Pular para conteúdo

Pular para sumário

MWAHA WOOSOMIYA 46

Nlipe nrima—Yehova nawuukaviherani

Nlipe nrima—Yehova nawuukaviherani

“Mi akinhala wuuhiya ni akinhala wuunyanyala.” —MABERE. 13:5.

NCIPO 55 Nada Temam, Meus Amados!

NINHALA WIITTHUCANI? *

1. Isiyani inhala unimaaliha niicoonaka ukhala veekha awula yaniphwanyaka masakha? (Isaalimu 118:5-7)

AHOPACA wuuphwanyani masakha yaawiirihaleni wiicoona ukhala veekha ni wuupuwela wiira khaavo ntthu nohala wuukaviherani? Atthu enci ahopaca wiicoona commo, ni hataa ciicammo atthu ookhuluvelya yanswalela Yehova. (1 Mam. 19:14) Wakhala wiira iyo ihopaca wuukhumelelani, muupuwele inatiri ya Yehova ineera: “Mi akinhala wuuhiya ni akinhala wuunyanyala.” Nlattu wo iyo inatiriiyo, hiiva pooti wanoolumeehu niikuru cotheene, niiraka: “Yehova phi nikavihero naka; akinhala woova.” (Mabere. 13:5, 6) Apostolu Paulu antikhile ayo moolumwaayo mwaakha wo 61. Ni ayo moolumwaayo anaanuupusera itthu yaamwiira namantikha Isaalimu 118:5-7.—Nsome. *

2. Isiyani inhaleehu woopela mwaha nhina ula mwahoola, ni kontha isiyani?

2 Toko uyo nasaalimuuyo, Paulu ancuwela wiira Yehova aari nikavihero nawe, ukhala wiira Yehova ahonkavihera Paulu ikwaha cinci. Wootakihera, myaakha miili hinaaya wantikha iwarakha yo Maberewu, Paulu yahomphwanya iphyoo yinci nari mpaketini. (Mite. 27:4, 15, 20) Uyo ukatyuuyo, ni hataa ciicammo myaakha cinci uttuli, Yehova ahonkavihera Paulu ni mananna menci. Ninaahala woopela mwaha mananna mararu Yehova cankavihenryaawe Paulu. Wonkavihera Paulu, Yehova ahonruma Yesu ni malayikha, ahooleli apinaatamu ni mayamunnaawe o wanlokoni. Wuupuwela citthu cankhumelenle Paulu muukumini wawe unaahala unikavihera utepa ukhuluvela wiira Nluku naahala ciicammo unikavihera hiiva.

YESU NI MALAYIKHA YAHONKAVIHERA

3. Isiyani atthunaka Paulu yiikohalyaawe, ni nlattuni?

3 Paulu ampheela ukaviheriya. Mwaakha wo 56, Paulu nari ntempulu u Yerusalemu, nkupitti waatthu enci wahonkakhacera vate ni ayo atthwaayo yahomananiha umwiiva. Waaseele, ukati Paulu waarwaaniyaawe utripunali ya ayuuta, uyo aahanle vakaani uthakaciya naatthu yanlupattha. (Mite. 21:30-32; 22:30; 23:6-10) Ule ukatyuule, Paulu atthunaka aheekoha co: ‘Kinhala uvilela mpaka yaakhani ala masakhaala?’

4. Manannani Yehova cankavihenryaawe Paulu?

4 Paulu aakaviheriye cani? Uhiyu, Paulu hinaaya utthukiya, “Apwiiya,” Yesu, yahomphwanya ni yahomwiirela: “Ulipe nrima! Kontha, toko cilalyenryaa moolumwaaka u Yerusalemu, ciicammo uhaana urwaaka ulalyeera u Roma.” (Mite. 23:11) Ayo moolumwaayo yahonlipiha cinene Paulu! Yesu ahonttottopela Paulu nlattu woolalyeera u Yerusalemu ni ahonkhuluveliha wiira anhala uphiya saana u Roma, wahalaawe urweehela uhoolo nteko woolalyeera. Nno nikhuluvelihonno nahomwiiriha Paulu ukhala woohoova, toko mwaana cisiye mmatatani waathumwaane.

