Murowe mpantta wa sirimuhina

Murowe mpantta wa myaha sirimuhina

MWAHA ONITHOKORERIWA 47

Muhihiye Opaka Marukunuxo

Muhihiye Opaka Marukunuxo

“Vano, axinn’aka, mutteliweke murima, mphaveleke [opaka marukunuxo]”.2 AKOR. 13:11.

NSIPO 54 “Ephiro” Yookumi

ELE NINROWA AHU WIIXUTTA *

1. Moovarihana ni Matheyo 7:13, 14, xeeni ninhimya ahu wira otheene ahu nneetta mukwaha?

OTHEENE AHU nneetta mukwaha. Yoolakela ahu okela elapo esya enilamuleliwa ni Tiithi ahu oophenta Yehova. Nto khula nihiku ninniimananiha otthara ephiro eniphwanyiha okumi. Masi ntoko Yesu aahimmye awe, ephiro eyo ti yoophunyeya ni yookhalana mixankiho sinceene. (Mmusome Matheyo 7:13, 14.) Nave okhala wira naatthu oohimalela vannikhweya ohiya weetta ephiro ya okumi.—aGal. 6:1.

2. Mwaha ola, ninrowa othokorerya exeeni? (Nwehe ekaaxa eni: “ Wiiyeviha Onninikhaliherya Opaka Marukunuxo”.)

2 Naphavela weetta ephiro ela yoophunyeya eniphwanyiha ekumi, nihaana opaka marukunuxo a muupuwelo ahu, moonelo ahu ni miteko sahu. Murummwa Paulo aahaatumererya maKristau yaakhala oKorinto ohihiya opaka marukunuxo. (2 aKor. 13:11) Miruku iyo sinnivareleya muteko otheene ahu olelo-va. Mwaha ola, ninrowa othokorerya moota Biibiliya onnikhaliherya awe opaka marukunuxo ni moota apatthani ahu oolipa momunepani akhanle aya oonikhaliherya ohihiya weetta ephiro ya okumi. Nave ninrowa othokorerya okathi vanixankiha aya otthara malakiheryo ninvahiwa ahu ni mutthenkeso wa Yehova. Ohiya-vo, ninrowa oweha moota wiiyeviha onnikhaliherya aya opaka marukunuxo vaavo nimmurumeela ahu Yehova.

MWEEMERERYE OLAKIHERIWA NI BIIBILIYA

3. Etthu xeeni Biibiliya oniwerya awe opaka?

3 Khivanikhweya ovarerya muupuwelo ni moonelo ahu. Mwaha wa xeeni? Mwaha woowi murima woototha, nto okathi mukina vannixankiha osuwela opuro murima ahu onniroiha awe. (Yer. 17:9) Vannooneya wira vannikhweya wiiwoka ni muupuwelo ‘wowototha’. (Yak. 1:22) Tivonto nihaana omurumeela Biibiliya wira niivarerye. Maana Biibiliya onimooniherya ele eri vamurimani vahu, omutthu ahu, ‘otokosa osuwela ni sophavela sa murima ahu’. (aHéb. 4:12, 13) Tthiri Biibiliya ori nto Raio-X yoowo oniwerya oweha etthu eri mweerutthuni mwa mutthu. Masi naaphavelaka ottottela mureerelo miruku sa mBiibiliyani ni atthu Muluku onaaruma awe, nihaana wiiyeviha.

4. Etthu xeeni enooniherya wira Mwene Sawuli aari mutthu oowiixinnuwiha?

4 Ntakiheryo na Mwene Sawuli ninnooniherya etthu ekhanle ookhumelela akhala wira khanniiyeviha. Sawuli aahiixinnuwiha vanceene mpakha oheemererya wira aahaana orukunuxa moonelo, muupuwelo ni itthu aapaka awe. (Esal. 36:2, 3; Hab. 2:4) Eyo yaahooneya vaavo Yehova anvanhe awe malakiheryo Sawuli a etthu aakhanle awe oopaka nuumala waaxintta atthu a wAmaleeki. Mooriipiha murima Sawuli khaamwiiwelenle Yehova. Nave okathi Samuweli aalavunle awe ni Sawuli voohimya sa ohiiwelela wawe, Sawuli aahikhootta weemererya soovonya sawe. Nave ohiya weemererya soovonya sawe Sawuli aahipacerya wiixaakiha, woothererya wala ovevereiha soovonya sawe ni waavaha nthowa atthu akina. (1 Sam. 15:13-24) Musuweleke wira Sawuli khahiyo ampacerya wooniherya moonelo owo. Maana khalai ene ootoko opaka etthu emosaru. (1 Sam. 13:10-14) Mooriipiha murima, Sawuli aahikhala mutthu oowiixinnuwiha vanceene. Okhala wira Sawuli khaaturunke muupuwelo awe, Yehova aahimukhootta ni aahimunyanyala.

