GÃ́BUG gbò vígà págbálà nè pábia e ba beè aa ba dó kil dõòna kà dó gé gbĩ́ kpègè tṍó ea kil nvéeá a ooà kẽ kil ba dó kátogóí. Vulè e bà íe kilma ló Jìhóvà nè gbò nen a náa kọ bàá àà kil kiẽ́e e bíì gbò kọ̀ kpẹ̀a palàge bọọ. (Máát. 22:37-39) Mókà gbò vààla gyọ́ọ ní e bà nèe, vaá mókà gbò bélè ní e bà íe lọl ló é? Kọbé è láá aalá bíbvá, naanii mè é zẹ́ẹ́ ló bel ea kil ló dó Cameroon ea di bálá sĩ́ west Africa.

Mm̀ gbáá 1998 ene kà vígà ea kọlà Onésime ea dú nvín sãà Cameroon beè aa be àà. Náa beè iná ná be mm̀ 14 gbáá. Enè dee, gbẹá nònù, à gbóó dã́ ene kà bel dòòle ló nu ea kil ló tóm kọ̀ kpẹ̀a. Neǹ lòbèla beè kọọ̀: “Be bàà kóò gé kpó dọọ̀ kele-kele ketõ̀ò vaá enè ọ̀và gé palàge sii gã́bug gyã́à èlmà na nená, é kọọ̀ nen ea síì ńkem̀ gyã́àa náa é aà gé kpó dọọ̀ kiẽ́e e na nená síi gã́bug gyã́àa?”

Bel dòòle lóá beè naa kọọ̀ Onésime á bugi togó gè òòà kil Cameroon, ea dú kiẽ́e ea tan gã́bug nen gè nó Kpá Káíá. Sõò à íe nú ea beè tãagẽ́e bùlà. É kọọ̀ àé láá kpáá tõo gé Cameroon tṍó ea ni tú gã́bug gbáá tõ̀òma èèlè? Kọbé à nyímá be àé láá kpáá tõonìè, Onésime beè gbóó zẹ́ẹ́ àà kil be gé tõó mm̀ ọ̀ọ̀lẹ̀ ẽ́. Tṍóá sõò, mm̀ gbáá 2012, a beè gbóó aa deè làb nu kil be.

Onésime kọ́ọ̀: “M beè nyaaná bá ló nu kọbé m̀ láá kpáá tõó kiẽ́e ea bẹà sã́. Gbẹá Kíndòm Họ́ọ̀l, m beè nó gè kpáá ĩìtẽ́ boo agẹ kpòté. Sõò bé em gé kiilà bùlà má bel ea gé lóá naa, níà bé e bọ̀l-bọ̀l kpòté em beè olòó ĩìtẽ́ boo gé aà ḿ bùlà naa ẽ́.” À géè ló belí mm̀ sĩ́ mang.

Mm̀ gbáá 2013, Onésime beè gbóó ilí Géraldine, ea beè aa ba dó Cameroon kil France gé tõo mm̀ sĩ́ìna òb gbáá besĩ́ à kálá òòa kẽ. Mósĩ́ deè ní e Jìhòvà beè tãanè dee bá dóm nè vaí boo béè kọọ̀ bà ká dẽe gbẹẹ́ boo nú ea palàge dì bíi é? Onésime kọ́ọ̀: “E beè gbá sí Tọọ̀ Kpá Ea Dì Nè Gbò E Bà Gé Vee Kpẹ̀a Boǹ Méné dì belí dóm nè va vaá è di e gé sí tóm Bẹ́tẹẹ̀l kátogóí. Kàsĩ́, mm̀ kóló enè gbáá, 20 nen e bà ólò nó Kpá Káí e bà di beélè bõ̀ònatõ̀ò beè dììa múú. À tõó ḿ ló belí kọọ̀ m̀ di kà lèlà ketõ̀ò ‘ge kpò dọọ̀’ kátogóí.” (Máàk 1:17, 18) Géraldine kọ́ nágé kọọ̀: “Ndaa íe gã́bug tã́áná dee bá èlmà bé em beè ẹ̀bmà dẽe naa.”

