Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

NSOLO WA PFUNDZIRO 47

Kodi Imwe Munapitiriza Kucita Macinjo?

Kodi Imwe Munapitiriza Kucita Macinjo?

“Pakumalisa, abale anga, pitirizani kukomerwa, kucita macinjo anafunika imwe kucita.”—2 AKOR. 13:11.

NYIMBO 54 ‘Njira Ndi Iyi’

PINAFUNA IFE KUPFUNDZA *

1. Mwakubverana na Mateu 7:13, 14, thangwi yanji tinakwanisa kulonga kuti ife tiri paulendo?

IFE tisawangisira kakamwe kutumikira Yahova toera tikwanise kupita mu dziko ipswa inafuna kudzatongwa na iye. Ntsiku zonsene, ife tisawangisira toera kufamba mu nseu unatsogolera ku umaso. Ninga pidalonga Yezu, nseu unoyu ndi ung’ono, pontho midzidzi inango ndi pyakunentsa toera kufamba mwenemo. (Lerini Mateu 7:13, 14.) Mbwenye nakuti ndife anthu akusowa ungwiro, pisakhala pyakukhonda nentsa kusiya nseu unoyu.—Agal. 6:1.

2. Tinapfundzanji mu nsolo uno? (Onani bokosi yakuti “ Kucepeseka Kunatiphedza Toera Kupitiriza mu Nseu Ung’ono.”)

2 Khala ife tiri mu nseu ung’ono unatsogolera ku umaso, ife tisafunika kucinja manyerezero athu, makhaliro athu na njira inacita ife pinthu. Mpostolo Paulu awangisa Akristu a Korinto toera apitirize “kucita macinjo.” (2 Akor. 13:11) Uphungu unoyu usaphatambo basa kuna ife lero. Mu nsolo uno, ife tinaona kuti Bhibhlya inatiphedza tani toera kucita macinjo, pontho axamwali akukola mwauzimu anakwanisa tani kutiphedza toera tipitirize kufamba mu nseu unoyu. Tinapfundzambo kuti thangwi yanji midzidzi inango pisakhala pyakunentsa kubvera pitsogolero pinatipasa gulu ya Yahova. Kusiyapo pyenepi, tinaonambo kuti kucepeseka kunatiphedza tani toera kucita macinjo mu ndzidzi ubodzi ene mbitipitiriza kutumikira Yahova mwakutsandzaya.

TAWIRANI KUPHEDZWA NA MAFALA A MULUNGU

3. Kodi Mafala a Mulungu anakuphedza tani?

3 Ndi pyakunentsa kakamwe kuna ife toera kudziwa manyerezero na mabvero athu. Thangwi yanji? Thangwi ntima wathu ndi wakunyengeza, pontho ndi pyakunentsa kakamwe kuna ife toera kuudziwa mwadidi. (Yer. 17:9) Kusiyapo pyenepi, ndi pyakukhonda nentsa kakamwe kunyengezeka tekhene na “manyerezero apezi.” (Tiya. 1:22) Natenepa, tisafunika kuphatisira Mafala a Mulungu toera tidingike tekhene. Thangwi pyenepi pinatiphedza toera kudzindikira manyerezero na pifuno piri muntima mwathu. (Aheb. 4:12, 13) Munjira inango, Mafala a Mulungu asaphata basa ninga makina a raio-X akuti asatiphedza toera kuona pinthu piri nkati. Mbwenye tisafunika kukhala akucepeseka toera tikwanise kuphatisira uphungu wa Bhibhlya peno uphungu wa ale anatsogolera atumiki a Mulungu.

4. Ninji pinapangiza kuti Mambo Sauli adzakhala wakudzikuza?

4 Citsandzo ca Mambo Sauli cisapangiza pinthu pyakuti pinakwanisa kucitika kuna ife tingakhonda kukhala akucepeseka. Sauli adzakhala wakudzikuza kakamwe mbakhonda kucinja manyerezero ace na pinthu pikhacita iye. (Masal. 36:1, 2; Hab. 2:4) Pyenepi pyaoneka pakweca mu ndzidzi udapaswa iye pitsogolero na Yahova thangwi ya pinthu pikhafuna iye kucita pidamala iye kukunda Amaleke. Mbwenye Sauli nee abvera Yahova. Pontho mprofeta Samweli alonga na Sauli thangwi yakukhonda kwace bvera Yahova, mbwenye Sauli nee adzindikira madodo ace. Iye asaka mathangwi mukulonga kuti anewa nee akhali madodo makulu, pontho acita pyenepi thangwi yakukakamizwa na anthu. (1 Sam. 15:13-24) Pakutoma, Sauli akhadapangiza kale n’khaliro unoyu wakudzikuza. (1 Sam. 13:10-14) Mwakutsukwalisa, iye atawirisa ntimace toera kukhala wakudzikuza. Natenepa, nakuti Sauli nee acinja manyerezero ace, Yahova an’khonda.

