1. Ma lubbe ki Matayo 7:13, 14, wot ango ma wan ducu watye iye?

WAN ducu watye i wot mo ma pire tek. Ka ma watye ka wot iye, nyo yubwa aye me o i lobo manyen i te loc pa Jehovah. Nino ducu, watute me lubo yo ma terowa i kwo. Ento kit ma Yecu owaco kwede, yo meno ding dok i kare mukene tek me lubone. (Kwan Matayo 7:13, 14.) Watye ki roc, pi meno yot adada piwa me a woko ki i yo man.​—Gal. 6:1.

2. Ngo ma wabinyamo i pwony man? (Nen bene bok ma wiye tye ni “ Mwolo Konyowa me Loko Kwowa.”)

² Ka wamito medde ki wot i yo mading ma tero dano i kwo, omyero wabed atera me loko tamwa, nenowa, ki timwa. Lakwena Paulo ocuko cwiny Lukricitayo ma onongo gikwo i Korint me medde ki ‘yubo kitgi wek obed maber.’ (2 Kor. 13:11) Tira meno gudo wan bene. I pwony man, wabinyamo kit ma Baibul romo konyowa kwede me loko kwowa ki kit ma lurem ma guteggi i yo me cwiny gitwero konyowa me medde i yo ma terowa i kwo. Wabinyamo bene awene ma watwero nongo tek me lubo tira ma dul pa Jehovah miyo. Wabineno kit ma mwolo romo konyowa me loko kwowa labongo rwenyo yomcwiny ma watye kwede i tic pa Jehovah.

3. Lok pa Lubanga twero konyi nining?

³ Ka watemo ngiyo tamwa ki kit ma wawinyo kwede, wakemme ki ariya mo. Pe yot me ngiyo cwinywa kekenwa. Pingo? Pien cwinywa bwolowa, pi meno, twero bedo tek adada me ngeyo gin ango kikome ma tugo cwinywa me timo gin moni. (Jer. 17:9) Yot adada me ‘bwolle kekenwa.’ (Yak. 1:22) Pi meno, omyero wati ki Lok pa Lubanga me ngine kekenwa. Lok pa Lubanga nyuto ngat ma wabedo ki i iwa, nyo ‘par ki  tam mabeco ki maraco’ ma tye i cwinywa. (Ibru 4:12, 13) Lok pa Lubanga bedo calo macin me X-ray, pien konyowa me neno gin ma tye i iwa. Ento mitte ni wabed mwol ka wamito nongo adwogi maber ki i tira ma wanongo ki i Baibul nyo ki bot omege ki lumege.

4. Ngo ma nyuto ni Kabaka Caulo odoko laco ma lawakke?

⁴ Labol pa Kabaka Caulo nyuto gin ma twero timme ka pe wabedo jo mamwol. Caulo odongo cwiny me awaka adada ma oweko en onongo pe twero ye, kadi ki i cwinye kekene, ni tamme ki ticce onongo mito aloka. (Jab. 36:1, 2; Kab. 2:4) Man onen ka maleng i kare ma Jehovah omiyo ki Caulo tira madok i kom gin ma myero en otim i nge loyo jo Amalek. Ento Caulo pe obedo lawiny bot Jehovah. Dok i kare ma lanebi Camuel openye pingo en pe obedo lawiny bot Jehovah, Caulo okwero ye ni etimo bal. Me ka meno, en otemo gengo ngeye ki cayo adwogi me balle kun bene kok i kom jo mukene pi bal meno. (1 Cam. 15:13-24) Con kong, Caulo onongo onyuto kit acel-lu. (1 Cam. 13:10-14) Tye me cwercwiny ni, en oweko awaka odongo i cwinye. En okwero loko tamme, pi meno Jehovah omine pwod dok okwere woko.

5. Gin ango ma wapwonyo ki i labol pa Caulo?

⁵ Me nongo pwony ki i labol pa Caulo, omyero wapennye kekenwa ki lapeny magi: ‘Ka akwano tira mo ki i Lok pa Lubanga, tika agengo ngeya kekena wek pe aket i tic i kwona? Tika acayo adwogi marac ma bino pi kwero bedo lawiny? Tika akok i kom jo mukene pi jami maraco ma atimo?’ Ka lagamwa pi lapeny mo i kin magi tye ni eyo, ci omyero walok tamwa ki nenowa woko. Ka pe watimo kit meno, awaka bidongo i cwinywa matek ma biweko Jehovah kwerowa woko ki i bedo lureme.​—Yak. 4:6.

