1. Zvicinyi zvinozotibesera patinojizwa tiri toga kana ticikakwanisi kuhwisana no zvineso? (Nduyo 118:5-7)

KUNANGA kuti makambojizwa kuti apana mundhu ari kumubesera kuhwisana no zvineso zvenyu here? Vazinji vakambojizwavo kudaro, kubatanijavo no vashandiri va Jehovha vakagondeka. (1 Majimambo 19:14) Kudari ndizvona zviri kumuitikira, ceujanyi cigondiso ca Jehovha co kuti: “Andicakuregeri wega nokuti kukusia.” Ngokudaro, tingananga no kuthemba kwese kuti: “Tenji anondibesa, apana co ndinothya.” (Vaheberi 13:5, 6) Mupostori Pauro wakatara magama aya ku vatendi doni vake vo Judheya mu gore ro 61, Kristu Aviya. Magama ake anoceuja mazwiro o mutari wo nduyo anowanika pana Nduyo 118:5-7.—Verenganyi.

2. Tinozovonenyi pa musoro uwu zve ngenyi?

² Inga mutari wo nduyo, Pauro waiziva kuti Jehovha wainga Mubeseri wake, ngokuti Jehovha wainga wakamubesera pa mukuvo wakakhirira. Inga muezaniso, pa makore maviri acito atara karata yake ku vaHebheru, Pauro wakapona pa ngozi huru maningi paainga eciita hwendo ngo mu jombe. (Maitiro o Vapostori 27:4, 15, 20) Jehovha wakakhombija kuva mubeseri wa Pauro mu njira jakasiyana-siyana, paainga eciita hwendo uhwu zve acito ahuita. Ngatende tivone njira ndhatu jakona. Jehovha wakamubesera ecishandisa Jesu no ngirozi, ecishandisa vandhu vainga pa cigaro cakakhwirira no vatendi doni. Kuhwirijira zvakaitikari mu upenyu hwa Pauro zvinozoengejera kuthemba kwedu cigondiso ca Mwari co kuti anozodavira mukumbiro jedu kuti atibesere.

3. Ngozvapi kangaije zvakaguma pa kurangarira Pauro zve ngenyi?

³ Pauro waida kubeswa. Mukati mo gore ra 56 Kristu Aviya, mbungano yakavhisa Pauro mu themberi mu Jerusarema, yoeja kumuuraya. Pa njiku yakazotevera, Pauro paakazoendeswa pakati po Sinedhrio, wainga wapera kukhuvazwa ngo vavengi vake. (Maitiro o Vapostori 21:30-32; 22:30; 23:6-10) Pa nguva yondhoyo kangaije iyena wakatojivhunjisa kudari: ‘Ndinozocungirira mbhera rini matajihwe akadari?’

4. Jehovha wakabeseresa kudini Pauro ecishandisa Jesu?

⁴ Jesu wakabeseresa kudini Pauro? Co usiku Pauro naapera kusungwa, “Tenji” Jesu wakaima pamberi pake, womuvhunja kudari: “[Cungai], Paulo. Ngo maitiro o wakandiitira fakazi mu Jerusalema, unozodikavo kundiitira fakazi mu Roma.” (Maitiro o Vapostori 23:11) Iyi yakava vangiso yakaguma pa nguva kwayo kamare! Jesu wakasimba Pauro ngo kucumaera kwaainga akaita ku Jerusarema. Womugondesa kuti waizoguma Roma akangwaririka, kwaaizoenderera mberi ecicumaera. Pakupera kuashira cigondiso ico, Pauro wakajizwa akangwaririka inga mwana anojizwa wakangwaririka mu nyara ja Baba wake.

5. Jehovha wakavangisa kudini Pauro ecishandisa ngirozi? (Vonanyi pikica yo pa kapa.)

⁵ Ngocapi cineso cimweni cakasongana na Pauro? Pa makore maviri izvi no zvapera kuitika ku Jerusarema, Pauro wainga mu piketi ecienda Itariya. Kwakaitika bepo guru, rainga rakashata kamare, zvokuti vaya vaishanda mukatimo no vapakiri, vairangarira kuti vaizofa. Asi, Pauro aazivi kuthya. Ngenyi? Iyena wakavhunja vaingaya mu piketi kudari: “Usiku huno, yakandigumira ngirozi ya Mwari wangu wondinobatira, yondibvunja kuti: ‘Ucathya, Paulo. Unodika kuguma kuna Sezare. Ndibzo, Mwari anokupa uhomi hwo vese vana iwewe mu piketi.’” Jehovha wakashandisa ngirozi kuti iphindezve cigondiso cainga cakapuwa Pauro ndi Jesu. Zve Pauro wakaguma Roma inga zvaakagondeswa ndi Jehovha.—Maitiro o Vapostori 27:20-25; 28:16.

