1. Hi ku ya hi Matewu 7:13, 14, hi le riendzweni hi ndlela yihi?

 HINKWERHU hi le riendzweni. Hi le riendzweni ra ku ya fika emisaveni leyintshwa leyi nga ta lawuriwa hi Yehovha. Siku ni siku hi tikarhatela ku famba egondzweni leri yisaka evuton’wini. Hilaha Yesu a vuleke hakona, gondzo rero ri larile naswona swa tika ku famba eka rona. (Hlaya Matewu 7:13, 14.) Kambe leswi hi velekiweke ni xidyoho, swa olova ku hambuka egondzweni leri.—Gal. 6:1.

2. Hi ta bula hi yini eka nhlokomhaka leyi? (Vona ni bokisi leri nge, “ Loko Hi Titsongahata Hi Ta Lulamisa Mianakanyo Ya Hina.”)

² Loko hi lava ku ya emahlweni hi famba egondzweni ro lala leri yisaka evuton’wini, hi fanele hi cinca mikhuva, swiendlo ni ndlela leyi hi ehleketaka hayona. Muapostola Pawulo u tsundzuxe Vakreste va le Korinto leswaku va ya emahlweni va “lulamisa mianakanyo” ya vona. (2 Kor. 13:11) Xitsundzuxo xexo xa tirha ni le ka hina. Eka nhlokomhaka leyi, hi ta bula hi ndlela leyi Bibele ni vamakwerhu va nga hi pfunaka hayona leswaku hi lulamisa mianakanyo ya hina kutani hi ya emahlweni hi famba egondzweni leri yisaka evuton’wini. Hi ta tlhela hi bula hi swilo leswi nga endlaka swi hi tikela ku yingisa nkongomiso lowu humaka eka nhlangano wa Yehovha. Nakambe hi ta vona ndlela leyi ku titsongahata swi nga hi pfunaka hayona leswaku hi endla ku cinca ni ku tshama hi tsakile loko hi ri karhi hi tirhela Yehovha.

3. Rito ra Xikwembu ri nga ku pfuna njhani?

³ A swi olovi ku kambisisa ndlela leyi hi ehleketaka hayona ni ndlela leyi hi titwaka hayona. Mbilu ya hina ya kanganyisa naswona yi nga endla swi tika ku vona laha hi faneleke hi endla ku cinca kona. (Yer. 17:9) Swa olova ku “[tixisa] hi miehleketo ya  mavunwa.” (Yak. 1:22) Hikwalaho, hi fanele hi tirhisa Rito ra Xikwembu leswaku hi tikambisisa. Rito ra Xikwembu ri kombisa leswaku hi vanhu va njhani, ku nga leswi nga emiehleketweni ya hina ni leswi hi swi ‘kunguhataka.’ (Hev. 4:12, 13) Hi marito man’wana, Rito ra Xikwembu ri fana ni muchini wa X-ray, ri endla leswaku hi kota ku vona leswi nga endzeni ka hina. Kambe hi fanele hi titsongahata leswaku hi ta kota ku tirhisa xitsundzuxo lexi humaka eBibeleni ni le ka vanhu lava Xikwembu xi va tirhisaka.

4. Hi swi tiva njhani leswaku Hosi Sawulo u sungule ku va ni manyunyu?

⁴ Leswi Hosi Sawulo a swi endleke swi kombisa leswi nga endlekaka loko hi nga titsongahati. Sawulo u sungule ku va ni manyunyu lerova a a nga pfumeli leswaku mianakanyo ni swiendlo swakwe swi fanele swi lulamisiwa. (Ps. 36:1, 2; Hab. 2:4) Leswi swi vonake kahle endzhaku ka loko Yehovha a n’wi lerise leswi a a fanele a swi endla loko a heta ku hlula Vaamaleke. Kambe Sawulo a nga n’wi yingisanga Yehovha. Loko muprofeta Samuwele a n’wi tsundzuxa hi mhaka yoleyo, Sawulo a nga ti vonanga nandzu. Kurinasweswo, u ringete ku tiyimelela a komba van’wana hi rintiho. (1 Sam. 15:13-24) A ku nga ri ro sungula a endla sweswo. (1 Sam. 13:10-14) Lexi twisaka ku vava, se a a ri ni manyunyu ku tlula mpimo. A nga ma cincanga mahanyelo yakwe, hikwalaho Yehovha u n’wi tshinyile a tlhela a n’wi fularhela.

