1-2. Ni gaha masiko agu abahereza ba Yehova bine?

AMASIKO ni ag’omugasho munonga. Abamwe bine amasiko g’okutunga eka erimu okushemererwa, kurera abana bine amagara marungi, ninga shi kukira endwara y’amani eyi bari kuba barwire. N’itwe Abakristo ni byo turi kuba nitwenda. Konka twine amasiko agari kukira ago, ni okugamba amasiko ag’ebiro by’omu misho n’ag’abakundwa bitu abafire.

² Entumwa Paulo akagamba ati: ‘Nyine amasiko ahari Ruhanga, ngu haryabaho okuzoka kw’abahikirire n’abatahikirire.’ (Byak 24:15) Paulo ti we ow’okubanza owagambire aha masiko g’okuzoka. Omushija wa kare ori kwetwa Yobu na we akagagambaho. Akaba nayikiriza atari kubanganisa ku Ruhanga yabire aramwijuke akamuzora.—Yob 14:7-10, 12-15.

3. Ebiri omu 1 Bakorinso ekicweka ca 15 nibibasa kutugasira bita?

³ ‘Okuzoka kw’abafu’ ni emwe omu ‘nyegesa z’okubandizaho’ z’Abakristo. (Heb 6:1, 2) Ebi Paulo yagambire aha kuzoka biri omu 1 Bakorinso ekicweka ca 15. Ebi yahandikire bikagumya Abakristo b’omu kinyigana c’okubanza. Ebiri omuri eco kicweka nibibasa kugumya amasiko gitu obwire bwona obu twakuba tumazire omu mazima.

4. Ni enki ekiri kutuma twagira amasiko ku abakundwa bitu abafire barizoka?

⁴ Okuzoka kwa Yesu Kristo nikutuma twayikiriza tutari kubanganisa ku abakundwa bitu abafire barije kuzoka. Ni kimwe omu butumwa burungi obu Paulo yaburire Abakorinso. (1 Kor 15:1, 2) Akagamba ku Omukristo otari kwikiriza ku haribaho okuzoka, okwikiriza kweye kuri kuba kuri okwa busha. (1 Kor 15:17) Okwikiriza ku Yesu yazokire ni co ekiri kutuma twagira amasiko g’okuzoka.

5-6. Ebiri omu 1 Bakorinso 15:3, 4 nibitukwataho bita?

⁵ Obu Paulo yatandikire kuhandika aha kuzoka, akahandika  ebintu bishatu ebyabireho: (1) ‘Kristo akafa ahabw’ebibi byitu.’ (2) ‘Akazikwa.’ (3) ‘Akazoka ah’izoba rya kashatu, nk’oku Ebyahandikirwe bigira.’—Shoma omu 1 Bakorinso 15:3, 4.

⁶ Kuba Yesu yafire, akazikwa kandi akazoka nikitugasira kita? Omuhanuzi Isaaya akahanura ku Mesiya yabire arije ‘kwihirwaho kimwe omu nsi y’abahurire’ kandi akahebwa ‘ah’okuzikwa hamwe n’ababi.’ Konka hariho ekindi ecabire kirije kubaho. Isaaya akongeraho ku Mesiya yabire arije kwekorera ‘ebibi bya bingi.’ Yesu akakikora ari kuhayo amagara geye nk’ekitambo. (Isa 53:8, 9, 12; Mat 20:28; Rom 5:8) Obwe rero okufa kwa Yesu, okuzikwa kweye, n’okuzoka kweye ni byo biri kutuma twagira amasiko g’okukomororwa tukaruga omu kibi n’okufa n’ag’okubona abakundwa bitu abafire.

7-8. Ni enki ekiri kukwasa Abakristo kwikiriza batari kubanganisa ku Yesu yazokire?

⁷ Twaba turi kwenda kwikiriza ku haribaho okuzoka tushemerire kubanza kwikiriza ku Yesu yazokire. Ahabw’enki turi kwikiriza ku Yehova yazorire Yesu?

