Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

47 YATICHÄWI

Cambiañatak chʼamachasisipkakiñäni

Cambiañatak chʼamachasisipkakiñäni

“Ukhamajj jilatanaka, kusisitäsipkakim, amuyunakamsa cheqañchasisipkakim” (2 COR. 13:11).

CANCIÓN 54 ‘Akaw thakejja’

¿KUNANAKATSA YATJJATASKAÑÄNI? *

1. Mateo 7:13, 14 textorjamajja, ¿kunatsa mä viajenksnas ukhamajja?

 TAQENIW mä viajenksnas ukhamätanjja. Machaq mundon wali munasiri Jehová Diosampi apnaqatäñatakiw viajisktanjja. Sapürurakiw wiñay jakañar apiri thakin saraskakiñatak chʼamachasisktanjja. Kunjamtï Jesusajj siskänjja, jakañar apir thakejj wali kʼullkʼuwa, awisajj ukan sarañajj chʼamakiwa (Mateo 7:13, 14 liytʼañataki). Niyakejjay pantjasir jaqëstanjja, uka thakit saranukuñajj facilakiwa (Gál. 6:1).

2. ¿Kunanakatsa aka yatichäwin yatjjataskañäni? (“ Humilde chuymanïñajj cheqañchasiñasatakiw yanaptʼistu” sat recuadro uñjjattʼarakïta).

2 Jiwasatï jakañar apir kʼullkʼu thakit jan saranukuñ munkstan ukhajja, chuymassa amuyunakassa luratanakassa jankʼakiw cheqañchañasa. Apóstol Pablojj Corinto markankir cristianonakarojj “cheqañchasisipkakim” sasaw ewjjtʼäna (2 Cor. 13:11). Uka ewjjtʼarjamaw jiwasas sarnaqañasaraki. Aka yatichäwinjja, aka jisktʼanakaruw qhanañchaskañäni: ¿kunjamsa Bibliajj cheqañchasiñasatak yanaptʼistaspa?, ¿kunjamsa yateqaskay sarnaqer amigonakasajj jakañar apiri thakin saraskakiñasatak yanaptʼistaspa?, ¿Diosan markapar istʼañajj kunapachas chʼamäspa? Ukatjja, kunjamsa humilde chuymanïñajj cheqañchatäkasas kusisitäñatak yanaptʼistu uksa yatjjataskarakiñäniwa.

DIOSAN ARUPAMPIW CHEQAÑCHAYASIÑASA

3. ¿Kunjamsa Diosan Arupajj yanaptʼistaspa?

3 Amuyunakasa chuymasa uñakipañajj janiw faciläkiti. ¿Kunatsa? Chuymasajj engañjasiriwa, ukatwa kawkirus apistaspa uk jan yatksnati (Jer. 17:9). Facilakwa ‘kʼari amuyunakampejj’ engañjayassna (Sant. 1:22). Ukatwa Diosan Arupampi yanaptʼayasis chuymas uñakipañasa. Diosan Arupajja, “kunatï amuyunsa chuymansa utjki ukanaksa” qhanstayiwa (Heb. 4:12, 13). Diosan Arupajj rayos X apsuñ maquinampi sasiwa, kunatï chuymasan utjki ukwa uñjayistu. Ukhamajja, Diosan Arupampi jan ukajj Diosan markap irpapki uka jilatanakampi yanaptʼayasiñatakejj humilde chuymanïñasawa.

4. ¿Kunatsa Saúl reyejj jachʼa jachʼaw tukjjäna sasajj sissna?

4 Jan humildëksna ukhajj kunas pasistaspa ukwa Saúl reyit yateqsna. Jupajj jachʼa jachʼaw tukjjäna, ukhamätap laykojj amuyupasa luratanakapasa walikïkaspas ukhamwa amuyasïna (Sal. 36:1, 2; Hab. 2:4). Amuytʼañataki, amalequitanakar tukjasajj kun lurañaptï Jehová Diosajj maykäna ukarojj janiw istʼkänti. Samuel profetajj jan wal luratap qhanañchkäna ukhajja, janis pantjaskaspa ukhamwa tuküna. Luratapajj janis kunäkaspa, mayninakas juchanïpkaspa ukhamwa säna, ukampiw luratanakap imtʼañ munäna (1 Sam. 15:13-24). Uka nayrajja ukham chuymanïtapwa uñachtʼayarakïna (1 Sam. 13:10-14). Saúl reyejj jachʼa jachʼa tukuñampiw apayasjjäna. Janiw amuyunakap cheqañchaskänti, ukatwa Jehová Diosajj jupatak colerasïna, reyïñatsa apaqarakïna.

