Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

NGANI JAKULIJIGANYA 47

Asachilileje Kuchenga Ndamo Syawo

Asachilileje Kuchenga Ndamo Syawo

“Sambano achalongo achimjangu sangalalani. Mpikane yele yingumsalilayi nipo mkolosye yele yayilemale.”—2 AKOLI. 13:11.

NYIMBO NA. 54 “Litala ni Ali”

YACHITULIJIGANYE *

1. Paŵalasile lilemba lya Mateyu 7:13, 14, ligongo chichi mpaka tujile kuti ŵanduwe tuli paulendo?

WOSOPEWE tuli paulendo. Ulendowu uli wakwawula m’chilambo chasambano chele jwakulamulila jwakwe ali Yehofa. Lisiku lililyose tukusatenda yakomboleka kuti tupitilisye kwenda pa litala lyakwawula ku umi. Nambope mpela mwaŵaŵechetele Yesu, litala lyakwawula ku umi lili lyakanganika, soni ndaŵi sine yikusaŵa yakusawusya kwendamo. (Aŵalanje Mateyu 7:13, 14.) Ligongo lyakuti ŵanduwe tuli ŵangali umlama, yikusaŵa yangasawusya kuleka kwenda pa litalali.—Agal. 6:1.

2. Ana chitukambilane chichi munganiji? (Alolesoni libokosi lyakuti “Kulinandiya Kukusatukamuchisya Kuchenga Katende Ketu ka Yindu.”)

2 Kuti tupitilisye kwenda pa litala lyakwawula ku umi, tukusosekwa kuchenga kaganisye ketu, ndamo syetu soni katende ketu ka yindu. Ndumetume Paulo jwalimbikasisye Aklistu ŵa Kolinto kuti apitilisye ‘kukolosya yele yayilemale’ kapena kuti kuchenga ndamo syawo syakusakala. (2 Akoli. 13:11) M’wejisoni tukusosekwa kukuya yaŵasasile Pauloyi. Munganiji, chitulole kuti Baibulo mpaka jitukamuchisye kuchenga ndamo syetu, soni kuti achimjetu ŵambone mpaka atukamuchisye kuti tupitilisyepe kwenda pa litala lyakwawula ku umi. Chitulolesoni yampaka yitendekasye kuti yiŵeje yakusawusya kukuya malangiso gatukusapochela m’gulu ja Yehofa. Pambesi pakwe chitulole kuti kulinandiya mpaka kutukamuchisye kuchenga ndamo syetu kwineku tuli mkupitilisya kumtumichila Yehofa mwakusangalala.

AKUNDEJE KUTI MALOŴE GA MLUNGU GAKAMUCHISYEJE KUCHENGA

3. Ana Maloŵe ga Mlungu mpaka gakamuchisye chamtuli wawojo?

3 Ndaŵi sine yikusaŵa yakusawusya kuliwungunya mwakuwona mtima. Tukusala myoyo ligongo lyakuti mtima wetu uli wakulambusya, soni mpaka utulepelekasye kumanyilila yisyesyene yakwe yakwamba mwatuŵelele. (Yel. 17:9) Sonitu ndaŵi sine yikusaŵa yangasawusya ‘kulilambusya.’ (Yak. 1:22) Myoyo tukusosekwa kulijiganya Maloŵe ga Mlungu kuti tumanyilile mwawulele mtima wetu. Pajatu Maloŵe ga Mlungu gakusamanyilila mwatuŵelele m’wejo atamose yindu yele ‘tukuganisya soni kuyisaka’ m’mitima jetu. (Aheb. 4:12, 13) Maloŵega mpaka tugawanichisye ni makina gakuchipatala gakumulichila m’chilu. Nambope tukusasosekwa kuŵa ŵakulinandiya kuti tukombole kukamulichisya masengo yindu yatulijiganyisye m’Baibulo kapena yatusalile Aklistu achimjetu.

