1. Өзүмүзү тәк һисс едәндә вә ја проблемләр башымыздан ашанда бизә нә тохтаглыг верә биләр? (Зәбур 118:5—7)

ҺЕЧ олуб ки, проблемләрлә үзләшән заман тамамилә тәк, көмәксиз олдуғунузу һисс едәсиниз? Јеһованын бир чох садиг хидмәтчисиндә бу ҹүр һиссләр олуб (1 Пад. 19:14). Нә вахтса сиз дә белә һиссләр кечирсәниз, Јеһованын вәдини унутмајын: «Сәни һеч вахт атмарам, һеч вахт тәрк етмәрәм». Буна ҝөрә дә әминликлә дејирик: «Јеһова дајағымдыр, әсла горхмарам» (Ибр. 13:5, 6). Һәвари Булус бу сөзләри ерамызын тәхминән 61-ҹи илиндә Јәһудијјәдәки диндашларына јазмышды. Онун бу сөзләри бизә Зәбур 118:5—7 ајәләрини хатырладыр. (Ајәләри охујун.)

2. Бу мәгаләдә нәји арашдыраҹағыг вә нәјә ҝөрә?

² Мәзмурчу кими, Булус да өз һәјатында Јеһованын она дајаг олдуғуну ҝөрмүшдү. Мәсәлән, Булус Ибраниләрә јаздығы мәктубдан тәхминән ики ил әввәл сәјаһәт заманы дәниздә дүшдүјү ҝүҹлү фыртынадан сағ чыхмышды (Һәв. 27:4, 15, 20). Јеһова һәм бу сәјаһәт бојунҹа, һәм дә бундан әввәлләр дә мүхтәлиф јолларла Булуса дајаг олмушду. Бунлардан үчүнү арашдыраҹағыг. Јеһова она Иса Мәсиһ вә мәләкләр, сәлаһијјәтли шәхсләр, һәмчинин диндашлары васитәсилә көмәк етмишди. Булусун һәјатында баш верән һадисәләри арашдырмағымыз Јеһованын вәдинә етибарымызы ҝүҹләндирәҹәк. Әмин олаҹағыг ки, О бизим дә һарајымыза чатаҹаг.

3. Һәвари Булусу нараһат едән нә иди вә нәјә ҝөрә?

³ Булусун көмәјә еһтијаҹы вар иди. Ерамызын тәхминән 56-ҹы или иди, ҹамаат ону Јерусәлимдәки мәбәддән сүрүјүб  чөлә чыхартды, ону өлдүрмәк истәјирди. Нөвбәти ҝүн Булусу Синедриона ҝәтирдиләр, орада да аз гала дүшмәнләри ону парчалајаҹагды (Һәв. 21:30—32; 22:30; 23:6—10). Јәгин һәмин вахт Булус нараһат олурду ки, бу ҹүр рәфтара нә гәдәр таб ҝәтирә биләр?

4. Јеһова Иса Мәсиһ васитәсилә Булуса неҹә дајаг олду?

⁴ Булуса ҝөстәрилән көмәк. Булус һәбс олунандан сонра ҝеҹә Аға Иса Мәсиһ онун јанында дуруб деди: «Ҹәсарәтли ол! Неҹә ки мәним һаггымда Јерусәлимдә әтрафлы шәһадәт вердин, Ромада да еләҹә шәһадәт вермәлисән» (Һәв. 23:11). Бу руһландырыҹы сөзләр дүз вахтында иди! Иса Мәсиһ Булусу Јерусәлимдә вердији шаһидлијә ҝөрә тәрифләди. О сөз верди ки, Булус Ромаја сағ-саламат чатаҹаг вә орада да шаһидлик верәҹәк. Бу ҹүр зәманәтдән сонра јәгин Булус өзүнү атасынын бојнуна сарылан балаҹа ушаг кими тәһлүкәсизликдә һисс едирди.

