1. U ya nga Mateo 7:13, 14, ndi ngani ri tshi nga ri ri kha lwendo?

ROṰHE ri kha lwendo. Hune ra khou ṱoḓa u swika hone ndi shangoni ḽiswa hune ra ḓo vha ri tshi khou vhuswa nga Yehova. Ḓuvha na ḓuvha ri lingedza uri ri si pambuwe nḓilani i yaho vhutshiloni. Fhedzi Yesu o ri nḓila i yaho vhutshiloni ndi tsekene nahone zwi nga konḓa u tshimbila khayo nga zwiṅwe zwifhinga. (Vhalani Mateo 7:13, 14.) Zwo leluwa uri ri pambuwe kha yeneyo nḓila ngauri ri na tshivhi.—Vhagal. 6:1.

2. Ri ḓo guda mini kha ino thero? (Vhalani bogisi “ U Ḓiṱukufhadza Zwi Ḓo Ri Thusa U Ita Tshanduko.”)

² Ri tea u shandula nḓila ine ra humbula ngayo, zwine ra zwi ita na nḓila ine ra dzhia ngayo zwithu uri ri dzule ri kha nḓila i yaho vhutshiloni. Muapostola Paulo o ṱuṱuwedza Vhakriste vha Korinta uri vha bvele phanḓa vha tshi “ita tshanduko dzo teaho.” (2 Vhakor. 13:11) Zwe Paulo a zwi amba zwi a shuma na kha riṋe. Kha ino thero, ri ḓo guda uri Bivhili i nga ri thusa hani uri ri ite tshanduko, na uri khonani dzashu dzi re tsumbo dzavhuḓi tshivhidzoni dzi nga ri thusa hani uri ri dzule ri kha nḓila i yaho vhutshiloni. Ri ḓo dovha ra guda uri ndi mini zwine zwa nga ita uri zwi konḓe u tevhela vhulivhisi vhune ndangulo ya Yehova ya ri ṋea hone. Ri ḓo dovha ra vhona uri u ḓiṱukufhadza zwi nga ri thusa hani uri ri ite tshanduko na uri ri dzule ro takala musi ri tshi khou shumela Yehova.

3. Bivhili i nga ni thusa hani?

³ A zwo ngo leluwa u ṱolisisa zwine ra zwi humbula na nḓila ine ra ḓipfa ngayo. Ndi ngani? Ndi ngauri mbilu i na tshimbevha nahone a ri ḓivhi uri i nga ri ṱuṱuwedza uri ri ite mini. (Yer. 17:9) Zwo leluwa u ḓifhura nga u humbula uri “zwo eḓana u sokou thetshelesa.” (Yak. 1:22) Nga zwenezwo, ri tea u ḓiṱolisisa ri tshi  shumisa Bivhili. Ipfi ḽa Mudzimu ḽi dzumbulula zwine muthu a vha zwone nga ngomu, “ḽi a kona u khethekanya zwine muthu a zwi humbula na zwe a ḓiimisela u zwi ita.” (Vhahev. 4:12, 13) Ri nga fanyisa Ipfi ḽa Mudzimu na mutshini wa X-ray ngauri ḽi ri thusa u vhona zwine zwa vha nga ngomu hashu. Fhedzi ri tea u ḓiṱukufhadza uri ri shumise nyeletshedzo ine ra i wana Bivhilini kana ine ra i ṋewa nga vhahashu.

4. Ri zwi ḓivha hani uri Khosi Saulo o mbo ḓi ḓihudza?

⁴ Tsumbo ya Khosi Saulo i ri sumbedza zwine zwa nga itea arali ra sa ḓiṱukufhadza. Saulo o vha a tshi ḓihudza lwe a si tende uri u tea u shandula nḓila ine a humbula ngayo na nḓila ine a ita ngayo zwithu. (Ps. 36:1, 2; Hab. 2:4) Sa tsumbo, musi Yehova a tshi vhudza Saulo uri a ite mini musi o no kunda Vhaamaleke, Saulo ho ngo thetshelesa. Saulo ho ngo tenda uri o khakha musi Samuele a tshi amba nae. Fhedzi o ḓiimelela, a ri zwe a ita ndi maḓi maṱuku nahone a sumba vhaṅwe nga minwe. (1 Sam. 15:13-24) Lwo vha lu si lwa u thoma Saulo a tshi ḓiimelela nga u rali. (1 Sam. 13:10-14) Zwi ṱungufhadzaho ndi uri o tendela mbilu yawe i tshi ḓihudza. Ho ngo shandula nḓila ine a humbula ngayo, nga zwenezwo, Yehova a mu kaidza na u mu laṱa.

