1. Faandi mbei u sa taki taa u dë a wan waka, te u luku andi Mateosi 7:13, 14 ta taki?

HII u tuu dë a wan waka. Di kamian ka u kë dou da di njunjun goonliba, ka woo sa dë a di tii u Jehovah basu. Hiniwan daka u ta pooba u waka a di pasi di ta tja u go a libi. Ma kumafa Jesosi bi taki, di pasi aki piki, nöö so juu a ta taanga u waka nëën. (Lesi Mateosi 7:13, 14.) U da zöndu libisëmbë. Fëën mbei hesihesi seei u sa kumutu a di pasi aki.​—Gal. 6:1.

2. Andi woo taki a di woto aki? (Luku di pisi „ Sakafasi ta heepi u fuu fika a di piki pasi”.)

² Ee u kë fika a di piki pasi di ta tja sëmbë go feni libi, nöö u musu dë kabakaba u tooka di fasi fa u ta pakisei, di fasi fa u dë, söseei di fasi fa u ta du soni. Apösutu Paulosu bi da dee Keesitu sëmbë dee bi ta libi a Kolenti taanga. A bi piki de u de ta mbei möiti go dou u de ’buta de libi a tatai liba ku telu’ (2 Kol. 13:11). Useei musu ta du di soni dë tu. A di woto aki, woo taki unfa di Bëibel sa heepi u fuu tooka soni a u libi. Söseei woo taki unfa dee mati fuu dee ta tja deseei a wan bunu fasi kumafa wan Keesitu sëmbë musu du ën, sa heepi u fuu fika a di pasi di ta tja sëmbë go feni libi. Woo si tu na un ten a sa taanga da u fuu du soni kumafa di ölganisaasi u Jehovah taki. Woo si unfa sakafasi sa heepi u fuu tooka soni a u libi, söndö fuu lasi di piizii di u ta feni a di dini di u ta dini Jehovah.

3. Unfa di Wöutu u Gadu sa heepi i?

³ A ta dë wan taanga soni da u fuu öndösuku useei luku, fuu ko sabi unfa u ta pakisei ku unfa u ta fii. U di hati fuu ta ganjan u, mbei wa sa ta futoou ën hii juu (Jel. 17:9). An taanga fuu ganjan useei (Jak. 1:22). Fëën mbei u musu ta wooko ku di Wöutu u Gadu fuu ta öndösuku useei. Di Wöutu u Gadu ta tja ko a  limbo unfa u dë tuutuu. A ta tja ko a limbo andi u ta pakisei ku andi hati fuu ta manda u fuu du (Heb. 4:12, 13). Di Bëibel ta mbei u ko si soni di wa bi sa si, leti kumafa di masini di dee data ta puu footoo ku ën da sëmbë, ta heepi u fuu ko si soni di wa sa si ku wojo. Ma u musu abi sakafasi ee u kë feni wini u dee lai dee u ta feni a di Bëibel, nasö di dee sëmbë dee Gadu buta a wooko ta da u.

4. Andi ta lei taa Könu Saulosu bi ko abi gaanfasi?

⁴ Di woto u Könu Saulosu ta heepi u fuu si andi sa pasa te wa abi sakafasi. Saulosu bi ko abi gaanfasi sö tee taa an bi kë tei taa a bi musu tooka di fasi fa a bi ta pakisei, ku di fasi fa a bi ta du soni (Ps. 36:1, 2; Hab. 2:4). Di soni aki bi ko dë gaangaan u si di Jehovah bi piki Saulosu finifini andi a bi musu du baka te a feti wini dee Amalëki sëmbë. Saulosu an bi piki Jehovah buka. Nöö di di tjabukama Samuëli bi ko fan ku ën u di pasa di a bi pasa Gadu buka, hën Saulosu an bi kë tei taa a bi mbei wan föutu. Ka faa bi tei taa a mbei wan föutu, hën a suku u lei taa di soni di a bi du an bi hogi sö. Söseei a bi suku u buta di föutu a sëmbë hedi (1 Sam. 15:13-24). Ufö di dë, Saulosu bi du sö wan pei soni kaa (1 Sam. 13:10-14). A dë wan tjali soni taa Saulosu bi mbei hati fëën ganjëën. An bi tooka di fasi fa a bi ta pakisei, nöö fëën mbei Jehovah bi gandji dëën, söseei Jehovah an bi kë faa wooko dëën möön.