5. Pinthu pidacita Sauli pisatipfundzisanji?

5 Ife nee tisafuna kukhala ninga Sauli, natenepa tisafunika kubvundzika: ‘Ndingaleri Mafala a Mulungu, kodi ndisasaka mathangwi toera ndikhonde kuphatisira pinthu pidaleri ine? Kodi ndisanyerezera kuti pinthu pinacita ine nee ndi pyakuipa kakamwe? Kodi ine ndisapasa mulando anthu anango thangwi ya pinthu pinacita ine?’ Khala ntawiro wa mibvundzo ineyi ndi, ife tisafunika kucinja manyerezero athu. Thangwi tingakhonda kucita pyenepi, tinakwanisa kukhala akudzikuza kakamwe mbatiluza uxamwali wathu na Yahova.—Tiya. 4:6.

6. Kodi Mambo Saulu asiyana tani na Mambo Dhavidhi?

6 Onani kusiyana kwa Mambo Sauli na Mambo Dhavidhi wakuti akhakomerwa ‘na mwambo wa Yahova.’ (Masal. 1:1-3) Dhavidhi akhadziwa kuti Yahova asapulumusa anthu akucepeseka, mbaida anthu akudzikuza. (2 Sam. 22:28) Natenepa, Dhavidhi atawirisa kuti mwambo wa Mulungu ucinje manyerezero ace. Iye alemba: ‘Ndinasimba Yahova wakuti asandipasa uphungu. Ngakhale namasiku, manyerezero anga asandisandika.’—Masal. 16:7.

MAFALA A MULUNGU

Mafala a Mulungu asaticenjeza mu ndzidzi unabuluka ife mu nseu ung’ono. Pontho tingakhala akucepeseka, tinatawirisa kuti Mafala a Mulungu acinje manyerezero athu (Onani ndima 7)

7. Thangwi yanji kucepeseka ndi kwakufunika?

7 Tingakhala akucepeseka, tinatawirisa kuti Mafala a Mulungu acinje manyerezero athu mbatidzati kucita pinthu pyakuipa. Mafala a Mulungu anakhala ninga munthu unango akutipanga kuti: ‘Njira ndi iyi, fambani munjira ineyi.’ Iwo anakwanisa kuticenjeza tingatoma kucita pinthu pyakuipa. (Iza. 30:21) Tingabvera Yahova, tinakhala na nkhombo zizinji kakamwe. (Iza. 48:17) Mwacitsandzo, kucepeseka kunatiphedza toera tikhonde kukhala na manyadzo tingapaswa uphungu na munthu unango. Kusiyapo pyenepi, ife tinakhala na uxamwali wakuwanga na Yahova, thangwi tisadziwa kuti iye asatitsalakana mwadidi ninga anace.—Aheb. 12:7.

8. Mwakubverana na Tiyago 1:22-25, tinakwanisa kuphatisira Mafala a Mulungu ninga supeyu?

8 Mafala a Mulungu anakwanisa kukhala ninga supeyu kwa ife. (Lerini Tiyago 1:22-25.) Azinji a ife tisayang’ana nkhope zathu pa supeyu namacibese mbatidzati buluka panyumba. Natenepa, ife tisakwanisa kuona khala pa makhundu anango anafunika ife kusasanyira mbatidzati kuoniwa na anthu anango. Munjira ibodzi ene, tingaleri Bhibhlya ntsiku zonsene, tinakwanisa kuona njira zakuti tinakwanisa kucinja manyerezero athu na makhaliro athu. Azinji asaona kuti pisaphedza kakamwe kuleri lemba ya ntsiku namacibese mbadzati kubuluka panyumba. Iwo asatawirisa kuti pinaleri iwo pikhuye manyerezero awo. Natenepa iwo asakwanisa kuphatisira uphungu udaleri iwo m’Mafala a Mulungu pa ntsiku ineyi. Kusiyapo pyenepi, ife tisafunikambo kupfundza Mafala a Mulungu ntsiku zonsene na kunyerezera mwadidi pinapfundza ife. Panango pyenepi pinaoneka ninga pyakukhonda nentsa, mbwenye ndi pyakufunika kakamwe thangwi pinatiphedza toera kupitiriza mu nseu unatsogolera ku umaso.

