MẸMẸSUNNU po mẹmẹyọnnu po susu he ko sẹtẹn yì otò he hunnukun mẹ lẹ wẹ ko lẹkọwa whé. Owanyi he yé do na Jehovah po gbẹtọ lẹ po, wẹ nọ whàn yé nado yì sẹ̀n to fie nuhudo wẹnlatọ Ahọluduta lọ tọn lẹ tọn sù te. (Mat. 22:37-39) Avọ́sinsan tẹlẹ wẹ yé bayi, podọ dona tẹlẹ wẹ yé mọyi? Nado mọ gblọndo lọ, mì gbọ mí ni dọhodo Cameroun ji, he to whèyihọ-waji Aflika tọn.

To 1998, mẹmẹsunnu Onésime sẹtẹn sọn Cameroun he yin otò etọn mẹ. E ko nọ gbéji na owhe 14. To gbèdopo to opli de ji, e sè apajlẹ de gando azọ́n yẹwhehodidọ tọn go. Hodọtọ lọ domọ: “Eyin họntọn awe to whèvi hù to fi voovo, bọ mẹdopo to whèvi mọ hù hú mẹ awetọ, be omẹ awetọ lọ ma na sẹtẹn yì fie whèvi sù te lọ ya?”

Apajlẹ enẹ zọ́n bọ Onésime jẹ nulẹnpọn ji nado lẹkọyi Cameroun, fie whèvi gbigbọmẹ tọn sù te bo yì gọalọna wẹnlatọ he to finẹ lẹ. Amọ́, e to nuhà. Be e na pà ẹ nado diọada sọgbe hẹ otò etọn whladopo dogọ, to whenue e ko nọ gbéji na owhe susu lẹ godo ya? Nado pọ́n eyin e na pà ẹ, Onésime yì dla otò etọn Cameroun pọ́n na osun ṣidopo. Enẹgodo, to 2012 e lẹkọwa bo wá ṣí.

Onésime dọ dọ: “N’dona doakọnna yozò po alio he mẹ mẹlẹ nọ nọgbẹ̀ te to otò lọ mẹ po. To Plitẹnhọ mẹ, n’dona gọjẹ aisin ji to whlẹ-ján lẹ ji.” Amọ́, e dọ po nukiko po dọmọ, “dile n’to ayiha zedo tito-to-whinnu lọ ji sọ, mọ wẹ n’nọ wọnji oján vẹnpẹn-vẹnpẹn he ji n’ko sin wayi lẹ go do niyẹn.”

To 2013, Onésime dà Géraldine he lẹkọwa Cameroun to whenue e ko nọ France na owhe ṣinẹnẹ godo. Dona tẹlẹ wẹ asu po asi po ehe mọyi, na yé ze ojlo Jehovah tọn wiwà do otẹn tintan mẹ to gbẹzan yetọn mẹ wutu? Onésime dọmọ: “Yẹn po asi e po yì Wehọmẹ Wẹndagbe-Jlatọ Ahọluduta lọ tọn lẹ tọn bo wá sẹ̀n to Bẹtẹli. To owhe he wayi mẹ, Biblu plọntọ 20 wẹ yí baptẹm to agun mítọn mẹ. N’mọdọ fi dagbe he yè gán mọ ‘whèvi hù’ te lọ wẹ n’te todin.” (Malku 1:17, 18) Géraldine yidogọ dọ: “Dona he n’mọyi lẹ zẹ̀ nue n’donukun go.”

Judith ko sẹtẹn yì États-Unis, amọ́ e nọ jlo vẹkuvẹku nado gbloada na lizọnyizọn etọn. E dọmọ: “Whedepopenu he n’yì dla whẹndo ṣie pọ́n to Cameroun, n’nọ viavi, na n’dona jo mẹhe n’ko jẹ Biblu plọn hẹ susu do wutu.” Etomọṣo, Judith gbẹ́ to awuwhle nado lẹkọwa ṣí Cameroun. Azọ́n he e nọ wà sin akuẹ tli taun, bọ ehe nọ gọalọna ẹn nado penukundo baba etọn he to azọ̀njẹ go. Amọ́, Judith dejido Jehovah go bo lẹkọwa  Cameroun. E dọ dọ emi jẹdò nuhe emi nọ duvivi etọn delẹ tọn to whenue emi to gbéji. E biọ alọgọ Jehovah tọn to odẹ̀ mẹ nado diọada, podọ nugopọntọ lẹdo tọn de po asi ẹ po sọ na ẹn tuli.

