1. Ukulingana na Mateo 7:13, 14, u mulandu ci uno tungalandila ukuti twaya pa lwendo?

SWENSI kwene twaya pa lwendo. Fwandi tukaombesya lino tukuombela Yeova pakuti tukikale umu nsi ipya iilateekwa nu uteeko wakwe Yeova umulaya ukutemwa. Cila wanda, tukaezya ukulondela umuseo wa ku umi. Nomba wakwe vino Yesu walanzile, umuseo uu wafyenkana nupya citanguka ukuulondela. (Belengini Mateo 7:13, 14.) Pa mulandu wakuti tutamalilika, cangupala ukusya umuseo uu.—Gala. 6:1.

2. I vyani vino tumasambilila umu cipande cii? (Lolini na kambokosi kakuti: “ Ukuicefya kungatwazwa ukusenuka.”)

² Ndi cakuti tukulonda ukutwalilila ukupita mu museo ufyenkane uwa ku umi, tulinzile ukuitemelwa ukusenuka umu myelenganyizizye itu, imiyele itu, na muli vino tukacita. Umutumwa Paulo wakomelizye Aina Klistu aikalanga umu Kolinto ukutwalilila ukusenuka. (2 Kol. 13:11) Ukusunda kuu kukaomba na kuli sweswe kwene. Umu cipande cii, tumasambilila pali vino Baibo ingatwazwa ukusenuka na vino ya cuza Aina Klistu aaya ni miyele isuma yangatwazwa ukutwalilila ukupita mu museo wa ku umi. Nupya tumasambilila na pali vino vingalenga citutalile ukulauvwila vino iuvi lyakwe Yeova likatunena. Tumalola vino ukuicefya kungatwazwa ukusenuka nu kutwalilila ukuya ni nsansa lino tukuombela Yeova.

3. Uzye Izwi Lyakwe Leza lingatwazwa uli?

³ Citangupala ukuceceta amelenganyo itu na vino tukayuvwa. Pa mulandu wakuti umwenzo witu uwa ucenjezi, cingatutalila sana ukumanya vino ukulonda tucite. (Yele. 17:9) Fwandi cangupala sana ukuibepa. (Yako. 1:22) Acino tulinzile ukuomvya Izwi Lyakwe Leza lino tukuiceceta. Izwi Lyakwe Leza  lingatwazwa ukuimanya ningo, nu kumanya “kwelenganya kwa mu mwenzo” witu. (Ayeb. 4:12, 13) Nomba tulinzile ukuicefya pakuti twauvwila kusunda ukwaya muli Baibo nanti kuno aomvi yano Leza wasonta yangatupeela.

4. Uzye twamanya uli ukuti Umwene Saulo wizile aya ni cilumba?

⁴ Ivyacitikile Umwene Saulo vikatulanga ivingatucitikila ndi cakuti twafilwa ukuicefya. Saulo wizile aya sana ni cilumba icakuti wafizilwe ukuzumila ukuti walinzile ukusenuka muli vino welenganyanga na vino wacitanga. (Masa. 36:1, 2; Haba. 2:4) Cii calolekiile muli vino Saulo wacisile pali vino Yeova wamunenyile ukucita pa cisila ca kucimvya Aina Amaleke. Saulo atuvwilile vino Yeova wamunenyile. Nupya lino kasesema Samueli wamunenyile pali vino waluvyanyizye, Saulo wakanyile ukuzumila. Walanzile ukuti utali umulandu ukulu sana nupya antu amupatikizye ukucita vivyo. (1 Sam. 15:13-24) Nupya uku cisila Saulo wacisile ivili vimwi kwene. (1 Sam. 13:10-14) Icaulanda i cakuti, walenzile umwenzo wakwe ukuya ni cilumba. Wakanyile ukusenula imyelenganyizizye yakwe, nupya Yeova wamukalipile nu kumukana.

5. I vyani vino tungasambilila kuli vino vyacitikile Saulo?

⁵ Tusilonda ukuya wakwe Saulo, fwandi tulinzile ukuyuzya sweineco mauzyo yaa: ‘Ndi cakuti nabelenga ukusunda ukwaya umwi Izwi Lyakwe Leza, Uzye nkaezya ukuipokolola pakuti ntaomvya ukusunda kuko? Uzye nkaelenganya ukuti vino nkucita vitifile sana? Uzye nkapeela yauze imilandu pali vino nkucita?’ Ndi cakuti twasuka ukuti ee, ukwiuzyo ilili lyonsi uku mauzyo yaa, tulinzile ukusenula imyelenganyizizye itu. Pano ndi cakuti tutacisile vivyo, umwenzo witu ungaya ni cilumba icakuti na Yeova angatukana ukuti tusi ya cuza yakwe.—Yako. 4:6.

