1. Ti gue oko na Matthieu 7:13, 14, ngbanga ti nyen la e lingbi ti tene so e yeke na yâ ti mbeni voyage?

E KUE e yeke na yâ ti mbeni voyage. Ndo so e yeke gue dä, wala so e leke ti si dä, ayeke fini dunia so Nzapa ti e ti ndoye ayeke komande ande na ndö ni. Lâ oko oko, e yeke gi ti tambela na ndö ti lege so ague na fini. Me tongana ti so Jésus atene, lê ti lege ni ayeke kete mingi nga na ambeni ngoi a yeke ngangu ti tambela na ndö ni. (Diko Matthieu 7:13, 14.) So e yeke mbilimbili-kue ape, a yeke ngangu na e ape ti zia ti tambela na ndö ti lege so.​—aGal. 6:1.

2. Nyen la e yeke bâ na yâ ti article so? (Bâ nga encadré “ Ti sara terê ti e kete ayeke aidé e ti sara achangement.”)

² Tongana e ye ti ngbâ na ndö ti lege ti fini so lê ni ayeke kete, a lingbi e yeda ti changé pensé ti e, bango ndo ti e nga na asarango ye ti e. Bazengele Paul awa aChrétien ti Corinthe ti ngbâ “ti zia si a kiri na ala na nzoni lege”. (2 aCor. 13:11). Wango so abâ nga e laso. Na yâ ti article so, e yeke bâ tongana nyen la Bible alingbi ti aidé e ti sara achangement nga tongana nyen la akamarade ti e so ayeke abiazo alingbi ti aidé e ti ngbâ na ndö ti lege ti fini. E yeke bâ nga ye so apeut ti sara si a yeke ngangu na e ti mû peko ti fango lege ti bungbi ti Jéhovah. E yeke bâ tongana nyen la sarango terê kete alingbi ti mû maboko na e ti sara achangement na ti ngbâ ti sara na Jéhovah na ngia.

3. Bible alingbi ti mû maboko na e tongana nyen?

³ A yeke ngangu na e ti hinga apensé ti e wala atënë ti bê ti e nzoni. So bê ti e ayeke handa e, a lingbi ti duti ngangu na e ti hinga ye so bê ti e ayeke pusu e ti sara (Jér. 17:9). A yeke ngangu na e ape ti tene “atënë ti mvene”, wala atënë so ayeke na lege ni ape, ti fa so e yeke na raison ti sara mbeni ye (Jacq. 1:22). Tongaso, a lingbi e sara kua na Bible ti hinga e wani nzoni, so ti  tene ti hinga “abibe ti bê ti [e] nga na aye so bê ti [e] aye ti sara.” (aHéb. 4:12, 13). Na mbeni lege, Bible ayeke tongana mbeni masini so apeut ti bâ ye so ayeke na yâ ti zo. Me tongana e ye ti bâ nzoni na lege ti wango so alondo na Bible wala so azo so asara kua na iri ti Nzapa amû na e, a lingbi e sara terê ti e kete.

4. Nyen la afa so Gbia Saül aga lani zo ti baba?

⁴ Tapande ti Gbia Saül afa ye so apeut ti si tongana e sara terê ti e kete ape. Baba asara lani Saül mingi asara si lo ke ti yeda so lo doit ti changé apensé ti lo nga na asarango ye ti lo (Ps. 36:1, 2; Hab. 2:4). Baba ti Saül asigi polele na ngoi so Jéhovah afa na lo mbilimbili ye so lo doit ti sara na peko ti so lo sö benda na ndö ti azo ti mara ti Amalec. Ye oko, Saül amä yanga ti Jéhovah ape. Tongana prophète Samuel aga ahunda Saül na ndö ti tënë ni, lo ke ti yeda so lo sara faute. Me lo tara ti gi araison na lege so lo tene so ye so lo sara ayeke kota faute ape nga lo bi tënë ni na li ti ambeni zo (1 Sam. 15:13-24). Saül asara mara ti ye so kozo awe (1 Sam. 13:10-14). Mawa ni ayeke so lo zia si baba alï bê ti lo. Lo changé apensé ti lo ape, ni la Jéhovah asuku na lo nga ake lo.

5. Nyen la e lingbi ti manda na lege ti tapande ti Saül?

⁵ Ti manda ye na lege ti tapande ti Saül, a yeke nzoni e hunda terê ti e: ‘Na ngoi so mbi yeke diko mbeni wango so ayeke na yâ ti Bible, eskê mbi yeke gi araison ti sara ye alingbi na ni ape? Eskê mbi yeke pensé so ye so mbi yeke sara ayeke nga sioni ape? Mbi yeke bi tënë ti aye so mbi sara na li ti mbeni zo?’ Tongana e kiri tënë en na mbeni oko ti ahunda so, a lingbi e changé apensé nga na bango ndo ti e. Tongana e sara ni ape, baba alingbi ti lï bê ti e mingi, na Jéhovah ayeke ke ti tene e ngbâ akamarade ti lo.​—Jacq. 4:6.