5. ¿Kunsa Saúl reyit yateqsna?

5 Jiwasajj janiw Saúl reyit yateqasiñ munktanti, ukatwa akham jisktʼasiñasa: “¿Biblian ewjjtʼanakap liyisajj janiw ukajj nayatakïkiti sasat sistjja? ¿Luratajajj janiw sinti jan walïkiti sasat amuytjja? ¿Jan wal luratajat mayninakarut juchañchtjja?” sasa. Uka jisktʼanakat mayarus jïsa sisstanjja, amuyunakassa luratanakassa cambiañasawa. Jan uk lurksna ukhajja jachʼa jachʼaw tukjjsna, Diosas janiw amigoparjam uñj-jjestaspati (Sant. 4:6).

6. ¿Saúl reyit sipansa Davidajj kunjam jaqënsa?

6 Saúl reyimpi David reyimpejj janiw igualäpkänti, Davidajj Jehová Diosan arunakaparuw munasïna (Sal. 1:1-3). Jehová Diosajj humilde chuymaninakar salvirïtapa, jachʼa jachʼa tukurinakarus jiskʼachirïtapwa Davidajj yatïna (2 Sam. 22:28). Ukatwa Diosan arunakapampi yanaptʼayasisajj amuyunakap cambiañatak chʼamachasïna. Jupajj akham sasaw qellqäna: “[Jehová Diosaruw] nayar irpatapat jachʼañchä, arumanakamppachaw chuymajj manqhan cheqachitu” sasa (Sal. 16:7).

DIOSAN ARUPA

Diosan Arupajja, jakañar apir thakit saranukuñampïsktan ukhaw awisistu. Jiwasatï humilde chuymanïstan ukhajja, Diosan Arupampi yanaptʼayasisajj jan wali amuyunakas cambiañäniwa. (Párrafo 7).

7. ¿Humilde chuymanïstan ukhajj kunsa lurañäni?

7 Jiwasatï humilde chuymanïstan ukhajja, janïr jan walinak lurkasinwa Diosan Arupampi yanaptʼayasis jan wali amuyunakas cambiañäni. Bibliajj akham siwa: “Kupi toqeru, jan ukajj chʼeqa toqerus saranukütajja, qhepäjjamatsti mä aru istʼäta, sarakïtamwa: ‘Aka cheqaw thakejja, sarasipkakim’ sasa” (Is. 30:21). Jehová Diosar istʼasajj walja askinakwa katoqañäni (Is. 48:17). Sañäni, janiw yaqha jaqen mä phenqʼa cheqañchat uñjaskañäniti. Niyakejjay Jehová Diosajj munat wawaparjam uñjchistojja, jukʼampiw Jupar jakʼachasiñäni (Heb. 12:7).

8. Santiago 1:22-25 textorjamajja, ¿kunjamsa Diosan Arupajj mä espejor uñtata yanaptʼistaspa?

8 Diosan Arupajj jiwasatakejj mä espejor uñtasitäspawa (Santiago 1:22-25 liytʼañataki). Jiwasanakat jilapartejja, sapa alwaw utat mistuñatakejj espejot uñkatastanjja. Ukhamatwa janïr yaqhanakan uñjkata askichtʼastanjja. Biblia sapüru liyisajj ukhamarakiw kunjamanakatsa chuymassa, amuyussa mayjtʼaysna uk amuyassna. Diosan Arupat sapür yatjjatañataki sat folletot sapa alwa, utat janïr mistkasa liytʼañajja, waljaniruw yanaptʼi. Kuntï liytʼapki ukarjamaw amuyunakap cheqañchasipjje. Uka urojj ukarjam sarnaqañatakiw chʼamachasipjjaraki. Ukhamajja, sapüruw Biblia liyiñasa kuntï liyktan ukanakatsa lupʼiñasaraki. Ukaw jakañar apir thakin saraskakiñatakejj wal yanaptʼistani.