6. I yo ma nining ma onongo Kabaka Caulo pat kwede ki Kabaka Daudi?

⁶ Nen kong apokapoka ma tye i kin Kabaka Caulo ki Kabaka Daudi, laco ma onongo maro “cik pa Rwot [Jehovah].” (Jab. 1:1-3) Daudi onongo ngeyo ni Jehovah laro jo mamwol ento en kwero jo ma luwakke. (2 Cam. 22:28) Pi meno, Daudi oye ni cik pa Lubanga olok tamme. En ocoyo ni: “Apwoyo Rwot [Jehovah] ma omiya ryeko; cwinya bene pwonya kadi ki i dyewor.”​—Jab. 16:7.

7. Ngo ma wabitimo ka wabedo jo mamwol?

⁷ Ka wabedo jo mamwol, wabiye ni Lok pa Lubanga olok tam maraco ma watye kwede ma peya tam meno oterowa i bal. Lok pa Lubanga bibedo calo dwan ma wacciwa ni: “Yo ene, wulubi.” Bitirowa ka wacako timo gin marac. (Ic. 30:21) Ka wawinyo tira pa Jehovah, wabinongo adwogi mabeco mapol. (Ic. 48:17) Me labolle, lewic pe bimakowa pien ni ngat mo ominiwa tira. Dok wabinyikke cok ki Jehovah pien nongo waniang ni en tye ka terowa calo latin ma en maro.​—Ibru 12:7.

8. Kit ma kitito kwede i Yakobo 1:22-25, watwero tic ki Lok pa Lubanga macalo kiyo nining?

⁸ Lok pa Lubanga twero tic macalo kiyo piwa. (Kwan Yakobo 1:22-25.) Pol pa wan watiyo ki kiyo odiko ducu ma peya waa ki gang. Meno weko watwero neno ka mitte ni watim alokaloka mo ma peya dano mukene gunenowa. I yo acel-lu, ka wakwano Baibul nino ducu, wabineno yo ma watwero loko kwede tamwa ki nenowa. Jo mapol ginongo ni ber me kwano ginacoya me nino ducu odiko ma peya gua ki gang. Giweko jami ma gikwano gudo tamgi. Ka dong, pi nino meno kulu, gibedo ka yenyo yo me keto i tic tira ma gunongo ki i Lok pa Lubanga. Medo i kom meno, omyero wabed ki yub ma kwako kwano  ki lwodo Lok pa Lubanga nino ducu. Man twero nen calo gin mayot, ento man aye obedo gin ma pire tek loyo ma watwero timone me medde ki wot i yo mading ma terowa i kwo.

9. Awene ma twero mitte ni laremi mo omini tira?

⁹ Tika i kare mo icako timo gin mo ma onongo bibalo watti woko ki Jehovah? (Jab. 73:2, 3) Ka laremi mo muteggi i yo me cwiny obedo ki tekcwiny me mini tira, tika iwinyo lokke dok iketo tamme i tic? Ka itimo kit meno, ci nongo itimo gin ma atir, dok labongo akalakala mo itye ki pwoc ni laremi omini tira.​—Car. 1:5.

10. Ngo ma omyero itim ka laremi mo omini tira?

¹⁰ Lok pa Lubanga poyo wiwa ni: “Kadi bed laremi ogoyi pud itwero geno en.” (Car. 27:6) I yo ma nining ma lok meno tye ada? Nen kong labol man: Go kong ni itye ka kuro ngolo gudi mo ma mutoka mapol adada kato ki iye ento ikulo wi piny pien iketo mere tammi ducu i cimmi. Idonyo i gudo man labongo ilo wi malo. Cutcut, laremi mo omako badi ci oywayi odwoki cen i teng gudi. En omako badi matek adada mumiyo idong ki bwur mo iye, ento gin ma en otimo-ni olaro kwoni oweko mutoka pe ogoyi. Kadi bed bwur ma en oweko i badi-ni orem pi nino mapol, tika cwinyi bicwer pien laremi-ni oywayi? Ngene kene ni pe! Ibibedo ki pwoc pi kony ma en omini. I yo acel-lu, ka laremi mo ocikki ni lokki nyo timmi pe rwatte ki rwom me kit ma atir pa Lubanga, i acakkine cwinyi twero cwer i kome. Ento pe ikwer tirane nyo imak lok i cwinyi. Meno nongo obedo tim me mingo. (Latit. 7:9) Me ka meno, bed ki pwoc ni laremi obedo ki tekcwiny me mini tira.