6. Fa kangbi so ayeke na popo ti Gbia Saül na Gbia David.

⁶ Bâ kangbi so ayeke na popo ti Gbia Saül nga na zo so aga gbia na peko ti lo, Gbia David, mbeni koli so aye “ndia ti Jéhovah”. (Ps. 1:1-3). David ahinga so Jéhovah ayeke sö azo so ayeke sara terê ti ala kete me lo ke azo ti fandara (2 Sam. 22:28). Tongaso, David azia si ndia ti Nzapa achangé apensé ti lo. Lo tene: “Mbi yeke sepela Jéhovah so amû wango na mbi. Même na bï, atënë so ayeke na gbe ti bê ti mbi akiri na mbi na nzoni lege.”​—Ps. 16:7.

7. Tongana e sara terê ti e kete, e yeke sara nyen?

⁷ Tongana e sara terê ti e kete, e yeke zia si Bible achangé apensé ti e so ayeke na lege ni ape kozo si e sara ye alingbi na ni. Bible ayeke duti ande tongana mbeni go so ayeke tene na e: “So ayeke lege ni la. Ala tambela dä.” Tongana e ye ti gue na mbage ti wali wala na mbage ti koli, a yeke gboto mê ti e (És. 30:21). E yeke bâ nzoni na alege mingi tongana e mä Jéhovah (És. 48:17). Na tapande, kamene so zo ayeke wara ndali ti so mbeni zo akiri na lo na nzoni lege ayeke sara e ape. Nga, e yeke ga nduru mingi na Jéhovah ndali ti so e hinga so lo sara ye na e tongana mbeni molenge so babâ ti lo aye lo mingi.​—aHéb. 12:7.

8. Tongana ti so Jacques 1:22-25 afa, tongana nyen la e lingbi ti sara kua na Bible tongana tatara?

⁸ Bible alingbi ti duti tongana mbeni tatara ndali ti e. (Diko Jacques 1:22-25.) Lakue na ndapre, mingi ti e e yeke bâ lê ti e na yâ ti mbeni tatara kozo si e sigi e hon. Tongaso, e lingbi ti bâ wala e bezoin ti leke mbeni ye na terê ti e kozo si azo abâ e. Legeoko nga, tongana e diko Bible lâ oko oko, e yeke bâ ambeni ye so e peut ti leke na yâ ti apensé ti e nga na bango ndo ti e. Azo mingi abâ so ti diko versê ti lango ni lakue na ndapre kozo ti sigi ti hon asara nzoni na ala. Ala zia si ye so ala diko aleke apensé ti ala. Na pekoni, na yâ ti lango ni kue, ala yeke gi alege so ala lingbi ti sara ye alingbi na awango ti Bible ni. Na ndö ni, a lingbi e duti na mbeni kapa ti mandango ye lakue so na yâ ni mo yeke wara  dikongo Bible lâ na lâ nga na gbungo li na ndö ni. A yeke mbeni ye so ayeke kota mingi so e lingbi ti sara ti aidé e ti ngbâ na ndö ti kete lege so ague na fini.

9. Na ngoi wa la peut-être mbeni kamarade adoit ti kiri na mo na nzoni lege?

⁹ A si na mo awe ti mû mbeni lege so ayeke gue na mo yongoro na Jéhovah? (Ps. 73:2, 3). Tongana, na mbeto ape, mbeni kamarade ti mo so ayeke biazo agi lani ti kiri na mo na nzoni lege, eskê mo mä lo nga mo sara ye alingbi na wango ti lo? Tongana mo sara ni, mo sara ye na lege ni, na kite ayeke dä ape so mo kiri singila na kamarade ti mo so agboto mê ti mo so.​—aProv. 1:5.