5. Јеһова мәләји васитәсилә Булуса неҹә дајаг олду? (Үз габығындакы шәклә бахын.)

⁵ Һәвари Булус башга һансы чәтинликләрлә үзләшмишди? Јерусәлимдәки һадисәләрдән тәхминән ики ил сонра Булус ҝәми илә Италијаја ҝедирди. Дәниздә гәфил елә ҝүҹлү фыртына гопду ки, ҝәми һејәти вә сәрнишинләр өләҹәкләрини дүшүнүрдү. Амма Булус горхмурду. Нәјә ҝөрә? О ҝәмидәкиләрә үзүнү тутуб деди: «Гулу олдуғум вә ибадәт етдијим Аллаһын мәләји бу ҝеҹә јанымда пејда олуб мәнә деди: “Булус, горхма. Сән Сезарын һүзурунда дурмалысан. Аллаһ јол јолдашларыны да сәнә бағышлады”». Јеһова мәләјини ҝөндәрәрәк Булуса Иса васитәсилә вердији сөзү хатырлатды. Белә дә олду, Булус сағ-саламат Ромаја чатды (Һәв. 27:20—25; 28:16).

6. Исанын һансы вәди бизи мөһкәмләндирә биләр вә нәјә ҝөрә?

⁶ Бизә ҝөстәрилән көмәк. Иса Мәсиһ Булуса дәстәк олдуғу кими, бизә дә дәстәк олаҹаг. Билирик ки, о, бүтүн давамчыларына белә бир сөз вериб: «Мән бу дөврүн јекунуна кими һәмишә сизинләјәм» (Мәт. 28:20). Онун бу сөзләри бизим үчүн ҝүҹ мәнбәјидир. Чүнки бәзән чох ағыр ҝүнләр јашајырыг. Мәсәлән, доғмаларымызын өлүмү бизә ағры верир. Кимиси јашлылығын өзү илә ҝәтирдији чәтинликләрдән, кимиси депрессијадан әзијјәт чәкир. Буна бахмајараг, биз јашамаг үчүн ҝүҹ тапырыг, чүнки билирик ки, Иса һәмишә бизимләдир, һәтта һәјатымызын ән зүлмәтли ҝүнләриндә белә (Мәт. 11:28—30).

7. Вәһј 14:6 ајәсинә әсасән, Јеһова бизә бу ҝүн неҹә көмәк едир?

 ⁷ Аллаһын Кәламындан ајдын ҝөрүрүк ки, Јеһова бизә мәләкләри васитәсилә көмәк едир (Ибр. 1:7, 14). Мәсәлән, мәләкләр Падшаһлыг һаггындакы мүждәни «һәр халга, тајфаја, дилә» чатдырмаг үчүн бизә дәстәк олур вә бизи јөнләндирир (Мәт. 24:13, 14; Вәһј 14:6 ајәсини охујун).

8. Јеһова сәркәрдә васитәсилә Булуса неҹә көмәк етди?

⁸ Булуса ҝөстәрилән көмәк. Ерамызын 56-ҹы илиндә Иса Мәсиһ Булусу әмин етди ки, о, Ромаја чатаҹаг. Лакин Јерусәлимдә бәзи јәһудиләр һәвари Булуса гаршы суи-гәсд һазырламышды. Рома сәркәрдәси Клавди Лиси бу план һаггында хәбәр тутанда Булусу хилас етмәк үчүн тәдбир ҝөрдү. О, дәрһал чохлу әсҝәрин мүһафизәси алтында Булусу Јерусәлимдән Гејсәријјәјә ҝөндәрди; онлар тәхминән 105 километр јол гәт етдиләр. Гејсәријјәдә вали Феликс әмр етди ки, «Булусу Һиродун сарајына апарыб мүһафизә алтында сахласынлар». Булусу гәтлә јетирмәк истәјәнләр артыг ондан узагда иди (Һәв. 23:12—35).

9. Вали Фест Булуса неҹә көмәк етмишди?

