1-2. Hi nga swi kombisa njhani leswaku ha xi yingisa xitsundzuxo lexi nga eka Swivuriso 4:25? Vula xikombiso.

 EHLEKETA hi swiyimo leswi landzelaka. Makwerhu wa xisati loyi a kuleke u tsundzuka mikarhi yo tsakisa leyi a tshameke a tiphina hayona. Hambileswi ti dyaka ti ya emagoveni, wa ha chivirika entirhweni wa Yehovha. (1 Kor. 15:58) Siku ni siku u tivona a ri emisaveni leyintshwa a ri karhi a tiphina hi vutomi ni maxaka yakwe. Makwerhu un’wana wa xisati u tsundzuka leswaku u tshame a khunguvanyisiwa hi makwerhu un’wana kambe u n’wi rivalerile. (Kol. 3:13) Makwerhu un’wana u tsundzuka leswaku u tshame a endla swihoxo kambe sweswi u tiyimisele ku tshama a tshembekile.—Ps. 51:10.

² I yini leswi vamakwerhu lava havanharhu va fanaka hi swona? Hinkwavo va tsundzuka leswi tshameke swi va humelela khale kambe a va tshameli ku ehleketa hi swona. Kurinasweswo, va ehleketa hi vumundzuku.—Hlaya Swivuriso 4:25.

3. Hikwalahokayini hi fanele hi ehleketa hi vumundzuku?

³ Hikwalahokayini swi ri swa nkoka ku ehleketa hi vumundzuku? Tanihi leswi munhu loyi a fambaka a langute endzhaku, a nga ta ka a nga swi koti ku famba kahle, na hina a hi nge swi koti ku ya emahlweni hi tirhela Yehovha loko hi tshamela ku tsundzuka swilo swa khale.—Luka 9:62.

4. Hi ta bula hi yini eka nhlokomhaka leyi?

⁴ Hi ta bula hi mitlhamu yinharhu leyi nga endlaka leswaku hi tshamela ku tsundzuka swilo swa khale. * Mitlhamu ya kona hi leyi: (1) Ku tsundzuka mikarhi yo tsakisa, (2) xikhomela, (3) ku titwa nandzu ku tlula mpimo. Hi ta vona ndlela leyi Bibele yi nga hi pfunaka hayona leswaku hi tshika ku tsundzuka “swilo swa le ndzhaku” kutani hi ehleketa hi “swilo leswi nga emahlweni.”—Filp. 3:13.

5. Eklesiasta 7:10, yi hi lemukisa hi ntlhamu wihi?

⁵ Hlaya Eklesiasta 7:10. Ndzimana leyi a yi vuli swona leswaku swi hoxile ku vutisa u ku: “Hikwalahokayini mikarhi ya khale a yi antswa?” Ku tsundzuka mikarhi ya khale yo tsakisa i nyiko leyi humaka eka Yehovha. Kambe, ndzimana leyi yi ri: “U nga vuli u ku, ‘Hikwalahokayini mikarhi ya khale a yi antswa ku tlula ya sweswi?’” Lexi nga biha, i ku pimanisa nkarhi wa khale ni wa sweswi kutani hi gimeta hi ku vula leswaku khale a ku tsakisa ku tlula sweswi. Bibele yin’wana yi veka ndzimana leyi hi ndlela leyi: “U nga tshuki u ku, ‘Hikwalahokayini masiku ya khale a ma sasekile ku tlula masiku ya namuntlha xana?’ Hikuva loko u vutisa mhaka leyi, a hi vutlhari.”

6. Hikwalahokayini ku nga ri vutlhari ku ehleketa leswaku vutomi a byi tsakisa khale? Vula xikombiso.

⁶ Hikwalahokayini ku nga ri vutlhari ku ehleketa leswaku vutomi a byi tsakisa khale? Ku tshamela ku tsundzuka swilo swa khale swi nga endla leswaku hi tsundzuka mikarhi yo tsakisa ntsena. Kumbe swi nga endla hi swi ba hi makatla swilo swo biha leswi tshameke swi hi humelela. Hi xikombiso, ehleketa hi Vaisrayele va khale. Endzhaku ka loko va hume eEgipta, hi ku hatlisa va rivale ndlela yo biha leyi a va khomiwe hayona. Va tsundzuke switshongo leswi a va swi dya. Va te: “Hi tsundzuka tihlampfi leti a hi ti dya mahala eEgipta, marhakarhaka, makhalavatla, tinyala ni swinyalana!” (Tinhl. 11:5) Xana a va swi dya mahala swakudya sweswo? Doo! A va swi dya va ri karhi va cina gija; a va ri mahlonga naswona a va xanisiwa swinene eEgipta. (Eks. 1:13, 14; 3:6-9) Kambe hi ku hatlisa va rivale maxangu wolawo kutani va tsundzuka swilo swa khale. A va tsundzuka mikarhi ya khale yo tsakisa ematshan’weni yo ehleketa hi swilo leswinene leswi Yehovha a ha ku va endlela swona. Mhaka yoleyo a yi n’wi tsakisanga nikatsongo Yehovha.—Tinhl. 11:10.