Judith beè àà kil United State sõò a beè gbĩ́ gè bọ̀ọ̀vẹ̀ gbàà a sìtóm nè Jìhóvà. Vígàí kọ́ọ̀: “Kọ̀láá tṍó em kãà pá beélè tọ e bà di Cameroon vaá gbĩ́ gè gbóó òòa kẽ àà, m̀ ólò tò boo béè kọọ̀ m beè ié gã́bug gbò em beè dààmà togó ge noòmà Kpá Káí.” Sõò, Judith beè gbààga boo gè nè béèlàfùl ge òòa kẽ kil Cameroon. À géè sí kà lé tóm e bà géè kpẽ́  gã́bug kpègè ea beè láá olòó zalmá biè nè a tẹ̀ ea di be nèe. Sõò, Judith beè dẹlẹ nyíé boo Jìhóvà vaá òòà kil Cameroon. À kọ́ọ̀ náa láà de nàè kpéè ló sìgà nú ea beè olòó deè kpéè ló tṍó ea beè diè United State. A beè bàn Jìhóvà kọ á nveenìè bá neèe kọ á láá nyaanàè bá ló nu vaá bel sìà kpóó ló ea aa gã́ ene kà nen ea gé kudẽe ló sẹ́kiùt nè a va beè nvèè bá nèe.

Judith kẽèa boo tṍó ea kil nvéeá vaá gbóó kọọ̀: “Mm̀ taà gbáá, m̀ nveè bá nè ténì nen kọ bàá dììa múú.” Judith beè dààmà togó sìtóm gyà deè sĩ́ tóm ea di kele. Deè nieí, a dóm Sam-Castel nè ẹ̀ẹ̀ gé sí tóm gè kudẽe ló sẹ́kiùt. Sõò éé nááá ló tẹ̀ Judith e? Pábiaí nè pá ba tọ beè gbóó láá mòn tọọ̀ biè ea di dõòna kà dó e bà zigà ge kpẽ́ kpègè ló vaá baa a tẹ̀. À dú nuù ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíe kọọ̀ ba beè baáẹ mm̀ fẹ́ẹ́-fẹẹ̀ ló.

Ene kà vígà págbálà ea kọlà Victor beè aa be àà kil Canada. Tṍó ea ni bugi ene kà Kpá Tọ Kùdẽe Ló ea ló bel ea kil ló pọ̀b tọọ̀ kpá lọ̀l. A beè òòà aa tọọ̀ kpá gé nó gè láá sí tóm ló nu. À kọ́ọ̀: “A beè naa kọ ḿ láá vàlẹ̀ bá ié tóm ge sì, vaá gbóó láá naa nú em géè ẹ̀bmà dẽe gè naa kpã́á dee, ea dú gè sí tóm gyà deè sĩ́ tóm.” Tṍó e tṍó téní, Victor beè gbóó ilí Caroline, vaá pálàa ọ̀và beè gbá sí Cameroon. Tṍó e bà sí gé kãa tọ nàà tóm ea di kĩá, pá vígà e bà di kĩá beè siè va kpóó ló kọ bàá bugi togó boo gè gbẹá Cameroon sí tóm. Victor kọ́ọ̀: “Née beè láá kìn, vaá tã́gíní bé e beè naa kọọ̀ bẹẹ dùm á valí báá, e beè gbóó láá gbẹá kĩá sí tóm.” Náa kal ló béè kọọ̀ Caroline beè ié sìgà zọ̀ló ea géè tãagẽ́e, ba beè beeláfùl ge gbẹá kĩá sí tóm.

Victor nè Caroline beè gbóó dààmà togó gè sí tóm gyà deè sĩ́ tóm gbẹá kĩá vaá nvèè bá kọ́ kpẹ̀a nè gã́bug gbò e bà íe lèèma e bà di kĩá. Ba beè kpoogè dee ló gã́bug kpègè naa ní e bà náa beè ié bíi ló gè dààmà togó gè sí tóm tṍó e bà ã́àa iná kĩá. Tṍó e tṍó téní, ba beè gbóó kpáá tú sìgà ẽ́ siimá tóm gbẹá Canada vaá níí beè naa kọ bàá gbóó láá òòa kẽ kil Cameroon ló gè tú ba tóm gyà deè sĩ́ tóm kilma sĩ́. Mókà gbò tã́áná dee bá ní e ba beè ié é? Ba beè sí Tọọ̀ Kpá Ea Dì Nè Gbò E Bà Gé Vee Kpẹ̀a Boǹ Méné, vaá sí tóm dì belí gbò gyà deè sĩ́ tóm ea di kele, vaá bà dṹùnà gbò ge tìb tọ kátogóí. Victor kọ́ọ̀: “Ge aa tõ̀ò ea beè leeí ló vaá dọ̀ bẹ̀là Jìhóvà náa kọ á ẹ̀b nú ea kilíí ló.”

