1-2. Uzye tungakonka wuli ukusunda kuno kwawa pa Imilumbe 4:25? Landani pa vya kulolelako.

Yelenganyani pa vya kulolelako vitatu vino vyakonkapo. E nkazi uwa cikoloci akwelenganya pe vino uwumi walinji pano acili amukazyana. Lelo nanti aca kuti ivintu vyapiluka mu wumi wakwe watwalilila ukuwombela e Yehova ukufika pano pangapelela maka yakwe. (1 Kor. 15:58) Cila wanda akakwelenganya ukuti aliponga nu lupwa lwakwe ni viwuza mu nsi mpya. E nkazi winji akwizuka vino e nkazi muwuye wamupunuzizye mwi wungwe lelo akwelezya na maka yakwe ukwiwililako pe vino wamuluvinye. (Kolo. 3:13) Umwanawitu akwizuka iviluwo vino wacisile ku nsizi lelo akwelezya na maka ya kwe yonsinye ukuwa uwacisinka kwe Yehova.​—Amalu. 51:10.

² Amuvyani vino wa-a awina Klistu watatu wakolinemo? Wonsinye wakwizuka vino vyawaciticizile mu wumi, lelo wakuwika vye amano pe vino vingalenga watwalilile ukuwombela Yehova. Akuli kuti, wakulolecesyavye pe vino Yehova watulaya.​—Wazyani Imilumbe 4:25.

3. Amulandu ci wuno tuzipizile ‘twalolecesya vye ku nkolelo?’

³ Amulandu ci wuno cacindamila ‘ukulolecesya vye ku nkolelo?’ Wulyanye vino umuntu wino akusamala angaya mu mpanga nga ca kuti akulolecesya ku nsizi avino na sweswe tungapotwa ukuwombela e Yehova nga ca kuti tukuwika sana amano kwe vino vyatuciticizilepo ku nsizi.​—Luka 9:62.

4. Avyani vino twandi tulandepo mwe co-o icipande?

⁴ Mwe co-o icipande twandi tulande pa vintu vitatu vino vingalenga twawika sana amano ku vya ku nsizi. * Akuli kuti: (1) ukulucila vino ivintu vyalinji ku nsizi, (2) ukupita ni cikonko, na  (3) ukutwalilila ukuyipa imilandu. Pano tukusambilila pe conga na conga twandi tulole vino ivisinka vya mu Baibolo vingatwavwa “ukwiwilila ivya ku nsizi,” nu kuwika amano “ku vintu vino vili ku nkolelo.”​—Flpi. 3:13.

5. Uzye Ekawizya 7:10 ikatusoka ukukanacita cani?

⁵ Wazyani Ekawizya 7:10. Lyo-o iwaliko lisilanda ukuti cawipa ukuti: “Ivintu vyazifile kali” Amuno ukwizuka ivizima vino vyatuciticilapo mu wumi, aca wila cino Yehova watupa. Lelo likati: ‘Cisi acizima ukulanda ukuti, ‘Nga muno cani cino kali ivintu vyalinji icete ukucila impindi yo-o?’’ Cino iwaliko likalandapo aca kuti, tutazipizile ukutalika ukulinganya vino ivintu vili pe yo-o imipindi kwe vino vyalinji ku nsizi. Nu kutalika ukulola ukuti ivintu vyatuwipila sana pe yo-o impindi ukucila kali. E Baibolo yinji pe lyo iwaliko ikalanda ukuti: “Utakati, ‘Acani cino amanda makali yazipizile ukucila amanda ya-a? Amuno asa cintu ca mano ukuwuzya wo-o.”

6. Awuwipe ci wuno wawa mu kwelenganya ukuti kali ivintu vyazifile ukucila impindi yo-o? Landani pa cakulolelako.

⁶ Awuwipe ci wuno wawa mu kwelenganya ukuti kali ivintu vyazifile ukucila impindi yo-o? Amuno cingalenga twalola ngati tusitela tuculepo. Wonye wo-o avino calinji ku wina Israeli. Walile wafuma vye mu Egypt, wiwilizile uwucuzi wonsinye pano walinji awazya. Watalisile vye ukwizuka ivya kulya ivizima vino wayitopwanga ukulya. Ica kuti watalisile ukulanda ukuti: “Twalucila inswi zino twalyanga mu Egypt zino tutakalanga na kantu kamwi, ivimimbi, imyungu, inkoko, na wahanyenze nu hanyenze mukalipe!” (Impe. 11:5) Nomba uzye mwelimonye walyanga vye ivya kulya “ukusowa ukukala”? Awe walipilanga. Wawacuzyanga nkaninye pano walinji awazya mu Egypt. (Ukuf. 1:13, 14; 3:6-9) Lelo weni wiwilizile vyonsinye vyo-o nu kutalika ukwizuka “ivintu ivizima ivya kali” vino waitopwanga. Ica kuti walesile nu kulola ivizima vino e Yehova wawacitizile. E Yehova atakunzile pe vino wacitannga.​—Impe. 11:10.