7. I yini lexi pfuneke makwerhu un’wana leswaku a papalata ku phasiwa hi ntlhamu wa ku tsundzuka mikarhi ya khale yo tsakisa?

⁷ Hi nga swi papalata njhani ku phasiwa hi ntlhamu wa ku tsundzuka mikarhi ya khale yo  tsakisa? Ehleketa hi makwerhu un’wana loyi a sunguleke ku tirha eBethele ya le Brooklyn hi 1945. Hi ku famba ka nkarhi, u tekiwe hi makwerhu loyi na yena a a tirha eBethele naswona va tirhe kona swin’we malembe yo tala. Kambe hi 1976, nuna wakwe u sungule ku vabya swinene. U vule leswaku loko nuna wakwe a vabyela ku fa, u n’wi nyike xitsundzuxo lexi a xi ta n’wi pfuna loko se a ri noni. U n’wi byele leswi: “Swilo hinkwaswo a swi famba kahle evukatini bya hina. A hi vangani lava tiphineke ku fana na hina.” U tlhele a n’wi tsundzuxa a ku: “Hambileswi u nga ta ka u nga yi rivali mikarhi yo tsakisa leyi hi tiphineke hayona kambe u nga tshameli ku ehleketa hayona. U ta hlakarhela hi ku famba ka nkarhi. U nga tshameli ku tivona nandzu ni ku tiputa vusiwana. Tsaka hileswi hi tiphineke swin’we entirhweni wa Yehovha ni hi mikateko leyi hi yi kumeke. . . . Ku tsundzuka mikarhi yo tsakisa i nyiko leyi humaka eka Yehovha.” Mayana xitsundzuxo lexinene swonghasi!

8. Makwerhu loyi wa xisati u vuyeriwe njhani hi ku nga tshameli ku ehleketa hi swilo swa khale?

⁸ Makwerhu loyi wa xisati u xi yingisile xitsundzuxo lexi nuna wakwe a n’wi nyikeke xona. U tirhele Yehovha hi ku tshembeka ku fikela loko a lova a ri ni malembe ya 92. Eka malembe ma nga ri mangani a nga si lova, u te: “Loko ndzi tsundzuka malembe yo tlula 63 lawa ndzi ma heteke ndzi tirhela Yehovha ndzi ri eka ntirho wa nkarhi hinkwawo, ndzi nga vula handle ko tipfinyinga leswaku ndzi tiphinile hi vutomi.” Hikwalahokayini? U ri: “Lexi endlaka vutomi byi tsakisa, i ku tiphina swin’we ni vamakwerhu ni ntshembo lowu hi nga na wona wo ya hanya ni vamakwerhu emisaveni leyi nga paradeyisi, hi tirhela Mutumbuluxi wa hina Lonkulu, ku nga Yehovha Xikwembu xa ntiyiso hilaha ku nga heriki.” * Hakunene makwerhu loyi u hi vekele xikombiso lexinene loko swi ta emhakeni yo ehleketa hi vumundzuku!

9. Hi le ka swiyimo swa njhani laha swi nga oloviki ku tshika xikhomela hilaha Levhitika 19:18, yi hi tsundzuxaka hakona?

⁹ Hlaya Levhitika 19:18. Hakanyingi swa tika ku tshika xikhomela loko hi khunguvanyisiwe hi Mukrestekulorhi, munghana kumbe xaka. Hi xikombiso, makwerhu un’wana wa xisati u lumbetiwe leswaku u yive mali hi makwerhu un’wana wa xisati. Hi ku famba ka nkarhi, makwerhu loyi a n’wi lumbeteke u kombele ku rivaleriwa kambe hikwalaho ka xikhomela makwerhu loyi a lumbetiweke a nga n’wi rivalelanga. Xana swi tshame swi ku endlekela leswi? Hambiloko hi nga si tshama hi langutana ni xiyimo xo fana ni lexi kambe vo tala va hina hi tshame hi va ni xikhomela eka van’wana, hi tibyela leswaku a hi nge pfuki hi va rivalerile.

10. I yini lexi nga hi pfunaka hi tshika xikhomela?

¹⁰ I yini lexi nga hi pfunaka hi tshika xikhomela? Tsundzuka leswaku Yehovha u vona swilo hinkwaswo. Wa ma vona maxangu lawa hi ma vonaka, ku katsa ni ndlela yo biha leyi hi khomiwaka hayona. (Hev. 4:13) Wa hi twela loko hi twa ku vava. (Esa. 63:9) Nakambe u hi tshembisa leswaku u ta herisa maxangu hinkwawo lawa hi langutanaka na wona.—Nhlav. 21:3, 4.