⁹ Бундан ики ил сонра, ерамызын 58-ҹи илиндә Булус һәлә дә Гејсәријјәдә һәбсдә иди. Феликсин јеринә Фест вали олду. Јәһудиләр Фестә јалвардылар ки, Булусун мәсәләсинә бахмаг үчүн ону Јерусәлимә ҝөндәрсин. Амма Фест разылашмады. Ола билсин ки, вали јәһудиләрин Булусу өлдүрмәк үчүн јолда пусгу гурмаг нијјәтиндән хәбәр тутмушду (Һәв. 24:27—25:5).

10. Вали Фест Булусун Сезарын мәһкәмәсини тәләб етмәсинә неҹә јанашды?

¹⁰ Булусун мәһкәмәси Гејсәријјәдә кечирилди. Амма Фест јәһудиләрин рәғбәтини газанмаг истәдији үчүн Булусдан сорушду: «Истәјирсән, Јерусәлимә ҝедәк, бу иттиһамлара ҝөрә сәнә орада һөкм чыхарсынлар?» Булус билирди ки, ону Јерусәлимдә өлдүрә биләрләр, амма о һәм дә билирди ки, сағ галмаг, Ромаја ҝетмәк вә хидмәтини иҹра етмәк үчүн һансы чыхыш јолу вар. Она ҝөрә дә Булус ҹаваб верди: «Мән Сезарын мәһкәмәсини тәләб едирәм!» Белә олдугда Фест мәсләһәтчиләрлә данышыб, Булуса деди: «Сезарын мәһкәмәсини тәләб едирсән, Сезарын јанына да ҝедәҹәксән». Фестин бу гәрары Булусун ҹаныны дүшмәнләрдән гуртарды. Тезликлә Булус Ромада, ону өлдүрмәк үчүн фүрсәт ахтаран јәһудиләрдән узагда олаҹагды (Һәв. 25:6—12).

11. Еһтимал ки, Булус Әшија пејғәмбәрин јаздығы һансы сөзләр үзәриндә дүшүнмүшдү?

¹¹ Булус Италијаја јола дүшмәји ҝөзләјәркән јәгин ки, Әшија пејғәмбәрин Аллаһын илһамы илә јаздығы сөзләр һагда дүшүнүрдү. Пејғәмбәр Јеһоваја гаршы чыханларла бағлы белә јазмышды: «Сиз фитнә гурун, амма билин ки, боша чыхаҹаг! Нә десәниз, баш тутмајаҹаг, чүнки Аллаһ бизимләдир!» (Әшј. 8:10). Булус билирди ки, Аллаһ она көмәк едәҹәк. Јәгин ки, бу она гаршыдакы сынаглара дөзмәјә ҝүҹ вермишди.

12. Јули Булусла неҹә рәфтар едирди вә јәгин ки, Булус буну нә илә әлагәләндирирди?

¹² Булус Италијаја јола дүшдү. Мәһбус олдуғу үчүн ону Јули адлы Рома јүзбашысына тәһким етдиләр. О андан етибарән Булусун һәјаты Јулинин әлиндә иди, ја о,  Булусун ҝүнүнү гара едәҹәкди, ја да онунла јахшы рәфтар едәҹәкди. Бәс Јули сәлаһијјәтиндән неҹә истифадә етди? Нөвбәти ҝүн онлар саһилә јан аланда Јули «Булуса хејирхаһлыг ҝөстәрди, она изин верди ки, достларынын јанына ҝетсин». Һәтта сонра Јули Булусун һәјатыны хилас етди. Әсҝәрләр ҝәмидә олан бүтүн мәһбуслары өлдүрмәк истәјәндә Јули бунун гаршысыны алды. Чүнки о, «Булусу хилас етмәк» истәјирди. Шүбһәсиз, Булус бу үрәјијумшаг инсаны Јеһованын јөнәлтдијини дәрк едирди (Һәв. 27:1—3, 42—44).

