Skip to content

Skip to table of contents

DILONGI 48

Tsikika Thalu’aku ku Ntuala

Tsikika Thalu’aku ku Ntuala

“Meso maku mafueti ba to matsikama ku ntuala, ngete, tala to ku ntual’aku.”—ZINGA. 4:25.

NKUNGA 77 Muinda mu Nza yi Kitombi

MAMBU TUANLONGUKA *

1-2. Buidi tulenda landikinina dilongi didi mu Zingana 4:25? Vana kifuani.

YINDULA bifuani abibi. Khomba yinkietu ma nuna wunyindula mu mayangi kifuza kaba mu kusamuna bo kaba ditoko. Kheti kasiedi ko mangolo, vayi wuntatamana kuvanga mo kannunga mu kisalu ki Yave. (1 Koli. 15:58) Nandi wukiyindulanga mu nza yimona va kimueka na batu kanzolanga bala vulubuka. Khomba yinkaka yinkietu, wuntebuka moyo phila khomba yinkaka mu kimvuka kanluekila ntima, vayi nandi wunsola kuzimbakana mawu. (Kolo. 3:13) Khomba wunkaka wu dibakala, wunyindula zinzimbala kavanga kumbusa. Vayi wumbaka makani ma kuvanga mangolo muingi kabika kubue vutukila mawu.—Minku. 51:10.

2 Bemona diambu zikhomba zitatu badidi kithuadi? Kheti banyindula mambu mavioka, vayi basa tsikika ko beni mayindu mu mawu. Banluta tsikika mayindu mawu mu mambu balenda vanga.—Tanga Zingana 4:25.

3. Kibila mbi kinkinza tufueti ‘tsikikila meso voti thalu’itu ku ntuala’?

3 Kibila mbi kinkinza tufueti ‘tsikikila meso voti thalu’itu ku ntuala’? Kibila ni mutu kalenda nunga ko kudiata mu nzila na kutatamana kutala kumbusa. Bobuawu mvandi tulendi nunga ko kutatamana mu kisalu ki Yave befu tatamana kuyindula to mambu tuvanga kumbusa.—Luka 9:62.

4. Mbi tunkuiza longuka mu dilongi adidi?

4 Mu dilongi adidi, tuentubila mintambu mitatu milenda tuvanga kukangama mu mambu mavioka: (1) phuila yi mambu mavioka, (2) kukanga nganzi, ayi (3) kukivanina ngolo fotu. Mu kadika diambu, tunkuiza mona minsua mi Kibibila milenda tusadisa kuzimbakana “biuma bisiala” kumbusa ayi kunuana muingi kubaka “biuma binkuiza kuntuala”.—Fili. 3:13.

PHUILA YI MAMBU MAVIOKA

Mbi bilenda tutula nkaku muingi tubika tsikika thalu’itu kuntuala? (Tala matangu 5, 9, 13) *

5. Ntambu mbi bantubila mu Mpovi 7:10 tufueti bela keba kea?

5 Tanga Mpovi 7:10. Lutangu alulu luisintuba ko ti dike diambu dimbi kukuvula: “Kibila mbi thangu yikhulu yibela yimboti?” Kibila kutebukila moyo mambu mavioka widi nkhayilu Yave katuvana. Vayi luawu lutukamba: “Bika kutuba, ‘Kibila mbi thangu yikhulu yilutidi kena thangu ayiyi?’” Mu thubulu yinkaka, ngie wulenda bua mu ntambu wu kutona kudedikisa thangu yikhulu ayi thangu ayiyi. Wulenda mona buku ti vasi ko ni diambu dimueka dimboti mu thangu ayiyi. Tsekudulu yinkaka yi Kibibila yisekudila mawu abubu: “Bika kukuvula, ‘Kibila mbi mambu moso mu thangu yikhulu mabela mamboti na mamboti?’ Kiuvu akiokio kisi ko ki nduenga.”