5. Andi u sa lei a di woto u Saulosu?

⁵ Wa kë dë kuma Saulosu. Fëën mbei u musu hakisi useei dee soni aki: „Te mi lesi wan soni a di Wöutu u Gadu, ka Gadu ta bai mi a wan soni, nöö mi ta kë ta si kuma di fasi fa mi ta pakisei an föutu ö? Mi ta si kuma di soni di mi ta du an hogi sö u? Mi ta buta di föutu a wotowan hedi taa de hën mbei mi ta du di soni di mi ta du ö?’ Ee u piki „aai” a wan u dee soni aki, nöö hën da u musu tooka di fasi fa u ta pakisei. Ee na sö, u sa ko abi gaanfasi sö tee taa Jehovah an o kë fuu dë mati fëën möön.​—Jak. 4:6.

6. Konda unfa Könu Dafiti bi tooka ku Könu Saulosu.

⁶ Luku unfa Könu Dafiti bi tooka ku Könu Saulosu. Dafiti hën bi ko dë könu baka Saulosu, nöö Dafiti bi dë wan womi di bi lobi „di wëti u Jehovah” (Ps. 1:1-3). Dafiti bi sabi taa Jehovah ta puu sëmbë di abi sakafasi a fuka, ma an lobi sëmbë di abi gaanfasi (2 Sam. 22:28). Fëën mbei Dafiti bi da di wëti u Gadu pasi faa tooka di fasi fa a bi ta pakisei. A bi taki taa: „Mi o gafa Jehovah, di Gadu di da mi lai. Te ndeti, nöö dee soni dee dë fundu a mi pakisei ta seeka mi buta a pasi.”​—Ps. 16:7.

7. Andi woo du ee u abi sakafasi?

⁷ Ee u abi sakafasi, nöö woo ta da di Wöutu u Gadu pasi faa heepi u fu wa pakisei soni di an bunu, ufö dee soni dë mbei u go du soni di an bunu. Di Wöutu u Gadu o dë da u kuma wan töngö di ta piki u taa: „Disi da di pasi. Un waka nëën.” A o ta piki u te u ta kumutu a di pasi ta bendi go a töötö maun së nasö a leti maun së (Jes. 30:21). Te u ta haika Jehovah, nöö woo feni wini fëën a sömëni fasi (Jes. 48:17). Wan wini fëën di woo feni, hën da an o dë fuu fii wan fasi u di wan woto sëmbë bi musu ko leti u buta a pasi nömönömö. Boiti di dë, u ku Jehovah o ko dë möön gaan mati, u di u sabi taa a ta libi ku u kumafa wan tata di lobi dee mii fëën ta libi ku de.​—Heb. 12:7.