⁸ Hariho abantu bingi abayerebire Yesu yamara kuzoka, rero babigambira abandi. (1 Kor 15:5-7) Omuntu w’okubanza owarebire Yesu yamara kuzoka owu Paulo yagambireho ni entumwa Petero (Keefa). Abegi bakagamba ku Petero yarebire Yesu yamara kuzoka. (Luk 24:33, 34) Nambwenu, entumwa za Yesu ikumi n’ibiri zikareba Yesu yamara kuzoka. Bwanyima, Kristo ‘akeyorecera hamwe [benetata] abari kukira ahari magana atano,’ ababire bari omuri Galilaaya nk’oku biri kugambwa omuri Matayo 28:16-20. Nambwenu, Yesu akeyoreka murumuna weye Yakobo, omu kubanza owabire atari kwikiriza ku Yesu ari Mesiya. (Yoh 7:5) Yakobo ku yaherize kureba Yesu yamara kuzoka, akikiriza. Ekiri kushemeza, obu Paulo yahandikire ebaruha yeye hihi omu mwaka gwa 55 B.Y., abayerebire Yesu yamara kuzoka bakaba bacariho; obwe rero omuntu owabire ari kubanganisa akaba ari kubasa kubabuza.

9. Nk’oku biri omu Byakozirwe 9:3-5, ni bata oku ebyahikire ahari Paulo biri kutuha ekihamya ku Yesu yazokire?

⁹ Bwanyima, Yesu akeyoreka Paulo. (1 Kor 15:8) Obu Paulo owabire ari kwetwa Saulo yabire ari kuza Damasiko, akahurira iraka rya Yesu kandi yamweyoreka ari omu iguru. (Shoma omu Byakozirwe 9:3-5.) Ebyahikire ahari Paulo bikatuha ekindi kihamya ekiri kwereka ku Yesu yazokire mazima.—Byak 26:12-15.

10. Mbehi Paulo ku yayikirize atari kubanganisa ku Yesu yazokire kikatuma yakora ki?

¹⁰ Abantu bingi bakashemerererwa ebi Paulo yagambire ahabw’okuba akaba nahiganisa Abakristo obu Yesu yabire atakamweyorekire. Ku yaherize kwikiriza ku Yesu yazokire akahika ari kutamu amani kugira ngu abigambire n’abandi. Bakamutera, bamuta omu kihome, kandi obwato bwamushenyukiraho ari kuburira ku Yesu yafire kandi akazoka. (1 Kor 15:9-11; 2 Kor 11:23-27) Paulo akaba ayetegwire kufa ahabw’okwikiriza atari kubanganisa ku Yesu yazokire. Mbehi ebyo bihamya bya kare tibiri kutuma wayikiriza otari kubanganisa ku Yesu yazokire? Kandi shi tikiri kutuma wakizaho kwikiriza ku haribaho okuzoka?

11. Ahabw’enki abamwe omu b’omuri Korinso babire bine emitekatecere etahikire aha kuzoka?

¹¹ Abantu bamwe b’omuri Bugriika, etawuni emwe y’omuri Korinso, bakaba bine  emitekatecere egwire aha kuzoka, kuhika n’aha kugamba ‘ngu tihariho kuzoka kw’abafu.’ Ahabw’enki? (1 Kor 15:12) Abanyabwenge ba za filozofiya b’omu yindi tawuni ya Aseene y’omuri Bugriika, bakaba batari kwikiriza ku Yesu yazokire. Obwe rero, eco nikibasa kuba catumire abantu bamwe b’omuri Korinso bagira eyo mitekatecere. (Byak 17:18, 31, 32) Abamwe bakaba nibatekateka okuzoka omu buryo bw’akamanyiso, bari kugira ngu omuntu nafa ahabw’ebicumuro rero azoka yaba Omukristo. Ahabw’okuba babire batari kwikiriza ku haribaho okuzoka, okwikiriza kwabo kukaba kuri okwa busha. Kuri Ruhanga atarazorire Yesu, kuri hatariho ekitambo kandi kuri twena tucari abasiisi. Obwe rero, ababire batari kwikiriza ku haribaho okuzoka bakaba batine amasiko aga buzima.—1 Kor 15:13-19; Heb 9:12, 14.

