1, 2. ¿Nitre Jehová mikaka täte tä tö ngwen kukwe meden kwin ie?

TÖ NGWANDRE ye ütiäte krubäte ni kräke. Ñodre, nitre ruäre tö nünanbätä kä jutobiti muko kwebe, o monsotre kwetre ririadre kwin, o tä bren dikaro yebätä rabadreta räre ie tö. Ni kristiano raba tö ngwen kukwe ye kwrere ie arato. Akwa kukwe keteiti bäri ütiäte kukwe ye kräke, ye abokän nüna kärekäre aune ni mräkä tare nikwe krütani tuaita nikwe ye ie nita tö ngwen.

² Nitre krütani gaikröta ye nämäne era Pablo kräke yebätä niebare krörö kwe: “Tita tö ngwen Ngöböi, [...] nitre kukwe metre nuainkä aune nitre ñaka kukwe metre nuainkä krütani ye gaikröta” (Hech. 24:15, TNM). Akwa Pablo ye ñan aibe käkwe blitabare käne tö ngwanta nitre krütanina gaikröta yebätä, ñakare aune Job käkwe nuainbare arato. Ngöbökwe ngwandi törö jai aune ja nire biainta ie ye nämäne gare metre ie (Job 14:7-10, 12-15).

3. ¿1 Corintios kapitulo 15 ye raba ni dimike ño?

³ Nitre kristiano tä kukwe mike era jai ye ngätäite nitre krütani mikaita nire ye kukwe keteiti ütiäte drieta (Heb. 6:1, 2). Pablokwe blitabare nguseta kukwe yebätä 1 Corintios kapitulo 15 yekänti. Kukwe mikani gare kwe ye käkwe nitre kristiano siklo kena ye dimikani krubäte aune kä niena nuäi nibiti nita tö ngwen kukwe kwin ie, akwa kukwe niebare Pablokwe ye raba ni dimike krubäte arato.

4. Ni mräkätre tare nikwe krütani gaikröta yei tö ngwanta nikwe, ¿kukwe meden köböire gare metre nie?

⁴ Jesukristo ganinkröta ye köböire gare metre nie ni mräkä krütani nikän ye gaikröta. Pablokwe kukwe mikani gare nitre Corinto ie ye ngätäite “kukwe kuin” ye mikani gare kwe arato (1 Cor. 15:1, 2). Aune Kristo ganinkröta ye ñaka mika tädre era jai nitre yekwe ngwane, tödeka nämäne ngwarbe kwetre niebare kwe ietre  (1 Cor. 15:17). Ye medenbätä Jesús ganinkröta ye ie tö ngwandre ye köböire tö ngwanta nikwe kukwe kwin ie ye tädre dite nikwe.

5, 6. ¿Kukwe nieta 1 Corintios 15:3, 4 ye tä dre driere nie?

⁵ “Kristo krütani ni ngite Ngöbö rüere ye diankakäre nibtä”, doboi mikani aune “köbömäkäre Ngöbökwe mikaninta nire abko nämane tikani kore Ngöbö Kukweibtä”. Kukwe ketamä yebiti apóstol Pablo blita kömikani nitre krütani gaikröta yebätä (ñäkädre 1 Corintios 15:3, 4 yebätä).

⁶ ¿Jesús murie ketani, doboi mikani aune ganinkröta ye tä dre mike gare nie? Mesías ye “murie ketai nitre kä nebätä ngätäite” aune “doboi mikai ni töi käme yebe” mikani gare Isaiakwe. Aune niebare kwe, “ja mika ngite nitre kwati yekwe” ye jänäin jabe kwe. ¿Ye nuainbare ño Jesukwe? Ja nire kwe ye biani kwe ni kökatarikäre (Is. 53:8, 9, 12; Mat. 20:28; Rom. 5:8). Aisete Jesús murie ketani, doboi mikani aune ganinkröta ye tä mike gare metre nie, ni mika raba nemen kwäre ngite aune gata yebätä aune ni mräkä tare nikwe krütani gaikröta yei ni raba tö ngwen.