Nzimbala mbi basi Isaeli bavanga, mu thangu Yave kaba kula va kivika ku Ngipiti? (Tala lutangu 6)

6. Kibila mbi yikhambulu mbonosono yi nduenga kuyindula ti luzingu luluta ba lumboti mu thangu yikhulu? Vana kifuani.

6 Kibila mbi yikhambulu mbonosono yi nduenga kuyindula ti luzingu luluta ba lumboti mu thangu yikhulu? Kibila tulenda bua mu ntambu wu kutebukila to moyo mamboti ayi kuzimbakana mambi. Mawu mamonikina basi Isaeli. Bo Yave kaba kula va kivika ku Ngipiti, mu thinu bazimbakana ziphasi zioso baviokila, mu kuyindula to bidia bimboti baba dianga kuna. Tala mo batuba: ‘Phila tunyindudila zifu tuba dianga ku Ngipiti mu khambu futa, mvandi pepinu, melancia, alho ayi cebola!’ (Zinta. 11:5) Bukiedika ti “mu khambu futa” voti bidia bi bobo baba dianga? Ndamba. Kibila mu thangu beni, bawu batovuka beni mu kuba mimvika ku Ngipiti. (Eso. 1:13, 14; 3:6-9) Vayi buviokila thangu, bazimbakana ziphasi zioso bamona. Basola kutsikika mayindu mawu “mu bilumbu bimboti bivioka,” kubika kuandi mu mamboti Yave kaba kuba vangila. Bukiedika, Yave wunyonga mu mambu amomo.—Zinta. 11:10.

7. Mbi bisadisa khomb’itu yinkietu kabika yindula beni mambu mavioka?

7 Mbi tulenda vanga mo tubika bua mu ntambu beni? Tala kifuani ki khomba yinkietu wutona kusadila ku Beteli yi Brooklyn mu 1945. Bo kakuela na khomba yinkaka waba sadilanga ku Beteli, batatamana kusadila Yave mu mimvu miwombo. Vayi mu mvu 1970 nnuni’andi wubakana kubela. Ava kafua, tala malongi kavana nkazi’andi na kuba mfuizi: “Yizebi ti dikuela ditu, didi di mayangi. Bawombo basa zaba ko mbi binsundula kuba dikuela di mayangi.” Ayi wubue nkamba: “Mawombo tuma vanga va kimueka, vayi bika kayindulanga mawu thangu zioso. Bumviokila thangu mawu mala kubuka va kilunzi. Bika kubela ngolo mu kiunda, vayi yangalala mu mambu tununga kuvanga ayi lusakumunu tutambula. Kibila kutebukila moyo, widi nkhayilu Yave katuvana.” Mu mbuenu’aku, masi ko malongi mamboti kamvana?

8. Ndandu mbi khomb’itu kabaka mu kukhambu yindula beni mavioka?

8 Khomb’itu yinkietu wusimbidila buboti dilongi nnuni’andi kamvana. Ayi wutatamana kusadila Yave nate kayiza fuila mu phunga 92 di mimvu. Mua mimvu ava kafua nandi wutuba: “Mu kuyindula 63 di mimvu yidi mu kusadila Yave thangu ka thangu, yilenda tuba ti luzingu luami luidi luzingu lu mayangi.” Kibibila mbi? Nandi wusudikisa: “Mayangi makiedika mankuizilanga mu kikhomba kitu mu nza yimvimba, mu kivuvu ki kuzinga yawu ku paladizu va ntoto ayi kusadila Yave Mvang’itu mvu ka mvu.” * Bukiedika, nandi widi kifuani kimboti ki mutu wutsikika thalu ku ntuala!