Ukati waalavaniyaaya iphyoo yuulupale mpahari, nlayikha ninankhuluveliha Paulu wiira atthu otheene ari mpaketini anaahala woopwa. (Nwehe iparaagarafu 5)

5. Manannani makhwaawe Yehova cankavihenryaawe Paulu? (Nwehe ilatarato iri wakaapani.)

5 Masakhani-tho yankhumelenle Paulu? Uvira waya myaakha miili anankhumelenle ale masakhaale u Yerusalemu, Paulu aari mpaketini ni aarwaa u Itália. Weettiyakoono mpahari, yahancera iphyoo yuulupale mpaka ale yaamweettiha paketi ni atthu otheene yankenle, yahanca wuupuwela wiira yanhala ukhwaca. Masi Paulu khiivo yoovaawe. Nlattuni? Uyo ahaahimyera atthu otheene yaari mpaketini, awiirelaka: “Uhiyu uvinre, nlayikha na Nluku nonswalelaaka ni nonvarelaaka nteko nahokikhumelela, ni nahokiirela: ‘Uhoove, Paulu. Uhaana urwaaka umoonanana César. Ni Nluku hoovahacera ukumi waatthu otheene ari ni we mpaketini.’” Yehova ahoruma nlayikha wiira nirwee nanhimyere tootho Paulu moolumo yaahimeriyaawe ni Yesu. Ni toko caakhuluvelihiyaawe, Paulu ahophiya u Roma.—Mite. 27:20-25; 28:16.

6. Itthuni Yesu ikhuluvelihalyaawe, ni nlattuni unnilipihaaya?

6 Manannani hiiva cinkaviheriyeehu? Yesu naahala unikavihera, toko cankavihenryaawe Paulu. Yesu haakhuluveliha attharyaawe, awiirelaka: “Mahuku otheene kiri ni nyuuva, mpaka wiimaleloni ulumwenku.” (Mat. 28:20) Moolumo a Yesu anaanilipiha cinene. Kontha isiyani? Kontha otheene cihu anaanikhumelela masakha oorika uvilela. Wootakihera, akhwaaka mmuciihu awula mpatthaniihu, hiiva khaninkhala mahuku vakaani uniweryaaka nrima, masi pooti atthunaka ninaakhala myaakha cinci nicukulacaka. Akiina pooti uhuvahuvaca nlattu wo wuuluvala. Ni ahaavo ciicammo, ankhala ni masukhuli menci wanrimani waya. Hataa ukhalaka commo, hiiva ninaakhalana ikuru wiira nirwee uhoolo, kontha ninaacuwela wiira Yesu ri ni hiiva “mahuku otheene” o muukumini wihu, ni mpaka ciicammo mahuku ankhaleehu ni masukhuli.—Mat. 11:28-30.

Malayikha anaanikavihera ni anaaneettihera ukati unvareehu nteko woolalyeera ihapari comaana (Nwehe iparaagarafu 7)

7. Toko cinthoonyeraaya Apokalipise 14:6, Yehova nonikavihera cani ilelo?

7 Ibiiblya inaathoonyera wiira Yehova naaruma malayikha wiira anikavihere. (Mabere. 1:7, 14) Wootakihera, malayikha anaanikavihera ni anaaneettihera ukati unvareehu nteko wo waalalyeera “ihapari comaana” atthu ‘olapo cotheene, o maloko otheene ni oluuka cotheene.’—Mat. 24:13, 14; nsome Apokalipise 14:6. *

UYO AHOKAVIHERIYA NAAHOOLELI APINAATAMU

8. Isiyani Yehova yaamwiirihalyaawe nhooleli aanatoropa upanka wiira ankavihere Paulu?

8 Paulu aakaviheriye cani? Mwaakha wo 56, Yesu ahohimya wiira Paulu anhala uphiya u Roma. Masi u Yerusalemu, yahaavo ayuuta yaasikisanne unvara ni umwiiva Paulu. Nhooleli aanatoropa o Roma eehaniya Cláudio Lísias ahocuwela iyo ni ahonkavihera Paulu. Woohipicapica, Cláudio ahaaruma anatoropa enci wiira anveleele Paulu u Cesareia, waattalivanne ni u Yerusalemu ikiloometru cookhalaka 105. Paulu waapiihiyaawe u Cesareia, nhooleli Félix ahoruma wiira “atthukeliye mpalaasiyu ya Heroti.” Phimaana, Paulu khaapankiye itthu yootakhala naatthu yanlupattha.—Mite. 23:12-35.