12. Tukuratize ebiri omuri 1 Petero 3:18, 22, okuzoka kwa Yesu nikutanira nkahe n’okw’abandi ba kare abazokire?

¹² Paulo akaba namanya ku Yesu ‘yazokire omu bafu.’ Okuzoka kwa Yesu nikukirira kimwe okw’abantu bamwe abazokire omu bwire bwa kare bakashuba bakafa. Paulo akagamba ku Yesu ari we ‘omuganuro gw’abagwejegerire’ omu kufa. Ni bata oku Yesu yabire ari ow’okubanza? Ni we ow’okubanza owazokire akatunga amagara g’omwika kandi akaza omu iguru.—1 Kor 15:20; Byak 26:23; shoma omuri 1 Petero 3:18, 22.

13. Ni eha ntanisa eri ahagati ya Adamu na Yesu eyi Paulo yagambire?

¹³ Ni bata oku okufa k’omuntu omwe kwabire kuratume abantu bingi bazoka? Paulo nagarukamu ge eco kibuzo. Akashoborora entanisa eri ahagati y’ebyabireho ahabwa Adamu n’ebiribaho ahabw’ekitambo ca Kristo. Paulo akahandika aha bikwatirine na Adamu ati: ‘Okufa kukaretwa omuntu.’ Adamu ku yaherize kucumura, akeretera akabi kandi yakaretera n’abana beye. N’erizoba tucabonabona ahabw’okugoma kweye. Konka nitwija kubaho ge omu biro eby’omu misho ahakuba Ruhanga akazora Omwana weye! Obwe rero, ‘okuzoka kw’abafu kukaretwa omuntu,’ ari we Yesu. Paulo akagamba ati: ‘Nk’oku bona bafa omuri Adamu, ni ko bona barihindurwa abahurire omuri Kristo.’—1 Kor 15:21, 22.

14. Mbehi Adamu aryazoka? Shoborora.

¹⁴ Ni enki eki Paulo yabire ari kumanyisa obu yagambire ngu ‘bona bafa omuri Adamu’? Akaba ari kutekateka aha bantu bona abu Adamu yahungwize ekicumuro n’orufu, bakaba bari kufa hati. (Rom 5:12) Adamu tari omu bantu ‘abarihindurwa abahurire.’ Ekitambo ca Kristo tikiri kushweka ebicumuro bya Adamu ahabw’okuba akaba ari omuntu ohikirire, konka yagomera Ruhanga akigenderire. Ebirije kuhika ahari Adamu ni byo birihika aha bantu abu “Omwana w’omuntu” arije kushorora nk’“embuzi,” ni okugamba okucwecerezibwa.—Mat 25:31-33, 46; Heb 5:9.

15. ‘Bona abarihindurwa abahurire’ ni baha?

¹⁵ Yijuka ku Paulo yagambire ngu ‘omuri Kristo bona baryahindurwa abahurire.’ (1 Kor 15:22) Ebaruha ya Paulo akayihandikira Abakristo b’omuri Korinso ababire bine amasiko g’okuzocera kutura omu iguru. Bakaba ‘bezibwe omuri Kristo Yesu, bayetwa kuba abari kwera.’ Nambwenu Paulo akagamba ahari ‘abo abagwejegerire omuri Kristo.’ (1 Kor 1:2; 15:18; 2 Kor 5:17) Omu ndijo baruha ya Paulo, akahandika ku ‘abaterine na [Yesu] ahabw’okushushanisibwa na we omu kufa’ ari ko barije ‘kuterana na we omu kuzoka kweye.’ (Rom 6:3-5)  Yesu akazoka ari omwika, yaza kutura omu iguru. Obwe rero, eco ni co ekirije kuhika n’aha Bakristo abashukirweho omwika.

16. Ni enki eki Paulo yabire ari kumanyisa obu yayesire Yesu ‘omuganuro’?

¹⁶ Paulo akahandika ku Kristo yazokire ari ‘omuganuro gw’abagwejegerire’ omu kufa. Yijuka ku n’abandi bantu, nka Lazaro, bazokire bakagaruka kubaho omu nsi, konka Yesu ni we ow’okubanza owazokire ari omwika akatunga amagara agatahwaho. Ari nk’omuganuro g’omusharuro ogu Abisirayeli babire bari kuhereza Ruhanga. Kandi obu Paulo yayesire Yesu omuganuro, akaba namanyisa ku n’abandi babire barije kuzoka bakaza kutura omu iguru. Entumwa n’abandi ‘abaterine na [Kristo]’ bakaba barije kukuratira Yesu. Na bo bakaba barije kuzoka bature omu iguru nka we.