5. Ri nga guda mini kha tsumbo ya Saulo?

⁵ Samusi ri sa ṱoḓi u fana na Saulo, ri tea u ḓivhudzisa mbudziso dzi tevhelaho: ‘Musi ndi tshi vhala Bivhili ndi tshi pfa Mudzimu a tshi nkaidza, naa ndi ḓa na zwiitisi zwa u sa ṱoḓa u tevhedza zwine nda khou zwi vhala? Naa ndi a humbula uri zwine nda khou ita a zwo ngo khakhea nga u tou ralo? Naa ndi a sumba vhaṅwe nga minwe musi ndo khakha?’ Arali ro fhindula iṅwe ya dzenedzo mbudziso nga ee, ri tea u shandula nḓila ine ra humbula ngayo na nḓila ine ra dzhia ngayo zwithu. Ra sa ralo, ri nga ḓihudza nahone zwenezwo zwa ita uri Yehova a ri laṱe.—Yak. 4:6.

6. Khosi Davida o vha o fhambana hani na Khosi Saulo?

⁶ Kha ri vhone uri Khosi Davida o vha o fhambana hani na Khosi Saulo. Davida o vha a tshi funa “mulayo wa Yehova.” (Ps. 1:1-3) O vha a tshi zwi ḓivha uri Yehova u tshidza vhane vha ḓiṱukufhadza na uri u lwa na vhane vha ḓihudza. (2 Sam. 22:28) Nga zwenezwo, Davida o tendela mulayo wa Mudzimu u tshi shandula nḓila ine a humbula ngayo. O ri: “Ndi ḓo renda Yehova, ene we a nṋea nyeletshedzo. Vhusiku muhumbulo wanga u a nkhakhulula.”—Ps. 16:7.

7. Ri ḓo ita mini arali ri tshi ḓiṱukufhadza?

⁷ Arali ri tshi ḓiṱukufhadza, ri ḓo tendela Ipfi ḽa Mudzimu ḽi tshi shandula mahumbulele ashu o khakheaho, musi eneo mahumbulele a sa athu u ri pambusa. Bivhili i ḓo nga ipfi ḽi ambaho na riṋe ḽi tshi ri: “Nḓila ngei. Farani yone.” I ḓo ri kaidza musi ri tshi thoma u ita zwithu zwo khakheaho. (Yes. 30:21) Ri ḓo vhuyelwa musi ri tshi thetshelesa Yehova. (Yes. 48:17) Sa tsumbo, a ri nga ḓo tou khakhululwa nga muṅwe muthu ra vho shona. Zwi ḓo ri sendedza tsini na Yehova ngauri ri a zwi ḓivha uri ndi Khotsi ane a ri fara sa vhana vhane a vha funa.—Vhahev. 12:7.

8. Ri nga shumisa hani Ipfi ḽa Mudzimu sa tshivhoni samusi zwo ambiwa kha Yakobo 1:22-25?

⁸ Ipfi ḽa Mudzimu ḽi nga tshivhoni tshashu. (Vhalani Yakobo 1:22-25.) Vhunzhi hashu ri a ḓivhona nga tshivhoni matsheloni maṅwe na maṅwe musi ri sa athu u bva hayani. Zwi ri thusa u vhona arali ri tshi tea u ḓidzudzanya ri sa athu u vhonwa nga vhaṅwe. Nga nḓila i fanaho, musi ri tshi vhala Bivhili ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe, ri ḓo vhona hune ra tea u shandula nḓila ine ra humbula ngayo na nḓila ine ra dzhia ngayo zwithu. Vhanzhi vha wana zwi tshi vha thusa u vhala ndimana ya ḓuvha matsheloni maṅwe na maṅwe musi vha sa athu u bva hayani. Vha ita uri zwine vha vhala zwi shandule nḓila ine vha humbula ngayo. Ḓuvha ḽoṱhe vha sedza hune vha nga shumisa hone nyeletshedzo ye vha i wana  Ipfini ḽa Mudzimu. Zwiṅwe hafhu, ri fanela u ḓiḓowedza u vhala na u elekanya nga ha Ipfi ḽa Mudzimu ḓuvha na ḓuvha. Ri songo zwi dzhiela fhasi ngauri ndi tshiṅwe tsha zwithu zwa ndeme zwine zwa ḓo ri thusa uri ri dzule ri nḓilani tsekene i yaho vhutshiloni.