7, 8. ¿Ñobätä gare metre nie Jesús ye ganinkröta?

⁷ Nitre krütani gaikröta yei tödekadre nikwe yekäre, Jesukristo ganinkröta ye tädre gare metre nie. Jehovakwe ja nire bianinta Jesús ie, ¿ye ñobätä gare metre nie?

⁸ Jesús ganinkröta ye jutuabare nitre kwati krubäte ie (1 Cor. 15:5-7). Jesús ganinkröta ye nitre medenkwe tuani ye ngätäite Cefas, apóstol Pedro ye kädekaninte käne Pablokwe. Biti, Jesukristo ganinkröta ye tuani Pedrokwe ye nitre ja tötikaka mada madakwe mikani gare arato (Luc. 24:33, 34). Ne madakäre, nitre apóstol “ni jätäbti nibu” käkwe tuani. Biti, ja mikani tuadre kwe ja mräkätre 500 ie batibe kore gätäbare kwetre kä jutobiti Galileate Mateo 28:16-20 tä mike gare ye erere. Arato “ja mikani tuadre kwe Santiagoye” niara etebakrä, nükebe ye ngwane niara ye abokän Mesías ñan nämäne mike era jai raba ruin nie (Juan 7:5). Akwa Jesús ganinkröta tuani kwe ngwane namani era kräke. Pablokwe tärä ne tikani kä 55 kenta ngwane, nitre kwati Jesukristo ganinkröta tuaka tuaka ye nämäne nire känime. Aisete Jesús ganinkröta ye nire kräke ñaka nämäne era rabadre blite nitre yebe.

9. Hechos 9:3-5 tä niere erere, ¿kukwe medenbiti mada Pablokwe mikani gare metre Jesús ganinkröta bäkänä?

⁹ Kä nikani ta ye bitikäre, Jesukwe ja mikani tuare Pablo ara ie (1 Cor. 15:8). Pablo ie Saulo nie nämäne ye nikani Damasco ngwane, Jesús ganinkröta nämäne kä kwinbiti ye kukwei juruabare ie (ñäkädre Hechos 9:3-5 yebätä). Kukwe namani bare Pablobätä yebiti bä namani metre arato Jesús ye ganinkröta (Hech. 26:12-15).

10. Jesús ganinkröta ye namani era Pablo kräke ngwane, ¿namani juto biare dre nuainkäre?

¹⁰ Pablokwe kukwe driebare ye namani tuin kwin nitre ruäre ie ñobätä ñan aune ja mikadre kristiano kwe ye känenkri nänbare kwe nitre kristiano jiebiti. Jesús ganinkröta ye namani era kräke ngwane, ja di ngwani krubäte kwe ne kwe kukwe ye rabadre tuin era nitre madai arato. Kukwe ye mikani gare kwe ngwane, metani kri otobiti, kitani ngite aune ruäre ngwane nikani rube ngöi nguse, kukwe yebe ja tuani kwe (1 Cor. 15:9-11; 2 Cor. 11:23-27). Jesús ganinkröta ye namani era kräke, yebätä murie ketadre kärera kukwe driebare jankunu kwe. Kukwe nebiti nemen gare metre nie Jesús ganinkröta, ¿ñan ererea? Aune nitre krütanina gaikröta ja känenkäre ie tö ngwanta nikwe ye tä nemen bäri dite, ¿ñan ererea?

11. ¿Ñobätä nitre kristiano Corinto ye ruäre nämäne kukwe ngwarbe mike era jai nitre gaikröta yebätä?