5. Ntakiheryo na Sawuli ninniixuttiha exeeni?

5 Khuuvo mutthu oniphavela okhala ntoko Sawuli, nto nihaana wiikoha so: ‘Vaavo kinisoma aka malakiheryo wala miruku sa Nuulumo na Muluku, Biibiliya kiireke kinnikhootta ovarihela muteko? Kiireke kinnivevereiha etthu kipanke aka kuupuwelaka wira khetempe otakhala? Kiireke kinnoothererya wala kinnaavaha nthowa atthu akina mwaha wa etthu yoohiloka kipanke aka?’ Akhala wira munaakhula wira “aayo” hata nikhalaka nikoho nimosa, nto muhaana oturuka moonelo ni muupuwelo anyu. Mwaahire siiso, munrowa okhala mutthu oowiixinnuwiha ni Yehova onimookhoottani okhala mpatthani awe.—Yak. 4:6.

6. Ovirikana xeeni waakhanle eriyari ya Mwene Sawuli ni Mwene Davidi?

6 Vano nwehe ovirikana waakhanle eriyari ya Mwene Sawuli ni Mwene Davidi, mulopwana ‘asiveliwa n’ikano s’Apwiya’. (Esal. 1:1-3) Davidi aanisuwela wira Yehova onniwoopola atthu oowiiyeviha, masi khonsiveliwa ni atthu oowiixinnuwiha. (2 Sam. 22:28) Nto Davidi aaheemererya malamulo a Muluku orukunuxa muupuwelo awe. Owo aalempe so: “Kinnatthapela Apwiya ankivaha miruku sorera: hatá ohiyu, ankhili aka annikilopola”.—Esal. 16:7.

BIIBILIYA

Biibiliya onninlopola vaavo ninhiya ahu weetta ephiro ya okumi. Akhala wira naatthu oowiiyeviha, nnoomweemererya Biibiliya orukunuxa muupuwelo ahu woohiloka. (Nwehe ettima 7)

7. Ninrowa opaka exeeni akhala wira ninniiyeviha?

7 Akhala wira naatthu oowiiyeviha, nnimweemereryaka Nuulumo na Muluku Biibiliya orukunuxa muupuwelo ahu, ohinatthi muupuwelo owo oniiriha opaka itthu soohiloka. Nto Biibiliya onrowa okhalaka ntoko nsu ninlavula owaruni wahu nihimyaka wira: “Ephiro yorera t’ila: mutthareke yela”. Nto nsu nno nnonlopolaka vaavo nimpacerya ahu ohiya otthara ephiro ya okumi. (Yes. 30:21) Akhala wira nnonwiriyana Yehova, nnoophwanya mireerelo mwa inamuna sinceene. (Yes. 48:17) Mwa ntakiheryo, nnoosyaka onyoonyiheya mwaha woowi mutthu mukina oonipwapwela. Nave nnookhalana waataana wooloka ni Yehova mwaha woowi ninnisuwela wira onninthokorerya ntoko anaawe oophentiwa.—aHéb. 12:7.

8. Ntoko onihimya awe Yakobo 1:22-25, ninrowa omurumeela sai Biibiliya ntoko espeelyo?

8 Nuulumo na Muluku, Biibiliya pooti okhala ntoko espeelyo ahu. (Mmusome Yakobo 1:22-25.) Anamunceene a hiyo, voosiisu anniiweha vaspeelyoni ahinatthi okhuma owaani. Nto eyo enninikhaliherya opaka marukunuxo ahinatthi atthu akina oniweha. Mwa enamuna emosaru, vaavo nimmusoma ahu Biibiliya khula nihiku nihaana oweha etthu nikhanle ahu oopaka marukunuxo mmuupuweloni ni moonelo ahu. Anna ni arokora anceene onnaasivela osoma yoolepa ya nihiku voosiisu ahinatthi okhuma owaani, nto eyo ennaakhaliherya wuupuwela nihiku notheene etthu asomme aya. Nave annuupuwela inamuna akhanle aya oovarihela muteko miruku iyo sa mBiibiliyani asomme aya. Nto ehaana okhala yoolema ahu khula nihiku omusoma Biibiliya ni wuupuwelela ele ninsoma ahu. Eyo pooti okhalaka ntoko wira etthu yaamukhaani. Masi musuweleke wira omusoma Biibiliya wookhalana efaita yinceene, maana onninikhaliherya ohihiya weetta ephiro ya okumi.