6. Londololini upusano uwali pa Mwene Saulo nu Mwene Davidi.

⁶ Lolini upusano uwali pa Mwene Saulo nu Mwene Davidi, Davidi watemilwe sana “amazwi yakwe Yawe.” (Masa. 1:1-3) Davidi wamanyile ukuti Yeova akatuula yayo afuuke lelo akakanya antu ya cilumba. (2 Sam. 22:28) Fwandi Davidi walesile amasunde yakwe Leza ukusenula imyelenganyizizye yakwe. Walemvile ukuti: “Nalumbanya Yawe, wiyo akampanda amano. Umwenzo wane ukanceula nu usiku kwene.”—Masa. 16:7.

7. I vyani vino tulacita ndi cakuti twaicefya?

⁷ Ndi cakuti twaicefya, tulaleka Izwi Lyakwe Leza ukulungika imyelenganyizizye itu lino tutala twacita icili consi icipe. Izwi Lyakwe Leza lilaya kwati izwi ilikutunena ukuti: “inzila aeyi kuno ndangini muilondele.” Lilatucelula ndi cakuti twatandika ukucita ivintu iviipe. (Eza. 30:21) Nga tukuvwila Yeova, ivintu vilatuzipila umu nzila izingi. (Eza. 48:17) Wakwe, tutalauvwa insonyi ndi cakuti umwi watulungika. Nupya tulapalama sana kuli Yeova pano twamanya ukuti akatusakamala wakwe Tata uwaya nu kutemwa.—Ayeb. 12:7.

8. Wakwe vino Yakobo 1:22-25 ikalanda, tungaomvya uli Izwi Lyakwe Leza wa cilola?

⁸ Izwi Lyakwe Leza lyaya wa cilola kuli sweswe. (Belengini Yakobo 1:22-25.) Sweingi tukailola umu cilola cila katondo lino tutatala twafuma pa ng’anda. Ukucita vivyo, kungalenga tulole muno tulinzile ukuzifya lino yauze yatatala yatulola. Vikwene avino caya nga tukubelenga Baibo cila wanda, tulalola ukuti tulinzile ukusenula imyelenganyizizye itu ni miyele itu. Aingi yazana ukuti cikayazwa ukubelenga ilembelo lwa wanda cila katondo lino yatatala yafuma pa ng’anda. Yakaleka vino iyasambilila ukulaomba umu melenganyo yao. Lyene, yakalola vino yangaomvya ukusunda ukwaya umwi Izwi Lyakwe Leza uwanda  onsi. Nupya, tulinzile ukulabelenga nu kwelenganya pali vino tukubelenga umwi Izwi Lyakwe Leza cila wanda. Cii cingaloleka ukuya icanguke, nomba ali nzila yonga icindame iingatwazwa ukutwalilila ukupita umu museo ufyenkane uwa ku umi.

9. A lilaci lino cuza winu angamulungika?

⁹ Uzye mwatala mwacitapo vimwi ivyalenzile ucuza winu na Yeova utandike ukononeka? (Masa. 73:2, 3) Ndi cakuti cuza wino uwaya ni miyele isuma wasifile nu kumulungika, uzye muvwile nu kucita vino wamunenyile? Ndi cakuti muvwilile, ale mwacisile ningo nupya ukwaula nu kutwisika mukataizya pali vino cuza winu wamucelwile.—Mapi. 1:5.

10. I vyani vino mulinzile ukucita ndi cakuti cuza winu wamulungika?

¹⁰ Izwi Lyakwe Leza likatwiusyako ukuti: “Ivilonda vino cuzako angakucisa vitangaya ivyaku mufulo.” (Mapi. 27:6) Uzye cii cikupiliula cani? Elenganyini pa cilangililo cii: Elenganyini ukuti mukulolela ukuciluka umuseo umukapita sana imyotoka nupya mwapumvyanyiziwa na foni winu. Lyene mwatandika nu kuciluka umuseo ukwaula ukulola nga kuli motoka akwiza. Lilyo kwene sile cuza winu wiza wamulema ukwikasa nu kumisunkila umu mbali ya museo. Wamusunka na maka icakuti mwaicisa, nomba vino wacita vyalenga ukuti motoka atamupunka. Nanti cakuti vino mwacisike lino wamusunsile vingalenga mwauvwa ukuwaya pa manda anono, uzye mungasoka pali vino cuza winu wamusunsile? Kwene mutange musoke! Mungataizya sana pali vino wamwazwile. Umu nzila ili imwi kwene, ndi cakuti cuza winu wamucelula ukuti imilandile inu ni vicitwa vinu visikuvwana na masunde yakwe Leza, pa kutandika limwi mungasoka. Nomba mutalinzile ukumusookela pali vino wamucelwile. Ukucita vivyo kungaya uwelewele. (Kasa. 7:9) Lelo, mulinzile ukutaizya pali vino cuza winu wasifile pakuti aize alande namwe.