11. Ngo ma twero weko ngat moni kwero tira maber mua ki bot lareme?

¹¹ Ngo ma twero weko ngat moni kwero tira mua ki bot lareme ma mare? Awaka. Jo ma luwakke gimaro lok ma gido itgi nyo “gin ma gimito winyone” keken. Pol kare ‘giloko ngegi wek pe giwiny lok ada.’ (2 Tem. 4:3, 4) Gitamo ni pe gimito tira pien giryek nyo pigi tek loyo jo mukene. Kadi bed kit meno, lakwena Paulo ocoyo ni: “Ka dano mo tamo ki i cwinye kene ni en e gin mo, kun i adane nongo en pe gin mo, nongo en bwolle abwola kene.” (Gal. 6:3) Kabaka Solomon otito lok man maber adada. En ocoyo ni: “Awobi ma lacan dok maryek ber kato kabaka muti ma laming, ma pe dong winyo tam ducu ma gimiye.”​—Latit. 4:13.

12. Ngo ma wapwonyo ki i lanen pa lakwena Petero, kit ma kicoyo kwede i Jo Galatia 2:11-14?

¹² Nen kong labol ma lakwena Petero oweko i kare ma lakwena Paulo omine tira atyer i dye lwak. (Kwan Jo Galatia 2:11-14.) Petero onongo twero mako lok i cwinye pi tira ma Paulo omine kun yero me keto cwinye i kom kit ma kimine kwede tira ki ka ma kimine tira meno iye. Ento Petero onongo obedo dano maryek. En ojolo tira meno dok pe omako lok i cwinye i kom Paulo. Me ka meno, lacen en olwongo Paulo ni “ominwa Paulo ma wamaro.”​—2 Pet. 3:15.

13. Ngo ma myero watam iye ma peya wamiyo tira ki ngat mo?

¹³ Ka ce iwinyo ni mitte ni imi tira ki laremi mo, gin ango ma myero wi opo iye? Ma peya iloko kwede, pennye kong kekeni ni, ‘Tika atye ka nyuto ni abedo “dano ma kite atir twatwal”?’ (Latit. 7:16) Dano ma kite atir tutwal ngolo kop i kom jo mukene ma lubbe ki rwom ma mege ento pe rwom pa Jehovah dok bene pol kare en pe lakica. Ka dong  itamo matut i kom tyen lok mumiyo imito miyo tira ki lawoti dok pud iwinyo ni mitte ni ilok kwede, ci tite balle ka maleng dok iti ki lapeny ma twero konye me niang ni gin ma en otimo-ni rac. Nen ni lokki ojenge i kom Ginacoya, dok wi opo ni pe obedo ticci me ngolo kop i wi laremi, ento me konye niang kit ma Jehovah winyo kwede i kom gin ma en tye ka timo. (Rom. 14:10) Ti ki ryeko ma nonge i Lok pa Lubanga, dok ka itye ka miyo tira bot ngat mo, lub lanen me kica pa Yecu. (Car. 3:5; Mat. 12:20) Pingo? Pien Jehovah biterowa i kit yo acel ma watero kwede jo mukene.​—Yak. 2:13.

14. Jami mene ma dul pa Jehovah miniwa?

¹⁴ Jehovah tye ka telowa i yo ma terowa i kwo kun tiyo ki but dulle ma tye i lobo, ma miyowa vidio, bukke, ki cokke ma konyowa me lubo tira ma tye i Lok pa Lubanga. Jami magi ducu jenge i kom Ginacoya. Ka omege me Lukiko Madit gitye ka moko yo maber loyo me cobo tic me tito kwena, gijenge i kom cwiny maleng. Kadi bed kit meno, Lukiko Madit kare ki kare gingiyo tam magi me neno ka mitte ni gitim alokaloka mogo. Pingo gitimo man? Pien ‘lobo-ni tye ka lokke’ dok dul pa Lubanga bene omyero otim jami ma lubbe ki kit ma lobo tye ka lokke kwede.​—1 Kor. 7:31.