8. Unfa u sa mbei di Wöutu u Gadu dë kuma wan sipei da u, kumafa Jakobosi 1:22-25 ta taki?

⁸ Di Wöutu u Gadu sa dë kuma wan sipei da u. (Lesi Jakobosi 1:22-25.) Gaansë fuu ta luku useei a sipei hiniwan mamate ufö u kumutu a wosu. A sö wan fasi u sa sabi ee a dë fanöudu fuu tooka wan soni, ufö woto sëmbë si u. Wë sö nöö te u ta lesi di Bëibel hiniwan daka, nöö woo ko si fasi fa u sa tooka di fasi fa u ta pakisei, ku di fasi fa u ta tja useei. Sömëni sëmbë ta taki taa de ta feni wini, te de ta lesi di  daka wöutu hiniwan mamate ufö de kumutu a wosu. De ta mbei dee soni di de lesi heepi de ku di fasi fa de ta pakisei. Nöö a di daka dendu, de ta luku unfa de sa libi ku dee soni di de lei a di Wöutu u Gadu. Boiti di dë, u musu abi di guwenti fuu ta lesi di Wöutu u Gadu hiniwan daka, nöö u kai pakisei a dee soni dee u lesi. Di soni dë sa djei wan piki soni, ma a dë wan u dee möön fanöudu soni di u musu ta du, fuu sa fika a di piki pasi di ta tja sëmbë go feni libi.

9. Na un ten a sa dë fanöudu u wan mati fii fan ku i?

⁹ A bi pasa kaa taa i bi bigi ta waka a wan pasi di bi sa mbei i ku Jehovah an dë mati möön u? (Ps. 73:2, 3) Wë kandë wan mati fii di taanga a di biibi bi tei degihati fan ku i. Ma i bi haikëën, hën i du soni kumafa a taki ö? Wë ee sö i bi du, hën da i bi du soni a di bunu fasi. Nöö a musu u dë sö taa i wai taa di mati fii bi fan ku i.​—Nöng. 1:5.

10. Unfa i musu du soni ee wan mati fii fan ku i?

¹⁰ Gadu Wöutu ta piki u taa: „Dee maaka di wan mati ta da i, ta dë u bunu fii hedi” (Nöng. 27:6). Andi di soni aki kë taki? Wë buta pakisei a di woto aki: Boo taa i dë ta wakiti fii haba wan gaan pasi ka hia wagi ta lëi pasa, hën di tëlëfön fii puu i pakisei a di haba di i ta haba di pasi. I tuwë futu go söndö fii luku, hën a di seei ten dë, hën wan mati fii kisi i hai a maun valau toona tja ko a bandja pasi. A kisi i panjan sö taanga taa maun fii ko baau. Ma u di a biinga du di soni dë, mbei wan wagi an feni i naki. Aluwasi ee di maaka di a da i dë mbei maun fii hati sömëni daka longi, hati fii bi o boonu taa di mati fii kisi i panjan u? Na seei! I bi o tei ën u bigi taa a heepi i. Wë sö nöö a dë taa ee wan mati fii piki i taa dee soni dee i ta taki nasö dee soni dee i ta du an ta kai ku dee mama wëti u Bëibel, nöö a sa hati i bigibigi. Ma na mbei hati fii boonu u di a fan ku i. Di soni dë bi o dë wan don soni (Peleik. 7:9). Ka u hati fii boonu, nöö i musu tei ën u bigi taa di mati fii tei degihati fan ku i.

11. Andi sa mbei wan sëmbë an kë haika te wan mati fëën ko fan ku ën u lei ën wan soni?

¹¹ Andi sa mbei wan sëmbë an kë haika, te wan mati fëën ko fan ku ën u lei ën wan soni? Wë gaanfasi sa mbei. Sëmbë di abi gaanfasi lobi te sëmbë ta piki de soni, sösö u mbei de fii bunu. De an ta kë jei unfa soni dë tuutuu (2 Tim. 4:3, 4). De ta si kuma an dë fanöudu u sëmbë piki de soni, u di de ta si kuma de köni möön wotowan nasö taa de hei möön wotowan. Ma apösutu Paulosu bi taki taa: „Ee wan sëmbë i ta mbei i seei hei ma ja dë sö, nöö hën da i ta ganjan i seei e” (Gal. 6:3). Könu Salumon bi taki gbelingbelin unfa di soni aki dë. A bi taki taa: „Wan mii di pooti ma a köni, bëtë möön wan gaandi könu di don, söseei di an ta haika möön te de ta fan ku ën.”​—Peleik. 4:13.

