1. Ñi feypin Matew 7:⁠13, 14, ¿chem rüpü mew amuleiñ kom iñchiñ?

KOM iñchiñ rume küdawkeiñ taiñ poyeafiel ta Jewba, femngechi taiñ müleal ti küme mülewe mu taiñ eluaetew. Fill antü eluwkeiñ taiñ amual tüfachi rüpü mu taiñ eluaetew ta rumel mongen. Welu Jesus ta feypi tüfachi rüpü pichi rupay ka müna küdawngey ñi inangeal (papeltunge Matew 7:⁠13, 14). Kom iñchiñ culpafe chengeiñ, feymu küdawngelay taiñ elkünutual tüfachi küme rüpü (Gal. 6:⁠1).

2. ¿Chem ngüneduamaiñ tüfachi trokiñ mu? (Inaduamnge ti wichulechi dungu “ Ñom piwkengeliyiñ, amulerpuaiñ ti küme rüpü mu”).

² Taiñ amuleal ti küme rüpü mu, müley taiñ küme elkünutual taiñ rakiduam, chem taiñ ayükeel ka chem taiñ femken. Pablo feypifi pu cristiano mülelu Korinto: “Eluwkülemün tamün adniengeal ti küme rüpü mu” (2 Kor. 13:⁠11, TNM). Iñchiñ ka femngechi müley taiñ femal. Tüfachi trokiñ mu ngüneduamaiñ chumngechi tati Biblia kelluafeiñmu taiñ doy küme elkünutual taiñ femken. Ka peaiñ chumngechi taiñ pu kümeke weni kelluafeiñmu taiñ amuleal tüfachi küme rüpü mu. Kafey inaduamaiñ chumngelu kiñeke mu küdawngeafuy inayal taiñ chem pietew Jewba tañi trokiñche. Ka peaiñ chumngelu duamfali taiñ ñom piwkengeal taiñ küme elkünutual taiñ mongen, fey taiñ ayüwünkechi küdawelafiel ta Jewba.

3. ¿Chumngechi kelluafeiñmu ti Biblia?

³ Taiñ piwke ngünenkachefengey. Feymu kiñeke mu müte pepilfal-lay taiñ ngüneduamal taiñ rakiduam ka taiñ piwke (Jer. 17:⁠9). Ka kiñeke mu kimlaiñ chem rüpü mu taiñ yeaetew taiñ piwke. Küdawngelay kidu taiñ ngünenkawal (Sant. 1:⁠22). Feymu müley taiñ ngüneduamal ti Biblia, femngechi kimaiñ chem ñi mülen taiñ piwke mu ka taiñ rakiduam mu (Eb. 4:⁠12, 13). Welu müley taiñ ñom piwkengeal taiñ inayal ñi feypin ti Biblia ka pu peñi taiñ adnieetew.

4. ¿Chumngechi kimnieiñ Saul fente ñi mallmangerpun?

⁴ Ñi rupan ta Saul pengelkeeiñmu ñi chumlerpuken ñom piwkengenolu. Saul mallma piwkengerpuy, feymu ngüneduamlay ñi küme elkünutual tañi femkeel ka tañi rakiduam (Sal. 36:⁠1, 2; Hab. 2:⁠4). Kiñe rupa Jewba feypifeyew ñi chumal dew ñi wewfiel pu amalequita, welu Saul femlay ñi chem pietew Jewba. Ka antü Samuel feypieyew ñi weda femün, welu kidu “weda femürken tati” pilay rume. Doy may Saul feypi ñi fente wedalkanon, “pu che may ngeñikaenew ñi femal” (1 Sam. 15:⁠13-24). Kuyfi mu ka femngechi femfuy (1 Sam. 13:⁠10-14). Saul mülefuy ñi küme elkünutual tañi rakiduam, welu femlay. Mallma piwkengerpuy, fey Jewba kiñepüle entueyew.

5. ¿Chem kimeltueiñmu Saul ñi femün?

⁵ Iñchiñ ayülaiñ taiñ femngeal Saul reke, feymu kümeafuy taiñ ramtuwal: “Papeltun mu Biblia iñche, ¿newe duamfalngenolu trokiken iñche ñi inayafiel feychi ngülam? ¿Rakiduamkepen may ñi fente wedalkalenon? ¿Culpatukepefiñ may kakelu che iñche ñi femün mu?”. Rüfngele chuchi rume tüfachi ramtun, iñchiñ müley taiñ küme elkünutual taiñ rakiduam. Femnoliyiñ, taiñ piwke rume mallmawafuy, fey Chaw Dios weni piwelayafeiñmu (Sant. 4:⁠6).