4. Ana tukumanyilila chamtuli kuti Mwenye Sauli jwatandite kulikwesya?

4 Yaŵatesile Mwenye Sauli mpaka yitukamuchisye kumanyilila yampaka tusimane nayo naga tuli ŵangalinandiya. Sauli jwaliji jwakulikwesya, mwamti jwalepele kwitichisya kuti jwasosekwaga kuchenga kaganisye soni katende kakwe ka yindu. (Sal. 36:1, 2; Aheb. 2:4) Yeleyi yawonechele chenene pandaŵi jele Yehofa ŵamsalile Saulijo yachachisosekwa kutenda pandaŵi jachachagomeka Aamaleki. Pandaŵiji Sauli nganampikanila Yehofa. Atamose kuti jwakulochesya Samuyele ŵamkamuchisye, nambope Sauli ŵayiwonagape kuti pangali chalemwisye. Mmalo mwakwitichisya, Sauli jwajiwonaga nganiji kuti jili jamwana soni jwasasile kuti ŵandu ŵane ni ŵaŵamtendekasisye kuti akampikanila Yehofa. (1 Sam. 15:13-24) Nambo yaŵatesile Sauli pelepayi nganikuŵa kutanda. (1 Sam. 13:10-14) Chakutesya chanasa chili chakuti jwalakwe jwatandite kulikwesya. Sauli nganakunda kuti achenje kaganisye kakwe mwamti Yehofa ŵampele chamuko soni ŵamkanile kuti ngakuŵajilwa kuŵa mwenye.

5. Ana yaŵatesile Sauli yikutujiganya chichi?

5 Mpaka tulijiganye kanekakwe kutyochela pa yaŵatesile Sauli mwakuliwusya yiwusyo ayi, ‘Ana pambalasile Maloŵe ga Mlungu, ngusalipatila magongo gakundendekasya kuti ngakamulichisya masengo yimbalasileyo? Ana ngusayiwona kuti yingutendayo nganiyiŵa yakusakala mnope? Ana ngusinajimba magambo ŵandu ŵane ligongo lya yindu yandesile?’ Naga pa yiwusyoyi pana chakwanga kuti elo, nikuti akusosekwa kuchenga ndamo syawo soni mwakusatendela yindu. Ligongo naga ngakuchenga, mtima wawo mpaka utande kulikwesya. Yeleyi mpaka yitendekasye kuti Yehofa akawona wawojo kuti ali ŵakuŵajilwa kuŵa mjawo.—Yak. 4:6.

6. Ana Mwenye Sauli akulekangana chamtuli ni Mwenye Daudi?

6 Alole kulekangana kwakupali pasikati pa Mwenye Sauli ni Mwenye Daudi. Mwenye Daudi jwanonyelaga “kugapikanila malamusi ga AMBUJE.” (Sal. 1:1–3) Daudi jwamanyililaga kuti Yehofa akusanonyela ŵandu ŵali ŵakulinandiya nambo ŵakulikwesya akusaŵengana nawo. (2 Sam. 22:28) Myoyo Daudi ŵakundile kuti Maloŵe ga Mlungu gachenje kaganisye kakwe. Jwalakwe jwalembile kuti, “Ngwalumba AMBUJE, ligongo akusalongolela une, mtima wangu soni ukusangalamusya une chilo chosope.”—Sal. 16:7.

MALOŴE GA MLUNGU

Maloŵe ga Mlungu gakusatukalamusya naga tuli tutandite ganisya yakutenda yindu yakulemwecheka. Naga tuli ŵakulinandiya tukusakunda Maloŵe ga Mlungu kutukamuchisya kuchenga nganisyo syetu syakulemwecheka. (Alole ndime 7)