9. Nhooleli Festo ankavihenre cani Paulu?

9 Cahovira myaakha miili Paulu nanlelo natthukiye u Cesareia. Félix ahohiya ulamulela ni ahancera ulamulela nhooleli nkhwaawe eehaniya Festo. Ayuuta yahonkhanyereriha Festo wiira anrwaane Paulu u Yerusalemu wiira woolumaceriye mwahaawe wonwo. Masi Festo ahokhotta. Festo atthunaka ancuwela wiira ayuuta “yaasikisana umwiipithela niiphiro wiira anvare ni amwiive.”—Mite. 24:27–25:5.

10. Ukati Paulu waalepenlyaawe wuulumaceriya nlattwaawe uhoolo wa César, isiyani nhooleli Festo yaapankilyaawe?

10 Wahoolo, nlattu wa Paulu wahoolumaceriya u Cesareia. “Festo aapheela waatteeliha nrima ayuuta.” Phimaana uyo ahonkoha Paulu co: “Unaapheela urwaa u Yerusalemu wiira citthu cotheene nnya coolumaceriye wonwo, uhoolo waka mi?” Paulu ancuwela wiira arwaaka u Yerusalemu, atthunaka anhala wiiviya. Masi ciicammo ancuwela isiyani yaalamuliyaawe upanka wiira oopole ukumyaawe: ahaana arwaaka u Roma ni uhihiyerera ulalyeera wonwo. Phimaana uyo aheera: “Kinlepela wiira nlattwaaka urwee woolumaceriye uhoolo wa César!” Festo umaliha wawe uwuulumana atthu yanvaha miruku, ahomwiirela Paulu: “Uholepela urwaa wuulumaceriya nlattwaa uhoolo wa César, phimaana unrweehiya wa César.” Iyo yahonkhikicera Paulu wiira atthu yanlupattha ahimpanke itthu yootakhala. Woohipica, Paulu anhala urwaaniya u Roma—nwo aahala ukhala uttayi naayuuta yaapheela umwiiva.—Mite. 25:6-12.

11. Moolumoni a Isaiya yanlipihale Paulu?

11 Ukati Paulu waawehereraawe urwaa u Itália, uyo atthunaka ahoopuwela moolumo porofeeta Isaiya yaahimenryaawe awanani a Yehova: “Nsikisane upanka itthu, masi khinhala wiirannya toko cisikisanneenyu! Muulume khula itthu impheeleenyu, masi khinhala uweettelani saana, kontha Nluku ri ni hiiva!” (Isai. 8:10) Paulu ancuwela wiira anhala ukaviheriya ni Nluku, ni iyo yahomphwanyiha ikuru caapheelaawe wiira akhitiri uvilela marikariko yaahala unkhumelela uhoolo.

Toko khalayi, ilelo Yehova pooti urukunusa moopuwelelo aahooleli wiira aakhikicere atthu anonswalela (Nwehe iparaagarafu 12)

12. Manannani Júlio canwacenryaawe Paulu, ni isiyani Paulu yaacuwelenlyaawe?

12 Mwaakha wo 58, Paulu ahokhuma arwaaka u Itália. Ukhala wiira aari peresu, uyo aakhalenliya ni nhooleli aanatoropa eehaniya Júlio. Ukhuma ule ukatyuule, Júlio pooti waalakelaawe unhuvihaca Paulu awula unwacera saana. Masi uyo anwacenre cani? Waaseele, uphiya waya nipuro noopacera neemenlyaaya, “Júlio ahonwacera saana Paulu, ni ahontthunihera wiira arwee awootole asipatthannyaawe.” Ni wahoolo, Júlio ahoopola ukumi wa Paulu. Manannani? Anatoropa yaholakela uwiiva atthu otheene yaari mpaketini, masi Júlio ahaahiiha. Nlattuni? Kontha uyo “aholakela umoopola Paulu.” Atthunaka Paulu ahocuwelela wiira Yehova phaamwiiriha ule nhoolelyuule unwacera saana ni unkhikicera.—Mite. 27:1-3, 42-44.

Nwehe iparaagarafu 13

13. Manannani Yehova cinrukunusaawe moopuwelelo aahooleli apinaatamu?

13 Manannani hiiva cinkaviheriyeehu? Yehova pooti uvarela nteko nnepaawe wowaarya wiira awiirihe ahooleli apinaatamu upanka itthu impheelaawe. Mwene Salomau hantikha: “Nrima wa mwene unkhala toko maaci oovira mmoolokoni mmatatani wa Yehova. Uyo naahapusera khula mphantte unoncivela.” (Miru. 21:1) Ayo moolumwaayo ampheela uhimya isiyani? Apinaatamu pooti uthipa nipuro niri mooloko ni uhapusera maaci mphantte unaacivela. Inanna imoca, Yehova avarelaka nteko nnepaawe wowaarya, pooti urukunusa moopuwelelo aahooleli wiira ayo apanke itthu impheelaawe. Yehova arukunusaka moopuwelelwaaya, ayo anaalakela upanka itthu inhala waakavihera apoovwaawe.—Nwehe ciicammo Estra 7:21, 25, 26.