9. Ndi lini hune khonani yaṋu ya nga tea u ni khakhulula?

⁹ Naa no no vhuya na thoma u fara nḓila ye ya vha i tshi nga ita uri vhushaka haṋu na Yehova vhu tshinyale? (Ps. 73:2, 3) Arali khonani yaṋu yo vha na tshivhindi ya ni khakhulula, naa no mu thetshelesa na shumisa nyeletshedzo yawe? Arali no ita nga u ralo, no ita zwavhuḓi. Nahone a zwi timatimisi uri no livhuwa vhukuma nge khonani yaṋu ya ni tsivhudza.—Mir. 1:5.

10. Ni tea u ita mini arali khonani yaṋu i tshi khou ni khakhulula?

¹⁰ Ipfi ḽa Mudzimu ḽi ri: “Khonani i fhulufhedzeaho i a kaidza naho zwi sa takadzi.” (Mir. 27:6) Zwenezwi zwi amba mini? Kha ri ambe nga hetshi tshifanyiso: Kha ri ri ni khou ṱoḓa u pfuka bada yo ḓalaho dzigoloi, founu yaṋu ya mbo ḓi lila na i fara. Na mbo ḓi dzhena badani ni songo thoma na sedza. Fhedzi khonani yaṋu ya mbo ḓi ni khaṱhamedza nga tshanḓa ya ni khwikhwidzela murahu, ya ni bvisa nnḓa ha bada. U tou ni nyima lune a ni vhaisa na tshanḓa, fhedzi vhukando he a vhu dzhia nga tshihaḓu ho ni ponyokisa uri ni sa thulwe nga goloi. Naho tshanḓa tshaṋu tsha nga vhavha lwa maḓuvha manzhi, naa ni ḓo sinyutshela khonani yaṋu nge a ni khwikhwidza? Zwi tou pfala uri a ni nga ḓo mu sinyutshela! Ni ḓo mu livhuwa nge a ni thusa. Nga hu fanaho, arali khonani yaṋu ya ni eletshedza uri maambele aṋu kana zwine na ita a zwi tshimbidzani na nḓila ine Mukriste a tea u tshila ngayo, zwi nga thoma nga u ni vhaisa. Fhedzi ni songo sinyuwa kana u khukhulisea nge a ni eletshedza. Zwi nga vha vhutsilu u ita nga u ralo. (Muh. 7:9) Fhedzi ni tea u livhuwa nge khonani yaṋu ya vha na tshivhindi tsha u zwi amba.

11. Ndi mini zwine zwa nga ita uri muthu a sa thetshelese nyeletshedzo yavhuḓi i bvaho kha khonani?

¹¹ Ndi mini zwine zwa nga ita uri muthu a sa thetshelese nyeletshedzo yavhuḓi i bvaho kha khonani ine ya mu funa? Ndi u ḓihudza. Vhathu vhane vha ḓihudza vha ṱoḓa u vhudzwa “zwine zwa takadza nḓevhe dzavho.” Vha “litsha u thetshelesa ngoho.” (2 Tim. 4:3, 4) Vha ṱoḓa hu tshi pfiwa vhone fhedzi ngauri vha ḓivhona vho thanya u fhira vhaṅwe. Fhedzi muapostola Paulo o ri: “Ane a humbula uri u wa ndeme ngeno e si tshithu, u khou ḓifhura.” (Vhagal. 6:3) Khosi Salomo o zwi amba zwavhuḓi a ri: “Ṅwana o ṱalifhaho wa mushai u khwine u fhira khosi ya mukalaha ya tsilu, ine ya si tsha thetshelesa tsevho.”—Muh. 4:13.