Judith flin ojlẹ he wayi lẹ bo dọmọ, “To owhe atọ̀n gblamẹ, homẹ ṣie hùn dọ n’gọalọna omẹ ẹnẹ nado yí baptẹm.” Judith wá lẹzun gbehosọnalitọ titengbe. To alọnu, ewọ po asu etọn Sam-Castel po to sinsẹ̀n to azọ́n lẹdo tọn mẹ. Amọ́, nawẹ nulẹ wá yì do na baba Judith tọn? Judith po whẹndo etọn po penugo bo mọ dotowhé de to tògodo he yigbe nado penukundo mẹzizẹ baba lọ tọn go ma yí doapó. Pẹdido wẹ dọ mẹzizẹ lọ yì ganji.

Mẹmẹsunnu de he nọ yin Victor sẹtẹn yì Canada. To whenue e hia hosọ de to Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn mẹ he dọhodo wepinplọn dahodaho ji, e vọ́ nulẹnpọn do wehọmẹ-yìyì etọn ji. E jo wehọmẹ alavọ tọn do bo yì plọnazọ́n kleun de he ma na yí whenu susu to e si. E dọmọ: “Ehe gọalọna mi nado yawu mọ azọ́n, podọ nado wà nude he ko nọ jlo mi sọn ojlẹ dindẹn die, enẹ wẹ gbehosọnalitọ bibayi.” To nukọn mẹ, Victor wlealọ hẹ Caroline bọ yé omẹ awe lẹ yì dla Cameroun pọ́n. To whenue yé to dọ́n, to dlapọn Bẹtẹli tọn de whenu, mẹmẹsunnu lẹ na yé tuli nado lẹnnupọndo sinsẹ̀n to Cameroun ji. Victor dọ dọ, “Mí ma do whẹwhinwhẹ́n depope nado gbẹ́, podọ na mí ko nọ zan gbẹzan jlẹkaji tọn wutu, e bọawuna mí nado kẹalọyi oylọ-bayinamẹ lọ.” Mahopọnna dọ Caroline mọ nọ nọ̀ gángán to whelẹponu, yé bayi dide nado sẹtẹn.

Victor po Caroline po jẹ gbehosọnalitọ whepoponu tọn bayi ji, nado gọalọna jlodotọ susu he to aigba-denamẹ lọ ji lẹ. Na ojlẹ de, akuẹ he yé sẹdo lẹ wẹ yé zan. Enẹgodo yé yì Canada bo yì wazọ́n na osun kleun delẹ, ehe zọ́n bọ yé penugo nado lẹkọwa Cameroun bo zindonukọn taidi gbehosọnalitọ. Dona tẹlẹ wẹ yé mọyi? Yé yì Wehọmẹ Wẹndagbe-Jlatọ Ahọluduta lọ tọn lẹ tọn, bo wá sẹ̀n taidi gbehosọnalitọ titengbe lẹ, podọ todin yé to alọgọ to azọ́n họ̀gbigbá tọn mẹ. Victor dọmọ: “Na mí jo gbẹzan fẹẹmẹninọ tọn mítọn do wutu, mí mọ nukunpedomẹgo Jehovah tọn.”

To 2002, Alain he yin wehọmẹvi alavọ tọn de to Allemagne hia alọnuwe pẹvi lọ Jọja lẹ Emi—Etẹwẹ Mì Na Yí Gbẹzan Mìtọn Do Wà? Nue e hia to e mẹ lẹ whàn ẹn nado ze yanwle yọyọ delẹ donukọnna ede. To 2006, e yì Wehọmẹ Azọ́nplọnmẹ Devizọnwiwa tọn bo yin azọ́ndena do otò etọn mẹ to Cameroun.

To finẹ, e mọ azọ́n whenu gli tọn de. To nukọn mẹ, e mọ azọ́n he pekuẹ de, amọ́ e to budi dọ enẹ gán glọnalina emi nado wà susu dogọ to lizọnyizọn lọ mẹ. Enẹwutu, whenue e yin oylọ-bayina nado sẹ̀n taidi gbehosọnalitọ titengbe, e yigbe to afọdopolọji. Ogán etọn dọ dọ emi na do kuẹ akuẹ ji na ẹn, amọ́ Alain tẹdo nudide etọn go. To godo mẹ, Alain wlealọ hẹ Stéphanie he ko nọ France pọ́n na owhe susu. Nuhahun tẹlẹ wẹ Stéphanie pehẹ whenue e sẹtẹn wá Cameroun?