14. Toko cinthoonyeraaya Miteko 12:5, phaapani anlamuliyeehu waalompela?

14 Isiyani ninlamuliyeehu upanka? Hiiva nihaana ‘naalompelaka mamwene ni otheene ale arina ukhulupale’ wiira alakele upanka citthu cinhala unikavihera ukhala wannemani ni uhihiya uvara saana miteko cihu ceekristau. (1 Tim. 2:1, 2, niwehero; Nem. 1:11) Toko makristau oopacera, hiiva khaninhiya waalompela mayamunneehu ni asirokorihu atthukiye. (Nsome Miteko 12:5; * Mabere. 13:3) Uhiya commo, ukati unlompeehu, hiiva pooti waalompela ale anaakhalenla mayamunneehu ni asirokorihu mmakhattyaa ni unlepela Yehova wiira awiirihe ayo atthwaayo ‘waawacera saana’ mayamunneehu, toko Júlio canwacenryaawe saana Paulu.—Mite. 27:3, niwehero.

UYO AHOKAVIHERIYA NI MAYAMUNNAAWE O WANLOKONI

15-16. Manannani Yehova cankavihenryaawe Paulu ukati wanvelelihalyaawe Aristarku ni Luka?

15 Paulu aakaviheriye cani? Ukati waarwaawe u Roma, imaara cinci Yehova ahowiiriha mayamunna o mmalokoni upanka citthu wiira ankavihere Paulu. Nttwee noone mananna caakaviheriyaawe.

16 Apatthani eeli a Paulu, Aristarku ni Luka, yaholakela urwaa u Roma nkhayi ni Paulu. * Ayo khayaahimyeriye ni Yesu wiira yanhala uphiya saana u Roma. Waahookhalaru commo, ayo yaholeva ukumyaaya wiira arwee nkhayi ni Paulu. Ayo yaacuwenle wiira khayaahala ukhwa inamanle uphyoo yaaphwanyale mpahari. Ukati Aristarku ni Luka wankelaaya paketi u Cesareia wiira arwee u Roma, Paulu atthunaka aholompa ansukhuruku Yehova nlattu wo waaveleliha ayo apatthani oolipa nrimaayo.—Mite. 27:1, 2, 20-25.

17. Manannani Yehova caawiirihilyaawe mayamunna unkavihera Paulu?

17 Hinaphiya u Roma, Paulu ikwaha cinci ahokavihera ni mayamunnaawe. Wootakihera, ukati weemenlyaaya isittatti yo Sídon, Júlio ahontthunihera Paulu “wiira arwee awootole asipatthannyaawe ni wiira akaviheriye naayo.” Ni wahoolo, wasittatti yeehaniya Putéoli, Paulu naapatthannyaawe ‘yahaaphwanya mayamunna yaakhanyererihile ukhala mahuku 7 anari naayo.’ Ukati waawaceriyaawe naayo mayamunnaayo, Paulu atthunaka ahaalipiha ni ahaattonkacera citthu coolipiha makhuva caakhumelenle. (Nwehe ciicammo Miteko 15:2, 3) Ulipihiya waya, Paulu naapatthannyaawe yaheetta ikwahaaya.—Mite. 27:3; 28:13, 14.

Toko cankavihenryaawe Paulu, Yehova pooti waaruma mayamunneehu wiira anikavihere (Nwehe iparaagarafu 18)

18. Nlattuni Paulu wansukhunrwaawe Nluku ni waakhanlyaawe oolipihiya?

18 Ukati waarwaawe u Roma, Paulu atthunaka ahoopuwela moolumo yaawantikhenlyaawe makristau o Roma myaakha miraru uttuli: “Cihovira myaakha cinci kipheelaka cinene uwa uwootolani.” (Aroo. 15:23) Masi Paulu khaaweherera wiira aahala urwaa u Roma khampa peresu. Muupuwele inanna Paulu caakhanlyaawe ootteeliya nrima nlattu woowoona mayamunna o Roma yaawile umwaakhelela niiphiro wiira ansalaamihe! “Paulu uwoona wawe, ahonsukhuru Nluku ni ahokhala oolipihiya.” (Mite. 28:15) Paulu ahaasukhuru mayamunna nlattu woowa umwaakhelela. Kontha isiyani? Kontha Paulu ahoona wiira Yehova phaawiirihale ayo mayamunnaayo unkavihera Paulu.