¹¹ Juta Corinto kä Grecia yete, nitre kristiano ruäre nämäne kukwe ngwarbe mike era jai nitre krütani gaikröta yebätä aune ñan nämänentre  kukwe ye kain ngäbiti (1 Cor. 15:12). ¿Ñobätä? Juta känime Atenas yekänti, Jesús ganinkröta drie nämäne ye nämäne tuin kötaidre nitre filósofo ie aune töbika kore ye neketaninkä nitre kristiano ruäre Corinto yebätä raba ruin nie (Hech. 17:18, 31, 32). Nitre krütani gaikröta yebiti kukwe bämika nämäne, nämäne ruin nitre ruäre ie. Ja mikadre kristiano kwetre ye känenkri töi nämäne ngite yebätä nämänentre ni krütani ye erere, akwa ja mikani kristiano kwetre ngwane ngite kitani bititre ta aune ja nire bianinta ietre erere ye nämäne ruin ietre. Kukwe nebätä o kukwe madabätä nitre krütani gaikröta ye ñaka nämäne era kräketre, ye erere ngwane tödeka kwetre ye ñaka ütiäte jire. Ngöbökwe ñaka Jesús ganinkröta ngwane, ni kökataridre ye ütiä bian jämi aune ngite kwetre ye kita jämi bititre ta. Aisete nitre krütani gaikröta ye nire ñaka nämäne kain ngäbiti ngwane, tö ngwan kukwe kwin ie ja känenkäre ye ñaka raba nemen kwetre (1 Cor. 15:13-19; Heb. 9:12, 14, TNM).

12. 1 Pedro 3:18, 22 tä niere erere, ¿Jesús ganinkröta ye ñobätä ñaka ja erebe nitre ganinkröta niara känenkri yebe?

¹² Kristo ‘nükaninta nire mrükrä ngätäite’ tuani ja okwä jeñebiti Pablokwe. Ganinkröta ye namani bäri kwin nitre ganinkröta niara känenkri ye kräke ñobätä ñan aune nitre ye krütani bobukäreta. Kristo “abrä nura ngokwä kena nitre tä kübiani ngätäite” niebare Pablokwe arato. ¿Kristo abrä nura ngwä kena niebare Pablokwe ngwane dre gäräbare kwe? Ye abokän Jesús ye ni ganinkröta kena ni üaire erere aune nikani käne kä kwinbiti meden gäräbare kwe (1 Cor. 15:20, NGT; Hech. 26:23; ñäkädre 1 Pedro 3:18, 22 yebätä).

13. ¿Adán köböite dre namani bare aune Jesús köböire dre namani bare ye mikani gare ño Pablokwe?

¹³ ¿Se ñobe ni itibe köböire ni kwati krubäte ie ja nire biainta? Pablokwe kukwe ye mikani gare metre ta. Adán köböite dre namani bare aune Jesukristo ja nire biani ye köböire dre namani bare mikani gare Pablokwe. Blitabare kwe Adanbätä ngwane kukwe ne niebare kwe: “Ni iti kä Adán käkwe ja mikani ngite Ngöbö rüere, ye köböite ni jökrä tä krüte”. Adán ja mikani ngite ye köböite krütani aune ngäbriänkätre kwe krütani arato. Adán ñaka Ngöbö mikani täte ye köböite nita ja tare nike kä nengwane arato. Akwa Ngöbökwe Monso kwe Jesukristo ye ganinkröta ye köböire kukwe kwin tä ni kräke ja känenkäre. Pablokwe mikani gare krörö: “Kena ni iti kä Adán käkwe ja mikani ngite Ngöbö rüere, ye köböite ni jökrä tä krüte, ye kwrere arato ni itibe köböire Ngöbökwe ni tödekaka Jesubti krütanikrütani erere mikadita nire. Ye abko, Adán köböite ni jökrä kä nebtä tä krüte, ye kwrere arato Kristo köböire Ngöbökwe ni jökrä tödekaka Kristobti mikadita nire” (1 Cor. 15:21, 22).

14. ¿Adán ñaka gaikröta jire ye ñobätä gare nie?

