Pular para conteúdo

Pular para sumário

MWAHA WOOSOMIYA 47

Nhihiye urukunusa makhalelweenyu?

Nhihiye urukunusa makhalelweenyu?

“Vano, mayamunna, nhihiye ukhala ootteeliya, nhihiye urehereriya.”—2 AKOR. 13:11.

NCIPO 54Este É o Caminho

NINHALA WIITTHUCANI? *

1. Toko cinthoonyeraaya Matewus 7:13, 14, iphironi nintthareehu?

OTHEENE cihu ninawiikurumica unswalela Yehova wiira nirwee nakhale wapeephoni ukati unhalaaya ulamulela Umwene wa Nluku. Khula nihuku, ninawiikurumica utthara iphiro inhala unikavihera uphwanya ukumi woohimala. Masi Yesu heera wiira iyo ikhanle iphiro yoophurya ni ukati nkiina inaarika weetta. (Nsome Matewus 7:13, 14. *) Hiiva nikhanle atthu oopahuwa, phimaana khunnirikela uhapuwa iyo iphirweeyo.—Akalas. 6:1.

2. Isiyani inhaleehu wiitthuca nhina ula mwahoola? (Nwehe ciicammo ikwaaturu “ Wiiyeviha unaanikavihera urukunusa makhalelweehu.”)

2 Wiira nihihiye utthara iphiro inhala uniphwanyiha ukumi woohimaala, nihaana nikupaliki urukunusa moopuwelelweehu, meettelweehu ni citthu cimpankeehu. Apostolu Paulu ahaakurumica makristau wiira makhalelwaaya ahihiye ‘urehereriya’. (2 Akor. 13:11) Hiiva ciicammo nihaana neettelaka iyo ikanweeyo. Nhina ula mwahoola, ninaahala wiitthuca mananna Ibiiblya cinnikaviheraaya urukunusa makhalelweehu. Ciicammo, ninaahala wiitthuca manannani apatthani ookhomaala cinnikaviheraaya uhihiya weettela iphiro inhala uniphwanyiha ukumi woohimala. Ni ninaahala wiitthuca nlattuni ukati nkiina unnirikaaya utthara malakihero anvahiyeehu mumphwinkoni woothotokanihiya wa Yehova. Ninaahaala woona manannani wiiyeviha cinnikaviheraaya urukunusa makhalelweehu, nihihiyaka utteeliya nrima.

NHIYE NUULUMO NA NLUKU WIIRA NIRUKUNUSE MAKHALELWEENYU

3. Nuulumo na Nluku ninhala wuukaviherani cani?

3 Hiiva pooti unirika ucuwelela mananna ciryaaya makhalelweehu ni citthu cinoopuweleehu, kontha nrimeehu khunkhuluvelya. Phimaana pooti unirika ucuwelela nipuro unnirwaanaaya nrimeehu. (Jer. 17:9) Ni hiiva pooti waakuva wiithepya ni “moopuwelelo owoothiya.” (Tiya. 1:22) Phimaana nihaana nivarelaka nteko Nuulumo na Nluku wiira niwehe mananna ciryaaya makhalelweehu. Nuulumo na Nluku ninaahala unithoonyera citthu ‘cirineehu wanrimani.’ (Mabere. 4:12, 13) Pooti waneereehu wiira Nuulumo na Nluku ninlikanaca niikaruma yoosipiritaali impanka raio-X; iyo inaanikavihera woona mananna ciriihu nhina wo mwiirutthuni wihu. Masi nihaana niiyevihaka wiira nikaviheriye niikano ciri mbiiblyani ni cinhimyeriyeehu naatthu Nluku naarumaawe.