7. Ana tuchitenda chichi naga tuli ŵakulinandiya?

7 Naga tuli ŵakulinandiya tuchikunda kuti Maloŵe ga Mlungu gachenje nganisyo syetu mkanitutende yindu yakusakala. Maloŵe ga Mlungu gali mpela maloŵe gagakusatusalila kuti, “Litala ni ali, mjende mwelemo.” Maloŵega gachitukamuchisya kuti tukasepuka pa litalali nikwawula kumlyo kapena kumchiji. (Yes. 30:21) Naga tukupikanila yakusatusalila Yehofa, yichitukamuchisya m’matala gejinji. (Yes. 48:17) Yichitukamuchisya kuti ŵane akagambaga kutamila kutujamuka, yampaka yitutesyeje sooni. Konjechesya pelepa tuchiŵa paunasi wambone mnope ni Yehofa soni tuchimanyilila kuti jwalakwe akutukamuchisya mpela ŵanache ŵakwe ŵapamtima.—Aheb. 12:7.

8. Pakujigalila yayili pa Yakobo 1:22-25, ana Maloŵe ga Mlungu mpaka gaŵe chamtuli mpela ligalasi?

8 Maloŵe ga Mlungu mpaka tugawanichisye ni ligalasi. (Aŵalanje Yakobo 1:22-25.) Ŵajinji tukusanonyela kulilolela pa ligalasi kundaŵi kulikose mkanitutyoche panyumba. Yeleyi yikusatukamuchisya kuti tulinganye pane ni pane mkanituŵe kuwonechela kwa ŵandu. Mwakulandana ni yeleyi, patukuŵalanga Baibulo lisiku lililyose tukusakombola kulola yindu yampaka yitukamuchisye kuti tuchenje kaganisye ketu soni mwatukusatendela yindu. Ŵane akusayiwona kuti yikusaŵa yakamuchisya kuti aŵalanjeje lilemba lyesiku mkanatyoche panyumba. Soni akusalingalinga kuti yaŵalasileyo yichenje kaganisye kawo. Mwamti kwa lisiku lyosope akusatenda yakomboleka kuti akamulichisyeje masengo yalijiganyisye m’Maloŵe ga Mlungu. Tukusasosekwasoni kuti tukoleje ndandanda jambone jakulijiganya Maloŵe ga Mlungu ni kuganichisyaga yatulijiganyisyeyo lisiku lililyose. Yeleyi mpaka yiwoneche mpela yamwana, nambope ni yampaka yitukamuchisye kuti tupitilisyepe kwenda pa litala lyakwawula ku umi wangamala.

TWAPIKANILEJE ACHIMJETU PAKUTUJAMUKA

ACHIMJETU ŴAMBONE

Mklistu mjetu jwali jwamkomangale mwausimu mpaka atukalamusye. Ana tukusamyamichila mjetujo ligongo lyakuti jwalimbile mtima ni kutusalila yindu yatukusosekwa kuchenga? (Alole ndime 9)

9. Ana chichi champaka chimtendekasye mjawo kusaka kwajamuka?

9 Ana wawojo pakwete patandite kutenda yindu yayatandite konanga unasi wawo ni Yehofa? (Sal. 73:2, 3) Naga mjawo jwalimbile ni mtima ni kwajamuka, ana wawojo ŵapikanile yaŵasalileyo ni kuyikamulichisya masengo? Naga ŵapikanile nikuti ŵatesile chenene kwabasi, soni komboleka kuti ŵamyamichile mjawojo ligongo lya kwajamuka.—Mis. 1:5.