10. Nyen la a yeke nzoni mo sara tongana mbeni kamarade ti mo akiri na mo na nzoni lege?

¹⁰ Bible atene: “Kamarade so ayeke be-ta-zo ayeke suku na mba ti lo atâa so alingbi ti son.” (aProv. 27:6). Zia e bâ mbeni tapande so afa so tënë so ayeke tâ tënë. Imaginé so mo yeke ku ti fa lege na mbeni ndo so a-oto ayeke hon dä mingi me mo yeke bâ mbeni ye na yâ ti téléphone ti mo. Mo komanse ti fâ lege sân ti bâ ndo. Mo ye ti bâ, mbeni kamarade ti mo agbu maboko ti mo ngangu lo gboto mo na terê ti lege. Lo gbu maboko ti mo ngangu mingi na maboko ti mo ni ason mingi, me ye so lo sara hio asara si mbeni oto apika mo ape. Même tongana maboko ti mo ason lango mingi, eskê bê ti mo ayeke son so kamarade ti mo agbu mo ngangu tongaso so? Ên-ën. Mo yeke kiri singila ndali ti so lo mû maboko na mo. Legeoko nga, tongana mbeni kamarade ti mo atene na mo so atënë ti yanga ti mo wala asarango ye ti mo ague nde na andia ti Jéhovah, peut-être na tongo nda ni bê ti mo ayeke son. Me sara ngonzo ape ndali ti so lo mû na mo wango. Ti sara ngonzo ayeke duti ye ti buba (Zo-ti. 7:9). Kiri singila na kamarade ti mo ndali ti so lo sara ye na mbeto ape ti mû na mo wango.

11. Nyen la apeut ti sara si mbeni zo ake ti mä nzoni wango ti mbeni kamarade?

¹¹ Nyen la apeut ti sara si mbeni zo ake ti mä nzoni wango ti mbeni kamarade so aye lo? A yeke baba. Azo ti baba aye ti mä “atënë so anzere na mê ti ala.” Ala ‘kanga mê ti ala na tâ tënë’. (2 Tim. 4:3, 4). Ti ala, bango ndo ti ala ayeke na nene ni mingi nga ala bâ so ala yeke kota mingi. Ye oko, bazengele Paul atene: “Tongana mbeni zo abâ terê ti lo so lo yeke mbeni ye, andâ lo yeke ye oko pëpe, lo yeke handa terê ti lo wani la.” (aGal. 6:3). Gbia Salomon afa ndani na nduru tënë, lo tene: “Molenge so ayeke wayere, me lo yeke na ndara, ayeke nzoni ahon gbia so aga mbakoro awe me lo yeke zo ti buba nga li ti lo ayeke dä encore ape ti mä gbotongo mê.”​—Zo-ti. 4:13.

12. Tongana ti so aGalate 2:11-14 afa, nyen la e lingbi ti manda na lege ti tapande ti Pierre?

¹² Bâ tapande ti bazengele Pierre na ngoi so bazengele Paul akiri na lo na nzoni lege na lê ti azo. (Diko aGalate 2:11-14.) Tongana Pierre abâ lani gï fason so Paul amû na lo wango nga na ndo so lo mû wango ni dä, lo lingbi ti sara ngonzo na terê ti Paul. Me Pierre asara ye lani na ndara. Lo yeda na wango ni nga lo bata Paul na bê ape. Ahon ti bata Paul na bê, mbeni ngoi na pekoni lo tene so Paul ayeke ‘ita ti e so e ndoye lo mingi’.​—2 Pi. 3:15.

13. Aye wa la a yeke nzoni e girisa ape na ngoi so e yeke mû wango na mbeni zo?

¹³ Tongana mo bâ so mo bezoin ti mû wango na mbeni kamarade ti mo, aye wa la a yeke nzoni mo girisa ape? Kozo ti sara tënë na lo, hunda terê ti mo: ‘Eskê mbi yeke “mbilimbili ahon ndö ni”?’ (Zo-ti. 7:16). Zo so ayeke mbilimbili ahon ndö ni ayeke fâ ngbanga na ndö ti amba ti lo alingbi na bango ndo ti lo, me pëpe alingbi na aye so Jéhovah ahunda, na peut-être lo yeke sara ye na nzoni bê ape. Na peko ti so mo gbu li ti mo  nzoni na mo bâ so a lingbi mo sara tënë na kamarade ti mo ni, fa na lo kpale ni polele nga hunda lo na atënë so apusu zo ti gbu li ti mû maboko na lo ti hinga faute ti lo. Duti sûr so atënë so mo tene ague oko na Bible, nga girisa ape so kamarade ti mo ni ayeke kiri ande tënë na mo ape, me na Jéhovah (aRom. 14:10). Sara kua na atënë ti ndara so ayeke na yâ ti Bible, nga na ngoi so mo yeke mû wango na mbeni zo, bâ mawa ti zo tongana ti so Jésus asara (aProv. 3:5; Mat. 12:20). Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so Jéhovah ayeke sara ye na e tongana ti so e sara na amba ti e.​—Jacq. 2:13.