MUTTHAREKE MIRUKU SA APATTHANI OOLIPA MOMUNEPANI

APATTHANI OOLIPA MOMUNEPANI

MaKristau akhwiihu oolipa momunepani anoowerya onikhaliherya mooreerela murima. Niireke ninnixukhurela vaavo moolipa murima annikhaliherya aya? (Nwehe ettima 9)

9. Okathi xeeni onireerela aya mpatthani ahu onikhaliherya?

9 Niireke mootoko opaka etthu yaarowa ohonona waataana wanyu ni Yehova? (Esal. 73:2, 3) Niireke mpatthani anyu oolipa momunepani ootoko wookhaliheryani munwiriyana ni ovarihela muteko malakiheryo awe? Akhala wira ti siiso, nyuwo mwaahipaka etthu yooloka ni mwaahimuxukhurela vanceene mpatthani anyu mwaha wowookhaliheryani.—Mir. 1:5.

10. Nooneleke sai vaavo mpatthani ahu onnikhaliherya awe?

10 Biibiliya onihimya so: “Ottaruxiwa ni mpatthani, oreriwa”. (Mir. 27:6) Moolumo ala anitaphulela exeeni? Nkahaya muupuwele nlikanyiho nna: Nuupuwele wira muniphavela otupha estraata enivira ikaaro sinceene. Vano nyuwo muniira muluttuweliwe ene olavula mutelefonini muhinawerya oweha etthu eniiraneya. Moottharelana munnikela mustraatani muhipacenrye oweha moono woolopwana ni moono woothiyana. Okathi ene yoowo ennoorwa ekaaro yuupaka vanceene, vano mpatthani anyu onnoovarani moono ni ikuru onoottikiheryani ottuli wira muhiphitiwe. Masi okhala wira aahoovarani ni ikuru sinceene, nyuwo muhoona owereya vakhaani. Nnaamwi moonale ene owereya vakhaani owo ohoopola ekumi anyu, maana khamphitiwe ni ekaaro. Hata moono anyu woowereyakani mahiku manceene, niireke nyuwo mwaamunyoonyiheya ni mpatthani anyu? Nnakhala vakhaani! Ohiya-vo, nyuwo mwaammuxukhurela vanceene mwaha woowi ohookhaliheryani. Mwa enamuna emosaru, okathi mpatthani anyu onooleelaweni wira moolumo anyu ni itthu munipaka anyu khasinivarihana ni malamulo a xariya a Muluku, eyo pooti woonyoonyani vanceene. Masi muhikhulumuwe mwaha wa miruku nvahinwe anyu. Maana opaka eyo waarowa okhala ololo. (Mus. 7:9) Ohiya-vo, nyuwo muhaana omuxukhurela ni murima wotheene mpatthani anyu mwaha woolipa murima wira ookhaliheryeni.

11. Etthu xeeni ekhanle oomwiiriha mutthu okhootta miruku onivahiwa awe ni mpatthani awe?

11 Etthu xeeni ekhanle oomwiiriha mutthu okhootta miruku onivahiwa awe ni mpatthani awe? Wiixinnuwiha. Tthiri atthu oowiixinnuwiha annikhootta soowiixuttiha sooreera. Nave awo annikhootta “wiwa ekekhai”. (2 Tim. 4:3, 4) Ohiya-vo atthu awo annikhootta ovahiwa miruku, mwaha woowi anuupuwela wira toosuwelexa ni aakhalana efaita waavikana atthu akina. Masi murummwa Paulo aalempe so: “Akhalá mutthu onìsona okhala etthu, ariki ahikhanle etthu, owo onimwisototha”. (aGal. 6:3) Nto Mwene Salomoni aahilavula mookwasa mwaha owo. Owo aahimmye so: “Halali mmiravo mmosá mmasikhini, orina ankhili, ovikana mwené owo òwuluvala ni mulolo”.—Mus. 4:13.

12. Ntakiheryo na murummwa Pedru nri aGalasia 2:11-14, ninniixuttiha exeeni?

12 Nkahaya nwehe ntakiheryo na Pedru. Owo aahipwapweliwa ni murummwa Paulo ohoolo wa atthu akina. (Mmusome aGalasia 2:11-14.) Pooti wira Pedru aamunyoonyiheya mwaha wa etthu Paulo aahimmye awe, owehexexaka enamuna aalavunle awe ni opuro aalavunle awe. Masi ohiya opaka eyo, Pedru aahooniherya wira aari mutthu a ankhili. Owo aaheemererya miruku aavahiwe ni Paulo ni khaapwenhe mathowa vamurimani vawe. Muhoolo mwaya, Pedru aahimuhimya Paulo okhala “munn’ihu òphenteya”.—2 Ped. 3:15.