12. Ri guda mini kha tsumbo ye ra vhetshelwa nga Petro yo ṅwalwaho kha Vhagalata 2:11-14?

¹² Kha ri ambe nga ha zwe muapostola Petro a zwi ita musi Paulo a tshi mu khakhulula phanḓa ha vhathu. (Vhalani Vhagalata 2:11-14.) Petro o vha a tshi nga sinyuswa nga nḓila ye Paulo a amba nae ngayo na nge a amba nae vhe vhukati ha vhathu. Fhedzi Petro o vha o ṱalifha. O tenda u kaidzwa nahone a si vhofhe gwikhwi. Nga murahu o vhidza Paulo “wahashu a funwaho.”—2 Pet. 3:15.

13. Ri tea u humbula mini musi ri sa athu u eletshedza muṅwe muthu?

¹³ Arali na vhona zwi tshi ṱoḓea uri ni eletshedze khonani, ndi zwifhio zwine na tea u zwi humbula? Ni sa athu u amba na khonani yaṋu, ni tea u ḓivhudzisa uri: ‘Naa ndi khou vha “muvhuya [nda] ṋaṋisa”?’ (Muh. 7:16) Muthu ane a vha muvhuya nga maanḓa u haṱula vhaṅwe nga mavhonele awe, hu si a Mudzimu nahone ha vhavhaleli. Arali no zwi humbulisisa zwavhuḓi na wana zwo tea uri ni eletshedze khonani yaṋu, ni tea u mu vhudza uri thaidzo ndi ifhio  nahone ni vhudzise mavhonele awe u itela uri a kone u vhona vhukhakhi hawe. Ni ite vhungoho ha uri zwine na zwi amba zwi bva Maṅwaloni, ni tshi zwi humbula uri a si vhuḓifhinduleli haṋu u haṱula khonani yaṋu, fhedzi haṋu ndi u mu thusa uri a vhone uri Mudzimu u ḓipfa hani nga zwine a khou zwi ita. (Vharoma 14:10) Ni shumise vhuṱali vhune ha bva Ipfini ḽa Mudzimu nahone ni edzise Yesu nga u pfela vhuṱungu musi ni tshi eletshedza muthu. (Mir. 3:5; Mat. 12:20) Ndi ngani? Ngauri Yehova u ḓo ri ita zwine ra ita vhaṅwe.—Yak. 2:13.

14. Ndangulo ya Yehova i ri ṋea mini?

¹⁴ Yehova u ri tshimbidza kha nḓila i yaho vhutshiloni a tshi shumisa ndangulo yawe ya kha ḽifhasi. Yeneyi ndangulo i ri ṋea dzividio, khandiso na miṱangano zwine zwa ri thusa uri ri shumise nyeletshedzo ine ra i wana Ipfini ḽa Mudzimu. Ri nga fhulufhela mafhungo ane a vha kha zwenezwo zwithu ngauri a bva Maṅwaloni. Tshigwada tshi Langaho tshi ḓitika nga muya mukhethwa musi tshi tshi ita phetho dza uri ri nga khwinisa hani nḓila ine ra huwelela ngayo. Naho zwo ralo, Tshigwada tshi Langaho tshi dzula tshi tshi sedzulusa dzenedzo phetho uri tshi vhone arali hu tshi tea u itwa tshanduko. Ndi ngani? Ngauri “vhuimo ha shango vhu khou shanduka” nahone ndangulo ya Yehova i tea u tendelana na zwiimo zwiswa.—1 Vhakor. 7:31.