Nwehe iparaagarafu 19

19. Toko cinthoonyeraaya 1 Peturu 4:10, manannani Yehova cinniirihaawe hiiva waakavihera akhwiihu?

19 Isiyani ninlamuliyeehu upanka? Wanlokoni winyu, haavo munna noweryaaciya awula ankhumelenle masakha makhwaawe, toko ukhwa mmucaawe anfentaawe cinene? Nacuwelaka wiira haavo ntthu amphwanyale masakha toko ayo, hiiva nihaana unlompa Yehova wiira anikavihere ucuwela itthu yoohala wuuluma awula upanka wiira nimmaalihe uyo ntthuuyo. Citthu cinhaleehu wuuluma awula upanka pooti unkavihera venci munneehu awula nrokorihu ri ni masakha. (Nsome 1 Peturu 4:10. *) * Naakaviheraka, ayo anaahala utepa ukhuluvela moolumo a Yehova, ukati wenryaawe: “Mi akinhala wuuhiya ni akinhala wuunyanyala.” Ni nlattu wo waakavihera, nyuuva unaahala wuutteelani nrima venci!

20. Nlattuni ninkhuluveleehu wiira Yehova khanle nikavihero nihu?

20 Toko Paulu naapatthannyaawe, hiiva ciicammo pooti unikhumelela masakha menci muukumini wihu. Masi nilipe nrima, kontha Yehova ri ni hiiva. Uyo nanruma Yesu ni malayikha wiira anikavihere. Ciicammo, Yehova apheelaka pooti urukunusa moopuwelelo aahooleli wiira anikavihere. Ni toko cinoonakeehu veekha cihu, Yehova naavarela nteko nnepaawe wowaarya ni naawiiriha mayamunneehu wiira anikavere. Phimaana, pooti wanoolumeehu toko Paulu, neeraka: “Yehova phi nikavihero naka; akinhala woova. Pinaatamu nohala ukiirihani?”—Mabere. 13:6.

NCIPO 38 Jeová Vai Dar-te Força

^ par. 5 Yehova ahonkavihera apostolu Paulu ukati wankhumelenlyaaya marikariko. Nhina ula mwahoola, ninaahala woona mananna mararu Yehova cankavihenryaawe Paulu. Noopuwelaka mananna Yehova caakavihenryaawe atthu yanswalela khalayi, hiiva ninaatepa ukhuluvela wiira uyo ciicammo naahala unikavihera yanikhumelelaka masakha muukumini wihu.

^ par. 1 Isaalimu 118:5 Kahonlompa Yehova ukati waasankilyaaka; Yehova ahokaakhula ni ahokicisa nipuro nomaana. 6 Yehova ri ni mi; akinhala woova. Pinaatamu nhala ukiirihani? 7 Yehova ri ni miiva, khampa nikavihero naka; kitthapakoono, kinaahala waaweha atthu ahinkitthuna.

^ par. 7 Apokalipise 14:6 Kahoona-tho nlayikha nikhwaawe nivavaka mmahutteni, ni nno nahaana ihapari comaana coohimala wiira naalalyeere atthu ankhala watuniyani, olapo cotheene, maloko, iluuka, ni apoovu.

^ par. 14 Miteko 12:5 Vano, Peturu ahotthukeliya nkhattya, masi mayamunna o wanlokoni khayaahiyerera unlompa Nluku wiira ankavihere Peturu.

^ par. 16 Aristarku ni Luka yahonveleela Paulu mapuro menci yeettaawe. Ni ayo apatthani ookhuluvelyaayo khayaahiile unveleela ukati waatthukiyaawe u Roma.—Mite. 16:10-12; 20:4; Akol. 4:10, 14.

^ par. 19 1 Peturu 4:10 Khula ntthu avarele nteko itthuvo yaakhenlyaawe wiira aakavihere akhwaawe, hihiyaka uvarela nteko saana unamaana woonironya wa Nluku, unthoonyeriya ni mananna menci.