KUKANGA NGANZI

9. Dedi buntubila Levitiku 19:18, thangu mbi tulenda mona phasi kuzimbakana diambu?

9 Tanga Levitiku 19:18. Khumbu zinkaka, tufika zimbakananga ko bo khomba mu kimvuka, nkundi voti muisi dikanda kabe tuvangila diambu dimbi. Dedi khomba mueka yinkietu bamvunina mambu kuidi khomba yinkaka ti zimbongo ziandi kayiba. Kheti bo kayiza kundinda nlemvu, vayi khomba beni bavubudila mambu kabasa nunga ko kuzimbakana mawu. Ngie wumana monikina mambu ma phila ayoyi? Kheti wumonikinia ko mawu, vayi ḿba wumana monikina mambu ma kuvanga kuyindula ti wulendi lemvukila ko mutu beni mu mambu ka kuvangila.

10. Bo tuidi nganzi na mutu, mbi bilenda kutusadisa?

10 Bo tuidi nganzi na mutu, mbi bilenda kutusadisa? Kutebuka moyo ti Yave wummona mamoso. Nandi zebi mambu tuidi mu kuviokila ayi mambu makhambulu masonga ba tuvangila. (Ebe. 4:13) Nandi wumbanga mu kiunda mu thangu befu tuidi mu kutovuka. (Yesa. 63:9) Ayi wunkanikisa kumanisa ziphasi tuidi mu kumona mu kibila ki mambu makhambulu masonga ba tuvangila.—Nzai. 21:3, 4.

11. Ndandu mbi tumbakanga befu veka mu kulemvukila bankaka?

11 Vayi tebukanga mvandi moyo ti kulemvukila ndandu yiwombo kutu tuadisanga befu veka. Mawu khomba bavunina mambu kabakula. Buviokila thangu nandi wulemvukila ayi wuzimbakana mambu khomba kamvunina. Ayi nandi wukikinina matuba Yesu ti befu kulemvukila zinzimbala zi bankaka, buawu mvandi Yave kala lemvukila zinzimbala zitu. (Matai 6:14) Kheti mu kuzaba ti mambu khomba kamvangila maba mambi, nandi wusola kunlemvukila ayi kasa nkangila ko nganzi. Kuvanga mawu, kuntuadisa mayangi ayi nandi wuluta tsikika mayindu mandi mu kisalu ki Yave.

KUKIVANINA NGOLO FOTU

12. Mbi matangu ma 1 Yoane 3:19, 20 ma tulonga?

12 Tanga 1 Yoane 3:19, 20. Khumbu zinkaka tukivananga fotu. Dedi, bawombo bakivananga fotu mu mambu mambi bavanga ava balonguka kiedika. Bankaka mu kibila ki mambu bavanga bo bamana kubotama. (Loma 3:23) Bukiedika ti tutidi kuvanga mambu madi masonga, vayi tufueti tebukanga moyi ti mu kuba batu ba masumu, tulenda ‘bua mu nzimbala khumbu ziwombo.’ (Yako. 3:2; Loma 7:21-23) Kukivana fotu, masi ko mabanza mamboti, vayi malenda kutu tuadisa ndandu. Mu phila mbi? Mawu malenda kutu kindisa kuvanga mangolo muingi kubalula nzingulu’itu ayi kubika kubue vutukila zinzimbala beni.—Ebe. 12:12, 13.

13. Kibila mbi tufueti bela keba keba mu kukivanina ngolo fotu?

13 Vayi khumbu zinkaka, tulenda viokisa kiteso—mu kutatamana kukivana fotu voti kuba mu kiunda mu mambu tudindila nlemvu kuidi Yave ayi nandi katu lemvukila. Tuefueti ba keba keba, kibila awowo wulenda ba ntambu wunneni. (Minku. 31:10; 38:3, 4) Mu kibila mbi? Tala kifuani ki khomba yimueka yinkietu wuba kibisanga beni mabanza mandi mu kibila ki zinzimbala kavanga kumbusa. Nandi wutuba: “Khumbu ziwombo yiba yindulanga ti mangolo moso yiba vanga mu kusadila Yave, maba kuandi maphamba, kibila yiba yindulanga ti nandi kasa kundemvukila ko.” Befu bawombo tumbanga mayindu amomo. Vayi tufueti ba keba keba, Satana kalenda kuangalala mu kumona ti befu veka tuidi mu kukiyekula mu mioko miandi, mu kuyindula ti Yave mvandi, kasi be tuvua ko nkinza.—Dedikisa na madi 2 Koli. 2:5-7, 11.