6. Ngocapi cigondiso ca Jesu cingativangisa zve ngenyi?

⁶ Jesu anotibeseresa kudini? Jesu anotibesera inga zvaakaita na Pauro. Inga muezaniso, iyena anogondesa vese vanomutevera kuti: “Zivanyivo kuti ndinemwi njiku jese mbhera kupejisira ko nyika.” (Mateu 28:20) Magama aya a Jesu anotivangisa nyamasi uno. Ngenyi? Ngokuti njiku jimweni tinosongana no zvineso zvinonesa kucungirira. Inga muezaniso, paanofa mundhu wo pa ukama hwedu, tinodikana kucungirira kuhwajihwa kondhoko pa makore akawanda. Vamweni vanodikana kucungirira  njiku jo kunesa ngokuti vaavasharuka. Kuveni vamweni, njiku javo ajivafambiri ushoni ngokuti vanonga vakasuruvara. Pikija zvakadaro, tinowana simba ro kwenderera mberi, ngokuti tinoziva kuti Jesu anesu “njiku jese,” kubatanijavo no mukuvo wo kunesa wo upenyu hwedu.—Mateu 11:28-30.

7. Mukuzwirana na Apokalipsi 14:6, Jehovha anotibeseresa kudini nyamasi uno?

⁷ Soko ra Mwari rinotivangisa kuti Jehovha anotibesera ecishandisa ngirozi jake. (Vaheberi 1:7, 14) Inga muezaniso, ngirozi jinotibesera no kutipa ndhungamiro patinonga tecicumaera “vangeri ricikaperi . . . ku vandhu vese, nyika, majinja, ndimi no mabvumbo ese.”—Mateu 24:13, 14; verenganyi Apokalipsi 14:6.

8. Jehovha wakabeseresa kudini Pauro ecishandisa mutungamiriri wo masoca?

⁸ Pauro wakaashira besero rapi? Tikahwirira mu gore ra 56 Kristu Aviya, Jesu wakagondesa Pauro kuti waizoguma Roma. Asi, Vajudha vamweni ku Jerusarema vakaita mazano kuti vatake Pauro no kumuuraya. Mutungamiriri wo masoca o Ciroma Kraudhiyo Riziya, paakazwa ngo nasiriro yo vainga veciita, vakaenda kobesera Pauro. Ngo kukasika, Kraudhiyo wakatumira Pauro akangwaririhwa ngo masoca akawanda kwenda Sezareya, pa makiromita anokwana kuita 105 kuvha Jerusarema. Naari Sezareya, Govhernadhori Felix wakananga kuti Pauro waidikana kugara “mu pretorio ya Herodi, ecirindihwa.” Vajudha vaidaya kuuraya Pauro avacaizokwanisa kumuwana.—Maitiro o Vapostori 23:12-35.

9. Govhernadhori Festo wakabesera kudini Pauro?

⁹ Pakapera makore maviri Pauro naari mu kadheya ku Sezareya. Asi govhernadhori Felix vakavhiswa pa utongi wonghwina Festo. Vajudha vakadeketera kuna Festo kuti Pauro aviye Jerusarema kuti atonghwe, asi Festo wakaramba. Zvingaita kuti iyena waizviziva kuti Vajudha “vainga vakazwirana kumuuraya mu gwanja.”—Maitiro o Vapostori 24:27–25:5.

10. Zvicinyi zvakaitwa ndi Govhernadhori Festo, Pauro paakakumbira kutongwa ndi Sezari?

¹⁰ Perapo ndhango ya Pauro yakazotongwa ku Sezareya. Kaveta Festo, “pakuda kudakajisa vaJuda,” wakavhunjisa Pauro kuti: “Unoda kukhwira Jerusalema, kuti utongweyo ndava iji, pa nyasi pangu?” Kangaije Pauro waizviziva kuti waizouraiwa Jerusarema zve waizivazve zvaidikana kuita kuti aponese upenyu hwake, kuti agume Roma no kucumaera masoko akanaka. Iyena wakati: “Ndinoda kutongwa ndi Sezare.” Festo pakupera kubhuya no vapangiri vake, wakavhunja Pauro kuti: “Wapota kuna Sezare, unozoenda ka Sezare.” Civaringo cakatema Festo co kwendesa Pauro ku Roma, cakamuponesa ku vavengi vake. Ngo kukasika, Pauro waizoguma Roma, ndhambo no Vajudha vaidaya kumuuraya.—Maitiro o Vapostori 25:6-12.