10. Ana akusosekwa kutenda chichi naga mjawo ŵajamwiche?

10 Maloŵe ga Mlungu gakusatusalila kuti, “Kuli kwambone kukujamuka achimjakwe ligongo lyakukunonyela atamose yikupweteche.” (Mis. 27:6) Ana maloŵe gelega gakusagopolela chichi? Tuwanichisye kuti wawojo akusaka komboka pamsewu nambo atanganidwe ni foni. Akwinjila mumsewumo mwangatanda kaje kulola aku ni akuku. Ndaŵi jijojo jikwika galimoto. Ni kaneko mjawo akwawuta mwamachili ni kwaponya mumbali mwamsewu. Yatesile mjawoju pakwawuta komboleka kuti yatendekasisye kuti awulale mkono, nambo yikulupwisye umi wawo ligongo akagundidwe ni galimotojo. Atamose pamalo paŵakamwilepo papwetecheje kwandaŵi jelewu, ana mpaka adandawule ligongo lyakuti mjawojo ŵawutile? Kusala yisyene mpaka amyamichile mnope mjawo ligongo lyakwakamuchisya kuti akagundidwa ni galimoto. Mwakulandana ni yeleyi, naga mjawo akwajamuka ligongo lyakuti wawojo aŵechete kapena kutenda yindu yine yangakamulana ni malamusi ga Mlungu, mpaka yapweteche. Nambope ngakusosekwa kumŵenga kapena kutanda ganisya kuti mjawojo ŵaleŵele. Naga akutenda myoyo nikuti wawojo ali ŵakuloŵela. (Jwak. 7:9) Akusosekwa kumyamichila mjawojo ligongo lyakuti ŵalimbile mtima kuti ŵajamwiche.

11. Ana chichi champaka chimtendekasye mundu kana chamuko champaka apochele kutyochela kwa achimjakwe?

11 Ana chichi champaka chimtendekasye mundu kana chamuko champaka apochele kutyochela kwa achimjakwe? Kuli kunyada. Ŵandu ŵakunyada akusasaka kupikana yayikwanonyelesyape basi. Jemanjaji ‘akusatilaga’ yayili yisyesyene soni ‘ngakusasaka kuyipikana.’ (2 Tim. 4:3, 4) Akusaliwonaga kuti ngakusasosekwa chikamuchisyo soni akusaganisya kuti ali ŵalunda kwapunda ŵane. Nambopetu ndumetume Paulo jwalembile kuti, “Naga mundu akuliganichisya kuti ali jwakusosekwa kwapunda ŵane, nikuti akusagamba kulilambusya.” (Agal. 6:3) Nombenajo Mwenye Solomoni jwasasile mwakupikanika chenene paŵalembile kuti, “Mchanda jwakulaga ni jwalunda juli jwambone kulekangana ni mwenye jwamchekulupe soni jwakuloŵela jwele jwali jwangapikanila upungu wa ŵandu ŵane.”—Jwak. 4:13.

12. Patuŵalasile lilemba lya Agalatiya 2:11-14, ana tukulijiganya chichi pa yaŵatesile Petulo ali apochele chamuko?

12 Aganichisye yaŵatesile Petulo pandaŵi jele Paulo ŵampele chamuko. (Aŵalanje Agalatiya 2:11-14.) Yikakomboleche kuti Petulo atumbile yikaŵe kuti ŵaganichisyaga mnope mwaŵaŵechetele Paulo soni malo gaŵaŵechetele yeleyo. Nambo Petulo ŵaliji jwalunda. Jwalakwe jwakamulichisye masengo chamuko chaŵapochele soni nganamtumbilila Paulo kapena kumsunjila chakulukosi. Mmalo mwakwe, pali papitile ndaŵi jwalakwe ŵamkolasile Paulo kuti ‘mlongo mjakwe jwakunonyeledwa.’—2 Pet. 3:15.