7. Acani cino cavwizye e nkazi ukuleka ukuwika vye amano pe vino uwumi wakwe walinji ku nsizi?

 ⁷ Uzye tungacita wuli pa kuti tutati twafuluka vino ivintu vyalinji ku nsizi? Lekani tulandeko pe nkazi wumwi wino watalisile ukuwombela pa musambo wa ku Brooklyn mu 1945. Mu kupita kwa mpindi wizile atwalwa ku mwanawitu wa palyanye pa musambo, swinya wawombezile ponga pa myaka imivule. Lelo mu 1976 e wakwakwe wizile atalika ukulwala. E nkazi watili e wakwakwe walilile wamanya ukuti wawa mu pipi nu kufwa, wamunenile amazwi amazima yano yalinji nu kumwavwa nga wasyala we mukamfwilwa. E wakwakwe wamunenile ukuti: “Twalinji ni nsansa nkaninye mwi twala litu zino awavule wasiwa nazyo.” Wamunenile nu kuti: “Manyile ukuti utalitela uyiwilile ivizima vino twawombelanga ponga, lelo utati uwawika sana amano ku vikali. Nsuwizile ukuti mukupita kwa mpindi ulileka ukusakamikwa. Acino utati uwasakamikwa nanti ukufupulwa nkani. Lyonsinye uwasecelela nga wizuka pe vino twawombezile e Yehova ponga. Amuno ukwizuka ivya ku nsizi aca wila cino Leza watupa.” Ala ko-o kwalinji akupanda amano ukuzima nkaninye!

8. Avizima ci vino e nkazi wazanile mu kukonka vino e wakwakwe wasile amunena?

⁸ We-e nkazi wakonsile vino e wakwakwe wamuwuzizye. Swinya watwalilizile ukuwombela e Yehova mu wucisinka mpaka pano wafwile lyo ali ni myaka 92. Pano atani afwe walanzile ukuti: “Imyaka yonsinye 63 yino nawombela Yehova mu mulimo wa mpindi zyonsi, nawa sana ni nsansa.” Acani calenga? Walanzile ukuti: “Cino cikalenga twawa ni nsansa akuwombela ponga na wanawitu na wankazi wano watukunda. Cinji aca kuti twawa ni suwilo lya kwikala umuyayaya mu paradaise muno tulitwalilila ukuwombela e Kelewula witu e Yehova ku ciyayaya ponga na wanawitu.” * Tungasambilila ivivule kwe we-e e nkazi wino wawisile vye aminso yakwe pe vino Yehova watulaya.

9. Ukulingana ne Levitikasi 19:18, ampindi ci yino cingatuwomela sana ukutetela wino atuluvinye?

⁹ Wazyani Levitikasi 19:18. Ilivule cisipepuka ukutetela umwi nga watuluvyanya maka maka umwanawitu, e lupwa nanti e ciwuza witu. Ku cakulolelako, e nkazi wumwi wayivwile uwuwi nkaninye pano e nkazi muwuye wamuwipizizye ukuti amwiwizile indalama. Mu kupita kwa mpindi walile pano walanzyanya, e nkazi wino wamuwipizizye watwalilizile ukuyivwa uwuwi pe vino vyacitisile. Uzye na mwemwe mukatela amuyivwapo ndi vino we-e e nkazi wayivwile? Kweni, pamwi mwemwe watamiwipizizye ndi vino calinji kwe we-e nkazi. Nomba uzye wakatela awamiluvyanyapo ica kuti amutalika nu kwelenganya ukuti mutanga mutetele wino wamiluvyanya?

10. Acani cino cingatwavwa nga ca kuti wumwi watuluvyanya?

¹⁰ Acani cino cingatwavwa nga ca kuti wumwi watuluvyanya? Tuzipizile ukwizuka ukuti e Yehova akalola vyonsinye. Wamanya vyonsinye vino tukapitamo ukuwikako na pano watufyenganye. (Hebe. 4:13) Akakwivwa uwuwi nkaninye nga tukucula. (Ayize. 63:9) Swinya walaya nu kuti alifumyapo ulufyengo ni viwipe vyonsinye vino tukapitamo.​—Ukuwu. 21:3, 4.