11. Ngoapi magama anovangisa akatahwa ndi Isaya akarangarihwa ngo mupostori Pauro?

¹¹ Pauro paaivetera kuita hwendo hwake kwenda Itariya, kangaije iyena wakarangarira ngwajo yakafemehwa muporofita Isaya kuti atare ngo pamusoro po vavengi va Jehovha, yo kuti: “Nokunyati munoita mazano akawanda, munomaita biresi; nokunyati munotokotesa bzomakaimisira, ibzona abzizoitiki, ngokuti Mwari anesu.” (Isaia 8:10) Pauro waizviziva kuti Mwari waizomubesera, izvo zvakamubesera kuti azocungirire zvineso zvaaizosongana nazvo kumbejiyo.

12. Jhuriyo wakatajisa kudini Pauro zve Pauro wakazwisisenyi?

¹² Mu gore ra 58 Kristu Aviya, Pauro wakatanga  hwendo hwake kwenda Itariya. Zvecivoneka kuti iyena wainga wakasungwa, iyena wainga ecingwaririhwa ngo mukuru wo masoca waidanwa Jhuriyo. Kuvhira pa mukuvo wondhowo, Jhuriyo wainga no simba ro kutaja Pauro mu njira yaushoni kana kutoshaisha kumutaja. Waro wakashandisa kudini simba rake? Pa njiku yakatevera, pavakaima pa parajhi yo kutanga, “Julio wakaitira unyaxa Paulo, womutendera kuenda kovonana no xamwari jake.” Pakupera mukuvo wakati kuti, Jhuriyo wakaponesa upenyu hwa Pauro. Kuitisa kudini? Masoca aida kuuraya vandhu vese vainga mu piketi, asi Jhuriyo wakavarambisa. Ngenyi wakaita zvondhozvo? Iyena ‘waida kuponesa Paulo.’ Pauro kangaije wakazwisisa kuti Jehovha wainga ecishandisa mutungamiriri uwu wakanaka mwoyo kuti amubesere no kumujivirira.—Maitiro o Vapostori 27:1-3, 42-44.

13. Jehovha anoshandisa kudini vandhu vano zvigaro zvakakhwirira?

¹³ Ngorapi besero ratinowana? Pazvinonga zvecizwirana no kuda kwake, Jehovha angashandisa mujimu wake kuti aite kuti vandhu vano zvigaro zvakakhwirira vaite zvaanoda. Mambo Soromona wakatara kudari: “Mwoyo wa mambo, mu nyara ja Tenji Mwari, unoita inga cimurambo: anouendesa kwaanoda.” (Mazwi Akangwara 21:1) Izvi zvinoda kurevenyi? Vandhu vanokwanisa kuca mugeri, unoita kuti kumwa yo murambo iyende kovanoda. Mukuezanavo, Jehovha angashandisa mujimu wake kuti acinje murangariro wo vandhu vano zvigaro zvakakhwirira vaite zviro mukuzwirana no kuda kwake. Izvi pazvinoitika, vandhu ava vanondundihwa kuti vaite zviro zvinobesera vandhu va Mwari.—Ezanisanyi na Esdra 7:21, 25, 26.

14. Inga zviri pana Maitiro o Vapostori 12:5 ndivanani vatingaitira mukumbiro?

¹⁴ Zvicinyi zvatingaita? Tingaita mukumbiro “ngo ndava yo majimambo no vamweni vese vakadihwa pa utongi,” pavanoda kutema zvivaringo ngo pamusoro po basa redu ro kucumaera no kunamata. (1 Timoti 2:1, 2; Neemia 1:11) Inga zvakaitwa ngo Makristu o muzana rokutanga, tinodikanavo kuitira mukumbiro hama no hambzaji jedu jiri mu kadheya. (Verenganyi Maitiro o Vapostori 12:5; Vaheberi 13:3) Kusiyapo izvo, tingaitirazve mukumbiro vangwariri vo mukadheya avo vanongwarira hama no hambzaji jedu. Tingadeketera Jehovha kuti acinje murangariro wo vandhu ava vagumire pa kuva inga ndi Jhuriyo no kutaja hama jedu jakasungwa “ngo unyaxa.”—Maitiro o Vapostori 27:3.

15-16. Jehovha wakashandisa kudini Aristarko na Ruka kuti vabesere Pauro?

¹⁵ Ngorapi besero rakaashira Pauro? Paainga ecipinda Roma, Jehovha wakashandisa hama no hambzaji kuti jibesere Pauro. Ngativone muezaniso munganani basi.