11. Hi vuyeriwa njhani loko hi tshika xikhomela?

¹¹ Loko hi tshika xikhomela ku vuyeriwa hina. Makwerhu luya a a lumbetiwa leswaku u yive mali u swi xiyile sweswo. Hi ku famba ka nkarhi, u tshike xikhomela kutani a rivalela makwerhu luya a n’wi hehleke hi ku yiva mali. U tsundzuke leswaku loko hi rivalela van’wana, Yehovha na yena wa hi rivalela. (Mat. 6:14) A nga xi banga hi makatla xihehlo lexi makwerhu a n’wi hehleke hi xona kambe u hlawule ku tshika xikhomela kutani a n’wi rivalela. Sweswo swi endle leswaku a kota ku ya emahlweni a tirhela Yehovha a tsakile.

12. Hi dyondza yini eka 1 Yohane 3:19, 20?

¹² Hlaya 1 Yohane 3:19, 20. Hinkwerhu hi pfa hi titwa nandzu mikarhi yin’wana. Hi xikombiso, van’wana va titwa nandzu hikwalaho ka swilo leswi va swi endleke va nga si tiva ntiyiso. Van’wana va titwa nandzu hikwalaho ka swihoxo leswi va swi endleke se va khuvuriwile. (Rhom. 3:23) I ntiyiso leswaku hi lava ku endla swilo leswinene. Kambe “hinkwerhu hi endla swihoxo ko tala.” (Yak. 3:2; Rhom. 7:21-23) Hambileswi hi nga swi tsakeliki ku titwa nandzu kambe swi nga hi pfuna. Hikwalahokayini? Hikuva ku titwa nandzu swi nga endla hi lulamisa laha ku faneleke ni ku tiyimisela ku nga ha endli swihoxo leswi fanaka.—Hev. 12:12, 13.

13. Hikwalahokayini hi nga fanelanga hi titwa nandzu ku tlula mpimo?

¹³ Mikarhi yin’wana hi nga titwa nandzu ku tlula mpimo, leswi vulaka leswaku hi nga ya emahlweni hi titwa nandzu niloko se hi hundzukile naswona Yehovha a hi rivalerile. Ku titwa nandzu hi ndlela yoleyo swi ni khombo. (Ps. 31:10; 38:3, 4) Njhani? Twana hi ta makwerhu un’wana wa xisati loyi a a tshamela ku titwa nandzu hikwalaho ka swihoxo leswi a swi endleke khale. U ri: “A ndzi tibyela leswaku hambiloko ndzo tikarhata entirhweni wa Yehovha, ndzi ta va ndzi tikarhatela swa hava hikuva a ndzi nge ponisiwi.” Vo tala va hina hi tshame hi titwa ku fana ni makwerhu loyi. Hikwalaho, hi fanele hi tivonela eka ntlhamu lowu wa ku titwa nandzu ku tlula mpimo. Phela loko ho tshika ku tirhela Yehovha hikwalaho ko titwa nandzu ku tlula mpimo hambileswi se a hi rivaleleke, Sathana u ta tsaka!—Ringanisa na 2 Vakorinto 2:5-7, 11.

14. Hi nga tiyiseka njhani leswaku Yehovha u hi rivalerile?

¹⁴ Hi nga tivutisa, ‘Ndzi nga tiyiseka njhani leswaku Yehovha u ndzi rivalerile?’ Kahlekahle  loko hi vutisa xivutiso lexi, hi hala tlhelo hi va hi ri eku ti hlamuleni. Eka malembe yo tala lama hundzeke, Xihondzo xo Rindza xi tshame xi ku: “Mikarhi yo tala hi nga tikuma hi hele matimba hikwalaho ka mikhuva yo karhi yo biha ya khale leyi a yi dzime timitsu etimbilwini ta hina handle ko swi xiya. . . . U nga swi pfumeleli sweswo swi ku tsanisa. U nga gimeti hi ku tibyela leswaku u endle xidyoho lexi nga rivalelekiki. Phela Sathana u lava u titwa hi ndlela yoleyo. Ku karhateka ka wena hi mhaka yoleyo ku kombisa leswaku a wu munhu wo biha naswona Yehovha u ta ku rivalela. Titsongahate u tlhela u ya emahlweni u khongela eka Yehovha u kombela a ku rivalela ni ku endla leswaku u va ni ripfalo leri baseke. Yana eka yena ku fana ni n’wana loyi a karhatekeke loyi a yaka eka tata wakwe, hambiloko mhaka yoleyo yi tshamela ku ku karhata, u nga tshiki ku khongela eka Yehovha u ta ku pfuna hikuva u ni musa.”