11. Avizima ci vino vikafumamo nga ca kuti twaleka ukuyivwa uwuwi pe vino watuluvyanya?

¹¹ Tuzipizile nu kwizuka ukuti nga tukutetela wano wakutuluvyanya, ivintu vikatuzipila. Wonye wo-o avino calinji na kwe nkazi wino tetulanzilepo. Mu kupita kwa mpindi wizile atetela e nkazi wino wamuwipizizye swinya walesile ukuyivwa uwuwi. Wizile ayizuka ukuti nga tukutetela wanji apano e Yehova angatutetela. (Mat. 6:14) Wamanyile ukuti e nkazi muwuye waluvinye, lelo wasozilepo ukumutetela. Cino cafumilemo aca kuti wizile awa sana ni nsansa swinya wawisile amano ku kuwombela e Yehova.

12. Avyani vino tukasambililako pi waliko lye 1 Yohani 3:19, 20?

¹² Wazyani 1 Yohani 3:19, 20. Swensinye impindi zimwi tukayipa imilandu. Ku cakulolelako, wamwi wakayipa imilandu pa viwipe vino wacisile pano watani wize mwi wungwe lya kwe Leza. Ne wanji wakayipa imilandu pe vino wacisile pa nsizi ya kubatizwa. (Roma. 3:23) Swensinye tukalonda ukucita icilungamane, lelo “tukaipunula impindi nvule.” (Jemu. 3:2; Roma. 7:21-23) Kweni nanti aca kuti ukuyipa imilandu kutazipa, impindi zimwi kungatwavwa. Acani cino twalandila wo-o? Amuno manda yamwi kungalenga tutanyocezyapo ukucita iviwipe vino twacisile ku nsizi.​—Hebe. 12:12, 13.

13. Amulandu ci wuno tutazipizile ukutwalilila ukuyipa imilandu?

¹³ Lelo impindi zimwi tungatwalilila ukuyipa sana imilandu na pansizi ya kulapilanye. Tungalola ngati e Yehova atatutetela pe vino twacisile. Ukuyipa imilandu mu nzila ya musango wo-o kutazipa. (Amalu. 31:10; 38:3, 4) Acani cino twalandila wo-o? Teyelenganyani pa cakulolelako ca kwe nkazi wumwi wino watwalilizile ukuyipa imilandu pe vino wacitanga ku nsizi. Watili: “Natalisile ukuilola ukuti nkaisumbila vye impindi ukuwombesya mu mulimo wa kwe Yehova amuno nu kupusuka ntalipusuka.” Swe wavule avino tukayivwa ndi vino wenye we-e e nkazi. Acino tutazipizile ukutwalilila ukuyipa imilandu pe vino twaluvinye ku nsizi. Amuno nga twaleka ukuwombela Yehova pamulandu wakulola ngati atatutetela, e Satana akakunda nkaninye!​—Linganyaniko 2 Wakorinte 2:5-7, 11.

14. Uzye tungamanya wuli ukuti e Yehova akalonda ukututetela?

¹⁴ Mpindi zimwi tungakwelenganya ukuti, ‘Uzye ningamanya wuli ukuti e Yehova wantetela?’ Nga vino mukakwelenganya, lyo e Yehova  angamitetela. Ulupungu lwa kwe Malonda lumwi ku nsizi lwalanzile ukuti: “Mungazana ukuti mukunyocezyapo iviluwo ivili vyonganye vino mwacitanga pano mutani mwize mwi wungwe lya kwe Leza, lelo. . . . Mutazipizile ukunenuka, nanti ukutalika ukulola ukuti mwacita uluwembu luno Yehova atanga amitetele. Amuno wo-o avino e Satana akalonda ukuti twakwelenganya. Pa mulandu wa kuti mukayivwa uwuwi pe vino mwacisile, cikalanjizya vye ukuti mwawa nu mwezo uwuzima swinya e Yehova angamitetela. Acino muzipizile ukuicefya nu kutwalilila ukupepa kwe Yehova ukuti amitetele nu kumipa e kampingu umusanguluke. Swinya lyonsinye nga mwawa ni ntazi mwasamalila kwe weliwe wulyanye vino umwana umutici akasamalila ku mukwasi wakwe nga wakwata intazi. Mwakwizuka ukuti, asa mulandu ni ciluwo cino mungaluvyanya e Yehova angamitetela, amuno wawa ni cikuku nkaninye.” *

15-16. Uzye wamwi wakaivwa wuli nga wamanya ukuti e Yehova acili wawawikako amano?