YATEQASKAY AMIGONAKASARUW ISTʼAÑASA

YATEQASKAY SARNAQER AMIGONAKA

Yateqaskay sarnaqer mä cristianow munasiñampi ewjjtʼistaspa. ¿Amigosan jan ajjsartʼasa jiwasar ewjjtʼatapat yuspärtanti? (Párrafo 9).

9. ¿Kunapachas mä amigon ewjjtʼapajj munasispa?

9 Inas Jehová Diosat niy jitheqtirjam sarnaqerïsta (Sal. 73:2, 3). Uk uñjasajja, inas yateqaskay sarnaqer amigomajj jan ajjsartʼasa cheqañchirïstam. ¿Kuntï jupajj ewjjtʼirïktam ukar istʼirïtati? Ukhamächïna ukhajja, walik ukham lurtajja, jumar amuytʼayatapatjja amigomarus wal yuspärpachäta (Prov. 1:5).

10. Mä amigotï cheqañchistanejja, ¿kunsa lurañasa?

10 Diosan Arupajj akham siwa: ‘Jukʼamp askiwa usuchjasiri amigor alkatañajja’ sasa (Prov. 27:6). ¿Ukajj kamsañs muni? Ukatakejj walja autonak sarki uka thaki pasañampïkasmas ukham amuytʼañäni. Celular uñjjatataw sarasktajja, autojj jutaskiti janicha uk jan uñtasaw thakir manttajja. Ukhamaruw mä amigomajj amparat waythapisin thakit waystam. Wali chʼamampi katthapisajj amparamwa chʼojjñsuytamjja, ukhamäkchisa autompi takjjatatäñatwa salvtamjja. Chʼojjñsuyktam ukajj walja urunakas uskstamjja, ¿amigomatakejj colerasismati? Janiwa, antisas jumar yanaptʼatapatjja wal yuspärasma. Niya ukhamarakiw mä amigojj kuntï parlktan lurktan ukajj Diosatak jan walïtap amuytʼayistaspa. Inas ukajj qalltan chuym ustʼaychistaspa, ukampis janiw colerasiñasäkiti. Colerassna ukhajj jan amuytʼasir jaqëksnas ukhamäspawa (Ecl. 7:9). Antisas jan ajjsaras jiwasar parlatapatjja yuspärañasawa.

11. ¿Kunatsa maynejj mä amigon ewjjtʼapar jan istʼañ munkaspa?

11 ¿Kunatsa mä suma amigon ewjjtʼapar maynejj jan istʼañ munkaspa? Jachʼa jachʼa tukurïtapatwa jan istʼañ munkaspati. Jachʼa jachʼa tukurinakajja, “kuntï jupanakajj istʼañ munapki” ukanakakwa sayasiñ munapjje. “Kunatï cheqäki” ukanak janiw istʼañ munapkiti (2 Tim. 4:3, 4). Jupanakas mayninakat sipan wali importantëpkaspa, janis ewjjtʼatäpjjañapajj wakiskaspa ukhamwa amuyasipjje. Apóstol Pablojj akham sänwa: “Maynitejj jan kunäkasina kunäkaspas ukham amuyaschejja, jupa pachpaw engañjasiski” sasa (Gál. 6:3). Salomón reyejj uka toqet akham sänwa: “Askiwa mä pobre waynajja yatiñanïchi ukkhajja, pisi amuytʼani awki reyit sipansa, jupasti jichhajj janiw kuna ewjja arsa katoqkaspati uka layku” sasa (Ecl. 4:13).

12. Gálatas 2:11-14 textorjamajja, ¿kuntï Pedrojj cheqañchatäsajj lurkäna ukat kunsa yateqsna?

12 Apóstol Pablojj jaqenak nayraqatan Pedror ewjjtʼkäna ukhajja, kunsa Pedrojj luräna ukat amuytʼañäni (Gálatas 2:11-14 liytʼañataki). Apóstol Pedrojja, jaqenak nayraqatan cheqañchatäsajj chuym ustʼayasispänwa. Ukampis Pedrojj yatiñanïtapwa uñachtʼayäna, ukatwa Pablon ewjjtʼaparojj taqe chuyma istʼäna, janiw coleraskänti ni chuyma ustʼatas sarnaqkänti. Jan ukasti jupat parlkasajj ‘munat jilata’ sasaw säna (2 Ped. 3:15).