6. David engu Saul, ¿chumngelu kake rume rakiduam niefuyngu?

⁶ David engu Saul kake rume rakiduam niefuyngu. David piwkeyefi “Jewba ñi ley dungu”, welu Saul femlafuy (Sal. 1:⁠1-3). David kimniefuy Jewba ñi montulkefiel ñom piwkengelu, welu ayükelafi tati pu mallmangelu (2 Sam. 22:⁠28). Feymu David eluwi ñi inayal Jewba tañi ley dungu, fey ñi küme elkünutual tañi rakiduam. David feypi: “Püramyeafiñ ta Jewba, kidu elukeenew ta ngülam. Pun mew kütu, tañi doy ellkalechi rakiduam norümkeenew” (Sal. 16:⁠7).

7. ¿Chem chumaiñ ñom piwkengeliyiñ?

⁷ Ñom piwkengeliyiñ, eluwaiñ taiñ kelluaetew Chaw Dios tañi ngülam. Femngechi norümaiñ chem weda rakiduam rume petu taiñ weda femnon. Femngechi tati Biblia feypinieaeiñmu reke: “Tüfa tati rüpü. Amumün tüfa püle”. Biblia adkünukeeiñmu welulkawmekeliyiñ (Is. 30:⁠21). Kümey ta iñchiñ mu taiñ allkütuafiel ta Jewba (Is. 48:⁠17). Kiñe ejemplo, ka che ngülamtueliyiñmu, yewelkawafuiñ. Welu inafiliyiñ Biblia ñi ngülam, müte rupalayaiñ femngechi yewen dungu mu. Ka kimaiñ Jewba taiñ cuidanieetew kiñe Chaw reke taiñ piwkeyenieetew, feymu doy fülmawküleaiñ taiñ Wenu Chaw mew (Eb. 12:⁠7).

8. Ñi feypin Santiaw 1:⁠22-25, ¿chumngelu ti Biblia kiñe espejo reke feley iñchiñ mu?

⁸ Biblia kiñe espejo reke feley iñchiñ mu (papeltunge Santiaw 1:⁠22-25). Fill antü taiñ tripayal ruka mu, adkintuwkeiñ ta espejo mu, femngechi ngüneduamuwkeiñ taiñ küme adkülen. Chem rume wedalkalele iñchiñ mu, küme adkünuafiyiñ. Ka femngechi fill antü papeltufiliyiñ ta Biblia, ngüneduamaiñ  chumngechi küme adkünutual taiñ rakiduam. Fentren peñi ka lamngen papeltukefi ti texto diario fill antü puliwentu. Femngechi chemu rume ñi femken, rakiduamkey chumngechi ñi femal tañi papeltuel. Iñchiñ ka müley taiñ estudiayal ka rakiduamal fill antü ti Biblia. Tüfa rume falin-ngey taiñ amuleal Chaw Jewba tañi küme rüpü mu. Femngechi nierpuafuiñ afnoachi mongen.

9. ¿Chumngelu ngülamtuafeiñmu kiñe weni?

⁹ Kiñeke mu taiñ ngüneduamnon mu rume welulkawmekeiñ, fey ñochikechi famtripamekeiñ Jewba mu (Sal. 73:⁠2, 3). Fey kiñe weni doy fülkülelu Jewba mu ngülamtueliyiñmu, kümeafuy taiñ küme allkütuafiel ka inayafiel tañi ngülam. Femngechi femliyiñ, mañumküleaiñ taiñ küme ngülamtungeel (Prov. 1:⁠5).

10. ¿Chum duamafuymi tami ngülamtuetew kiñe weni?

¹⁰ Biblia feypieiñmu: “Kiñe che allfülkayafeyew kiñe küme weni tañi ngülamtun mu” (Prov. 27:⁠6). Taiñ adümafiel tüfachi versiculo, rakiduamaiñ kiñe pengelün dungu. Rakiduamnge, kiñe rüpü rupamekelu fentren auto. Ayülmi tami rumeal ti rüpü mu, welu re lelinieymi tami celular. Trekaymi tami rumeal, welu petu kuñiwün-ngefuy. Fey kiñe küme weni tami compañetew, nüeymu, wiño witraentueymu tami chocangenoal. Kutrantufule rume tami lipang, kallfülewefule rume, mañumafuymi tami weni tami montuletew. Ka femngechi kiñe weni ngülamtuelmu ka feypielmu tami welulkawkülen, allfülkayafeymu reke, fey weda duamafuymi. Welu illkukilnge tami ngülamtuetew weda wedwed reke (Ecl. 7:⁠9). Doy may mañumfinge tami weni tami küme ngülamtuetew.