17. Ni ryari obu ‘abaterine na [Kristo]’ babire barije kutunga ekihembo cabo c’okutura omu iguru?

¹⁷ Omu bwire obu Paulo yahandikire Abakorinso, ‘abaterine na [Kristo]’ bakaba batakatandikire kuzoka. Paulo akereka ku cabire kirije kubaho omu biro by’omu misho ari kugira ngu: ‘Buri muntu omu [mwanya gweye], Kristo ni we muganuro; bwanyima hakurateho abe, ku arija.’ (1 Kor 15:23; 1 Tes 4:15, 16) Hati tutwire omuri obwo bwire bw’‘okwija’ kwa Kristo. Entumwa n’abandi Bakristo abashukirweho omwika abafire bakaba bashemerire kutegereza obwo bwire kugira ngu batunge ekihembo cabo c’okutura omu iguru kandi na bo baterane na we omu kuzoka kweye.

18. (a) Ahabw’enki turi kubasa kugamba ku haribaho okundi kuzoka bwanyima y’okuzocera kuza omu iguru? (b) Tukuratize ebiri omu 1 Bakorinso 15:24-26, ni biha bintu ebiribaho omu iguru?

¹⁸ Kandi shi Abakristo b’abesigwa abatine amasiko g’okutura omu iguru na Kristo? Na bo nibikiriza batari kubanganisa ku haribaho okuzoka. Bibuli negamba ku Paulo n’abandi abari kuza omu iguru bari kutunga omugabo omu ‘kuzoka ok’okubanza.’ (Kush 20:6) Mbwenu shi eco tikiri kumanyisa ku habire harakurateho okundi kuzoka? Ebyo bikaba nibibugana n’ebi Yobu yabire agambire aha biro byeye by’omu misho. (Yob 14:15) ‘Aba Kristo ku arija’ nibija kuba bari na Yesu omu iguru ku ariheza kumaraho obutegeki bwona n’obushoborozi bwona n’amani gona. Nambwenu ‘omuzigu orihereruka kwihwaho ni rufu.’ Bona abarizocera kutura omu iguru tibarigaruka kufa. Konka shi ni enki ekirihika  aha bandi?—Shoma omu 1 Bakorinso 15:24-26.

19. Ni enki eki abine amasiko g’okutura omu nsi bari kumanya?

¹⁹ Ni enki eki abine amasiko g’okutura omu nsi bari kumanya? Amasiko gabo nigaruga omu bigambo bya Paulo ebiri kugira ngu: ‘Nyine amasiko ngu haryabaho okuzoka kw’abahikirire n’abatahikirire.’ (Byak 24:15) Mazima, abatahikirire tibari kubasa kuza omu iguru. Obwe rero, ebyo bigambo nibigamba aha kuzocera kutura omu nsi.

20. Ni bata oku amasiko g’okuzoka gatumire okwikiriza kwawe kwahama?

²⁰ Hatariho okubanganisa, ‘okuzoka kuryabaho’! Abarizocera kutura omu nsi baryatunga omugisha g’okubaho ebiro byona. Yesige ku ebyo birihikirira. Eco nikituma wayesiga ku orije kugaruka kubona abakundwa bawe abafire. Mazima nibija kuzoka omu bwire obu Kristo n’abandi bariba ‘bari kutegeka okumara emyaka rukumi.’ (Kush 20:6) Kandi n’iwe nobasa kwesiga otari kubanganisa ku n’obu wakufa obwo bwire butakahikire orije kuzoka. Ago masiko tigari kubasa kutwisa enshoni. (Rom 5:5) Nigabasa kutuma wagira amani hati kandi ogire okushemererwa omu murimo gwa Ruhanga. Omu kicweka ekiri kukurataho, turyareba ebindi ebi turi kwegera omu 1 Bakorinso 15.