. 24:13.

20. Lo ndjela Filipɛ 4:13, lande na kakokaso nkamba olimu wakatosha Yeso dia nsala?

20 Bu dui dia wɔdu nkamba olimu wakatosha Yeso dia nsala. Koko sho hatokambe olimu ɔsɔ shoamɛ. Yeso akalake dia nde ayongaka kaamɛ la so. Etena ketɛso anto ambeki, sho mongaka “ekambi kaamɛ la Nzambi” ndo “kaamɛ la Kristo.” (1 Kɔr. 3:9; 2 Kɔr. 2:17) Laasɔ, sho koka nkamba olimu ɔsɔ. Ekɔ mɛtɛ diɛsɛ ndo ɔngɛnɔngɛnɔ dia nkamba olimu ɔsɔ ndo nkimanyiya anto dia nsala woho akɔ waamɛ!​—Adia Filipɛ 4:13.

OSAMBO 79 Nyowaetsha dia vɔ ntshikala nge

^ od. 5 Yeso akadjangɛ ambeki ande dia mbetɛ anto ambeki ndo mbaetsha dia nkitanyiya akambo tshɛ wakandawadjangɛ. Lo sawo nɛ, tayɔsɛdingola woho wakokaso ndjela alako wa Yeso. Awui amɔtshi wa lo sawo nɛ mpikama lo sawo diakatondjama lo Tshoto y’Etangelo ya Ngɔndɔ k’esambele 1, 2004, lɛkɛ 25-30.

^ od. 66 ELEMBETSHIELO W’OSATO: Kadiyɛso keka l’ombeki ande Bible ekɔ lo mbolembetshiya wanya wakokande ntakola dia mfudia ngandji kokande Nzambi. L’ɔkɔngɔ diko, ombeki akɔ ekɔ lo nkamba l’alako asato wakandalongola oma le ombetsha ande wa Bible.