13. Ana tukusosekwa kukumbuchila yindu yapi patukwajamuka ŵane?

13 Nambi wuli naga wawojo akusaka kumjamuka mjawo pa yindu yakulemwecheka yatesile, ana akusosekwa kukumbuchila chichi? Mkanaŵe kumjamuka akusosekwa kuliwusya kuti, ‘Ana ngamba kulitenda kuŵa “jwalunda mnope” kapena jwakulungama?’ (Jwak. 7:16) Mundu jwakusaliwona kuŵa jwakulungama akusatamila kwajelusya ŵane. Jwalakwe ŵangakuya malamusi ga Yehofa nambo akusagamba kukuya nganisyo syakwe soni jwangatendela ŵane chanasa. Naga panyuma pakuliwungunya chenene akuyiwona kuti akusosekwape kumjamuka mjawojo, ajawule akamkamuchisye kupawona pajigonile ngani. Pakumjamuka akamulichisyeje masengo Malemba. Kutenda yeleyi kuchimkamuchisya mjawojo kuyiwona kuti amlemwechesye Yehofa, ngaŵaga wawojo. (Alo. 14:10) Pakumjamuka mjawo ajegamileje lunda lwa Mlungu soni asyasyeje chanasa cha Yesu. (Mis. 3:5; Mat. 12:20) Tukaliŵalila kuti Yehofa chachitutendela yindu pakujigalila mwatukusatendela yindu ni ŵandu ŵane.—Yak. 2:13.

TUKUYEJE YAJIKUSATUSALILA GULU JA YEHOFA

GULU JA YEHOFA

Gulu ja Yehofa jikusatupa mabuku, mafidiyo, soni misongano jele jikusatukamuchisya kuti tukomboleje kukamulichisya masengo yatukusalijiganya m’Maloŵe ga Mlungu. Likuga Lyakulongolela liŵele lili mkuchenga mwatukusatendela masengo getu. (Alole ndime 14)

14. Ana gulu ja Yehofa jikusatupa yindu yapi?

14 Yehofa akutulongolela ku litala lya ku umi wangamala pakamulichisya masengo mbali ja pachilambo chapasi ja gulu jakwe. Guluji jikusakoposya mafidiyo, mabuku soni jikusalinganya misongano jajikusatukamuchisya kuti tugapikanichisyeje Maloŵe ga Mlungu ni kugakuyaga. Abale ŵa mu Likuga Lyakulongolela pakukambilana yampaka atende kuti masengo gakulalichila gajawuleje pasogolo, akusadalila msimu weswela. Nambope atamose yili myoyo, abaleŵa akusalolasoni yaŵasagwileyo kuti amanyilile naga pana papakusosekwa kuchenga. Ligongo chichi jemanjaji akusatenda yeleyi? Akusatenda yeleyi ligongo lyakuti yakutendekwa ya ‘m’chilambochi’ yikuchenga. Myoyo gulu ja Yehofa jikusatenda yindu mwakamulana ni kuchengako.—1 Akoli. 7:31.

15. Ana abale ni alongo ŵane asimene ni yakusawusya yamtuli?

15 Mwangakayichila tukusakuyaga malangiso gakutyochela kwa Mlungu gagakusasala ya kuŵa ni ndamo syambone. Nambo ana tukusatenda wuli naga gulu jetu jichenjile yindu yine yayikwayiye umi wetu. Mwachisyasyo, m’yaka ya pachangakaŵapa yiwoneche kuti pakusosekwa mbiya syejinji kuti tutaŵe Nyumba sya Uchimwene kapena malo gakutendela misongano. Myoyo Likuga Lyakulongolela lyaganisisye yakuti abale ni alongo akamulichisyeje masengo chenene nyumba syasyataŵidwe kalasyo. Yeleyi yitendekasisye kuti mipingo jine ajipwatikanye soni kuti Nyumba sya Uchimwene sine asisumisye. Pasumisye nyumbasi, mbiya syakwe akusasikamulichisya masengo pakutaŵila Nyumba sya Uchimwene sine kumadela kwasikusosechela mnope. Naga wawojo akutama kudela kwele mipingo ŵajipwatikenye soni Nyumba ja Uchimwene ŵajisumisye, ndaŵi sine mpaka yiŵe yakusawusya kuti akamulane ni kuchengaku. Komboleka kuti yeleyi yitendekasisye kuti abale ni alongo ŵane ajendeje lutando lwelewu pakwawula kumisongano. Ŵandu ŵele ŵalipelekaga mnope pakusamalila Nyumba sya Uchimwenesi mpaka adandawule mnope kusiwona sili mkusumisidwa. Jemanjaji mpaka ayiwoneje kuti ŵagambile kwasa ndaŵi soni machili pakusamalila nyumbasi. Nambope tukusitwayamichila mnope jemanjaji ligongo akukamulana ni kuchengaku.