11. ¿Chumngelu kiñeke che llowlay ñi ngülamtuetew tañi pu weni?

¹¹ Kiñeke che tañi mallmangen mu llowlay ñi ngülamtuetew tañi pu kümeke weni. Ti pu mallmangelu ayükey ñi allkütual kidu tañi ayüel müten, tüfa engün ‘kiñepülekünufi tati rüf dungu’ (2 Tim. 4:⁠3, 4). Pu mallmangelu kimkawkeyngün, feymu duamnolu ñi ngülamngeal trokiwkeyngün. Welu ti apostol Pablo wirintukuy: “Iney rume kimkawünchengele, welu rüf feyngenole ñi felen, kidutu ta ngünenkawküley” (Gal. 6:⁠3). Salomon küme kimeltuy tüfachi dungu, feypi: “Kiñe pofre pichi wentru kim chengelu doy küme feley ta kiñe füchalechi rey wedwedngelu, pinolu kay ñi ngülamtungeal” (Ecl. 4:⁠13).

12. Ñi femün ta Pedro mülelu Galata 2:⁠11-14, ¿chem kimeltueiñmu?

¹² Rakiduamnge chum duami Pedro ngülamtungelu (papeltunge Galata 2:⁠11-14). Pablo newentu ngülamtufi ta Pedro rangi trawünche mu, feymu Pedro illkupeafuy may. Welu Pedro kimchengefuy, feymu illkutunielafi ta Pablo ka küme llowi ti ngülam. Rupachi antü mu, “iñchiñ taiñ sakin peñi” pifi ta Pablo (2 Ped. 3:⁠15).

13. ¿Chemu müley taiñ rakiduamal taiñ ngülamafiel kiñe weni?

¹³ Eymi küpa ngülamtufilmi kiñe weni, ¿chem müley tami ngüneduamnieal? Petu tami nütramkanofiel tami weni, ramtuwnge: “¿Rume norngelu trokiwpen may?” (Ecl. 7:⁠16). Pu femngechi chengelu kidu ñi duam mu juzgachekey, welu Chaw Dios ñi werkün dungu mu no. Ka fentren rupa, tañi juzgachen mu kutranpiwkeyechekelayngün. Küme rakiduamülmi ti dungu, fey rüf duamnielu ñi ngülamngeal trokifilmi tami weni, nütramkayafimi. Feypifinge tami weni chem tañi femün, fey kümeke ramtun  entuaymi tami rakiduamelafiel, femngechi kidu ngüneduamay tañi welulkawün. Welu longkontukunge, eymi koneltulelaymi tami juzgayafiel tami weni, doy may rakiduamelafimi chum duamkey Jewba tañi femün mu (Rom. 14:⁠10). Biblia mu entunge ti ngülam tami eluafiel tami weni. Ka inayentuñmafinge ñi kutranpiwkeyechen ta Jesus tami ngülamtuafiel (Prov. 3:⁠5; Mat. 12:⁠20). ¿Chumngelu am? Kutranpiwkeyecheliyiñ, ka kutranpiwkeyeaeiñmu Jewba. Welu femnoliyiñ, ka femlayaeiñmu Jewba (Sant. 2:⁠13).

14. ¿Chem kellu elukeeiñmu Chaw Dios tañi trokiñche?

¹⁴ Jewba adniekeeiñmu tañi trokiñche mu. Elukeeiñmu fillke kellu: trawün, publicaciones ka video taiñ doy küme inayal Biblia tañi ngülam. Kom tüfachi kellu tuwi Biblia mu, feymu manelfali. Ti Cuerpo Gobernante dullifiel mu chumngechi ñi doy küme femngeal ti amuldungun küdaw, eluwkey ñi adnieaetew Chaw Jewba tañi newen. Welu ti Cuerpo Gobernante ngüneduamkey ñi chumkünufiel engün, ñi feleal kam felenoal. ‘Kaletukelu am ñi rupameken dungu Mapu mu’, ti Cuerpo Gobernante ka müley ñi kakünutual ñi dulliel kiñeke mu (1 Kor. 7:⁠31, TNM).