13. Јеһова сәлаһијјәтли шәхсләрдән неҹә истифадә едә биләр?

¹³ Бизә ҝөстәрилән көмәк. Јеһова мәсләһәт биләндә гүдрәтли мүгәддәс руһу васитәсилә сәлаһијјәтли шәхсләри елә јөнләндирә биләр ки, онлар Онун истәјинә ујғун даврансын. Ҝөрүн Сүлејман падшаһ нә јазмышды: «Падшаһын үрәји Јеһованын әлиндәдир, ону су ахыны кими истәдији сәмтә јөнәлдәр» (Мәс. 21:1). Бу мәсәлин мәнасы нәдир? Инсан арх газыб, сујун ахыныны истәдији сәмтә дәјишә биләр. Ејнилә дә, Јеһова мүгәддәс руһу васитәсилә сәлаһијјәтли шәхсләрин фикирләрини истәдији истигамәтә јөнләндирә биләр. Бу баш верәндә онларын үрәјиндә Аллаһын халгынын хејринә гәрар чыхармаг истәји ојаныр. (Үзејир 7:21, 25, 26 ајәләри илә әлагәләндирин.)

14. Һәвариләрин ишләри 12:5 ајәсинә әсасән, кимләр үчүн дуа едә биләрик?

¹⁴ Бизим өһдәмизә нә дүшүр? «Падшаһлар вә мәмурлар», јәни сәлаһијјәтли шәхсләр ибадәтимизә вә хидмәтимизә тәсир едәҹәк гәрарлар вермәли оланда онлар үчүн дуа едә биләрик (1 Тим. 2:1, 2; Нәһ. 1:11). Биринҹи әсрдәки мәсиһиләр кими, биз дә һәбсдә олан диндашларымыз үчүн һәрарәтлә дуа едә биләрик. (Һәвариләрин ишләри 12:5 ајәсини охујун; Ибр. 13:3.) Һәмчинин һәбсханада баҹы-гардашларымыза нәзарәт едән мүһафизәчиләр үчүн дә дуа етмәк олар. Јеһоваја јалвара биләрик ки, онларын дүшүнҹәсинә тәсир етсин, онлар да Јули кими даврансынлар вә һәбсдәки диндашларымыза хејирхаһлыг ҝөстәрсинләр.

15, 16. Јеһова Аристархла Лука васитәсилә Булуса неҹә дајаг олду?

¹⁵ Булуса ҝөстәрилән көмәк. Булус Ромаја ҝедәркән Јеһова баҹы-гардашлар васитәсилә дәфәләрлә она дајаг олмушду. Ҝәлин бир нечә нүмунәјә бахаг.

 ¹⁶ Булусун ики садиг јолдашы Аристархла Лука онунла бирликдә Ромаја ҝетмәк гәрарына ҝәлмишди *. Булусун јанында олмаг үчүн онлар һәјатларыны тәһлүкәјә атмаға һазыр иди. Һалбуки Мүгәддәс Китабын һеч бир јериндә дејилмир ки, Иса онларын Ромаја сағ-саламат чатаҹағына зәманәт вермишди. Онлар јалныз сонра, ағыр дәниз сәфәри заманы билдиләр ки, сағ галаҹаглар. Аристархла Лука Гејсәријјәдә ҝәмијә минәндә јәгин ки, Булус бу ҹәсарәтли гардашлар васитәсилә она дајаг олдуғуна ҝөрә Јеһоваја үрәкдән миннәтдарлығыны билдирмишди (Һәв. 27:1, 2, 20—25).

17. Јеһова Булуса баҹы-гардашлар васитәсилә неҹә дајаг олду?