¹⁵ Awantu wa kwe Yehova awavule wawomelezwa nkaninye pa nsizi ya kumanya ukuti e Yehova acili akawapenda. Ku cakulolelako, umwanawitu wumwi ku nsizi wawomelezizwe nkaninye pa nsizi ya kuwazya ilyasi limwi pa luwali lwa kuti “E Baibolo Ikacinja Awantu.” Mwe co-o icipande mwalinji e nkazi wino walolanga ngati e Yehova atamukunda pa mulandu ni viluwo vino wacitanga pano atani abatizwe. Swinya we-e e nkazi watwalilizile ukuyipa imilandu pa myaka imivule na pa nsizi ya kubatizwanye. Lelo pano watalisile ukwelenganya sana pa nzuwi ya kwe Yesu wizile amanya ukuti e Yehova wamukunda nkaninye. *

¹⁶ Uzye lyo-o ilyasi lyavwizye wuli we-e umwanawitu? Walenvile ukuti: “Pano nalinji ne mutici nakunzile nkaninye ukutamba ivya misiku swinya cambomezile ukuleka. Lelo kwalinji impindi yimwi yino nizile inyocezyapo ukutamba. Acino nizile imbuzyako waeluda ukuti wanjavwe. Na cino cafumilemo aca kuti nizile incinvya yo-o intazi. Waeluda walenzile imanye ukuti e Leza wankunda swinya wawa nu luse. Lelo nanti ciwe wo-o, impindi zimwi nkayivwa  ngati e Yehova atankunda swinya atambikako amano. Nomba lyo-o ilyasi [lya kwe we-e nkazi] lyanjavwa nkaninye. Pe yo-o impindi nkalola ukuti nga natalika ukulola ngati e Leza atantetela, lyo nkusula ukuti inzuwi ya mwana wakwe itawa na maka pe nene. Nasunga co-o icipande swinya lyonsinye nga natalika ukulola ngati e Yehova atambikako amano nkawazya nu kwelenganyapo sana.”

17. Uzye e Paulo wacisile wuli pa kuti atayipa sana imilandu?

¹⁷ Ivya kulolelako ivya musango wo-o, vikatwizusya umutumwa Paulo. Pano atani awe amwina Klistu wacisile iviwipe ivivule nkaninye. Wizukanga iviluwo vyakwe, lelo ataviwikangako sana mano. (1 Tim. 1:12-15) Wamanyile ukuti Leza angamutetela, swinya walolanga nu kuti inzuwi ya kwe Yesu yalinji aca wila cino Leza wamupile. (Gal. 2:20) Co-o calenzile ukuti aleke ukuyipa imilandu nu kutwalilila vye ukuwika amano pa kuwombela Yehova.

18. Avyani vino twasambilila mwe co-o icipande?

¹⁸ Avyani vino twasambilila ukufika pa-a? (1) Ukwelenganya pa vizima vino vyatuciticila aca wila cino Yehova watupa; lelo nanti aca kuti uwumi witu wazifile wuli ku nsizi wutalitela wize wulingane na wuno tuliwa nawo mu nsi mpya. (2) Wanji wangatuluvyanya, lelo nga twawatetela tulitwalilila ukuwika vye amano pa kuwombela Yehova. (3) Ukutwalilila ukuyipa imilandu kungalenga tuleke ukuwombela Yehova ni nsansa. Acino lekani tutwalilile ukukolanya Paulo wino wasuwizile ukuti e Yehova wamutetezile.

19. Acani cino calenga tusinincizye ukuti mu nsi mpya tutaliwayivwa uwuwi pe vino vikutuciticila?

¹⁹ Swensinye twawa nu longo lwa kwikala umuyaya. Pano tuliwa mu nsi mpya, tutalitela twelenganyepo icili consinye pe vino vikalenga twayivwa wuwi. E Baibolo yalaya ukuti: “Vino vyaponile kali viliyiwililwa.” (Ayize. 65:17) Teyelenganyani vino cilizipa! Swensinye swe wano twakotela mwi wungwe lya kwe Yehova, mu nsi mpya tulinyocela ku wutici naswinya. (Job 33:25) Acino lekani twakwelezya na maka yitu ukukanayelenganya sana pa vikali lelo tutwalilile ukuwika amano pe vino e Yehova watulaya.