BVESERANI AXAMWALI AKUKOLA MWAUZIMU

AXAMWALI AKUKOLA MWAUZIMU

Panango Akristu andzathu anatipasa uphungu. Kodi tisapereka takhuta thangwi yacipapo cidapangiza iwo toera kutipasa uphungu? (Onani ndima 9)

9. Thangwi yanji midzidzi inango musafunika kupaswa uphungu na xamwali wanu?

9 Kodi imwe mwatoma kale kucita cinthu cakuti mbicidafudza uxamwali wanu na Yahova? (Masal. 73:2, 3) Khala xamwali wanu wakukola mwauzimu akupasani uphungu, kodi imwe munam’bvesera mbamuphatisira uphungu wace? Mungacita pyenepi, mukucita mwadidi, pontho mukupereka takhuta kakamwe kuna xamwali wanu adakucenjezani.—Mis. 1:5.

10. Musafunika kucitanji xamwali wanu angakupasani uphungu?

10 Bhibhlya isalonga: ‘Pironda pyakuphekeswa na xamwali wakukhulupirika ndi pyadidi.’ (Mis. 27:6) Kodi mafala anewa asabvekanji? Onani citsandzo ici: Nyerezerani kuti imwe funa munumphe nseu wakuti ukupita na makaru mazinji kakamwe, mbwenye imwe nee mukuyang’ana n’khundu thangwi imwe mukudzudzumika na telefoni yanu. Mu ndzidzi unagwera imwe mu nseu, xamwali wanu asakuphatani mbakubulusani kunja. Natenepa imwe mwaphekeka nkono wanu thangwi iye akukwewani mwamphambvu kakamwe, mbwenye pidacita iye pyakuphedzani toera mukhonde kudhimwa na karu. Maseze nkono wanu unapitiriza kupha, kodi imwe munaipirwa na njira idakukwewani xamwali wanu? Nkhabe. Imwe munapereka takhuta kakamwe thangwi ya pinthu pidacita iye. Munjira ibodzi ene, khala xamwali wanu akucenjezani thangwi ya malongero anu peno macitiro anu akuti nee asabverana na midida yakulungama ya Mulungu, panango imwe munaipirwa na uphungu udakupasani iye. Mbwenye imwe nee musafunika na uphungu udakupasani iye, thangwi Bhibhlya isalonga kuti munthu anaipirwa mwakucimbiza ndi dzemwa. (Koel. 7:9) Natenepa musafunika kupereka takhuta kakamwe thangwi yacipapo cidakhala na xamwali wanu toera kukupasani uphungu unoyu.

11. Thangwi yanji anango asakhonda uphungu wadidi unapaswa iwo na axamwali awo?

11 Thangwi yanji anango asakhonda uphungu wadidi unapaswa iwo na axamwali awo? Thangwi yakudzikuza. Anthu akudzikuza asafuna “pinthu pinakomerwa na iwo basi.” Iwo ‘asasiya kubvesera undimomwene.’ (2 Tim. 4:3, 4) iwo asakhonda kupaswa uphungu thangwi asanyerezera kuti ndi audziwisi peno ndi akufunika kakamwe kupiringana anango. Mbwenye mpostolo Paulu alemba: ‘Khala munthu asanyerezera kuti ndi wakufunika, ali kunyengezeka ekhene.’ (Agal. 6:3) Mambo Salomoni afokotoza pyenepi munjira yadidi kakamwe. Iye alemba: ‘Mphyadidi kukhala na m’phale wakutcerenga na waudziwisi, kupiringana kukhala na mambo wa nkhalamba wakusowa ndzeru, anakhonda kubva uphungu.’—Koel. 4:13.

