Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 48

Kindiŋ Ma Sɔla Nyɛ Cho Num Lachi Wo

Kindiŋ Ma Sɔla Nyɛ Cho Num Lachi Wo

“Nyɛ ya landuŋ kɔl le tosaa wo ndu cho ni maa mi faŋa kɔllo bau o nyɛ o nyɛ ya ii tosa paandu, nduyɛ mi kindi kindi le mi sɔla nyɛ cho ya lachi wo.”​—FILIPI. 3:​13.

CHONDII 77 Paŋgeloo o Chieeŋ Manyumndo Niŋ

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ *

1-2. Chɔmndɔ taamaseliiyo a mɛɛ naŋ tual nyɛ dimiŋ o Filipiaŋnda 3:​13 niŋndo kɔɔli yɛ.

YIYAŊNDƆ a taamaseliilaŋ ndaŋ. Ndepilɛnɔ yuuwo cho yiyaŋndo a mɛɛ sɔɔŋ wa paandu ŋ kɛndɛ o yoomu ndɔɔ niŋ yɛ. Mi che bɛɛ o nɔ bahawɛilaŋ suŋ suŋ, kɛ o cho hiouwɔɔ lachi a tosaa nyɛ o tiuba wo le Chɛhowa. (1 Kɔliŋ. 15:​58) Lepaa o lepaa, mbo yiyaŋ a mɛɛ o wa niŋ diompilɛ a wanaa nduaa kaalaa o chieeŋ sɛnɛiyo niŋ yɛ. Ndepilɛnɔ cheleŋ bɛɛ cho yiyaŋndo a mɛɛ chaaŋ ndɔ laalaŋndo pilaŋ ndu paandu tana yɛ. Kɛ mbo kɛɛsiaa le mbo mal ndu haki nduyɛ mbo puɛɛŋ a ndi okɔɔ. (Kolo. 3:​13) Puaapilɛnɔɔ cho yiyaŋndo a biondɔŋnda o tosa paandulaŋ okɔɔ, kɛ mbo kɛɛsiaa le mbo hiou lachi a Chɛhowa piɛiyo o laalaŋndo choo.—Sam 51:​10.

2 Yiyaŋ yɛɛ Kilisiɔŋaa yaa wa haa kpou nɔ yɛ? Mi nda kpou yiyaŋ a nyɛ yɔŋnuŋ nda paandu wo okɔɔ kɛ a hendu kɔllo lechoo le. Ma ‘kindi kindiŋ le ma sɔla nyɛ cho nda lachi wo.’—Nuawɔ Filipiaŋnda 3:​13.

3. Le yɛɛ o cho yɛ suɛi sɔvɛ le miŋ kindiŋ le yiyaŋndo a nyɛ cho naa lachi wo okɔɔ?

3 Le yɛɛ o cho yɛ suɛi sɔvɛ le miŋ ‘kindiŋ le yiyaŋndo a nyɛ cho naa lachi wo’ okɔɔ? Te waŋndo wa pɛ kɔlaŋ mbo nuaŋnuŋ kɔɔli, o nɔla mbo kuɛ sakpo le. O nɛi pilɛ koŋ choo, ŋ tiuba miŋ hiou lachi a Chɛhowa piɛiyo le te ŋ wa pɛ yiyaŋndo a sɔɔŋ yɔŋnuŋ naa paandu woŋ okɔɔ.—Luku 9:​62.

4. Yɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi hei niŋ?

4 O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho yaasiaa a yaŋɔɔlaŋ la yaa okɔɔ. Yaŋɔɔlaŋ ndaŋ la nɔla mi la tosa miŋ handu kɔllo o sɔɔŋ paandoŋ choo. * (1) Yeemɛi nɔɔ le mi yoomu naa miiŋgu maa paandu, (2) suɛi wɔɔŋii waŋndo tosal naa ve kɛsiŋndo o kɔl, nduyɛ (3) yiyaŋndo lɔɔlɔɔ a biondɔŋnda naŋ tosa paandulaŋ okɔɔ. Te ŋ wa pɛ yaasiaa yaŋɔɔle kɛ kɛ, ŋ cho chɔ mɛɛ sawala mandaala Baabuiyo la mala naa miŋ faŋa kɔllo o sɔɔŋ paandoŋ choo yɛ. Okoŋ, miŋ ‘kindi kindi le miŋ sɔla nyɛ cho naa lachi wo.’—Filipi. 3:​13.