¹⁶ Shamwari mbiri jakagondeka ja Pauro, Aristarko na Ruka, vakatema civaringo co kwenda na Pauro, Roma. * Ivona ngo cido cavo cese, vakadira upenyu hwavo pa ngozi ngo kuda kwenda na Pauro. Bhaibheri arinangi kuti Jesu wakagondesa Aristarko na Ruka kuti ivona vaizoguma Roma vakangwaririka. Pikija zvakadaro, ivona vakadira pa ngozi upenyu hwavo kuti vaite hwendo uhu. Asi ivona vakaita zvondhozvo kuti vabesere Pauro. Povainga veciita hwendo uhu unonesari maningi, vakazwisisa kuti upenyu hwavo aucaizova pa ngozi. Aristarko na Ruka povakabuda mu piketi ku Sezareya, Pauro wakaita mukumbiro kuna Jehovha ecimubonga ngo besero raakaashira kuvha ku vashandiri vaviri ava va Jehovha.—Maitiro o Vapostori 27:1, 2, 20-25.

17. Jehovha wakashandisa kudini hama no hambzaji jo mu ungano kuti jibesere Pauro?

¹⁷ Hama jo mu ungano jakabesera Pauro pa mukuvo wakawanda paaita hwendo hwake. Inga muezaniso, povakaima ku dhorobha ro Sidhoni, Jhuriyo wakatendera kuti Pauro aende “kovonana no xamwari jake, kuti akorondhwe ndijona.” Pa kufamba ko mukuvo, ku dhorobha ro Puteuri, Pauro no vadoni vake, ‘vakawana hama vogara najo njiku nomwe.’ Zvecivoneka kuti Makristu o ndau jese aikorondha Pauro no vadoni vake, pacina kukana-kana Pauro waidakara ngo kuvaverengera zviitiko zvinovangisa zvaakasongana nazvo. (Ezanisanyi no Maitiro o Vapostori 15:2, 3.) Povakapera kuvangiswa, Pauro no vadoni vake vakaenderera mberi no hwendo hwavo.—Maitiro o Vapostori 27:3; 28:13, 14.

18. Zvicinyi zvakaita kuti Pauro abonge Mwari no kuva no cicunge?

¹⁸ Pauro paainga ecipinda Roma, kangaije iyena wainga ecirangarira ngo pamusoro  po zviro zvaakatara ko makore matatu kuitira ungano yo mu dhorobhero, paakati: “Ngokutibze ndinodisisa kumufambira, kubvira makore mazinji.” (VaRoma 15:23) Pikija zvakadaro, iyena aacaivetera kuti waizoguma kondhoyo inga musungwi. Zvokadi kamare, zvakamuvangisa maningi, paakaguma wovona hama jo Roma jakamuvetera kuti jimuashire! “Pakuvavona, Paulo wakabonga Mwari, wovanga mwoyo.” (Maitiro o Vapostori 28:15) Vonanyi kuti Pauro wakabonga Mwari ngo kuvona hama. Ngenyi? Ngokuti iyena wakazwisisazve kuti Jehovha wainga ecimubesera ecishandisa vatendi doni.

19. Inga zvinonangwa pana 1 Pedru 4:10, Jehovha angatibeseresa kudini kuti tibesere vamweni?

¹⁹ Zvicinyi zvatingaita? Kunanga kuti munoziva hama kana hambzaji yo mu ungano mwenyu iri kuneseka ngo ndava yo kuhwaja kana zvimwenivo? Kangaije wafihwa ngo ukama hwake. Kudari tikaziva kuti ari wese anoda besero, tingakumbira Jehovha kuti atibesere kuita ciri cese kana kunanga ciri cese. Magama edu no zviito kangaije angava vangiso inodiwa ndi hama no hambzaji jedu. (Verenganyi 1 Pedru 4:10.) * Kudari tikavabesera, ivona vanozothembadi kamare kuti cigondiso ca Jehovha co kuti, “Andicakuregeri wega nokuti kukusia,” cinoshanda kwavari. Pacina kukana-kana, izvo zvinozomuita kuti muve no mudakaro.

20. Ngenyi tingananga ngo kuthemba kwese kuti Jehovha, ‘mubeseri wedu’?

²⁰ Inga ndi Pauro no vadoni vake, itusu tingasonganavo no zvineso mu upenyu hwedu. Asi, pa nguva yondhoyo, tingava no cicunge ngo kuziva kuti Jehovha ana itusu. Iyena anotibesera ecishandisa Jesu no ngirozi. Cimwenizve, ecida kukwanirisa cidisiso, Jehovha angashandisavo vaya vano zvigaro zvakakhwirira kuti vatibesere. Inga zvatinoziva itusu tese, Jehovha anoshandisa mujimu wake mucena kuti ashandise umwe nga umwe wedu kuti tibesere hama jedu jo Cikristu. Inga ndi Pauro, tino thangwe rakanaka kamare ro kunanga kuti: “Tenji anondibesa, apana co ndinothya. Vangandiitira cinyi vandhu?”—Vaheberi 13:6.