4. Isiyani inthoonyera wiira Sawuli aari nlopwana owiicoona?

4 Ntakihero na mwene Sawuli ninaanithoonyera isiyani inhala unikhumelela naahiiyeviheke. Sawuli ahokhala ntthu owiicoona ni khaakupanli wiira ahaana arukunusaka moopuwelelwaawe ni makhalelwaawe. (Isaa. 36:1, 2; Habak. 2:4) Iyo yoonannyaale ukati Yehova wanttonkenlyaawe Sawuli itthu yaalamuliyaawe upanka aatthemaka apoovu yeehaniya amalekita. Uyo ukatyuuyo, Sawuli khaamwiiwelenle Yehova. Ni ukati woolumaniyaawe ni porofeeta Samuweli, uyo khaakupanli wiira hovonya. Masi ahoruna, ni ahooluma athoonyeraka wiira itthu yaapankilyaawe khayaatepile unanara ni mpaka ahowootheriha akhwaawe. (1 Sam. 15:13-24) Wiipaceroni, Sawuli ciicammo ahothoonyera uyo nrima woohinamaanooyo. (1 Sam. 13:10-14) Woocukuliha nrima, Sawuli aheehiya akhalaka ntthu owiicoona ni khaarukunusale moopuwelelwaawe. Phimaana, Yehova ahonttarusa ni ahonkhotta.

5. Ntakihero na Sawuli ninniitthuciha isiyani?

5 Wiira niitthucere ntakihero na Sawuli, nihaana niikohaka co: ‘Kasomaka ikano co mbiiblyani cinthoonyera wiira kihaana kirukunusaka moopuwelelwaaka, kiireke kinaalipalipa? Kinaawuupuwelaka wiira itthu ipankilyaaka khitepile unanara? Kinaamananihaka uwootheriha akhwaaka citthu coohinamaana cipankilyaaka?’ Wakhala wiira nihaakhula “iyee” ala makohwaala, iyo inthoonyera wiira nihaana nirukunusaka moopuwelelweehu ni makhalelweehu. Kontha naahirukunuseke, hiiva pooti ukhala atthu owiicoona cinene, mpaka Yehova unikhotta ukhala apatthannyaawe.—Tiya. 4:6.

6. Nttonke mananna mwene Davidi caavirikannyaawe ni mwene Sawuli.

6 Moone mananna mwene Davidi caavirikannyaawe ni mwene Sawuli. Davidi aari nlopwana aafenta “nlamulo na Yehova.” (Isaa. 1:1-3) Davidi ancuwela wiira Yehova naawoopola ale aneeyeviha, masi nawaakhotta atthu owiicoona. (2 Sam. 22:28) Phimaana Davidi ahohiya nlamulo na Nluku nirukunusaka moopuwelelwaawe. Uyo hantikha: “Kinaahala unttottopela Yehova, ule nokivahaka ikano. Hataa ukhalaka uhiyu, moopuwelelo o wanrimani waka anaakilaka.”—Isaa. 16:7.

NUULUMO NA NLUKU

Nuulumo na Nluku ninaanihimyera nanceraka uhapuwa iphiro yomaana intthareehu. Nakhalaka atthu owiiyeviha, ninaahala utthuna wiira Nuulumo na Nluku nirukunuse moopuwelelweehu oohiloka (Nwehe iparaagarafu 7)

7. Isiyani inhaleehu upanka nakhalaka atthu owiiyeviha?

7 Neeyevihaka, ninaahala uhiya Nuulumo na Nluku nirukunusaka moopuwelelweehu. Nuulumo na Nluku ninhala ukhala toko nlove ninniirela: “Ila phiiphiro. Mweette yeeyo.” Nuulumo na Nluku ninaahala unihimyera wakhala wiira nihancera uhapuwa nttala womaana. (Isai. 30:21) Namwiiwelelaka Yehova, ninaahala uphwanya iparakha cinci. (Isai. 48:17) Wootakihera, wakhalaka wiira ninaamwiiwelela Yehova, khunhala unuula muru nlattu woolakiya ni ntthu nkiina. Ni ninaahala utepa umpatthanana Yehova, kontha ninaahala woona wiira uyo noniwacera khampa asaanaawe naafentaawe.—Mabere. 12:7.