YEEMƐI NƆƆ LE MI YOOMU NAA MIIŊGU MAA PAANDU, YAŊƆƆLEŊ HEI CHO NI

Yɛɛ tosa yɛ miŋ faŋa kɔllo o chila naalaŋ choo? (Tofa pɛlta 5, 9, 13) *

5. A yɛɛ okɔɔ Ikilisiaatii 7:​10 cho yɛ naa silaa?

5 Nuawɔ Ikilisiaatii 7:​10. Bolle Baabuileŋ ndeŋ le kɛɛlu naa nyunaa aa: “Vɛ mi sindɔɔ o naŋ te le.” Kanifuule, Mɛlɛka ke naa kɔl kaloo ni le yiyaŋndo o sɔɔŋ choo. Kɛ le dimi aa: “O ve suɛi kɔl kalu mi wana nyuna bɛɛ aa, ‘Vɛ mi sindɔɔ o naŋ mbo hiau waalioo le?’ Ŋ nɔ miŋ tuu mɛɛ yoomu naa wa paandu yɛ a mɛɛ o cho suŋ suŋ yɛ le. Te ŋ tosa lende pɛ, ŋ cho yiyaŋ maa paandu yoomu naa ndoo hiou bɛnda. O Baabui cheleŋ niŋ, naa nda hivi bolle Baabuileŋ ni: “Nyuna kposoŋ naa aa, ‘Le yɛɛ sɔɔŋ muŋ bɛnda yɛ o palɛi paanduei niŋ te?’ Koŋ ve nyuna taasi kposoŋ te.”

Mɛɛ Isɔluɛiya fula Ichipi, biondɔŋ yɛɛ ndaa tosa yɛ? (Tofa pɛl 6)

6. Chɔmndɔ taamaseliiyo le sinaa sabu i cho suɛi wɔɔŋ le waa yiyaŋndo maa ŋ wa bɔɔ paandu yoomoo tueiyɔɔ yeela wo.

6 Le yɛɛ o cho yɛ suɛi wɔɔŋ le waa yiyaŋndo maa ŋ wa bɔɔ paandu yoomoo tueiyɔɔ yeela. Yiyaŋndo hoo tosa miŋ faŋa kɔllo o sɔɔŋ wɔɔŋ yɔŋnuŋ naa paandu woŋ choo. Nduyɛ, ŋ hendu lɛ pɛŋ kɔllo o sɔɔŋ palaŋ wa naa paandu komallo woŋ choo le. Ŋ yaasiaŋndɔ taamasi Isɔluɛiya o sindɔɔ niŋ. Dimioo naa a faŋaŋ Ichipi, haupa ma puɛɛnuŋ a nyɛ kindilaa nda wa niŋndo okɔɔ. O nyɛdiaa kɛndɛ nda wa tueiyɔɔ yeela wo choo kinɛi nda handu kɔllo ni. Ma dimi aa: “Boondii naa ŋ wa Ichipi ve, suu o suu naa ŋ yeema le dioo pɛ, sɔlaa naa ŋ sɔla ni. Nduyɛ fondo naa ŋ sɔla nda ni, naa ŋ pindu le. Nduyɛ ŋ wa vɛlɛ kɔkumbɛilaŋ dioo, a watamilɛilaŋ, a yaawaŋ yɛ yiɔɔŋ, a yaawaŋ nɛyaŋ.” (Nɔm. 11:​5) Kɛ fondo kpeekpei ndaa sɔla nyɔŋ muŋ ni? Sako. O cho fondo le ndaa sɔla nyɔɔŋ muŋ kposoŋ te. A boondii keŋ, a wa o saŋga wɔɔŋ wɔɔŋndo niŋ teleŋ nda wa o chɛleŋ niŋ Ichipi wo. (Ɛsɔ. 1:​13, 14; 3:​6-9) Mi Isɔluɛiya haa keleŋa puɛɛnɔŋ a nyɛ kindilaa nda wa koŋ paandu niŋndo okɔɔ. Ma handu kɔllo o sɔɔŋ kɛndɛŋ wa nda paandu yɔŋnɔŋndo woŋ choo. A hendu lɛ kɔllo kposoŋ o sɔɔŋ kɛndɛŋ Chɛhowa tosal nda woŋ choo le. Mi kaa Isɔluɛiya tosa hoo wo tɛɛmbuu Chɛhowa kɔllo tau.—Nɔm. 11:​10.