Mm̀ gbáá 2002, Alain, ea beè di pọ̀b tọọ̀ kpá ea di Germany beè bugi trákt ea kọlà Gbò Nvín Ãa—Éé Nĩ́ O ń Túi Bọọ Dùm Naamaié? Nú ea dã́ lọl m beè sièe kpóó ló kọ á noo ãa nu sẹ̀ẹ̀a sĩ́. Mm̀ 2006, a beè sí Tọọ̀ Kpá Ea Dì Nè Gbò Kànen vaá ba beè lẹ̀ẹ̀làẹ kilma ba dó Cameroon.

Gbẹá Cameroon, Alain beè mòn tóm gè sí mm̀ kélè dẽè tṍó. Tṍó e tṍó téní, a beè mòn dõòna kà tóm e kpègè palàge di ló, sõò a beè tãagẽ́e kọ náa é íè nàè gã́bug tṍó gè kọọmá kpẹ̀a nè ge noòmà nuù gbò nen. Vóà naa, tṍó e bà kólíe ló sìtóm gyà deè sĩ́ tóm ea di kele, náa beè gbààga boo gè sì. Nen ea beè kolíe ló tómá beè zìgà kọ àé kpẽ́è gã́bug kpègè neèe, sõò Alain náa beè nyaaná a béèlafùl. Tṍó e tṍó téní, Alain beè gbóó ilí Stéphanie, ea beè tõó France mm̀ gã́bug gbáá. Mókà gbò tàvàlà dìtõ̀ò ní e pábiaí beè kpee sĩ́ ló tṍó ea oòa kẽ kil Cameroon ẽ?

Stéphanie kọ́ọ̀: “M beè ié gã́bug zọ̀ló nè gbò nú e bè náa léé ló nà kpá ló, sõò m beè  kilsĩ́ gè olòó ṍ biè ló naa ní ea nveè bá nèm.” Dóm nè vaí beè ié kpẽ́ ló ba ĩ̀ìmà. Alain kọ́ọ̀: “Tṍó e beè sí bon ea kọlà Katé ea di kà kpã́á aa ló dõòna kà gbò bon gé kọ́ kpẹ̀a, e beè mòn gã́bug gbò e bà íe lèèma ló gè nó Kpá Káí. Tṍó e tṍó téní, e beè gbóó láá zọ̀ va sẹlẹ nò Kpá Káí tenmá boo fóòn. Bàà nen ea di zẹ̀ẹ̀ gbò e ólò zọ̀ noá Kpá Káíá a diia múú, vaá e íé bàà kà págbálà nè taà kà pábia e bà dú gbò kọ̀ kpẹ̀a e bà ólò sẹlẹ nònù kĩá.” Stéphanie kpáá kọọ̀: “Tọ́ọ̀ kà nú ea ẹ́ẹ̀lẹ̀ nyíè nen èlmà ge nvèè bá nè gbò nen kọ bàá nyimá ló Jìhóvà á gé. Ge kọ è síì tóm kĩí, náa kọ é dé kpéè ló nakà zààvàá gã́bug tṍó.” Deè nieí, Alain nè Stéphanie di boo tóm gè kùdẽe ló sẹ́kiùt.

Gisèle beè dììa múú tṍó ea géè sí tọọ̀ kpá gè nó biè gbẹá Italy. Dùm ea válí bá e dóm nè va e bà dú gbò gyà deè sĩ́ tóm e bà géè noòmàe Kpá Káí beè ié beè leemáe, vaá a beè tànie gè bọ̀ọ̀vẹ̀ gbàà a sìtóm kọ̀ kpẹ̀a. Vó beè naa kọọ̀ Gisèle á dààmà togó gè sí tóm gyà deè sĩ́ tóm tṍó ea é gé naa a tọọ̀ kpá lọ̀l.