8. Toko cinthoonyeraaya Tiyaku 1:22-25, isiyani ninlamuliyeehu upanka wiira nivarele nteko Nuulumo na Nluku toko iloola?

8 Nuulumo na Nluku pooti unikavihera toko iloola. (Nsome Tiyaku 1:22-25. *) Hiiva atthunaka ninawiiwehaka nloolani khula nihuku nihinakhuma wapuwani wihu wiira nirwee nipuro. Uyoona nloolani unaanikavihera wiirehererya nihinaaya wooniya naatthu akiina wiira ihaavo ihilokile uwiitho wihu. Inanna imoca, nasomaka Ibiiblya khula nihuku, ninaahala ucuwela mananna cinlamuliyeehu urukunusa moopuwelelweehu ni makhalelweehu. Enci unawaacivela usoma iveerusu yo nihuku khula uwicisu, ahinaaya ukhuma wapuwani ni anaahiya iyo iveeruswiiyo wiira irukunuse moopuwelelwaaya. Ni nihuku notheene, ayo anawuupuwela mananna oweettela ikano yo mbiiblyani isomalyaaya. Itthu ikiina, ukhanle utthenkaca ukati khula nihuku wiira nisome ni nuupuwele cinene itthu insomeehu nnuulumoni na Nluku. Iyo inkhala toko itthu yankaani, masi ikhanle itthu yuulupale inhala unikavihera uhihiya weetta iphiro yoophurya inhala uniphwanyiha ukumi woohimala.

MWAAVIRIYANE APATTHANIINYU OOKHOMAALA

APATTHANI OOKHOMAALA

Nkristau ookhomaala nkhwiihu atthunaka naahala univaha ikano yomaana. Masi niireke ninaahala unsukhuru nlattu wo mananna cilipalyaawe nrima wiira anihimyere? (Nwehe iparaagarafu 9)

9. Ukatini mpatthaniihu unhalaawe uwa unihimyera?

9 Uhaavo ukati wancenreenyu upanka itthu yaahala uhonona upatthaniinyu ni Yehova? (Isaa. 73:2, 3) Wakhala wiira mpatthaniinyu aholipa nrima ni ahowa wuuhimyerani wiira itthu yaapankeenyu yaari yoohimaana, nyuuva mwahomwiiwelela? Wakhala wiira mwahomwiiwelela, khweeliini mwahopanka itthu yomaana, ni nnansukhuru venci mpatthaniinyu nlattu wo wuuhimyerani.—Miru. 1:5.

10. Isiyani inlamuliyeenyu upanka mpatthaniinyu oovahakani ikano?

10 Nuulumo na Nluku ninaanuupusera: “Ilotta cinrakalihiyeehu ni mpatthaniihu cinkhala comaana.” (Miru. 27:6.) Ayo moolumwaayo maanaaya isiyani? Moone nna ntakiheronna: Muupuwele wiira nyuuva nnopheela uttupulaniha iparapaara yoovira ikaaro cinci, masi nnawiitthaala mwampotolacaka telefooniinyu. Nyuuva nnaakela mparapaarani wiira nttupulanihe woohipaca uweha wakhala wiira inaawa ikaaro. Uyo ukatyuuyo, mpatthaniinyu nawuuvarani moono ni nawuupurulani wiira nhiphitiye niikaaro. Nyuuva unawuuweryaani moono, kontha oopurunleni niikuru ni wowaakuvya. Masi hataa ukhalaka commo, uyo howoopolani wiira nhiphitiye niikaaro. Niireke mwanhala unviruwela mpatthaniinyu nlattu wo wuupurulani? Khweeliini khamwaahala unviruwela! Hataa ukhalaka wiira anaavira mahuku menci wuuweryaakani moono, nyuuva mwanhala unsukhuru nlattu wo wuukaviherani. Inanna imoca, mpatthaniihu anihimyeraka wiira moolumacerweehu awula citthu cimpankeehu cinaavirikaniha malamulo osariya a Nluku, atthunaka ninaahala urusiya. Masi nhirusiye nlattu mpatthaniinyu wo wuuvahani ikano. Upanka commo unhala ukhala ulolo. (Ekles. 7:9) Uhiya unviruwela mpatthaniinyu, munsukhuru nlattu woolipa wawe nrima wiira oophwanyeni ni oohimyeereni.