7. Yɛɛ mala yɛ ndepilɛnɔ pilɛ le kɔllo faŋaa o sɔɔŋ paandoŋ choo?

7 Vɛɛ naŋ fafaŋ yɛ delɔɔ o yaŋɔɔle waa naa niŋ? Ŋ yaasiaŋndɔ taamasi ndepilɛnɔ pilɛ. Ndepilɛnɔɔ hoo kandu wallo o Bulukiliŋ Bɛtɛɛl a wɔsi 1945. Mɛɛ wɔsilaŋ la hiou tiŋ, mi puaapilɛnɔ wa wallo o Bɛtɛɛl lo chua ndu o nɔɔ niŋ. Nduyɛ, ma tosa wallo o Bɛtɛɛl le wɔsila bɔɔbɔɔ. Kɛ a wɔsi 1976, mi pɔnɔ ndɔ del a naa. Mi ndepilɛnɔɔ hoo dimi maa mɛɛ pɔnɔ ndɔ sina maa o hiŋ le piɔmndo, mbo ke ndu sila kɔl dɛɛniaa. Sila koŋ wa ndu mala le mbo biunuŋ o yɔŋ bɛɛ mi pɔnɔ ndɔ huŋ wu. Mi pɔnɔ ndɔ dimul ndu aa: “Chɛhowa dɔu bɔɔ nɔ naa sala. Wanaa bɔɔbɔɔ nɔla ndalaŋ la cho lende le. I sina maa a cho puɛɛnɔŋ a sɔɔŋ kɛndɛŋ yɔŋnuŋ o nɔ naa niŋndo le. Kɛ handu kɔllo o sɔɔŋ muŋ choo le. Mɛɛ teleŋndo hiau fau, lende ŋ cho wa puɛɛnɔŋndo ni. Tambu kɔl ma hiu mɔnɛi biyɔɔ le. Wa a kɔl kɛndɛ le teleŋ naŋ chua diompilɛ o Chɛhowa piɛiyo niŋndo. Mɛlɛka ke naa kɔl kaloo ni le yiyaŋndo o sɔɔŋ choo.” A yiyaŋ naa maa sila kɛndɔɔ pila le wa hoo le?

8. Vɛɛ ndepilɛnɔ naa sɔla yɛ tɔnɔɔ mɛɛ o faŋa kɔllo o sɔɔŋ paandoŋ choo?

8 Mi ndepilɛnɔ naa hoo duau nyɛ pɔnɔ ndɔ dimul ndu wo o wali niŋ. Mbo lo Chɛhowa piɛiyo o laalaŋndo choo haaa mbo fuuluu wɔsilaŋ 92 malaŋ o wu. Tuupa mbo wu, mbo dimi aa: “Wɔsilaŋ 63 ya tosa o wali lɔɔlɔɔ Mɛlɛkaa niŋ ni. Te I yiyaŋ pɛ a nyɛ ya tosa le Chɛhowa o wɔsilaŋ ndaŋ bɛŋgu wo, I dimi maa I tuei bɔɔ yoomu nuu yeela.” Le yɛɛ o dimi yɛ lende? Mbo dimi aa: “Nyɛ tosa miŋ tuei yoomoo yeela wo cho chaaŋaa naa laalaŋnda chieeŋndo balɔɔ silɔ ni. Ŋ nɔ tiindaŋndo le waa o kpele hɛnɛkiɔɔ niŋ naa ndaa nduyɛ miŋ piɛi Wana Toosiaa naa wo Chɛhowa le fɛɛŋ a fɛɛŋ. Ndupilɛ kpe cho Mɛlɛka tonyaa ni. * Ndepilɛnɔɔ hoo kɛsul naa bɔɔ taamasi kɛndɔɔ le kɔllo handɔɔ o chilaŋ choo.