A beè tàn Gisèle ge bọ̀ọ̀vẹ̀ gbàà a sìtóm nè Jìhóvà tã́gíní tṍó ea beè di Cameroon, sõò à íe gbò nú ea géè tãagẽ́e. À kọ́ọ̀: “A beè bĩiná kọ ḿ sọ̀bá nà nèà deè ge tõó Italy, vaá aa ló pá ńdáà kóò nè pá ńdáà tọ e bà di Italy.” Mm̀ May 2016, Gisèle beè naa vó vaá òòà kil Cameroon. Tṍó e sìgà tṍó ni téní, a beè gbóó iá Léonce, vaá tọ nàà tóm ea di Cameroon beè lẹ̀ẹ̀là va kilma Ayos, ea dú ene kà bon e bíì gbò kọ̀ kpẹ̀a palàge bọọ.

Dùm beè mèà naa vàẹ gbẹá boǹ Ayos e? Gisèle nootẽ́ kọọ̀: “Née ólò ié sã́ gã́bug sè, vaá née é láá tú bẹẹ fóòn nvee boo sã́. Vó beè naa kọ á gá olòó di boo gã́bug tṍó. M nó gè tú kã́áni bùlmà nu, vaá e beè olòó faalá wílbailò nè tọ́ọ̀ sã́ siimá ọọ gé iimá múú bílá dee tṍó e gbò nen á bọọgẹ̀ gé ná.” Éé ní ea beè nvèè bá nè dóm nè vaí kọ bàá láá ĩ̀ìmàe? Gisèle kọ́ọ̀: “Nyómá káí Jìhóvà beè nvèè bá nèi kọ é ĩ̀ìmà. Nagé, ńdáà dóm nè nda ólò nvèè sãa kúm ene, vaá pá bẹẹ tọ nè kóò ólò sièi kpóó ló vaá tú kpègè nvèèmà bá nèi sìgà tṍó.”

É kọọ̀ nyíè Gisèle ẹ́ẹ kọ a beè ooàẹ̀ kilìè a dó? Vígàí kọ́ọ̀: “Ẽei! Tọ́ọ̀ kà bàà-bàà bùlà á gé ló. E beè tení nágé bá sìgà gbò tàvàlà dìtõ̀ò nè ọ́ọ́-ọọ̀ ló, sõò áá bé e gé bé gé èlbá gbò nuíá lọ̀l, ńdáà dóm nè nda beè gbóó moǹ kọọ̀ è náà kà lèlà nú ea beè dú bíi kọ é naa. E beè dẹlẹ nyíé boo Jìhòvà vaá dũ̀ùà bã̀é kpàn.” Léonce nè Gisèle beè gbóó sí Tọọ̀ Kpá Ea Dì Nè Gbò E Bà Gé Vee Kpẹ̀a Boǹ Méné, vaá kátogóí bà gé sí tóm gyà deè sĩ́ tóm ea di kele mm̀ kélè dẽè tṍó.

Dì belí neǹ síì doò ea íe agẹ ló kè bá kele-kele íb tàvàlà dìtõ̀ò kọbé à láá sii gã́bug gyã́à, gbò e ba beè òòà kil ba dóá beè tú ba lóó vaamá gyọ́ọ̀ mm̀ gã́bug sĩ́deè kọbé bà láá nvèè bá nè gbò e bà íe lé bùlà kọ bàá dã́ lé kpẹ̀a ea kil ló Boǹ Méné Bàrì. È agàla boo kọọ̀ Jìhóvà é kẽèa boo vaá nè kpẽ́ gbò kọ̀ kpẹ̀a e bà tú agẹ bá siimá tómí boo béè vulè e bà íe kilma ló a bée. (Nèh. 5:19; Híb. 6:10) Be o beè aa be àà vaá bíì gbò kọ̀ kpẹ̀a di bọọ dó, é kọọ̀ olo é láá òòà gé kẽ? Be ò náa vó, Jìhóvà é tã́ànè ni dee bá.—Pró. 10:22.