14. Buidi tulenda bela lufiatu ti Yave wutulemvukila?

14 Kheti bobo, ngie wulenda yikuvusa: ‘Buidi yilenda bela lufiatu ti Yave wundemvukila?’ Bo tukuyikuvusa kiuvu akiokio, befu veka tuidi mu kukivana mvutu. Kibanga ki Nsungi mu mimvu mima vioka kituba: “Zikhumbu zinkaka . . . tulenda ba mu kiunda kingolo befu kubue vanga diambu dimbi tubika kuvanga bo tuzaba kiedika. Kiunda beni, yidi mbonosono ti ngie tidi kukuandika Yave mu kuvanga mambu mamboti. Diawu bika kuvonga, vayi tatamana kunuana nate kununga kifu beni. Kibila ngie kuvongila mu nzila mu kuyindula ti Yave kalendi ko kubue kulemvukila, ngie wala bikila Satana lubakala, kibila buawu nandi kantomba ngie wuyindudila muingi wuba ku khonzo’andi mu kutatamana kuvanga mambi. Vayi ngie kukikulula mu kundinda Yave nlemvu, nandi wala kusadisa muingi wuba mutu wusama va meso mandi. Diawu Fikama kuidi Yave, dedi bo muana kamfikiminanga tat’andi mu thangu kantomba lusalusu. Kheti mu thangu bevanga diodiawu diambu wudindila nlemvu, ngie kukikulula mu kutomba nlemvu’andi, Yave mu kibila ki mamboti mandi tukhambu fuana mu kutambula, wala kusadisa ayi kulemvukila.” *

15-16. Buidi bankaka bakimuenanga mu kuzaba ti Yave kasa babanda ko mbusa?

15 Zikhomba ziwombo babaka mbombolo mu kuzaba ti Yave kasa babanda ko mbusa mu kibila ki masumu bavanga. Dedi, mu mimvu mima vioka, khomba mueka wu dibakala wukindusu mu mambu katanga mu kikhuku ki malongi, “Kibibila Kimbalulanga Luzingu lu Batu.” Dilongi beni, diba tubila khomba yinkietu wuba monanga phasi kukinina ti Yave wukunzolanga mu kibila ki mambu mambi kavanga. Ayi kheti bo nandi kayiza botama, wutatamana mu mimvu miwombo kunuana na mabanza amomo. Vayi diambu dinsadisa didi, kuyindula matedi luzolo lu Yave mu kufila muan’andi wumueka to muingi befu tubaka nlemvu wu masumu. *

16 Buidi kinongo akiokio kisadisila khomba beni? Nandi wutuba: “Bo yiba ditoko, minu yiba kifu ki kutalanga zifilme zi batu bambundana nyitu. Mua bilumbu kumbusa minu yibuesi betala yawu. Minu yidinda lusadusu kuidi bakulutu ba kimvuka. Bawu ba kumbonisinanga ti Yave wu kunzolanga ayi widi nkua nlemvu. Minu yidi mu kununga kifu beni kimbi, vayi khumbu zinkaka yikimonanga buka ti yisa fuana ko mu kutambula nlemvu ayi luzolo lu Yave. Vayi bo yitanga kinongu ki khomba beni yinkietu, minu yibaka lusadusu luwombo. Kibila minu veka yimona ti minu tatamana kuyindudila phila ayoyi, buka yidi mu kutuba ti khudulu yi Yesu yisa fuana muingi yibaka nlemvu wu masumu mami. Levista yidi dilongi beni, yitula yawu va khonzo muingi yitanganga khumbu zioso yidi mu kiunda.”