11. Isiyani yaahala umwiiriha ntthu ukhottha ikano yomaana ivahiyaawe ni mpatthannyaawe?

11 Isiyani yaahala umwiiriha ntthu ukhottha ikano yomaana ivahiyaawe ni mpatthannyaawe? Wiicoona. Atthu owiicoona unaacivela ahimyeriyeke “citthu cowaacivela wiiwa.” Ayo anaahiya “uviriyana ikhweeli.” (2 Tim. 4:3, 4) Atthu owiicoona anoopuwela wiira khaavo nolamuliya waahimyera, kontha aneecoona ucuwelaca ni ukhala atthu oolupale waapwaha akhwaaya. Masi apostolu Paulu hantikha: “Kontha ntthu eecoonaka ukhala itthu, masi khweeliini hikhanle, uyo neethepya veekha cawe.” (Akalas. 6:3) Mwene Salomau hothikilela uyo mwahooyo, ukati wenryaawe: “Phataari unkhalana mmirawo mmasikhini, masi nari oocuwelaca, uhiya unkhalana mwene owuuluvala, masi khanle nlolo, himpheela wiiwelela ikano cinhimyeriyaawe.”—Ekles. 4:13.

12. Isiyani ninniitthucihaaya ntakihero na Peturu ninttonkiya nhina Akalasiya 2:11-14?

12 Moone itthu yooreera utakiha Peturu yaapankilyaawe ukati waavaanyihiyaawe ni Paulu waatthuni. (Nsome Akalasiya 2:11-14. *) Peturu atthunaka anhala urusiya nlattu wo mananna Paulu coolumacilyaawe ni nlattu wonhimyera ile itthwiile waatthuni. Masi Peturu ahothoonyera ucuwelaca. Uyo ahotthuna itthu yaahimyeriyaawe ni khanviruwenle Paulu. Uhiya commo, wahoolo uyo ahomwiihana Paulu ‘munna oofentiya.’—2 Pet. 3:15.

13. Isiyani inlamuliyeehu wuupuwela nihinaaya urwaa unvaha ikano nkhunanihu?

13 Mwapheelaka urwaa unvaha ikano mpatthaniinyu, isiyani inlamuliyeenyu wuupuwela? Nhinaaya urwaa umuulumana, mwiikohe co: ‘Kiireke kinaatepa wiikhaliha ntthu “nasariya cinene”?’ (Ekles. 7:16) Ntthu notepa wiikhaliha nasariya cinene nawaahukhumu akhwaawe attharaka citthu cinoopuwelaawe, woohitthara malamulo a Yehova, ni uyo khanwoonela uthunku akhwaawe. Mpacere wuupuwela ratta wakhala wiira khweeliini nhaana isariya yoorwaa umuulumana mpatthaniinyu. Vano moona wiira nhaana isariya yoorwaa umuulumana, munhimyere itthu ivonyalyaawe ni mpanke makoho anhala unkavihera ukupali wiira hovonya. Citthu cinhaleenyu unhimyera cikhale co mbiiblyani ni nhiliyale wiira Yehova phirina isariya yonhukhumu, kahi nyuuva. (Aroo. 14:10) Nkhuluvele ucuwelaca urinaaya Nuulumo na Nluku, ni ukati wonvaha ntthu ikano, muntakihe Yesu ni mmoonele uthunku akhwiinyu. (Miru. 3:5; Mat. 12:20) Kontha isiyani? Kontha mananna cinaawacereehu akhwiihu, Yehova phinhalaawe uniwacera ciicammo.—Tiya. 2:13.

NTTHARE MALAKIHERO O MUMPHWINKONI WOOTHOTOKANIHIYA WA NLUKU

MPHWINKO WOOTHOTOKANIHIYA WA NLUKU

Mphwinko woothotokanihiya wa Nluku unaanitthenkacera ividiyu, ilivuru ni mikutthaano cinnikavihera weettela ikano co mbiiblyani. Ukati nkiina, Mphwinko wo Mahumu Unhoolela unaarukunusa mavarelo ntekweehu woolalyeera (Nwehe iparaagarafu 14)

14. Mphwinko woothotokanihiya wa Nluku unnitthenkacera isiyani?

14 Yehova noneettiha munttalani unhala uniphwanyiha ukumi woohimala avarelaka nteko mphwinkwaawe woothotokanihiya. Uyo mphwinkooyo unaatthenkaca ividiyu, ilivuru ni mikutthaano cinnikavihera otheene cihu weettela ikano co mbiiblyani. Myaha cotheene cintthenkacaaya cinkumihiya mbiiblyani. Mphwinko wo Mahumu Unhoolela unaakhuluvela nnepa wowaarya wa Nluku ukati woolakela mananna oohala uvariya nteko woolalyeera saana. Phimaana, Mphwinko wo Mahumu Unhoolela khunhiyerera uweha citthu cilakenlyaaya wiira ucuwele wakhala wiira ahaana yapankiyaka marukunuso awula mena. Kontha isiyani? Kontha “makhalelo o ila ituninyeela ari moorukunuwa,” ni ahaana yapankiyaka marukunuso mumphwinkoni wa Nluku yattharihiyaka makhalelo o phiyaaru o ntuninyani.—1 Akor. 7:31.