SUƐI WƆƆŊII WAŊNDO TOSAL NUMNDE KƐSIŊNDO O KƆL, YAŊƆƆLEŊ I CHO NI

9. A mɛɛ Lɛvitikɔɔ 19:​18 dimi yɛ, teleŋ kuɛɛ naŋ cha yɛ ndi ikala le waŋndo malɔɔ haki?

9 Nuawɔ Lɛvitikɔɔ 19:​18. Te o yɔŋ pɛ mi chaaŋ naa laalaŋndo, chaaŋ naa kpɛɛluŋndo, ɔɔ wanayɛi nɛi tosal naa suɛi wɔɔŋnde, miŋ che ndi ikala le ndu malɔɔ haki. Le taamaseliiyo, mi siɔmbulaŋ la bii ndepilɛnɔɔ teleŋ pilɛ mɛɛ chaaŋ ndɔ laalaŋndo dimi maa o chiimbuu kanii nduɛi. Mi ndepilɛnɔ baa ndu hoo viileŋ ndo mɛɛlu ndu nyɔɔlu kɛ o chɛl te. Kanifuule, o wa yiyaŋndo lɔɔlɔɔ a tɔɔ wɔɔŋ o sɔla wo okɔɔ. Kani bɛɛ i waa lende yɔŋnuŋ num niŋ? Naapum i cho tonya maa bahawɛi komal ndepilɛnɔɔ hoo wo komallɔ naa le. Kɛ o wa bɛɛ lende, kɛlɛŋgaa waŋndo tosal naa niŋ isɔɔ miŋ yiyaŋ maa fɛɛŋ bɛɛ ŋ mel ndu haki le.

10. Yɛɛ mala yɛ naa miŋ soliŋ suɛi nɛiyaŋ waŋndo o kɔl?

10 Yɛɛ mala yɛ naa miŋ soliŋ suɛi nɛiyaŋ waŋndo o kɔl? Nyɛ mala naa wo opilɛ cho kɛsiŋndo o kɔl ni maa Chɛhowa cho chɔɔ nyɛ o nyɛ fee. O sina nyɛ o nyɛ cho naa keekoo choo, hali a kafala nda tosal naalaŋ bɛɛ. (Hibu. 4:​13) Mi nyɛiyii nɛi bii ndu te saŋgaa wa naa pɛ choo. (Aisaya 63:​9) Nduyɛ o mɛi lediom maa o cho hunɔɔ faŋa sɔɔŋ palaŋ a kafala nda cho naa tosallo laŋ kpou.—Sɔɔŋ. 21:​3, 4.

11. Te ŋ mal pɛ waŋnda haki, tɔnɔ yɛɛ naŋ sɔla yɛ?

11 Ŋ nɔ vɛlɛ miŋ kɛsiŋ o kɔl maa te ŋ puɛɛŋ pɛ a suɛi wɔɔŋ waŋndo tosal naa ve, mi naapila bɛɛ sɔla tɔnɔɔ tau. Keŋ ndepilɛnɔ nda baa koŋ viileŋ ndo mɛɛlu sina ni. Mɛɛ teleŋ tiŋ hiou, mbo mal ndepilɛnɔ baa ndu viileŋ ndo haki. Mbo sina maa te ŋ mal pɛ waŋnda haki le sɔɔŋ wɔɔŋ nda tosal naa woŋ, Chɛhowa bɛɛ cho naa malɔɔ haki. (Maa. 6:​14) Ndoo sina maa ndepilɛnɔɔ hoo chiee ndu biyɔɔ le nduyɛ, mi nyɛ o tosa hoo wo paaliaŋ ndu tau. Kɛ a koŋ kpou, mbo mal ndu haki. Mɛɛ o tosa hei, mbo sɔla nyaaloo nduyɛ mbo hiau lachi a Chɛhowa piɛiyo a kɔl kɛndɛ.