12. Mwakubverana na Agalata 2:11-14, tisapfundzanji na pinthu pidacita mpostolo Pedhru?

12 Onani pidacita mpostolo Pedhru pidapaswa iye uphungu pakweca na mpostolo Paulu. (Lerini Agalata 2:11-14.) Panango iye mbadaipirwa na mafala adalonga Paulu na mbuto idalonga iye mafala anewa. Mbwenye Pedhru nee aipirwa. Iye atawira uphungu udapaswa iye na Paulu. Pontho mukupita kwa ndzidzi, iye acemera Paulu ninga ‘m’bale wakufunika.’—2 Ped. 3:15.

13. Tisafunika kunyerezeranji mbatidzati kupasa uphungu anango?

13 Khala imwe musafuna kupasa uphungu xamwali wanu, cakutoma bvundzikani: ‘Kodi ine ndine wakulungama kakamwe?’ (Koel. 7:16) Munthu anapangiza kuti ndi wakulungama kakamwe, nee asaphatisira midida ya Yahova pakupasa uphungu anango, pontho nee asabvera ntsisi anango. Natenepa, mungaona kuti musafuna kupereka uphungu kuna xamwali wanu, cakutoma musafunika kudziwa nyatwa inathimbana na iye. Buluka penepo phatisirani mibvundzo toera kumphedza kudzindikira madodo ace. Kusiyapo pyenepi, musafunika kuphatisira Bhibhlya pakupereka uphungu, pontho kumbukani kuti nee musafunika kutonga xamwali wanu, mbwenye musafunika kumphedza toera abvesese mabvero a Yahova thangwi ya pinthu pinacita iye. (Aroma 14:10) Pontho musafunika kutowezera Yezu mukubvera ntsisi munthu anapasa imwe uphungu. (Mis. 3:5; Mat. 12:20) Thangwi yanji tisafunika kucita pyenepi? Thangwi Yahova anadzatitsalakana munjira ibodzi ene inatsalakana ife anango.—Tiya. 2:13.

TOWEZERANI PITSOGOLERO PINAPEREKA GULU YA MULUNGU

GULU YA MULUNGU

Gulu ya Mulungu isatipasa mavidhyu, mabukhu na misonkhano pyakuti pisatiphedza toera kuphatisira uphungu wa m’Bhibhlya. Midzidzi inango, Mathubo Akutonga asacita macinjo toera basa ya Yahova ifambe mwadidi (Onani ndima 14)

14. Kodi gulu ya Mulungu isatipasanji?

14 Yahova asatitsogolera toera tidzagumane umaso mukuphatisira gulu yace ya pa dziko yapantsi. Pontho gulu ineyi isatipasa mavidhyu, mabukhu na misonkhano pyakuti pisatiphedza toera kuphatisira uphungu wa m’Bhibhlya. Mphangwa zenezi ndi zakunyindirika thangwi zisabuluswa m’Bhibhlya. Mathubo Akutonga angafuna kucita pisankhulo toera basa yakumwaza mphangwa ifambe mwadidi, iwo asanyindira nzimu wakucena. Ngakhale tenepo, ndzidzi onsene Mathubo Akutonga asadinga pisankhulo pidacita iwo toera kuona khala pisafunika kucinjwa peno nkhabe. Thangwi yanji? Thangwi ‘makhaliro a dziko ino ali kucinja,’ pontho gulu ya Yahova isafunika kucinjambo mwakubverana na makhaliro mapswa.—1 Akor. 7:31.