12. Andi u ta lei u di fasi fa apösutu Petuisi bi du soni, te u luku andi Galasia 2:11-14 ta taki?

¹² Buta pakisei a di fasi fa apösutu Petuisi bi du soni di apösutu Paulosu bi bai ën a wan soni a sëmbë dendu. (Lesi Galasia 2:11-14.) Di soni di Paulosu bi taki bi sa mbei Petuisi hati boonu, ee a bi buta pakisei a di fasi fa Paulosu bi piki ën di soni, söseei ee a bi buta pakisei a di kamian ka a bi piki ën di soni. Ma Petuisi bi lei taa a köni. A bi tei di fan u Paulosu, nöö an bi hoi Paulosu a bëë. Ma bakaten a bi kai Paulosu „lobi baaa”.​—2 Pet. 3:15.

13. Andi ku andi u musu hoi a pakisei te woo fan ku wan sëmbë u lei ën wan soni?

¹³ Ee i ta si kuma a dë fanöudu fii fan ku wan mati fii u lei ën wan soni, nöö andi ku andi i musu hoi a pakisei? Ufö i go fan ku di mati fii, nöö i musu hakisi iseei taa: ’Mi ta ’si kuma mi da di möön bunu sëmbë di dë’ u?’ (Peleik. 7:16) Wan sëmbë di ta si kuma hën da di möön bunu sëmbë di dë, an ta kuutu wotowan kumafa dee  wëti u Jehovah ta taki. Ma a ta kuutu sëmbë kumafa hënseei ta si soni, nöö a kan taa an abi tjalihati u sëmbë wan bëtë. Ee baka di i öndösuku iseei luku, hën i si taa tökuseei a dë fanöudu fii fan ku di mati fii, nöö i musu piki ën gbelingbelin faandi mbei i ko fan ku ën, söseei i musu ta hakisi ën soni u heepi ën faa ko fusutan taa a mbei wan föutu tuutuu. Mbei hii möiti faa dë taa dee soni dee joo taki ta kai ku di Bëibel. Söseei hoi a pakisei taa na ju abi di faantiwöutu u kuutu di mati fii, ma i sa heepi ën faa ko fusutan unfa Jehovah ta si di soni di a ta du (Lom. 14:10). Wooko ku di köni di dë u feni a di Wöutu u Gadu. Nöö te joo fan ku wan sëmbë u lei ën wan soni, nöö djeesi Jesosi a di tjalihati di a bi abi da sëmbë (Nöng. 3:5; Mat. 12:20). Faandi mbei? Wë u di Jehovah o libi ku u, leti kumafa useei ta libi ku wotowan.​—Jak. 2:13.

14. Andi di ölganisaasi u Gadu ta da u?

¹⁴ Jehovah ta wooko ku di pisi u di ölganisaasi fëën di dë a goonliba aki, u heepi u fuu sa ta waka a di pasi di ta tja sëmbë go feni libi. Di ölganisaasi fëën ta da u fëlön ku buku, söseei a ta seeka komakandi da u u heepi u fuu sa libi ku dee soni dee Gadu ta piki u a di Wöutu fëën. Dee soni aki da soni di u sa futoou, u di de ta kai ku dee soni di di Bëibel ta taki. Te dee baaa u di Tii Kulupu ta luku unfa u sa du di peleikiwooko möön bunu, nöö de ta mbei di santa jeje u Gadu tii de. Ma tökuseei hii juu dee baaa aki ta toona luku ee a dë fanöudu u de tooka soni a di fasi fa di wooko seti. Faandi mbei? Wë u di soni ta tooka a di goonliba aki. Nöö di ölganisaasi u Gadu musu ta bia du soni a di fasi di möön fiti.​—1 Kol. 7:31.