5. Hi dyondza yini eka Sawulo?

⁵ Leswaku hi dyondza eka Sawulo hi fanele hi tivutisa swivutiso leswi landzelaka: ‘Loko ndzi kuma xitsundzuxo eRitweni ra Xikwembu, xana ndza tiyimelela? Xana ndzi tibyela leswaku leswi ndzi swi endlaka a swi bihanga ngopfu? Xana loko ndzi endle swihoxo ndzi komba van’wana hi rintiho?’ Loko nhlamulo ku ri ina, hi fanele hi lulamisa mianakanyo ya hina. Handle ka swona hi nga sungula ku va ni manyunyu lerova Yehovha a hi fularhela.—Yak. 4:6.

6. Hlamusela ku hambana loku a ku ri kona exikarhi ka Hosi Sawulo na Hosi Davhida.

⁶ Xiya ku hambana loku a ku ri kona exikarhi ka Hosi Sawulo ni mutlhandlami wakwe, ku nga Hosi Davhida, wanuna loyi a a rhandza “nawu wa Yehovha.” (Ps. 1:1-3) Davhida a a swi tiva leswaku Yehovha u ponisa lava titsongahataka naswona wa va nyenya lava tikukumuxaka. (2 Sam. 22:28) U pfumelele nawu wa Xikwembu leswaku wu lulamisa mianakanyo yakwe. U te: “Ndzi ta dzunisa Yehovha, la ndzi tsundzuxaka. Hambi nivusiku miehleketo ya mina ya ndzi tshinya.”—Ps. 16:7.

7. I yini leswi hi nga ta swi endla loko hi titsongahata?

⁷ Loko hi titsongahata hi ta pfumelela Rito ra Xikwembu ri lulamisa mianakanyo ya hina emahlweni ko va hi endla swihoxo. Rito ra Xikwembu ri ta fana ni rito leri hi byelaka leswi: “Ndlela hi leyi. Fambani ha yona.” Ri ta hi lemukisa loko hi hambuka egondzweni, hi ya eximatsini kumbe exineneni. (Esa. 30:21) Loko hi yingisa Yehovha hi ta vuyeriwa hi tindlela to tala. (Esa. 48:17) Hi xikombiso, loko ku ri na laha hi faneleke hi lulamisa kona a hi lulamiseni hi ku hatlisa ematshan’weni yo yimela munhu un’wana leswaku a hi lulamisa. Sweswo swi ta endla leswaku hi va ni vuxaka lebyinene na Yehovha hikuva hi ta swi xiya leswaku u hi khoma ku fana ni n’wana loyi a n’wi rhandzaka.—Hev. 12:7.

8. Hilaha swi hlamuseriweke hakona eka Yakobo 1:22-25, hi nga ri tirhisa njhani Rito ra Xikwembu ku fana ni xivoni?

⁸ Rito ra Xikwembu ri fana ni xivoni. (Hlaya Yakobo 1:22-25.) Vo tala va hina loko hi nga si suka ekaya, hi sungula hi tinyanga exivonini. Sweswo swi endla hi vona laha hi faneleke hi lulamisa kona hi nga si famba. Hilaha ku fanaka,  loko hi hlaya Bibele siku ni siku hi ta kota ku vona laha hi faneleke hi lulamisa kona. Vo tala va kume swi pfuna swinene ku hlaya ndzimana ya siku nimpundzu va nga si suka ekaya. Sweswo swi endla va kota ku anakanyisisa hi leswi va swi hlayeke siku hinkwaro. Hikwalaho, siku hinkwaro va tikarhatela ku tirhisa switsundzuxo leswi va swi kumeke. Ku engetela kwalaho, siku ni siku hi fanele hi tinyika nkarhi wa ku hlaya Rito ra Xikwembu ni ku anakanyisisa hi leswi hi swi hlayaka. Sweswo swi ta endla leswaku hi ya emahlweni hi famba egondzweni leri yisaka evuton’wini.

9. Xana makwerhu wo karhi a nga ku lulamisa loko swi te yini?

⁹ Xana u tshame u lava ku endla swilo leswi nga onhaka vuxaka bya wena na Yehovha? (Ps. 73:2, 3) Xana loko makwerhu loyi a nga ni ntokoto a kanye xivindzi a ta ku tsundzuxa, u n’wi yingisile? Loko swi ri tano, u endle kahle naswona a swi kanakanisi leswaku wa tsaka hi leswi a ku phuleke ekhombyeni.—Swiv. 1:5.