15. ¿Chem dungu chaftukey kiñeke amuldungukelu?

¹⁵ Kiñeke mu, Chaw Dios tañi trokiñche doy küme elkünukey chumngechi taiñ adümkefiel kiñeke kimeltun ka ngülamtukeeiñmu chumngechi taiñ lif mongen yenieal. Fey iñchiñ ayüwünkechi inakeiñ taiñ feypingeel. Welu kiñeke mu doy küdawtuafuiñ chi taiñ inayafiel taiñ feypietew Chaw Dios tañi trokiñche. Rupayechi tripantu mu, rume fali ñi dewmangeal Trawünwe Ruka ka küme elkünumekengeal. Feymu ti Cuerpo Gobernante adkünuy fillke trawünche ñi trawüal kiñe Trawünwe Ruka mu müten. Femngechi kiñekünungey kiñeke trawünche ñi trawüal kiñe mu, feymu fendengey kiñeke Trawünwe Ruka. Ti ngülümelchi plata pünengekey ñi dewmangeal Trawünwe Ruka chew ñi doy duamniengen. Fendengele ti Trawünwe Ruka chew tami amukefel ka kiñekünungele tami trawünche ka trawünche mu, newe ayülayafuymi chi. Kiñeke amuldungukelu müley ñi amual ka mapu tañi trawüluwal. Kiñeke fente ñi küdawün, fendengetule ti Trawünwe Ruka ramtuwafuyngün: “¿Chumngelu  am fendengeketuy?”. Ngünam fente küdawlu, trokiwafuy. Feypifule rume, femkeyngün müten ñi feypin Jewba tañi trokiñche tüfachi dungu mu, feymu sakifalingün.

16. Inafiliyiñ taiñ ngülamtuetew Kolosense 3:⁠23, ¿chumngechi rumel ayüwküleaiñ?

¹⁶ Longkontukunieaiñ taiñ küdawelmekefiel ta Jewba ka kidu ñi adniefiel tañi trokiñche, femngechi rumel ayüwküleaiñ (papeltunge Kolosense 3:⁠23). Ti rey David wüli plata ñi dewmangeal ti ngillatuwe ruka, feymu inayentufali. Feypi: “¿Iney am ta iñche ka tañi pu che taiñ eluwküleal ñi wülal taiñ yewün ayüwün mu? Itrokom am ta eymi mu küpalu, fey tami wülkeel, iñchiñ ta wiño eluwtuiñ” (1 Crón. 29:⁠14). Iñchiñ ka femngechi wül-liyiñ plata, wiñoleltukefiyiñ reke ta Jewba taiñ eluetew. Iñchiñ femün mu rume, Jewba rume ayüwkey taiñ elufiel mu taiñ tiempo, taiñ plata ka taiñ newen taiñ küdawelfiel mu (2 Kor. 9:⁠7).

17. Ngüneduamliyiñ ñi duamfalngen küme elkünutual taiñ femken, ¿chumngelu weda duamlayaiñ?

¹⁷ Taiñ amuleal ti rüpü mu taiñ yeaetew afnoachi mongen mu, inayentunieafiyiñ ta Jesus (1 Ped. 2:⁠21). Ngüneduamliyiñ ñi duamfalngen küme elkünutual taiñ femken, weda duamlayaiñ. Taiñ ngüneduamfiel tüfa pengelkey taiñ küpa inaniefiel taiñ adnieetew Jewba. Longkontukunieaiñ, Jewba kimniey taiñ culpafe chengen, feymu kimniey taiñ fente küme inayentunoafiel ta Jesus.

18. ¿Chem müley taiñ femal taiñ llowal afnoachi mongen?

¹⁸ Kom iñchiñ rakiduamyenieafiyiñ küpalechi antü ka eluwaiñ taiñ küme elkünutual taiñ rakiduam, taiñ ayükeel ka taiñ femkeel (Prov. 4:⁠25; Luka 9:⁠62). Amulepe taiñ ñom chengeal, taiñ ayüwküleal ka ‘eluwküleaiñ taiñ adniengeal ti küme rüpü mu’ (2 Kor. 13:⁠11, TNM). Femliyiñ tüfa, Ngünechen ñi piwkeyen ka ñi tüngün rumel müleay iñchiñ mu. Famülke mu elunieaeiñmu ayüwün, ka küpalechi antü mu eluaeiñmu afnoachi mongen.