15. Vhaṅwe vhahuweleli vho sedzana na thaidzo dzifhio?

¹⁵ Musi ndangulo ya Yehova i tshi ri vhudza nḓila ntswa ine ra pfesesa ngayo zwiṅwe zwine ra zwi guda Bivhilini kana nḓila ine ra tea u ḓifara ngayo, ri a zwi ṱanganedza ra zwi shumisa. Fhedzi ri ita mini musi ndangulo i tshi ita tshanduko dzine dza kwama maṅwe masia a vhutshilo hashu? Sa tsumbo, zwi vho ḓura u lugisa kana u fhaṱa dziholo kha ino miṅwaha. Nga zwenezwo, Tshigwada tshi Langaho tsho ri Holo nthihi i shumiswe nga zwivhidzo zwinzhi nga hune zwa nga konadzea ngaho. Ndi ngazwo zwiṅwe zwivhidzo zwo ṱanganywa zwa vha tshivhidzo tshithihi nahone dziṅwe Holo dza rengiswa. Tshelede ye ndangulo ya i vhulunga i mbo ḓi i shumisa u fhaṱa Holo fhethu hune dza ṱoḓea vhukuma. Arali ni tshi dzula fhethu hune Holo dza khou rengiswa kana hune zwivhidzo zwa khou ṱanganywa, zwi nga ni konḓela u ḓowelana na vhuimo vhuswa. Vhaṅwe vhahuweleli vha vho tea u ṱanganela kha Holo dzi re kulenyana. Vhaṅwe vhe vha thusa kha u fhaṱa kana  kha u lugisa Holo, vha nga ḓivhudzisa uri ndi ngani zwino i tshi vho rengiswa. Vha nga vhona u nga tshifhinga tshavho na nungo dzavho zwo tambisea. Naho zwo ralo, vho ṱanganedza yeneyi tshanduko ntswa nahone ri a vha khoḓa.

16. U shumisa nyeletshedzo i re kha Vhakolosa 3:23, 24 zwi ḓo ri thusa hani uri ri dzule ro takala?

¹⁶ Ri ḓo dzula ro takala arali ra humbula uri ri khou shumela Yehova na uri ndi ene ane a khou livhisa ndangulo yawe. (Vhalani Vhakolosa 3:23, 24.) Khosi Davida o ri vhetshela tsumbo yavhuḓi musi a tshi ṋeela nga tshelede uri hu fhaṱwe thembele. O ri: “Nṋe ndi tou vha mini na vhathu vhanga vha tou vha mini lune ra vha vhuimoni ha u bvisa zwenezwi zwifhiwa zwoṱhe nga u ḓifunela? Ngauri tshiṅwe na tshiṅwe tshi bva ha iwe, ro u ṋea zwine zwa bva tshanḓani tshau.” (1 Koron. 29:14) Na riṋe musi ri tshi ṋeela, ri vha ri tshi khou ṋea Yehova zwine zwa bva tshanḓani tshawe. Fhedzi Yehova u a takala musi ri tshi shumisa tshifhinga tshashu, nungo dzashu na tshelede yashu ri tshi itela mushumo wawe.—2 Vhakor. 9:7.

17. Ndi ngani ni songo tea u kulea nungo arali na wana uri hu na huṅwe hune na tea u ita tshanduko?

¹⁷ Roṱhe ri tea u tevhela tsumbo ya Yesu nga vhuronwane uri ri dzule ri nḓilani i yaho vhutshiloni vhu sa fheli. (1 Pet. 2:21) Ni songo kulea nungo arali na wana hu na huṅwe hune na tea u ita tshanduko. Zwenezwo zwi vha zwi tshi khou sumbedza uri ni ṱoḓa Yehova a tshi ni livhisa. Ni songo hangwa uri Yehova u a zwi ḓivha uri a ro ngo fhelela, nga zwenezwo, ha lavheleli uri ri tevhele tsumbo ya Yesu kokotolo.

18. Ri tea u mini uri ri swike shangoni ḽiswa?

¹⁸ U nga ri roṱhe ri nga dzula ro sedza vhumatshelo nahone ri shandule nḓila ine ra humbula ngayo, ra dzhia ngayo zwithu na zwine ra zwi ita. (Mir. 4:25; Luka 9:62) Kha ri bvele phanḓa ri tshi ḓiṱukufhadza, ri ‘dzule ro takala, ri tshi ita tshanduko dzo teaho.’ (2 Vhakor. 13:11) Arali ra ita nga u ralo, ‘Mudzimu wa lufuno na mulalo u ḓo vha na riṋe.’ U ḓo ri thusa uri ri ḓiphiṋe nga lwendo lwashu u vhuya u swika shangoni ḽiswa.