13. Itthu xeeni ninreerela ahu wuupuwela nihinatthi onvaha miruku mutthu?

13 Akhala wira muniphavela orowa onvaha miruku mpatthani anyu, itthu xeeni munireerela anyu wuupuwelela? Muhinatthi olavulana, nyuwo muhaana wiikoha so: ‘Kiireke kinnitepa okhala “òrera murima nnákhala musuweli”?’ (Mus. 7:16) Mutthu oniixoona okhala ootepa oreera murima wala naxariya, owo onnaaphukela atthu ohiya moovarihana ni malamulo a xariya a Yehova, masi moovarihana ni muupuwelo awe ni moonelo awe. Nave mutthu owo khonoona othunku. Masi akhala wira nuumala othokorerya saana mwaha owo, munoona wira vannireerela onvaha miruku mpatthani anyu, muhaana osuwela oratteene mwaha ene ni murumeeleke makoho wira mmukhaliherye mpatthani anyu osuwela etthu ene ehilonke. Nave miruku sanyu sihaana ovarihana ni Biibiliya. Mwaha wa xeeni? Mwaha woowi khahiyo muritti anyu omphukela mpatthani anyu, masi muniphavela omukhaliherya osuwela moonelo wa Yehova voohimya sa etthu onipaka awe. (aRom. 14:10) Okathi muninvaha anyu miruku mutthu murumeeleke malakiheryo a mBiibiliyani ni mutakiheke othunku wa Yesu. (Mir. 3:5; Math. 12:20) Mwaha wa xeeni? Mwaha woowi, Yehova onrowa onithokorerya mwa enamuna emosaru nnaathokorerya ahu atthu akina.—Yak. 2:13.

MUTTHAREKE MALAKIHERYO NINVAHIWA AHU NI MUTTHENKESO WA YEHOVA

MUTTHENKESO WA YEHOVA

Mutthenkeso wa Yehova onninivaha iliivuru, iviidiyu ni mithukumano sinnikhaliherya ovarihela muteko malakiheryo a mBiibiliyani. Okathi mukina Nikhuuru Noolamulela ninnipaka marukunuxo a moota wootthokiha muteko ahu woolaleerya. (Nwehe ettima 14)

14. Itthu xeeni ninvahiwa ahu ni mutthenkeso wa Yehova?

14 Yehova onninivaha malakiheryo wira neetteke ephiro ya okumi orumeelaka mpantta wa valaponi wa mutthenkeso awe. Malakiheryo awo anihela muhina iviidiyu, iliivuru ni mithukumano seiyo sinnikhaliherya ovarihela muteko malakiheryo ari Nuulumo nawe, Biibiliya. Malakiheryo otheene ninvahiwa ahu toororomeleya, mwaha woowi anikumihiwa mBiibiliyani. Nave vaavo anna a Nikhuuru Noolamulela annivaha aya malakiheryo voohimya sa enamuna yooloka ya olaleerya, awo aniroromela malakiheryo a munepa wowaarya wa Muluku. Ohiya-vo, Nikhuuru Noolamulela ninnivarerya soothanla naapanke aya ni opaka marukunuxo vaareerelaka. Mwaha wa xeeni? Mwaha woowi, ‘makhalelo olumwenk’ula’ anniturukeya, nto mutthenkeso wa Muluku ohaana opaka itthu moovarihana ni makhalelo aniiraneya niinaano-va.—1 aKor. 7:31.