16. Ana kukuya yayili pa Akolose 3:23, 24, mpaka kutukamuchisye chamtuli kuŵa ŵakusangalala?

16 Mpaka tuŵe ŵakusangalala naga tukukumbuchila kuti masengo gatukukamulaga gali ga Yehofa soni kuti jwalakwe ni jwakulongolela gulu jakweji. (Aŵalanje Akolose 3:23, 24.) Pandaŵi jele Mwenye Daudi ŵapelekaga mbiya syakamuchisya pakutaŵa nyumba jakulambilila, ŵapeleche chisyasyo chambone pajwaŵechete kuti, “Une pamo ni ŵandu ŵanguŵa ngakomboleka kwapa wawo kalikose, ligongo yosope yili mtuka wakutyochela kwa wawo. Nipo uwe tupelechesoni yele yayili ya wawo AMBUJE.” (1 Mbi. 29:14) M’wejisoni patukupeleka kwa Yehofa, yikusaŵa kuti tukupeleka yindu yayili yakwe kala. Atamose yili myoyo, Yehofa akusayamichila ndaŵi jetu, machili getu nambosoni yindu yatukusapeleka yakamuchisya kuti masengo gakwe gajendeje chenene.—2 Akoli. 9:7.

AKATYOKA PA LITALA LYAKANGANIKA

17. Ligongo chichi ngakusosekwa kudandawula mnope naga akusosekwa kuchenga yindu yine paumi wawo?

17 Kuti tukatyoka pa litala lyakwawula ku umi wangamala tukusosekwa kukuya yindu yosope yaŵajiganyisye Yesu. (1 Pet. 2:21) Nambo naga akuyiwona kuti akusosekwa kuchenga yindu yine ni yine paumi wawo, ngakusosekwa kudandawula mnope. Kuchenga yindu yine paumi wawo mpaka chiŵe chimanyilo chakuti ali ŵakusachilila kukuya yakusaka Yehofa kuti tutendeje. Akumbuchileje kuti Yehofa akusamanyilila kuti ŵanduwe tuli ŵangali umlama. Myoyo jwalakwe jwangajembecheyaga kuti tumkuyeje Yesu mwangalemwesya chilichose.

18. Ana tukusosekwa kutenda chichi kuti tukayiche chenene paulendo wetu?

18 Kwende wosopewe tuŵicheje nganisyo syetu pa yindu yamsogolo soni kuŵa ŵakusachilila kuchenga kaganisye ketu, ndamo syetu soni mwatukusatendela yindu. (Mis. 4:25; Luk. 9:62) Kwende tuŵeje ŵakulinandiya, tupitilisye kuŵa ŵakusangalala, soni tusachilileje kuchenga. (2 Akoli. 13:11) Naga tukutenda yeleyi, “Mlungu jwachinonyelo ni jwamtendele tachiŵa” ni m’weji soni chachitukamuchisya kuti tukayiche chenene paulendo wetu wakwawula ku umi wangamalawu.

NYIMBO NA. 34 Kwenda Mwakulupichika

^ ndime 5 Ŵane mwa m’weji yikusatulema kuchenga kaganisye ketu, ndamo syetu soni katende ketu ka yindu. Nganiji chijitukamuchisye kulola ligongo lyakwe tukusasosekwa kuchenga yindu yine. Tulolesoni yampaka yitukamuchisye kuti tuŵeje ŵakusangalala patukuchenga yindu yine paumi wetu.

^ ndime 76 KULONDESYA YIWULILI: Jwachinyamata akumsalila m’bale jwachikulile yindu yayimtendechele ligongo lyakuti ŵasagwile yindu mwakulemwecheka. M’bale jwachikulilejo (jwali kumchiji) akupikanila mwakuwusimana mtima kuti alole naga akusosekwa kumkamuchisya.