13. Mä amigoru ewjjtʼañ wakisitap amuystan ukhajja, ¿kunanakatsa janïr ewjjtʼkasajj amuytʼasiñasa?

13 Mä amigoru ewjjtʼañ wakisitap amuystan ukhajja, ¿kuna toqetsa janïr ewjjtʼkasajj amuytʼasiñasa? Nayraqatajj akhamwa jisktʼasiñasa: “¿Sinti cheqapar sarnaqer jaqëkiristsa ukhamat tuktjja?” sasa (Ecl. 7:16). Ukham tukur jaqejja, janiw kunjamtï Diosajj maynir uñjki ukarjam uñjkiti, jan ukasti amuyuparjamakiw jan khuyaptʼayasiñampi uñji. Ukhamajja, kunatsa amigosar ewjjtʼañ muntan ukwa amuytʼasiñasa. Ewjjtʼañajj wakisipunchi ukhajja, kuna luratapas jan walïki ukwa nayraqat sañasa, ukatjja mä qhawqha jisktʼanakampiw pantjasitap amuytʼayañasa. Ukampis amtasarjamaki ewjjtʼañat sipansa, Bibliarjamaw ewjjtʼañasa. Akwa amtañasaraki: janiw juchañchañajj jiwasar waktʼkistuti, antisas kuntï lurki ukajj jan walïtap amuytʼayañakiw waktʼistu (Rom. 14:10). Diosan Aruparuw confiyañasa, ukhamajj maynir ewjjtʼañatakejj Jesusat yateqasisaw khuyapayasiñampi ewjjtʼañasa (Prov. 3:5; Mat. 12:20). ¿Kunatsa? Jehová Diosajj kunjamtï maynir uñjktan ukhamwa uñjarakistani (Sant. 2:13).

DIOSAN MARKAPAROJJ ISTʼAÑASAWA

DIOSAN MARKAPA

Diosan markapajj videonaka, qellqatanakwa churistu, tantachäwinaksa wakicharakiwa, ukanakaw Biblian ewjjtʼanakaparjam sarnaqañatak yanaptʼistu. Awisajja, Oraqpachan Jilïr Irpirinakajja, sapa kutiw kunanakas predicañ toqet mayjtʼayañajj wakisi uk uñakipapjje. (Párrafo 14).

14. ¿Kuna yanaptʼanaksa Diosan markapajj churistu?

14 Jehová Diosajj markap toqew jakañar apir thakin irpistu. Diosan markapajj videonaka, qellqatanakwa churistu, tantachäwinaksa wakicharakiwa, ukanakaw Biblian ewjjtʼanakaparjam sarnaqañatak yanaptʼistu. Niyakejjay taqe ukanakajj Bibliarjam wakichtʼatächejja, confiykañawa. Oraqpachan Jilïr Irpirinakajja, predicañ toqet mä amtar puriñatakejj espíritu santompiw yanaptʼayasipjje, ukampis sapa kutiw kunanak mayjtʼayañas wakisi uk uñakipapjjaraki. ¿Kunatsa? ‘Kunanakatejj akapachan pasaski ukanakajj sapa kutiw mayjtʼaski’ ukatwa Diosan markapajj ukarjam lurañaparaki (1 Cor. 7:31).

15. Yaqhep jilat kullakanakajj ¿kunanakarus saykatawayapjje?

15 Diosan markapajj Biblian mä yatichäwip sum amuytʼjjasin qhanañchistu, jan ukajj sum sarnaqañ toqet jukʼamp qhanañchistu ukhajja, taqe chuymaw istʼtanjja. Ukampis Diosan markapan kuna cambiotï utjawayki ukajj jakäwis mayjtʼaychi ukhajja, ¿kunsa lurtanjja? Sañäni, aka qhepa maranakanjja, Tantachasiñ Utanak lurañasa, askichañas walja qollqetakiwa. Ukhamïpansti, Oraqpachan Jilïr Irpirinakajj mä Tantachasiñ Utan walja congregacionanak tantachasipjjañapatakiw amtawayapjje. Ukatwa yaqhep congregacionanakajj mayaru tukuyasiwayi, yaqhep Tantachasiñ Utanakas aljasiwayaraki. Uka qollqempejja, kawkjanakantï Tantachasiñ Utanakajj munaski uka lugaranakanwa Tantachasiñ Utanakajj lurasiski. Jumatï congregacionanakajj mayaru tukuyasiski jan ukajj Tantachasiñ Utanakajj aljasiski uka lugaran jakassta ukhajja, uka cambionakaru yatinoqtañajj chʼamakïspawa. Yaqhep jilat kullakanakajja, tantachäwipar sarañatakejj jayaruw viajipjjañapa. Tantachasiñ Utanak lurapki jan ukajj askichapki uka jilat kullakanakajja, kunatsa Tantachasiñ Utanak aljasipki sasin inas jisktʼasipjjchi, inamayaw ukanak lurasajj chʼam tukuwayta, tiempsa aptʼasiwayta sasin inas amuyapjjarakchi. Ukhampachasa taqe chuymaw kuntï Oraqpachan Jilïr Irpirinakajj amtapki ukar yanaptʼapjje, ukham lurapjjatapat wal felicittanjja.