15. Mixankiho xeeni sinaaphwanya anamalaleerya akina?

15 Moohaanyiherya, okathi mutthenkeso wa Muluku onitthokiherya awe mwa enamuna esya eversiikulu emosa ya mBiibiliyani ni sowiixuttiha sikina, wala onninvaha awe malakiheryo a mweettelo wooloka, hiyo ninneemererya ni ninnivarihela muteko mookumini mwahu. Masi ankhi okathi mutthenkeso wa Yehova onipaka awe marukunuxo annivara? Mwa ntakiheryo, iyaakha vakhaani sivinre, musurukhu onirumeeliwa wira atekiwe ni olokiheriwa mapuro nimmukokhorela ahu Yehova ohincererya vanceene. Nto Nikhuuru Noolamulela naahihimya wira Empa emosa ya Omwene yaahaana orumeeliwa ni miloko sinceene. Mwaha woopakiwa marukunuxo awo, miloko sikina saahithaamiheriwa miloko sikina. Vano miloko sikina saahitakaaheriwa ni miloko sikina ni Ipa sikina sa Omwene saahitumihiwa. Nto eyo, ehiiriha wira musurukhu okhanle orumeeliweke wira sitekiwe Ipa sa Omwene mittetthe sihikhanle aya. Akhala wira nyuwo munikhala muttetthe muloko otakaaheriwe aya aahiiso othaamiheriwe aya Empa ekina ya Omwene, nyuwo pooti okhalana mixankiho mwaha wa marukunuxo awo. Olelo-va, anamalaleerya akina ahaana weetta mikwaha soorakama wira arowele mithukumano. Vano anamalaleerya akina aniimananiha oteka ni olokiherya Ipa sa Omwene pooti wiikoha so: ‘Xeeni Ipa iyo sa Omwene sinitumihiwa aya?’ Awo pooti wuupuwelaka wira okathi ni ikuru saya khasirumeeliwe saana. Masi hata vari siiso, anamalaleerya awo anneemererya malakiheryo anivahiwa aya niinaano ni annikhaliherya ni murima wotheene.

16. Moovarihana ni aKolosi 3:23, 24, etthu xeeni enrowa onikhaliherya ohihiya ohakalala?

16 Nnoovikaniha ohakalala akhala wira khaninliyala wira nninvarela Yehova ni okupali ni murima wotheene wira owo onneettiha mutthenkeso awe. (Mmusome aKolosi 3:23, 24.) Mwene Davidi oonivaha ntakiheryo nooloka vaavo aavanhe awe musurukhu awe wira etekiwe etemplo. Owo aahimmye so: “Miyo ka pani? Walá atthu aka t’apani, wira niwerye wovahani itthu iya sothene votthuna wahu? Itthu sothene sinkhuma mwa nyuwo: vano hiyo, nimanlene wakhela mmatatani mwanyu, ninnovahani-tho nyuwo”. (1 Wah. 29:14) Nto vaavo ninvaha ahu musurukhu ahu nimmuttikiherya Yehova itthu onivanhe awe. Hata vari siiso, Yehova onnihakalala vanceene vaavo ninviriha ahu okathi ahu, ikuru sahu ni ninvaha ahu musurukhu ahu wira nikhaliherye muteko awe.—2 aKor. 9:7.

MUHIHIYE WEETTA EPHIRO YOOPHUNYEYA

17. Xeeni vahinreerela aya okhulumuwa akhala wira munoona wira muhaana opaka marukunuxo?

17 Wira nihihiye weetta ephiro yoophunyeya eniphwanyiha okumi, otheene ahu nihaana ohihiya otthara oratteene mavalo a Yesu. (1 Ped. 2:21) Akhala wira munoona wira muhaana opaka marukunuxo voohimya sa mweettelo anyu muhoovelele opaka eyo ni muhikhulumuwe. Maana eyo, enooniherya wira nyuwo munniphavela otthara malakiheryo a Yehova. Muhiliyale wira Yehova onnisuwela wira naatthu oohimalela. Nto khonlipelela wira nikhale atthu oomalela. Masi oniphavela wira nitthareke oratteene ntakiheryo na Yesu.

18. Etthu xeeni ninreerela ahu opaka wira niphwanye yoolakela ahu?

18 Otheene ahu niwehexexeke itthu sa muhoolo ni nipakeke marukunuxo a muupuwelo ahu, moonelo ahu ni moota nimpaka ahu itthu. (Mir. 4:25; Luka 9:62) Nave otheene ahu nihihiye wiiyeviha ni opaka marukunuxo. (2 aKor. 13:11) Akhala wira nnoopaka eyo, “ophenta ni murettele wa Muluku onokhala” ni hiyo. Nto eyo enoonikhaliherya ohiya paahi ohakalala, masi-tho weetta ephiro eniphwanyiha okumi.

NSIPO 34 Mweetteke Moororomeleya

^ etti. 5 Akina a hiyo pooti onivila opaka marukunuxo a moonelo, muupuwelo ni miteko sahu. Mwaha ola, ninrowa otthokiherya nthowa naya ori aya vooloka opaka marukunuxo ni moota nikhanle ahu oovikaniha ohakalala vaavo nimpaka ahu marukunuxo.

^ etti. 76 OTTHOKIHERIWA WA EFOOTU: Vaavo munna mmiravo onimuleela awe munna oowuuluvala (ori moono woolopwana) etthu emukhumelenle nuumala opaka yoothanla yoohiloka, owo onninwiriyana oratteene ohinatthi onvaha miruku.