15. Andi bi ko taanga da so peleikima?

¹⁵ Te di ölganisaasi u Gadu heepi u fuu ko ta fusutan wan lei u Bëibel a wan njunjun fasi, söseei te a heepi u fuu ko fusutan unfa u musu libi, nöö u ta dë kabakaba u du soni a di fasi dë. Ma andi u ta du te di ölganisaasi tooka so soni di nama ku u? A dee jaa dee pasa aki, soni bi ko möön dii, nöö di ölganisaasi bi musu ta puu te a hia möni u mbei njunjun kamian u dini Gadu, söseei u ta seeka de. Fëën mbei dee baaa u di Tii Kulupu bi seeka soni u sömëni kemeente sa ta hoi komakandi a di wan seei Könuköndë zali. Di soni aki bi mbei taa sömëni kemeente bi ko mökisi, söseei de bi sei wantu Könuköndë zali. De ta tei di möni dë u mbei zali a kamian  ka möön zali dë fanöudu. Ee i ta libi a wan kamian ka de sei Könuköndë zali, söseei ka kemeente ku kemeente ko mökisi, nöö a sa taanga da i fii fiti iseei ku di fasi fa soni ko dë. Nöunöu a ta dë u so peleikima go a zali a wan möön longi kamian. So sëmbë di bi wooko taanga u mbei dee Könuköndë zali dë nasö u seeka de, sa ta hakisi deseei ee faandi mbei de ta sei de. De sa ta fii kuma di ten ku di kaakiti u de di de bi tei u mbei dee kamian aki, bi dë u sösö. Ma tökuseei de ta wooko makandi ku di njunjun fasi fa soni seti, nöö de dë u gafa.

16. Unfa di wooko di woo wooko ku di soni di sikifi a Kolosën 3:23, 24 sa heepi u fuu ta dë waiwai go dou?

¹⁶ Woo ta dë waiwai go dou ee u hoi a pakisei taa u ta wooko da Jehovah, söseei taa hën ta tii di ölganisaasi fëën. (Lesi Kolosën 3:23, 24.) Könu Dafiti da wan sëmbë di u sa djeesi a di fasi fa a bi du soni, di a bi ta buta möni u de mbei di Wosu u Gadu. A bi taki taa: „Ambë da mi, nöö ambë da dee sëmbë u mi, sö taa u sa da i dee lö soni aki? Biga i da u hii soni u abi, nöö dee soni i da u, de u ta toona da i baka” (1 Klon. 29:14). Te u ta da möni, nöö useei ta toona da Jehovah dee soni dee a bi da u. Ma tökuseei Jehovah ta wai seei te u ta tei di ten fuu, di kaakiti fuu, ku di möni fuu, u du di wooko fëën.​—2 Kol. 9:7.

17. Faandi mbei ja musu lasi hati ee a ko dë taa i musu tooka di fasi fa i ta du soni?

¹⁷ Ee u kë fika a di piki pasi di ta tja sëmbë go feni libi, nöö hiniwan fuu musu ta djeesi Jesosi a di fasi fa a bi ta du soni (1 Pet. 2:21). Ee i ko si taa i musu tooka di fasi fa i ta du soni, nöö na lasi hati. Di soni dë sa dë wan soni di ta lei taa i ta kë du soni kumafa Jehovah kë. Hoi a pakisei taa Jehovah an ta dë ku di mëni taa woo sa djeesi Jesosi te dou, u di u da zöndu libisëmbë.

18. Andi u musu du fuu sa dou ka u nango?

¹⁸ Be hii u tuu buta pakisei a di ten di ta ko, söseei boo dë kabakaba u tooka di fasi fa u ta pakisei, di fasi fa u dë, ku di fasi fa u ta du soni (Nöng. 4:25; Luk. 9:62). Boo ta du soni hii juu ku sakafasi, söseei boo ta ’buta u libi a tatai liba ku telu’ (2 Kol. 13:11). Ee u ta du sö, „nöö Masa Gadu o dë ku [u]. Biga nëën lobi ku kötöhati ta kumutu”. Nöö woo dou a di kamian ka u nango. Ma na di dë nöö, woo ta waka di waka aki ku piizii.