10. U fanele u endla yini loko makwerhu a ku lulamisa?

¹⁰ Bibele yi ri: “Timbanga leti vangiweke hi munghana ta tshembeka.” (Swiv. 27:6) Xana leswi swi vula yini? Ehleketa hi xikombiso lexi: A hi nge u lava ku tsemakanya xitarata lexi nga ni timovha to tala kasi hi hala tlhelo u bizi hi foni. U tsemakanya handle ko rhalarhala. Hiloko munghana wa wena a ku hudula a ku kokela endzhaku. Ndlela leyi a ku huduleke hayona yi ku siye u vavisekile kambe u ponise vutomi bya wena. Hambileswi ku heleke masiku yo hlayanyana wa ha twa ku vava, xana u ta n’wi kwatela munghana wa wena hileswi a ku huduleke? Nikatsongo! U ta n’wi khensa hileswi a ku pfuneke. Hilaha ku fanaka, loko makwerhu a ku tsundzuxa leswaku mavulavulelo kumbe swiendlo swa wena a swi n’wi tsakisi Yehovha, swi nga ku kwatisa. Kambe u nga n’wi kwateli hikuva loko u kwata, u ta va u kombisa leswaku u xiphukuphuku. (Ekl. 7:9) Kurinasweswo, tsaka hileswi a kanyeke xivindzi a ku lemukisa.

11. I yini lexi nga endlaka leswaku munhu a nga n’wi yingisi makwerhu loko a n’wi tsundzuxa?

¹¹ I yini lexi nga endlaka leswaku munhu a nga n’wi yingisi makwerhu loko a n’wi tsundzuxa? I manyunyu. Hakanyingi vanhu lava nga ni manyunyu va tsakisiwa hi ku ‘nyangalatiwa tindleve.’ Va “tshika ku yingisela ntiyiso kutani va yingisela mavunwa.” (2 Tim. 4:3, 4) Va tibyela leswaku va tlharihile naswona a va lavi ku tsundzuxiwa. Kambe muapostola Pawulo u te: “Loko munhu a ehleketa leswaku i wa nkoka kasi a hi wa nkoka, wa tixisa.” (Gal. 6:3) Hosi Solomoni loko a yi veka erivaleni mhaka leyi u te: “N’wana loyi a nga xisiwana kambe a tlharihile wa antswa ku ri ni hosi leyi dyuhaleke leyi nga xiphukuphuku leyi alaka ku tsundzuxiwa.”—Ekl. 4:13.

12. Hi ku ya hi Vagalatiya 2:11-14, hi dyondza yini eka muapostola Petro?

¹² Twana leswi muapostola Petro a swi endleke loko muapostola Pawulo a n’wi tshinya exikarhi ka vanhu. (Hlaya Vagalatiya 2:11-14.) Petro a a ta va a kwatele Pawulo hikwalaho ka leswi a n’wi tshinyeke exikarhi ka vanhu. Kambe Petro a a tlharihile. U amukele xitsundzuxo naswona a nga n’wi kwatelanga Pawulo. Kurinasweswo, u vule leswaku Pawulo i “makwerhu la rhandzekaka.”—2 Pet. 3:15.

13. I yini leswi hi faneleke hi swi tsundzuka loko hi tsundzuxa van’wana?

¹³ Loko u vona onge u fanele u tsundzuxa makwerhu hi swin’wana, i yini leswi u faneleke u swi tsundzuka? Loko u nga si n’wi tsundzuxa, tivutise, ‘Xana ndzi tivona ndzi lulame “ku tlula mpimo”?’ (Ekl. 7:16) Munhu loyi a tivonaka a lulame ku tlula mpimo, u avanyisa van’wana hi ku ya hi mavonelo yakwe, ku nga  ri hi milawu ya Yehovha naswona a nga na tintswalo. Endzhaku ko tikambisisa naswona u vona swa ha fanerile ku ya tsundzuxa makwerhu, n’wi pfune a vona xihoxo lexi a xi endlaka. N’wi pfune hi ku tirhisa Bibele u ri karhi u tsundzuka leswaku makwerhu yoloye u ta tihlamulela eka Yehovha, ku nga ri eka wena. (Rhom. 14:10) Tirhisa Rito ra Xikwembu loko u tsundzuxa un’wana, u tlhela u va ni ntwelavusiwana ku fana na Yesu. (Swiv. 3:5; Mat. 12:20) Hikwalahokayini? Hikuva Yehovha u ta ku khoma hi ndlela leyi na wena u khomaka van’wana hayona.—Yak. 2:13.

14. Nhlangano wa Xikwembu wu hi nyika nkongomiso hi ku tirhisa yini?

¹⁴ Yehovha u hi kongomisa hi ku tirhisa xiphemu xa nhlangano wakwe wa laha misaveni, lowu hi lunghiselelaka tivhidiyo, mikandziyiso ni tinhlengeletano ta vandlha leti hi pfunaka ku tirhisa leswi nga eBibeleni. Loko Huvo leyi Fumaka yi hlela ntirho wo chumayela ni ndlela leyi hi nga chumayelaka hayona, yi titshege swinene hi moya lowo kwetsima. Kambe nkarhi ni nkarhi ya swi kambela swiboho leswi yi swi endleke mayelana ni ndlela leyi ntirho lowu wu faneleke wu endliwa hayona. Hikwalahokayini? Hikuva “xiyimo xa misava leyi xa cinca” naswona nhlangano wa Xikwembu wu fanele wu fambisana ni ku cinca koloko.—1 Kor. 7:31.