15. Marikarikoni yaarinaaya anamalalyeera akhwaawe ukati Mphwinko wo Mahumu Unhoolela waarumalyaaya wiira maloko menci avarele nteko Isalau imocaaru?

15 Mphwinko woothotokanihiya wa Nluku warukunusaka mananna cineeweehu mwaha wo mbiiblyani awula wanihimyeraka meettelo omaana anlamuliyeehu utthara, hiiva khaninkhotta ni ninaweettela. Masi wakhalaka wiira mphwinko woothotokanihiya wa Nluku uholakela itthu inrukunusa makhalelweehu, hiiva nimpanka isiyani? Wootakihera, myaakha vakaani civinrennya va, nsurukhu unliviya wiira citekiye ni cilokihaciye Isalau co Umwene uhowela venci. Phimaana, Mphwinko wo Mahumu Unhoolela uhoruma wiira maloko menci avarele nteko Isalau imocaaru. Nlattu woolakeliya iyo, ahaavo maloko meeli atakanihiye wiira nikhale nloko nimoca ni Isalau co Umwene cikiina cihotumihiya. Nsurukhuuyo unaavareliya nteko wiira citekiye Isalau co Umwene mapuro cinthwaaya. Wakhala wiira nyuuva nnokhala nipuro nitumihiye Isalau yo Umwene ni utakanihiye maloko, atthunaka unawuurikani wiilemaleliha makhalelo o phiyaaru. Nlattu wo ayo marukunuswaayo, anamalalyeera akiina ahaana yeettaka venci wiira arwee unkutthaanoni. Ni akhwaawe yeekurumicale uteka awula urehererya Isalau yo Umwene atthunaka anawiikoha nlattuni utumihiyaaya. Ayo pooti wuupuwela wiira avanre nteko wo mahala. Hataa ukhalaka commo, aya mayamunnaayo anaakavihera ayo marukunuso o phiyaarwaayo ni unawaaphwanela uttottopeliya.

16. Weettela ikano iri nhina Akolosu 3:23, 24, unnikavihera cani uhihiya ukhala ootteeliya?

16 Naahiliyaleke wiira nteko unvareehu ukhanle wa Yehova ni noopuwelaka wiira uyo naweettihera mphwinkwaawe woothotokanihiya, khaninhala uhiya ukhala ootteeliya. (Nsome Akolosu 3:23, 24. *) Mwene Davidi ahopanka itthu yooreera utakihiya. Uyo ahovaha micanko wiira akavihere utekiya itempulu. Davidi aheera: “Vano, kimpani mi, ni apoovwaaka phaapani wiira ninvaherere itthuvo Yehova? Kontha citthu cotheene thi weeva univahale, ni citthu cinoovaheehu cinkhuma mmatatani waa.” (1 Ikor. 29:14) Hiiva ciicammo navahaka micanko, ninanturusela Yehova itthu inivahilyaawe. Hataa ukhalaka commo, Yehova naatteliya nrima venci anoonanaka nilevaka ukatiihu, ikuru cihu ni citthu cirineehu wiira nikavihere ntekwaawe.—2 Akor. 9:7.

NHIHIYE WEETTA MUNTTALANI WOOPHURYA

17. Kontha isiyani khannolamuliya ukhala ni masukhuli moonaka wiira nhaana nrukunusaka meettelweenyu?

17 Wiira nihihiye weetta munttalani woophurya, otheene cihu nihaana niikurumicaka utakiha meettelo a Yesu. (1 Pet. 2:21) Moonelelaka wiira nyuuva nhaana nrukunusaka meettelweenyu, nhikhale ni masukhuli. Iyo inthoonyera wiira nyuuva nnaapheela utthara ikano ca Yehova. Nhiliyale wiira Yehova naacuwela wiira nikhanle atthu oopahuwa. Phimaana, uyo khanweherera wiira nitakihe meettelo a Yesu woohivonya.