KƆLLO KƐSIOO O HAKI NAŊ TOSA PAANDU WO CHOO, YAŊƆƆLEŊ I CHO NI

12. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o Chɔŋ Tasoo 3:​19, 20 niŋ?

12 Nuawɔ Chɔŋ Tasoo 3:​19, 20. Naa kpou miŋ tambu lepum kɔl le sɔɔŋ wɔɔŋ naŋ tosa paandu woŋ. Le taamaseliiyo, mi apum tambu kɔl le sɔɔŋ wɔɔŋ nda tosa tuupa ma huŋ o tonyaa niŋndo. Apum yɛ, ma tambu kɔl le biondɔŋnda nda tosa o yiŋɔɔ ndaa kɔɔli wo. Yiyaŋnda waa ndoo la nɔla mi la hiŋ naa o kɔl teleŋ o teleŋ. (Luomaŋ. 3:​23) O cho dimi le naŋ cho maa ŋ nɔ miŋ tosa hakioo kpɛsɛkɛɛ le. Kɛ lepum mɛɛ mɛɛ naŋ kindiŋ, miŋ “tosa biondɔŋndaŋ tau.” (Chemi. 3:​2; Luomaŋ. 7:​21-23) Mi che bɛɛ ŋ niŋ kɔl le yiyaŋndo a sɔɔŋ wɔɔŋ naŋ tosa paandu woŋ te, kɛ o mala naa o nɛilaŋ lapum niŋ. O nɛi kuɛɛ choo? Te ŋ tambu pɛ kɔl le sɔɔŋ wɔɔŋ naŋ tosa paandu woŋ, ŋ nɔla miŋ tosa siŋgaŋndaŋ nduyɛ ŋ miŋgi lɛ biondɔŋ waa lende tosa le.—Hibu. 12:​12, 13.

13. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ wa yiyaŋndo lɔɔlɔɔ o sɔɔŋ wɔɔŋ naŋ tosa paandu woŋ choo le?

13 O baa pilɔɔ choo, te o yɔŋ pɛ miŋ wa yiyaŋndo lɔɔlɔɔ o yɔŋ wɔɔŋ naŋ tosa paandu wo choo, mɛɛ ŋ cho naapila mala le. Le yɛɛ? Kanifuule, ŋ mulul niŋ yɔŋ wɔɔŋ koŋ kɔɔ nduyɛ mi Chɛhowa mal naa haki. (Sam 31:​10; 38:​3, 4) Tofawɔ taamasi ndepilɛnɔ pilɛ le sinaa maa o bɛnda miŋ kɛsi kɔllo o biondɔŋ naŋ tosa paandu wo choo le. O wa a kɔl tambɛiyo lɔɔlɔɔ le yɔŋ wɔɔŋ o tosa paandu wo. Mbo dimi aa: “Mi yiyaŋ maa mɛɛ mɛɛ ya tosa niŋ o wali Chɛhowaa niŋ, fondo fuu ko ya cho saŋgaŋ ni. Kanifuule, I laalaŋ maa Chɛhowa cho lɛ ya hunɔɔ piŋi le.” Naapum mi naa bɔɔbɔɔ yiyaŋ mɛɛ ndepilɛnɔɔ hoo ndoo yiyaŋ yɛ. Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ wa yiyaŋndo lɔɔlɔɔ a sɔɔŋ wɔɔŋ naŋ tosa paandu woŋ okɔɔ le kanifuule, yaŋɔɔleŋ i cho ni. Chɛhowa chii naa niŋ malɔɔ haki nduyɛ o kaala wɔ naa tau. Kɛ te ŋ wa wɔ yiyaŋndo pɛ maa ŋ cho wanaa sɔvɛ le miŋ mal ndu piɛiyo, Setana cho dɔɔnɔŋ nyaale!—Tuuwɔ Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 2:​5-7, 11.