Stéphanie dọmọ: “N’jẹ azọ̀n ṣẹ́nṣẹ́n delẹ jẹ ji, bọ nudelẹ sọ nọ gbẹ́ mi, amọ́ n’zan amasin bo wá mọ dee mẹ.” Akọndonanu asu po asi po lọ tọn yin didona. Alain dọmọ: “To whenue mí yì dọyẹwheho to gbétatò he to  olá de mẹ he nọ yin Katé, mí mọ mẹsusu he jlo na plọn Biblu. To godo mẹ, mí jẹ Biblu plọn hẹ susu yetọn ji to alokan ji. Awe to Biblu plọntọ ehelẹ mẹ wá yí baptẹm, podọ kándo de yin didoai.” Stéphanie yidogọ dọ: “Nude ma nọ hẹn ayajẹ wá hugan alọgigọna mẹdevo lẹ nado klan gbẹzan yetọn do wiwe hlan Jehovah. Sinsẹ̀nzọnwiwa tofi zọ́n bọ mí ko do ayajẹ mọnkọ whlasusu.” Todin, Alain po Stéphanie po to sinsẹ̀n to azọ́n lẹdo tọn mẹ.

Gisèle yí baptẹm to whenue e to wehọmẹ dotozọ́n pinplọn tọn to Italie. Gbẹzan jlẹkaji tọn he asu po asi po gbehosọnalitọ he plọnnu hẹ ẹ nọ zan yinuwadeji sọmọ bọ uwọsu jlo na wà susu dogọ to lizọnyizọn lọ mẹ. Enẹwutu, Gisèle bẹ gbehosọnalitọ jẹeji to whenue e ko dibla fó wehọmẹ.

E do ojlo nado lẹkọyi Cameroun bo wà susu dogọ to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ, amọ́ e to budi. E domọ: “Gbedewema tògodo-ninọ tọn ṣie na gú mi, bọ n’sọ dona klan sọn họntọn po hẹnnumẹ ṣie he to Italie lẹ po go.” Mahopọnna enẹ, to mai 2016, Gisèle lẹkọwa Cameroun. To ojlẹ kleun de godo, e dà Léonce bọ alahọ Cameroun tọn biọ to yé si nado sẹtẹn yì Ayos he yin gbétatò de he do hudo wẹnlatọ Ahọluduta lọ tọn lẹ tọn taun.

Nawẹ nulẹ yì do to Ayos? Gisèle dọmọ: “Mí nọ ba miyọ́n lẹtliki tọn pò na osẹ susu lẹ, ehe nọ zọ́n bọ alokan apòmẹ tọn mítọn lẹ ma nọ saba wazọ́n. N’plọn nado nọ flọ nake miyọ́n do danú, bọ mí nọ hẹn kẹkẹvi po tọṣi po bo nọ yì dasin to zánmẹ to osindò de tó to whenue gbẹtọ ma nọ saba sù te.” Etẹwẹ gọalọna asu po asi po lọ nado doakọnna ninọmẹ ehe? Gisèle dọ dọ: “Gbigbọ Jehovah tọn, godonọnamẹ asu ṣie tọn, tulinamẹ lẹ gọna akuẹ he hẹnnumẹ po họntọn lẹ po nọ na mí sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ wẹ gọalọna mí.”

Be homẹ Gisèle tọn hùn dọ e lẹkọyi otò etọn mẹ ya? E yigbe dọ: “Gbau! Nugbo wẹ dọ to bẹjẹeji, mí pehẹ nuhahun lẹ bosọ nọ jẹflumẹ, amọ́ to whenue mí duto yé ji godo, yẹn po asu e po wá mọdọ, nue mí dona wà lọ pẹẹ wẹ mí wà. Mí ganjẹ Jehovah go bosọ dọnsẹpọ ẹ dogọ.” Léonce po Gisèle po yì Wehọmẹ Wẹndagbe-Jlatọ Ahọluduta lọ tọn lẹ tọn, podọ todin yé yin gbehosọnalitọ titengbe ojlẹ gli tọn lẹ.

Dile whèhutọ lẹ nọ yí adọgbigbo do pehẹ ninọmẹ voovo lẹ nado wle whèvi susu do, mọ wẹ mẹhe lẹkọyi otò yetọn mẹ lẹ nọ desọn ojlo mẹ nado basi avọ́sinsan lẹ bo gọalọna gbẹtọ ahunjijlọnọ he jlo na sè wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn lẹ do niyẹn. Matin ayihaawe, Jehovah ma na wọn wẹnlatọ azọ́n sinsinyẹnwatọ ehelẹ, na owanyi he yé dohia na oyín etọn wutu. (Nẹh. 5:19; Heb. 6:10) Eyin gbéji wẹ a te, bọ nuhudo wẹnlatọ Ahọluduta lọ tọn lẹ tọn tin to otò towe mẹ, be a na jlo nado lẹkọyi ya? Eyin a wàmọ, Jehovah na dona we susugege.—Howh. 10:22.