15. Ndi macinjo api asakhuya amwazi mphangwa anango?

15 Gulu ya Mulungu ingatipasa pitsogolero pipswa thangwi ya kupfundzisa Bhibhlya peno thangwi ya makhaliro athu ife tisapibvera mbatiphatisira. Mphapo tisafunika kucitanji khala gulu ya Mulungu yacita macinjo akuti asakhuya umaso wathu? Mwacitsandzo, mu pyaka pya cincino basa yakumanga na yakusasanyira paswa Nyumba zathu za Umambo zisaphemba kobiri kakamwe. Natenepa, Mathubo Akutonga apereka pitsogolero pyakuti pingakwanisika Nyumba ya Umambo ibodzi iphatisirwe na mipingo mizinji. Na thangwi ineyi, mipingo inango yabvungazwa mbukhala mpingo ubodzi, pontho Nyumba za Umambo zinango zaguliswa. Kobiri ineyi isaphatisirwa toera kumanga Nyumba za Umambo m’mbuto zakuti Nyumba za Umambo zisafunika kakamwe. Khala imwe musakhala mucisa cakuti Nyumba za Umambo zinango zaguliswa, pontho mipingo yabvungazwa, panango pinakhala pyakunentsa kuna imwe kudzolowera makhaliro mapswa. Amwazi mphangwa anango cincino asafamba nsindzo wakulapha kakamwe toera kufika ku Nyumba ya Umambo. Anango akuti aphata basa mwakuwanga toera kumanga peno kusasanyira paswa Nyumba ya Umambo panango anabvundzika kuti thangwi yanji nyumba ineyi yaguliswa panango iwo anaona kuti ndzidzi wawo na mphambvu zawo pyabvungika papezi. Ngakhale tenepo iwo asapitiriza kuphedzera macinjo anewa, pontho iwo athema kusimbwa.

16. Kuphatisira uphungu unagumanika pa Akolose 3:23, 24 kunatiphedza tani toera kukhala akutsandzaya?

16 Ife tinapitiriza kukhala akutsandzaya tingakumbuka kuti mabasa onsene anacita ife ndi a Yahova, pontho ndiye anatsogolera gulu yace. (Lerini Akolose 3:23, 24.) Mambo Dhavidhi akhazikisa citsandzo cadidi mu ndzidzi udapereka iye kobiri toera iphatisirwe pakumanga templo. Iye alonga: ‘Ndine ani ine, pontho mbani mbumba yanga toera ife tipereke miyoni iyi. Thangwi pyonsene pisabuluka kuna imwe, basi ene ife tikukupasani pinthu pidabuluka m’manja mwanu.’ (1 Pya dziko. 29:14) Tingacita pyakupereka ife tisapasambo Yahova pire pidabuluka m’manja mwace. Ngakhale tenepo, Yahova asatsandzaya kakamwe tingaphatisira ndzidzi wathu, mphambvu zathu na kobiri yathu toera kucita basa yace.—2 Akor. 9:7.

PITIRIZANI KUFAMBA MU NSEU UNG’ONO

17. Thangwi yanji nee musafunika kubwerera nduli mungaona kuti musafunika kucita macinjo?

17 Toera kupitiriza kufamba mu nseu ung’ono, tonsene tisafunika kutowezera citsandzo ca Yezu. (1 Ped. 2:21) Khala musaona kuti musafunika kucinja makhaliro anu, lekani kubwerera nduli. Thangwi pyenepi pisapangiza kuti imwe musafuna kubvera pitsogolero pya Yahova. Lekani kuduwala kuti Yahova asadziwa kuti ife ndife anthu akusowa ungwiro. Natenepa iye nee asadikhira kuti ticite pinthu ndendende ninga pidacita Yezu.

18. Tisafunika kucitanji toera tidzatambire nkhombo za ntsogolo?

18 Tonsene tisafunika kuikha manyerezero athu ntsogolo, pontho tisafunika kukhala dzololo toera kucinja manyerezero athu, makhaliro athu na njira inacita ife pinthu. (Mis. 4:25; Luka 9:62) Tendeni tipitirize kukhala akucepeseka, mbatipitiriza ‘kukomerwa na kucita macinjo.’ (2 Akor. 13:11) Tingacita pyenepi, ‘Mulungu waufuni na wantendere anadzakhala na ife.’ Kusiyapo pyenepi, iye anatiphedza toera tikhale akutsandzaya cincino, mbatikhala na umaso wakukhonda mala mu dziko ipswa.

NYIMBO 34 Kufamba mu Umumphu

^ ndima 5 Anango a ife pisakhala pyakunentsa kakamwe toera kucinja manyerezero athu, makhaliro athu na njira inacita ife pinthu. Nsolo uno unafokotoza kuti thangwi yanji tisafunika kucita macinjo, pontho tinakwanisa tani kukhala akutsandzaya mu ndzidzi unacita ife macinjo anewa.

^ ndima 76 FOTO TSAMBA: M’bale wakuti ndi m’phale akulonga pinthu pidancitikira thangwi ya cisankhulo cakuipa cidacita iye. Mbwenye m’bale unango akum’bvesera mwakukhurudzika toera akwanise kumpasa uphungu.