17. Mbi bisadisa mvuala Polo kabika bua mu ntambu wu kukivanina ngolo fotu?

17 Bifuani bi phila ayoyi, bi tutebula moyo mvuala Polo. Ava kaba nlandikini wu Yesu, nandi wuvola masumu mangolo. Kheti wuba tebukilanga moyo mambu beni kavanga, vayi bakana ko mawu kaba yindulanga thangu zioso. (1 Tim. 1:12-15) Kibila wuba lufiatu ti khudulu yi Yesu, yawu nkhayilu Yave kavana mu nlemvu wu masumu mandi. (Ngala. 2:20) Diawu, mvuala Polo kasa bua ko mu ntambu wu kukivana beni fotu, vayi wutsikika mayindu mandi mu kisalu ki Yave.

TSIKIKA THALU MU NZA YIMONA!

Baka makani ma kutsikika thalu’aku kuntuala (Tala matangu 18-19) *

18. Mbi tuma longuka mu dilongi adidi?

18 Mbi tuma longuka mu dilongi adidi? (1) Kutebukila moyo mambu mavioka; widi nkhayilu Yave katuvana. Ayi bosokua bubela nzingulu yimboti tuba kumbusa, luzingu mu nza yimona luala luta ba lumboti (2) Bankaka balenda tulueka ntima, vayi befu kusola kulemvukila, befu tuala tatamana kuba mu mayangi. (3) Befu kukivanina ngolo fotu, tulenda vonga mu kusadila Yave. Diawu, buboti kulandakana kifuani ki mvuala Polo, mu kuba lufiatu ti Yave wutu lemvukila.

19. Buidi tuzabidi ti mu nza yimona tualasa tebukilanga ko moyo mambu malenda tutuadisa kiunda?

19 Befu tuidi kivuvu ki kuzinga mvu ka mvu mu nza yimona. Ayi mu thangu beni, tualasa tebukilanga ko moyo mambu malenda tutuadisa kiunda. Tala mambu Kibibila kintuba mu matedi thangu beni: “Tualasa tebukilanga ko moyo mambu mambi mavioka.” (Yesa. 65:17) Yindulabu mua nkadu diambu adidi: Befu bawombo tuma nunina mu kisalu ki Yave, vayi mu nza yimona, nate biboba bala vutuka mu butoko buawu (Yobi 33:25) Diawu, baka makani ma kukhambu tsikika mayindu maku kumbusa. Vayi yindula lusakumunu wala tambula mu bilumbu binkuiza kuntuala!

NKUNGA 142 Tusimbidila Kivuvu Kitu

^ Lut. 5 Kutebuka moyo mambu mavioka, didi diambu dimboti. Vayi befu tsikikila ngolo mayindu mu mawu, tulendi kuangalala ko mu biuma tuidi bubu ayi tulenda zimbakana mo Yave kankanikisa mu nza yimona. Mu dilongi adidi, tuentubila mintambu mitatu tufueti tina muingi tubika yindudila ngolo mambu mavioka. Mvandi tuemmona minsua mi Kibibila ayi bifuana bi zikhomba bilenda kutu sadisa tubika bua mu mintambu beni.

^ Lut. 14 Tala Kibanga ki Nsungi, 15 Ngonda Yimuadi , 1954, p. 123.

^ Lut. 58 MAMBU MADI MU ZIFIKULA: Phuila yi mambu mavioka, nganzi, ayi kukivanina ngolo fotu midi buka mimfuna mike beni kizitu. Mabanza amomo, malenda kutu tula nkaku muingi tutatamana kudiatila mu nzila yi luzingu

^ Lut. 65 MAMBU MADI MU ZIFIKULA: Vayi befu kubika bizitu beni, tuala ba mu mayangi ayi tuala baka mangolo mala tusadisa tutatamana kutsikika thalu’itu kuntuala.