15-16. Van’wana va titwe njhani loko va xiya leswaku Yehovha u va rivalerile?

¹⁵ Malandza yo tala ya Yehovha ma chavelelekile loko ma xiya leswaku Yehovha u ma rivalerile. Hi xikombiso, makwerhu un’wana u pfuniwe hi ntokoto lowu kumekaka eka nhlokomhaka leyi nge, “Bibele Yi Hundzula Vutomi Bya Vanhu.” Eka nhlokomhaka yoleyo, makwerhu un’wana wa xisati u vule leswaku swilo swo biha leswi a swi endleke khale, a swi endla swi n’wi tikela ku tshemba leswaku Yehovha wa n’wi rhandza. Mhaka yoleyo yi n’wi karhate ngopfu hambiloko se a ri ni malembe a khuvuriwile. Kambe endzhaku ko anakanyisisa hi nkutsulo, u sungule ku swi xiya leswaku hakunene Yehovha u n’wi rivalerile. *

¹⁶ Ntokoto lowu wu n’wi pfune njhani makwerhu luya? U te: “Loko ndza ha ri ntsongo, ndzi lwe hi matimba leswaku ndzi tshika ku hlalela swifaniso leswi pfuxaka ku navela ka timhaka ta masangu. Sweswinyana ndzi tlhele ndzi swi hlalela. Ndzi kombele ku pfuniwa eka vakulu, va ndzi pfunile ndzi tshika mukhuva wolowo. Va ndzi byele leswaku Xikwembu xa ndzi rhandza, xi ta ndzi rivalela. Kambe mikarhi yin’wana ndzi pfa ndzi titwa ndzi nga pfuni nchumu onge hiloko Yehovha a nga ndzi rivalelanga. Ntokoto [wa makwerhu loyi wa xisati] wu ndzi pfunile. Ndza swi xiya leswaku loko ndzi  ku Xikwembu a xi nge ndzi rivaleli, ndzi vula leswaku gandzelo ra nkutsulo ra N’wana wa xona, a ri nge swi koti ku rivalela swidyoho swa mina. Ndzi hlayise nhlokomhaka leyi leswaku ndzi ta yi hlaya ni ku anakanyisisa hayona loko ndzi titwa ndzi nga pfuni nchumu.”

17. Muapostola Pawulo u wu hlule njhani ntlhamu wa ku titwa nandzu ku tlula mpimo?

¹⁷ Mitokoto yo fana ni leyi yi hi tsundzuxa muapostola Pawulo. Loko a nga si va Mukreste, u endle swidyoho swo tala leswikulu. Pawulo a a swi tsundzuka swilo leswi a swi endleke kambe a a nga tshameli ku ehleketa hi swona. (1 Tim. 1:12-15) A a teka nkutsulo tanihi nyiko leyi humaka eka Xikwembu. (Gal. 2:20) Pawulo a a nga titwi nandzu ku tlula mpimo kambe a a ehleketa ngopfu hi ku tirhela Yehovha.

18. Hi dyondze yini eka nhlokomhaka leyi?

¹⁸ Hi dyondze yini eka mitlhamu leyi ku buriweke hayona eka nhlokomhaka leyi? (1) Ku tsundzuka mikarhi ya khale yo tsakisa, i nyiko leyi humaka eka Yehovha; kambe ntsako lowu hi nga ta wu kuma emisaveni leyintshwa enkarhini lowu taka a wu nge pimanisiwi na nchumu. (2) Vanhu van’wana va ta hi twisa ku vava kambe loko hi tshika xikhomela kutani hi va rivalela, hi ta kota ku ya emahlweni hi tirhela Yehovha hi tsakile. (3) Ku titwa nandzu ku tlula mpimo, ku nga endla hi tirhela Yehovha hi nga tsakanga. Hikwalaho, ku fana na Pawulo, hi fanele hi tiyiseka leswaku Yehovha u hi rivalerile.

19. Hi swi tiva njhani leswaku emisaveni leyintshwa a hi nge vileli hikwalaho ka swilo leswi hi swi endleke khale?

¹⁹ Hi ni ntshembo wo hanya hilaha ku nga heriki. Emisaveni leyintshwa ya Xikwembu, a hi nge vileli hikwalaho ka swilo leswi hi swi endleke khale. Loko Bibele yi vulavula hi nkarhi wolowo yi ri: “Swilo swa khale swi ta rivariwa.” (Esa. 65:17) Ehleketa hi mhaka leyi: Van’wana va hina se i khale hi tirhela Yehovha naswona se ti dya tiya emagoveni kambe emisaveni leyintshwa hi ta tlhela hi va ni matimba. (Yobo 33:25) Hikwalaho, a hi tiyimiseleni ku tshika ku tshamela ku ehleketa hi swilo swa khale. Kurinasweswo, a hi tshameni hi langutele vumundzuku.