14. Yɛɛ mala yɛ naa le sinaa maa Chɛhowa cho o bɛɛndiaŋ le naa malɔɔ haki?

14 Lepum miŋ nyunaŋ aa, ‘Vɛɛ ya looku yɛ sina kɛsɛ maa Chɛhowa malla haki nduyɛ maa o kaala wɔ ya?’ Te a nyunaŋ pɛ lende, mɛɛ a sina maa Chɛhowa nɔla mbo mal num haki. Mi Bandu Mɛŋgɛlaa pilɛ dimi aa: “Tuupa miŋ huŋ o tonyaa niŋ, kaala wɔɔŋndaŋ lapum laa chii niŋ naa luɛiyɔɔ o koowaŋ niŋ. Lepum, mi kaalaŋ ndaŋ la paaliaŋ ndɔ naa teleŋ o teleŋ nduyɛ mi la tosa miŋ benduŋ. Te keŋ yɔŋnuŋ pɛ, mɛɛ wu ŋdial te. Yiyaŋ naa maa Chɛhowa mel wana le haki ŋ tosa wo le. Setana ndu yeema num ma nɔ yiyaŋ waa lende. Te a tosa pɛ hakioo ma tambu kɔl nduyɛ ma bii numpila tɔɔyaŋ le nyɛ ŋ tosa wo, mɛɛ keŋ chɔm maa Mɛlɛka nɔla mbo mal num haki. Tusiŋ o ndu lo nduyɛ ma hiou lachi a ndu nyɔɔloo o piɛileŋ niŋ le mbo mal num haki. Nyuna ndu le mbo mala num ma nɔ kɔl iyama walaŋndo. Teleŋ o teleŋ chuaambɔɔ sɔla bahawɛiyo pɛ, o finya ndɔ lo o nyaanuŋ a yeelaŋ ni. Lelaŋ, lɔɔlɔɔ ŋ tosa biondɔŋndo pɛ, kɔ o Chɛhowa lo le malaa. Kanifuule, kɛndɛi bɛnduii o nɔ ve nɔla mii nyindu ndu mbo mal num haki.” *

15-16. Tɔnɔ yɛɛ waŋnda apum sɔla yɛ niŋ mɛɛ nda yiyaŋ maa Chɛhowa cho o bɛɛndiaŋ le nda malɔɔ haki?

15 Wanaa Chɛhowaa a bɔɔbɔɔ sɔla niŋ kɔl dɛɛniaa mɛɛ nda sina maa Chɛhowa cho o bɛɛndiaŋ le nda malɔɔ haki. Le taamaseliiyo, o wɔsila hiou laŋ bɛŋgu, mi suɛi yɔŋnaŋ ndepilɛnɔ pum mala puaapilɛnɔ pilɛ tau. Naa puaapilɛnɔɔ hoo saaluŋ suɛi yɔŋnaŋnde hei wa cho o suɛi lebolle hei bɛŋgu ni, “Baabuiyo Siŋga Yoomulaŋ.” O wa ikala le mi ndepilɛnɔɔ hoo ndoo laalaŋ maa Chɛhowa mal ndu haki nduyɛ maa o kaala wɔ ndu. Kanifuule, o tosa bɔɔ sɔɔŋ wɔɔŋndoŋ paandu. Mi che bɛɛ ndoo yiŋ niŋ, kɛ yiyaŋndo hoo wa wɔ ndu paaliaŋndo le wɔsiŋ bɔɔbɔɔ. Kɛ mɛɛ o yiyaŋ a sala baŋaa Chiisu wo okɔɔ, mbo laalaŋ kɛsɛ maa Chɛhowa kaala ndu. *