15. Ariya ango ma lutit kwena mogo gikemme kwede?

¹⁵ Ka dul pa Lubanga ominiwa niango manyen madok i kom pwony mo me Baibul nyo ominiwa tira madok i kom rwom me kwo, wajolo dok waketo i tic. Ento mono wadok iye nining ka dul pa Jehovah oketo alokaloka mo ma gudo kwowa me nino ducu? Me labolle, i mwaki mogo macok cok-ki, cente ma mitte me gero ki roco odi me worowa omedde matek adada. Pi meno, Lukiko Madit omiyo tira ni omyero kacokke mapol guti ki Ot me Ker acel. Macalo adwogi me alokaloka man, kacokke mogo kiribogi ki kacokke mukene dok Odi me Ker mukene kicatogi woko. Cente ma kigwoko-ni kitye ka tic kwede me gero Odi me Ker i kabedo ma mitte iye adada. Ka in ikwo i kabedo ma kitye ka cato iye Odi me Ker dok kitye ka ribo kacokke kacel, ci itwero nongo ni tek me jolo alokaloka man. Lutit kwena mukene dong omyero guwot wa ka mabor pi cokke. Mogo ma onongo gutiyo tic matek me gero ki roco Ot me Ker moni giromo  bedo ka penyo pingo kitye ka catone woko. Guromo winyo calo gibalo cawa ki kerogi nono. Kadi bed kit meno, pud gitye ka cwako yub manyen man dok omyero kipwogi matek.

16. I yo ma nining ma lubo tira ma nonge i Jo Kolocai 3:23, 24 konyowa me bedo ki yomcwiny?

¹⁶ Wabibedo ki yomcwiny ka wiwa opo ni watye ka tic pi Jehovah dok en aye tye ka telo dulle. (Kwan Jo Kolocai 3:23, 24.) Kabaka Daudi owekiwa lanen maber i kare ma en omiyo cente pi gero ot pa Lubanga. En owaco ni: “An anga, ki lwakka kono gin ango, mumiyo wabedo ki twero kit man me miyo jamiwa kit ma iwa opwoyo-ni? Pien jami ducu a ki boti, dok wadwokki giri.” (1 Tekwaro 29:14) Ka wamiyo mot, nongo wan bene watye ka miyo bot Jehovah gin ma oa ki i cinge. Kadi bed kit meno, Jehovah pwoyo cawa, kero, ki cente ma wamiyo me cwako tic ma en mito ni ocobbe.​—2 Kor. 9:7.

17. Pingo omyero cwinyi pe oballe ka mitte ni itim alokaloka i kwoni?

¹⁷ Me medde ki wot i yo mading ma tero dano i kwo, wan ducu omyero walub lanen pa Yecu macok. (1 Pet. 2:21) Ka ce mitte ni itim alokaloka i kwoni, pe iwek cwinyi oballe. Meno twero bedo lanyut maber, ma nyuto ni imito lubo tira pa Jehovah. Pe iwek wi owil ni Jehovah ngeyo ni watye ki roc. Pi meno, en pe tye ki gen ni wabilubo lanen pa Yecu maber labongo poto kadi kicel.

18. Gin ango ma omyero watim wek wacob yubwa me o i lobo manyen?

¹⁸ Dong walego ni wan ducu waket cwinywa pi anyim dok wabed atera me loko tamwa, nenowa, ki timwa. (Car. 4:25; Luka 9:62) Wamedde wunu ki bedo jo mamwol ‘ki yomcwiny, kun wayubo kitwa bedo maber.’ (2 Kor. 13:11) Ka watimo meno, ‘Lubanga ma won mar ki kuc bibedo kwedwa.’ En bikonyowa me bedo ki yomcwiny i kare-ni dok biminiwa kwo ma pe tum i lobo manyen.