11. I cani cingalenga umwi ukukanauvwila ukusunda ukufuma kuli cuza wakwe?

¹¹ I cani cingalenga umwi ukukanauvwila ukusunda ukufuma kuli cuza wakwe? I cilumba. Antu acilumba yatemwa “kuyanena sile vintu vino yakulondesya kuuvwa.” Yene yasilonda “kuuvwa cumi.” (2 Tim. 4:3, 4) Yakaelenganya ukuti kusi angayanena ivili vyonsi pano yakalola ukuti yacenjela nupya yacindama ukuluta yonsi. Lelo, umutumwa Paulo walemvile ukuti: “Muntu umwi ndi akwelenganya ukuti mucindamisye kuluta auze, na lino asi vivyo ala wene akuitumpoka.” (Gala. 6:3) Umwene Solomoni walondolwile ningo icisinka cii. Walemvile ukuti: “Umupina nupya uwamano wazipa ukuluta umukote umutumpe wino asiuvwa ku kupanziwa amano.”—Kasa. 4:13.

12. I vyani vino tungasambilila ku mutumwa Petulo ivyalembwa pali Galatiya 2:11-14?

¹² Elenganyini pali vino Petulo wacisile lino Paulo wamusunzile apa yantu. (Belengini Galatiya 2:11-14.) Petulo nga wasosile pali vino Paulo wamunenyile pa mulandu ni nzila ino wamunenilemo nupya wamunenile pa yantu. Nomba Petulo wakweti mano. Uvwilile ukusunda nupya atatwalilile ukusokela Paulo. Lino papisile insita, wamile Paulo ukuti: “cuza witu mukundwe.”—2 Pet. 3:15.

13. I visinka ci vino tulinzile ukwelenganyapo lino tukwazwa yauze?

¹³ Ndi cakuti mukuyuvwa ukuti mukulonda ukusunda cuza winu, i vyani vino mulinzile ukwiusya? Lino mutatala mwalanda na cuza winu, muyuzye mweineco muti: ‘Uzye nkacizyapo ukuya “umusuma”?’ (Kasa. 7:16) Umuntu akacizyapo ukuilola umusuma akapingula  yauze ukulingana na vino umwineco akwelenganya nupya atakwata uluse. Ndi cakuti mwelenganya sana pa mulandu uno mukulonda ukulandila na cuza winu nupya mukulola ukuti mulinzile sile ukulanda nawe, munenini umulandu uwo nupya muomvye amauzyo angamwazwa ukuvwikisya ukuti vino wacisile vyali iviipe. Nupya mwaiusya ukuti asi mulimo winu uwakupingula cuza winu, lelo u kumwazwa ukuvwikisya vino Yeova akayuvwa pa viipe vino akacita. (Loma 14:10) Mwaomvya amano aya umwi Izwi Lyakwe Leza, nupya lino mukusunda umwi, mwakolanya Yesu vino wali na mizu. (Mapi. 3:5; Mate. 12:20) U mulandu ci? Pano Yeova alatupingula ukulingana na vino tukapingula yauze.—Yako. 2:13.

14. I vyani vino iuvi lyakwe Leza likatupekanyizizya?

¹⁴ Yeova akatutungulula uku nzila ya ku umi ukuomvya iuvi lyakwe ilya pano nsi ilikatupekanyizizya amavidyo, impapulo, nu kulongana ukukatwazwa swensi kwene ukulaomvya ukusunda kuno tukasambilila umwi Izwi Lyakwe Leza. Ivyeo vii vyacindama pano vikalanda pali vino vyaya umu Malembelo. Lino aina aya umwi Iumba Ilikatungulula yakupingulapo pali vino tungaomba ningo umulimo wa kusimikila, yakalenga umupasi wa muzilo ukuti uyazwe. Nanti ciye vivyo, amwi Iumba Ilikatungulula yakapituluka muli vino yapingulapo ukucita pakuti yalole nga muli mumwi muno yalinzile ukusenula. U mulandu ci? Pano “ivintu vya mu nsi ii vikusenuka,” fwandi ni iuvi lyakwe Leza lilinzile ukusenuka ukulingana na vino ivintu vili.—1 Kol. 7:31, NWT.