15. Hi yihi mitlhontlho leyi vahuweleri van’wana va langutaneke na yona?

¹⁵ Swi le rivaleni leswaku ha wu yingisa nkongomiso lowu hi nyikiwaka wona lowu sekeriweke eBibeleni loko ku antswisiwa tidyondzo tin’wana. Kambe hi angula njhani loko nhlangano wa Xikwembu wu endla ku cinca loku hi khumbaka? Hi xikombiso, namuntlha se swa durha ku aka ni ku khathalela miako leyi hi gandzelaka eka yona. Hikwalaho, Huvo leyi Fumaka yi hlele leswaku Holo yin’we yi tirhisiwa hi mavandlha yo hlayanyana. Hikwalaho ka sweswo, mavandlha man’wana ma hlanganisiwile kasi Tiholo tin’wana ti xavisiwile. Mali ya kona yi tirhiseriwa ku aka tiholo etindhawini leti nga riki na tiholo. Swi nga ha ku tikela ku tolovela ku cinca koloko loko vandlha ra ka n’wina ri hlanganisiwe ni rin’wana kumbe loko holo ya ka n’wina yi xavisiwile. Van’wana se va boheka ku famba mpfhuka wo leha loko va ya etinhlengeletanweni ta vandlha. Lava hoxeke xandla eku akiweni ni le ku khathaleleni ka  Tiholo teto, swi nga va vilerisa loko ti xavisiwa. Va nga twa onge matshalatshala ya vona ma ve nyuku wa mbyana. Hambiswiritano, va fambisana ni ku cinca loku naswona va fanele va bumabumeriwa.

16. Ku yingisa xitsundzuxo lexi nga eka Vakolosa 3:23, 24, swi ta hi pfuna njhani leswaku hi tshama hi tsakile?

¹⁶ Hi ta tshama hi tsakile loko hi tsundzuka leswaku hi tirhela Yehovha naswona hi yena loyi a kongomisaka nhlangano wakwe. (Hlaya Vakolosa 3:23, 24.) Hosi Davhida u hi vekele Xikombiso lexinene hi ku nyikela leswaku ku ta akiwa tempele. U te: “Ndzo va mani mina ni vanhu va mina vo va yini lerova hi kota ku endla magandzelo yo tirhandzela yo fana ni lawa? Hikuva swilo hinkwaswo swi huma eka wena naswona hi ku nyike leswi hi swi kumaka eka wena.” (1 Tikr. 29:14) Loko hi nyikela, na hina hi nyika Yehovha swilo leswi a hi nyikeke swona. Yehovha wa wu tlangela nkarhi, matimba ni rifuwo leri hi nyikelaka ha rona entirhweni wakwe.—2 Kor. 9:7.

17. Hikwalahokayini u nga fanelanga u hela matimba loko u fanele u cinca ndlela leyi u endlaka swilo hayona?

¹⁷ Leswaku hinkwerhu hi ya emahlweni hi famba egondzweni ro lala, hi fanele hi landzelerisisa mikondzo ya Yesu. (1 Pet. 2:21) Loko u fanele u cinca ndlela leyi u endlaka swilo hayona, u nga heli matimba. Sweswo swi ta va swi kombisa leswaku wa wu xixima nkongomiso lowu humaka eka Yehovha. Tsundzuka, Yehovha a nga langutelanga leswaku hi tekelela Yesu hi ku helela hikuva wa swi tiva leswaku hi velekiwe ni xidyoho.

18. Hi fanele hi endla yini loko hi lava ku fika emakumu ni riendzo ra hina?

¹⁸ Onge hinkwerhu hi nga tikarhatela ku ehleketa hi vumundzuku, hi tlhela hi tiyimisela ku cinca ndlela leyi hi ehleketaka hayona, mikhuva ni swiendlo swa hina. (Swiv. 4:25; Luka 9:62) A hi yeni emahlweni hi titsongahata, hi tlhela hi “lulamisa mianakanyo” ya hina. (2 Kor. 13:11) Loko hi endla tano, “Xikwembu xa rirhandzu ni ku rhula xi ta va na [hina].” Hikwalaho, hi ta fika emakumu ka riendzo ra hina hi tsakile.