16. Colosenses 3:23, 24 texton utjki uka ewjjtʼanakajj ¿kunjamsa kusisitakïskañasatak yanaptʼistu?

16 Kunanaktï lurktan ukajj Jehová Diosatakïtapa, juparak ukan pʼeqtʼaskatap amtañäni ukhajja, kusisitakïskañäniwa (Colosenses 3:23, 24 liytʼañataki). Davidajj Diosan templop lurasiñapatakejj qollqepampiw yanaptʼäna ukajj wali yateqaskayawa. Jupajj akham sänwa: “Nayasa, markajjasa, ¿khitïpjjaraktsti walja yänaka jumar churañatakisti? Cheqpachansa taqew jumatjja juti, nanakasti churapjjsmawa kuntï jumat katoqapksma ukaki” sasa (1 Crón. 29:14). Jiwasatï David reyjam qollqesampi yanaptʼstan ukhajja, kuntï Diosajj churkistu ukakwa Jupar kuttʼayasktanjja. Jehová Diosajj kuntï lurasiñap munki ukar chʼamasampi, tiemposampi yanaptʼktan ukjja wali valoranitwa uñji.

WIÑAY JAKAÑAR APIRI THAKIN SARASKAKIÑASAWA

17. Cheqañchasiñas wakisitap amuyasstan ukhajja, ¿kunatsa jan aynachtʼañasäki?

17 Wiñay jakañar apiri thakin saraskakiñatakejja, Jesusan kayupwa wali amuyumpi arkañasa (1 Ped. 2:21). Cheqañchasiñas wakisitap amuyasstan ukhajja, janiw aynachtʼañasäkiti. Ukham amuyasisajja Jehová Diosan ewjjtʼanakapar istʼañ munataswa uñachtʼayasktanjja, ukajj wali wakiskiriwa. Ukampis akwa amtañasa: niyakejjay pantjasirïstanjja, Jehová Diosajj janiw Jesusan kayup jan pantjasisa arkañas suykiti.

18. ¿Kunsa machaq mundor puriñatakejj lurañasa?

18 Kunanaktï jutïrin katoqkañäni ukanakat lupʼipjjañäni, chuymasa amuyunakasa luratanakas cheqañchañ wakischi ukhajja, taqe chuyma cambiapjjañäni (Prov. 4:25; Luc. 9:62). Humilde chuymanïsipkakiñäni, ‘kusisitäsipkakiñäni, amuyunakassa cheqañchasisipkakiñäni, ukhamatwa wali munasiri, sumankañ churiri Diosajj jiwasampïni’ (2 Cor. 13:11). Ukhamtï lurañäni ukhajja, Jehová Diosajj kusisit jakasiñatakiw jichha tiempon yanaptʼistani, machaq mundonsa wiñay jakañwa churarakistani.

CANCIÓN 34 Jumat jan jitheqtasaw sarnaqä

^ Párrafo 5 Yaqhepatakejja, chuymapa amuyunakapa luratanakap cheqañchañajj chʼamakïspawa. Aka yatichäwinjja, kunatsa taqenis cheqañchasiñasa, kunatsa ukham lurasajj kusisitässna ukanakatwa yatjjataskañäni.

^ Párrafo 76 FOTOT JUKʼAMP QHANAÑCHTʼAÑATAKI: Jukʼamp waynäkis uka jilataw kunas jan suma amtar puritapat pasäna uk mayni jilatar qhanañchaski. Kupëjjapankki uka jilatajj pacienciampiw istʼaski, ewjjtʼañajj wakisiniti janicha ukwa amuytʼaskaraki.