14. Aye wa la e wara na lege ti bungbi ti Jéhovah?

¹⁴ Jéhovah ayeke sara kua na mbage ti bungbi ti lo so ayeke na sese ti fa na e ti tambela na ndö ti lege ti fini. Bungbi ti lo asigi na avidéo nga na ambeti nga aleke abungbi ti mû maboko na e kue ti sara ye alingbi na awango ti Bible. E yeke na confiance na aye so ndali ti so ague oko na atënë ti Bible. Na ngoi so aita ti Bebungbi ayeke mû adesizion na ndö ti nzoni fason ti sara kua ti fango tënë, ala zia bê ti ala na ndö ti yingo vulu. Atâa so kue, ngoi na ngoi Bebungbi ayeke bâ yâ ti adesizion so lo mû na ndö ti fason so a sara na kua ti fango tënë. Ndali ti nyen? Ndali ti so “aye so ayeke si na yâ ti dunia so ayeke changé changengo”, na a lingbi bungbi ti Jéhovah asara achangement alingbi na ni.​—1 aCor. 7:31.

15. Kpale wa la ambeni wafango tënë atingbi na ni?

¹⁵ Kite ayeke dä ape so e yeke sara ye hio alingbi na afango ye ti Bible na ndö ti aye so e mä na bê na ni nga na anzoni sarango ye. Me tongana bungbi ti Jéhovah asara mbeni changement so andu ambeni mbage ti fini ti e, e yeke sara ye tongana nyen? Na tapande, na yâ ti angu so ahon ade ti ninga ape, ngere ti lekengo ada ti vorongo Nzapa dä nga ti bango lege ni ague na li ni mingi. Tongaso, Bebungbi amû yanga ti tene wungo ti azo so asara bungbi na yâ ti aDa ti Royaume alingbi na wungo so a leke ni ndali ni. Ndani la a bungbi ambeni congrégation na yâ ti Da ti Royaume oko nga a kä ambeni Da ti Royaume. Nginza ti aDa ti Royaume so a kä so amû maboko ti leke ambeni na ando so a bezoin ni mingi. Tongana mo yeke na mbeni ndo so a yeke kä aDa ti Royaume nga a yeke bungbi acongrégation, peut-être a yeke ngangu na mo ti sara achangement alingbi na ni. Fadeso ambeni wafango tënë adoit ti gue ayo ti sara abungbi. Ambeni asara lani kua ngangu ti leke  mbeni Da ti Royaume wala ti bâ lege ni, na ala peut ti hunda terê ti ala ngbanga ti nyen la a kä Da ti Royaume ni. Ala peut ti bâ so ala buba ngoi ti ala nga na ngangu ti ala lani senge senge. Me ala yeda na fini ye so a leke so na ala lingbi na gonda.

16. Tongana e sara ye alingbi na aColossien 3:23, 24, tongana nyen la a yeke mû maboko na e ti ngbâ ti duti na ngia?

¹⁶ E yeke ngbâ ti duti na ngia tongana e girisa ape so kua so e yeke sara e yeke sara ni ndali ti Jéhovah nga so lo la lo yeke fa lege na bungbi ti lo. (Diko aColossien 3:23, 24.) Gbia David azia na e nzoni tapande na lege so lo mû nginza ti lo ti leke na temple. Lo tene: “Mbi na azo ti mbi, e yeke azo wa? si e wara lege ti mû ye na bê ti e wani tongaso? Ye kue alondo na mo; ye so e mû na mo ayeke gï ye so alondo na mo.” (1 Chron. 29:14). Tongana e mû nginza ti e ndali ti kua ti Jéhovah, e nga kue e yeke mû na lo ye so alondo na lo. Atâa so kue, Jéhovah abâ na nene ni ngoi, ngangu nga na nginza so e mû ndali ti kua ti lo.​—2 aCor. 9:7.

17. Ngbanga ti nyen la a lingbi mo découragé ape tongana mo doit ti sara achangement?

¹⁷ Ti ngbâ na ndö ti kete lege so ague na fini, a lingbi e kue e mû peko ti gere ti Jésus mbilimbili (1 Pi. 2:21). Tongana mo bâ so mo doit ti sara achangement, découragé ape. Ti vrai ni, ye so alingbi ti duti mbeni nzoni ye so afa so mo ye ti mû peko ti fango lege ti Jéhovah. Girisa ape so Jéhovah aku pëpe ti tene e so siokpari ayeke na terê ti e e sara ye tâ gï tongana ti so Jésus asara.

18. Nyen la a lingbi e sara ti si na ndo so e ye ti gue dä?

¹⁸ Zia e kue e zia li ti e na ndö ti gigi ti kekereke nga e duti nduru ti changé apensé ti e, abango ndo ti e nga na asarango ye ti e (aProv. 4:25; Luc 9:62). Zia e ngbâ ti sara terê ti e kete, e “ngbâ ti duti na ngia, ti zia si a kiri na [e] na nzoni lege”. (2 aCor. 13:11). Tongana e sara ni, “Nzapa ti ndoye nga na ti siriri ayeke duti ande na [e].” E yeke si nga na ndo so e ye ti gue dä, na voyage ni ayeke nzere na e.