16 Vɛɛ suɛi yɔŋnaŋnde hei mala yɛ puaapilɛnɔɔ hoo? Mbo dimi aa: “Teleŋ ya wa o pɔmbɔ wo, fotueila tumfondolaŋ yaa tofa ni. Mi chɔulaba kalaŋ le kaa hoo malɔɔ. Kɛ, I laŋga luei vɛlɛ balaŋ leniŋ. I kuɛ niŋ o bɛnduaa kundaa lo le ma mala ya nduyɛ mi wa vɛlɛ dialuŋ niŋ vilɛiyoŋ chɔulabaa. Mi bɛnduaa dimulla maa Mɛlɛka kaala ya nduyɛ maa o cho ya malɔɔ haki. Kɛ a koŋ kpou, lepum mi yiyaŋ maa wana fondoo fuu ya cho ni nduyɛ maa Chɛhowa kaala ya le. Suɛi yɔŋnaŋ ndepilɛnɔɔ hoo mala ya bɔɔ. I mala ya le sinaa maa te I yiyaŋ pɛ maa Mɛlɛka mellɔ ya haki le, mɛɛ dimioo ya cho koŋ mi maa sala baŋaa Po ndɔɔ cho letuu le ya le. I kelu niŋ pɛŋ peele suɛi yɔŋnaŋ ndepilɛnɔɔ hoo cho leŋ mi kɛsi. Teleŋ o teleŋ yiyaŋ wɔɔŋndo hiŋ ya pɛ o kɔl, mi veelu diomndaŋ leniŋ nduyɛ mi yiyaŋ lechoo.”

17. Yɛɛ mala yɛ Pɔɔl mbo faŋa kɔllo o sɔɔŋ wɔɔŋ o tosa paandu woŋ choo?

17 Mi sɔɔŋ yɔŋnaŋ waa naa loonuŋ naa a taamasi Pɔɔl, wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo okɔɔ. Tuupa mbo simnuŋ Kilisiɔŋnɔɔ, mbo tosa sɔɔŋ wɔɔŋndoŋ ŋ hɔbɛi. Mi Pɔɔl ndoo yiyaŋ a sɔɔŋ o tosa paandu woŋ, kɛ o kɛsi kɔllo o muŋ choo le. (1 Timo. 1:​12-15) Mbo cha sala baŋaa Chiisu wo maa le ndu kpeekpei o cho ni. (Kalee. 2:​20) Le hei, ndoo yiyaŋ ndɛ lɔɔlɔɔ o sɔɔŋ wɔɔŋ o tosa paandu woŋ choo le. Mɛɛ o siŋgaŋ, mbo duau niko kɔllo le tosaa tau o wali Chɛhowaa niŋ.

KƐSI KƆLLO O CHIEEŊ SƐNƐIYO CHOO

Maa ŋ kɛɛsiaŋ le kɔllo handɔɔ o chilaŋ choo (Tofa pɛlta 18-19) *

18. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o buŋgɛi hei niŋ?

18 Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o yaŋɔɔla naŋ yaasiaa laŋ ndaŋ niŋ? (1) Mɛlɛka ke naa kɔl kaloo ni le yiyaŋndo o sɔɔŋ choo. Kɛ o yɔŋ bɛɛ aa yoomu naa wa o kɛndɛ o paandoo niŋ, sɔɔŋ kɛndɛŋ cho hunɔɔ wa o chieeŋ sɛnɛiyo niŋndoŋ cho hiouwɔɔ poloŋ. (2) Mi waŋnda pilaŋ naa lepum tana. Kɛ te ŋ mal nda haki pɛ, ŋ tiuba miŋ hiou lachi a Chɛhowa piɛiyo a nyaale. (3) Te ŋ wa pɛ yiyaŋndo lɔɔlɔɔ o sɔɔŋ wɔɔŋ naŋ tosa paandu woŋ choo, koŋ tosa ŋ ve lɛ a nyaale o Chɛhowa piɛiyo niŋ te. Maa Pɔɔl, ŋ nɔ miŋ laalaŋ kɛsɛ maa Chɛhowa chii naa malɔɔ haki.