15. Iintazi ci ino ya kasimikila yamwi yakakwata?

¹⁵ Ndi cakuti iuvi lyakwe Leza lyatunena ivipya vino Baibo ikasambilizya nanti ukutunena vino tulinzile ukulondela tukazumila nu kucita vivyo kwene. Uzye tukacita uli ndi cakuti iuvi lyakwe Leza lyasenulako vimwi vino ivikuma umi witu? Wakwe, umu myaka iyafumako impiya zino yaomvizye uku kukuula nu kuzifya ivikuulwa vya kupepelamo zyavuzile sana. Fwandi Iumba Ilikatungulula lyapingwilepo ukuti ivilongano ivingi vyaomvya Ng’anda ya Wene yonga. Ali mulandu uno yuminkinye ivilongano nupya ama Ng’anda ya Wene yamwi yayakazizye. Impiya zino yasunzile yaziomvizye kukuulila ivikuulwa vya kupepelamo umu ncende muno  vikalondeka sana. Ndi cakuti mukaikala uku ncende kuno yakazya ivikuulwa nu kuminkanya ivilongano, limwi cingamutalila ukuyelezya ukusenuka. Ya kasimikila yamwi ndakai yakapita ulwendo ulutali pakuti yakazanwe umu kulongana. Yauze aaombisye ukukuula nanti kuzifya Mang’anda ya Wene yangauzya umulandu uno yakukazizya ivikuulwa. Yangaelenganya ukuti yononanga insita na maka yao. Lelo, yalondela ukusenuka kuu nupya tulinzile ukuyataizya.

16. Uzye ukuomvya ukusunda ukwaya pali Kolose 3:23, 24 kungatwazwa uli ukutwalilila ukuya nu luzango?

¹⁶ Tulatwalilila ukuya ni nsansa ndi cakuti tukwiusya ukuti tukaombela Yeova nu kuti akatutungulula ukuomvya iuvi lyakwe. (Belengini Kolose 3:23, 24.) Umwene Davidi wapeezile icilangililo icisuma lino wasangwileko impiya izyakukuulila ing’anda ikulu yakwe Leza. Walanzile ukuti: “Lelo nene pamwi na antu yane pasi cimwi cino tungakupeela, pa mulandu wakuti ivintu vyonsi uwila ukufuma kunuli, nga naswe twatitukuwezezya sile ivyakwako.” (1 Mila. 29:14) Nga twasangwilako, naswe kwene tukapeela Yeova ukufuma pali vino watupeela. Nanti ciye vivyo, Yeova akataizya pa nsita, amaka, na vino tukasangwilako pakuti tutungilile umulimo wakwe.—2 Kol. 9:7.

17. U mulandu ci uno mutalinzile ukutoovokela ndi cakuti mwalola ukuti muli mumwi muno mulinzile ukusenuka?

¹⁷ Pakuti twapita umu museo ufyenkane uwa ku umi, swensi kwene tulinzile ukulondela vino Yesu wacitanga. (1 Pet. 2:21) Nga mukulola ukuti muli mumwi muno mulinzile ukusenuka, mutalinzile ukutoovoka. Ukucita vivyo kungalanga ukuti mukalonda ukulondela utunguluzi wakwe Yeova. Mwaiusya ukuti Yeova wamanya ukuti tutamalilika, fwandi asienekela ukuti twacita vivi kwene vino Yesu wacitanga.

18. I vyani vino tulinzile ukucita pakuti tukaipakizye ivisuma uku nkolelo?

¹⁸ Lekini swensi twaika mano kuli vino vilacitika uku nkolelo nu kuitemelwa ukusenuka muli vino tukaelenganya, umu miyele, na muli vino tukacita. (Mapi. 4:25; Luka 9:62) Katwatwalilila ukuya aicefye, ukuya nu luzango nu kusenuka. (2 Kol. 13:11) Nga twacita vivyo, “Leza ali ntulo ya kutemwa nu mutende” alaya naswe. Alatwazwa ukuya nu luzango ndakai nu kutupeela umi umu nsi ipya.