¹⁷ Бу сәјаһәти заманы диндашлары Булуса бир нечә дәфә көмәк етмишди. Мәсәлән, лиман шәһәри олан Сидона чатанда јүзбашы Јули Булуса «изин верди ки, достларынын јанына ҝетсин вә достлары она гуллуг етсин». Даһа сонра о, јолдашлары илә бирликдә Путеолијә чатанда гардашлары тапдылар. Гардашлар хаһиш етди ки, Булусҝил бир һәфтә онларын јанында галсын. Бу шәһәрләрдәки баҹы-гардашлар Булусла јолдашларынын гајғысына галырды. Шүбһәсиз, Булус да онлара руһландырыҹы һадисәләр данышараг үрәкләрини шад едирди. (Һәвариләрин ишләри 15:2, 3 ајәләри илә әлагәләндирин.) Булус вә әмәкдашлары бурада руһланараг јолларына давам етдиләр (Һәв. 27:3; 28:13, 14).

18. Нәјә ҝөрә Булус Аллаһа шүкүр етди вә үрәкләнди?

¹⁸ Јәгин ки, јол боју Булус Ромадакы јығынҹаға јаздығы сөзләр һагда дүшүнүрдү. Үч ил өнҹә онлара јазмышды: «Узун илләрдир ки, сизин һәсрәтинизи чәкирәм» (Ром. 15:23). Булус онларын јанына ҝедиб онлары ҝөрмәк истәјирди, амма нә биләјди ки, бура мәһбус кими ҝәләҹәк. Ромадакы гардашларын ону гаршыламаг үчүн ҝөзләдијини ҝөрәндә тәсәввүр етмәк  олар неҹә севинмишди! «Булус онлары ҝөрәндә Аллаһа шүкүр етди вә үрәкләнди» (Һәв. 28:15). Диггәт јетирин ки, гардашларын орада олдуғуна ҝөрә Булус Аллаһа миннәтдар иди. Чүнки о, бу дәфә дә Аллаһын әлини ҝөрүрдү.

19. 1 Бутрус 4:10 ајәсинә әсасән, Јеһова бизим васитәмизлә көмәјә еһтијаҹ дујанлара неҹә дајаг ола биләр?

¹⁹ Бизим өһдәмизә нә дүшүр? Ола билсин, јығынҹағынызда баҹы-гардашлардан кимсә һансыса хәстәликдән әзијјәт чәкир вә ја мүәјјән чәтинликләрлә үзләшир. Бәлкә, киминсә јахыны вәфат едиб. Биз киминсә дәстәјә еһтијаҹ дујдуғуну биләндә Јеһоваја дуа едә биләрик ки, она гајғы ҝөстәрмәк, хош сөз демәк үчүн бизә көмәк етсин. Сөзүмүз вә әмәлимиз баҹы-гардашларымыза лазым олан тәсәлли ола биләр. (1 Бутрус 4:10 ајәсини охујун.) * Онда дәстәк олдуғумуз диндашларымыз Јеһованын «сәни һеч вахт атмарам, һеч вахт тәрк етмәрәм» вәдини онлара да вердијинә там әмин олаҹаглар. Мәҝәр бу сизи севиндирмәз?!

20. Нәјә ҝөрә әминликлә «Јеһова дајағымдыр» дејә биләрик?

²⁰ Булус вә јолдашлары кими, биз дә бу һәјат јолунда шиддәтли фыртыналарла үзләширик. Амма бунунла белә, биз ҹәсарәтли ола биләрик, чүнки Јеһова бизимләдир. О бизә Иса Мәсиһ вә мәләкләри васитәсилә дајаг олур. Һәмчинин ирадәсинә ујғундурса, сәлаһијјәтли шәхсләр васитәсилә дә бизә көмәк едир. Чохларымыз да өз һәјатымызда ҝөрмүшүк ки, Јеһова мүгәддәс руһу васитәсилә хидмәтчиләринин үрәјиндә диндашларынын дадына чатмаг истәји ојадыр. Буна ҝөрә дә һәвари Булус кими әминликлә нөвбәти сөзләри демәјә там әсасымыз вар: «Јеһова дајағымдыр, әсла горхмарам. Инсан мәнә нә едә биләр?!» (Ибр. 13:6).