19. Vɛɛ naŋ looku yɛ sina maa o chieeŋ sɛnɛiyo niŋ, ŋ yiyaŋ ndɛ niŋ a sɔɔŋ paandoŋ okɔɔ miŋ tambu kɔl te?

19 Naa kpou nɔ tiindaŋndo le hunɔɔ waa achal lefafɛɛŋ. Te ŋ huŋ wa pɛ o chieeŋ sɛnɛi Mɛlɛkaa niŋ, ŋ yiyaŋ ndɛ niŋ a sɔɔŋ paandoŋ miŋ tambu kɔl te. Baabuiyo dimi pɛŋ aa: “Sɔɔŋ yɔŋnuŋ o paandoo niŋ ndoŋ kinɛi, waŋnda cho hunɔɔ puɛɛnɔŋ a muŋ okɔɔ.” (Aisaya 65:​17) Yiyaŋndɔ a mɛɛ keŋ wa niŋ yɛ. Naa pum nda yuuwa niŋ o wali Chɛhowaa niŋ. Kɛ o chieeŋ sɛnɛiyo niŋ, ŋ cho vɛlɛ miiŋgu feleŋguaa. (Choobu 33:​25) Lelaŋ, maa ŋ kɛɛsiaŋ le miŋ faŋa kɔllo o sɔɔŋ yɔŋnuŋ naa paandu woŋ choo. Okoŋ, miŋ kɛsi kɔllo o chieeŋ sɛnɛiyo choo nduyɛ miŋ tosa nyɛ o nyɛ naŋ tiuba le waa loŋ!

CHONDII 142 Ŋ Faŋaŋ o Tiindaŋ Naa Choo Le

^ pɛl. 5 I cho suɛi wɔɔŋ le yiyaŋndo a nyɛ yɔŋnuŋ naa paandu wo le. Kɛ te ŋ hiu pɛ kɔllo handɔɔ lechoo, koŋ tosa miŋ faŋa kɔllo o nyɛ naŋ cho tosaa suŋ suŋ le Chɛhowa wo choo. Nduyɛ, miŋ puɛɛnuŋ a sɔɔŋ kɛndɛŋ o dimi le tosaa o chilaŋ niŋndoŋ. Ŋ cho yaasiaa a yaŋɔɔlaŋ la yaa okɔɔ o buŋgɛi hei niŋ. Yaŋɔɔlaŋ ndaŋ la nɔla mi la tosa miŋ hiu kɔllo handɔɔ o sɔɔŋ paandoŋ choo. Ŋ cho chɔ mɛɛ sawala mandaala Baabuiyo a taamaseliila puaapiliaa a ndepiliaa mala naa ŋ del o yaŋɔɔlaŋ ndaŋ niŋ te yɛ.

^ pɛl. 4 TƐƐSIAA LE DIOMNDO: Kɔllo handɔɔ o sɔɔŋ paandoŋ choo cho ni, yiyaŋndo lɔɔlɔɔ a mɛɛ yoomu naa wa paandu yɛ okɔɔ. Nduyɛ miŋ wa suɛi teleŋ o teleŋ a mɛɛ naŋ wa ndu tueiyɔɔ yeela yɛ. Ɔɔ, miŋ yiyaŋ maa sɔɔŋ muŋ bɛnda teleŋ koŋ mbo hiau suŋ suŋ.

^ pɛl. 8 Tofa Bandu Mɛŋgɛlaa Suɛɛsɔɔ 1, 2004, pei 23-29.

^ pɛl. 14 Tofa Bandu Mɛŋgɛlaa Doŋdoŋndo 15, 1954, peele 123.

^ pɛl. 15 Tofa Bandu Mɛŋgɛlaa, Naandɔɔ 1, 2011, pei 20-21.

^ pɛl. 59 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Te ŋ wa pɛ Chɛhowa piɛiyo miŋ wa yiyaŋndo le mi yoomu naa miiŋgu maa paandu, miŋ kɛsiŋ suɛi wɔɔŋii waŋndo tosal naa ve o kɔl ɔɔ miŋ wa yiyaŋndo lɔɔlɔɔ o sɔɔŋ wɔɔŋ naŋ tosa paandu woŋ choo, mɛɛ i cho ko maa ŋ yeema kɔlaŋ chuaa o nɛi yoomoo choo miŋ saa wolɔɔla lusulɛilaŋ le nanɔɔ.

^ pɛl. 66 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Te ŋ soliŋ pɛ yiyaŋnda wɔɔŋndaŋ ndaŋ o kɔl, ŋ cho yɔŋnɔŋ fefele, miŋ wa a nyaale, nduyɛ miŋ miiŋgu yoomuaŋ sɔla. Koŋ tosa miŋ kuɛ niko sakpo o nɛi yoomoo choo.