18. Isiyani inlamuliyeehu upanka wiira wahoolo naakhele ukumi woohimala?

18 Otheene cihu nihihiye wuupuwela cinene iparakha cinweherereehu waakhela uhoolo ni niikurumice urukunusa moopuwelelweehu ni meettelweehu. (Miru. 4:25; Luka 9:62) Nikhale atthu owiiyeviha ni ‘nihihiye utteeliya ni urehereriya.’ (2 Akor. 13:11) Napankaka commo, “Nluku onifento ni onnema naahala ukhala wamoca ni [hiiva].” Uyo naahala unikavihera ukhala ootteeliya nennava ni wahoolo naahala univaha ukumi woohimala wapeephoni.

NCIPO 34 Vou Andar em Integridade

^ par. 5 Hiiva atthunaka unaanirika urukunusa moopuwelelweehu, meettelweehu ni citthu cimpankeehu. Ula mwahoola unaahala utaphulela nlattuni ninlamuliyeehu urukunusa makhalelweehu. Ciicammo, unaahala uhimya isiyani ninalmuliyeehu upanka wiira nihihiye ukhala ootteeliya ukati woorukunusa makhalelweehu.

^ par. 1 Matewus 7:13 Nkelele nkhora woophuryaa; kontha wowaatapuwa ukhanle nkhora ni yowaatapuwa ikhanle iphiro inrwaana wuutankanyiyani, ni enci phankelela; 14 masi, woophurya ukhanle nkhora ni yowoottootta ikhanle iphiro impiiha wuukumini, ni vakaani phanoonelela.

^ par. 8 Tiyaku 1:22 Masi, nkhale oweettela nuulumo, ni nhikhale owiiwa paasi, mwiithepyaka ni moopuwelelo owoothiya. 23 Kontha ntthu noviriyana nuulumo na Nluku, masi hineettela, nolikanaca ni nlopwana noweha ikhovyaawe waloolani. 24 Kontha uyo nawiira wiicoonela nuurwaa, ni woohipica uyo nawiiliyala mananna ciryaawe 25 Masi ule nosoma ratta-raatta nlamulo noohipahuwa nimphwanyiha utaphuwa, ni novaresesa nno nlamulonno, khankhala toko ule neewa ni naakuva uliyala itthu yiiwalyaawe, masi nokhala ntthu novarela nteko; ni uyo naahala ukhala ootteeliya niitthu impankaawe.

^ par. 12 Akalasiya 2:11 Masi, Ukati Sefas waaphiilyaawe u Antiyokiya, mi kahonvaanyiha woohinkhuwakhuwa, kontha itthu yaapankaawe khayaari yomaana. 12 Kontha, ahinaaya uwa alopwana yeetta ni Tiyaku, Sefas aanaalyana amalaponi; masi, ukati waawilyaaya ayo alopwanaayo, uyo ahohiya waalyana amalaponi ni ahokela waahuluwa, kontha anwoova ale yaari owuula. 13 Ayuuta akhwaawe yahontakiha Cefas ni hataa ciicammo Barnabe. 14 Vano waawoonnyaaka wiira ayo khayeettela ikhweeli cohapari comaana, mi kahomwiirela Sefas, uhoolo waatthu otheene: “Weeva unookhalaru nyuuta, khuntthara ilema caayuuta, masi untthara ilema caamalaponi. Vano unwa cani waakhanyererihaka atthu utthara ilema caayuuta?”

^ par. 16 Akolosu 3:23 Khula itthu inhaleenyu upanka, mpanke niirooho yotheene, mumpankelaka Yehova, woohikhala apinaatamu, 24 kontha nyuuva nnaacuwela wiira Yehova phinhala wuutthuvelani. Nvare nteko khampa ipottha ca Apwiiya, Kristu.

^ par. 80 ILATARATO: Ukati munneehu ummirawo unttonkacaawe itthu yankhumelenle ukati wahaathanlalyaawe upanka itthu yomaana, munna muulupalyooyo (moono nlopwana), nanviriyana ratta wiira acuwele wakhala wiira ihaavo ikano inlamuliyaawe unvaha awula mena.