¹⁴ “Adán köböite ni jökrä kä nebtä tä krüte” niebare Pablokwe ngwane, ¿dre gäräbare kwe? Kukwe yebiti nämäne blite ni jökräbätä ñobätä ñan aune ni abokän Adán ngäbriänkä, nita därere ngite aune ye köböite nita krüte (Rom. 5:12). Nitre “mikaita nire” ye ngätäite Adán ñaka tä jire. Ni kökanintari ye köböire kukwe kwin tä ni kräke ye ñaka tä Adán kräke ñobätä ñan aune niara töi nämäne metre aune kukwe nämäne gare ie yebiti ta ja mikani ngite kwe Ngöbö rüere. Nitre “cabra” kwrere ben kukwe ükaite Jesukwe yebätä “gaite kärekäre” ye erere namani barebätä, ye abokän niara krütani kärekäre (Mat. 25:31-33, 46, TNM; Heb. 5:9).

15. “Kristo köböire Ngöbökwe ni jökrä [...] mikadita nire”, ¿ye nire nire gärätä?

¹⁵ “Kristo köböire Ngöbökwe ni jökrä [...] mikadita nire” ye Pablokwe niebare arato (1 Cor. 15:22). Kukwe ye tikani kwe nitre kristiano Corinto ie, niaratre ye dianinkä rikakäre kä kwinbiti yebätä gaikröta nünankäre kä kwinbiti. Kristo Jesús köböire Ngöbökwe niaratre käräbare nünankäre deme ja kräke. Aune “nitre tödekaka Kristobti krütanikrütani” yebätä  Pablokwe blitabare arato (1 Cor. 1:2; 15:18; 2 Cor. 5:17). Aune kukwe mada tikani Pablokwe üai deme ye köböire yekänti niebare krörö kwe: ‘Ni krütani keteitibe gwaire Kristobe, aisete Ngöbö diebiti Kristo nükaninta nire, ye kwrere Ngöbökwe ni mikadita nire’ (Rom. 6:3-5). Jesús ganinkröta ni üaire erere aune nikani kä kwinbiti. Kukwe ye kwrere tä nitre dianinkä nänkäre kä kwinbiti ye kräke, niaratre ye ja ketaka Kristobe.

16. Jesús abokän “nura ngokwä kena” niebare Pablokwe ngwane, ¿yebiti dre mikani gare kwe?

¹⁶ Kristo “nükaninanta nire mrükrä ngätäite; niara abrä nura ngokwä kena nitre tä kübiani ngätäite” niebare Pablokwe. Lázaro erere nitre mada mada ganinkröta kä tibienbätä, akwa Jesús abokän ganinkrö käne ni üaire erere aune ja nire kärekäre biani ie. Nitre israelita nämäne jondron ngwä kena bien Ngöböi erere Jesús ganinkröta bämikani kukwe nebiti. Ne madakäre, Kristo abokän “nura ngokwä kena” niebare Pablokwe yebiti mikani gare kwe nitre mada mada gaikröta nünankäre kä kwinbiti. Ja känenkäre, nitre ja ketaka Kristobe ye ngätäite nitre apóstol arato gaikröta nünankäre kä kwinbiti Jesús erere.

17. ¿Nitre täi keteitibe Kristobe ye ñongwane gaikröta nünankäre kä kwinbiti?

¹⁷ Pablokwe tärä ne tikani nitre Corinto ie ngwane nitre ja ketaka Kristobe gadrekrö nünankäre kä kwinbiti ye käi jämi nüke. Kukwe ye rabai bare ja känenkäre mikani gare kwe. Niebare kwe: “Kukwe ükaninte, erere rabadi bare ja täritäri abko krörö: Ngöbökwe Kristo mikaninta nire käne, yebti Kristo jatadita angwane, ni kwekwe tödekaka niarabti abko rükadita nire mda abko rabadi bare ja täritäri” (1 Cor. 15:23; 1 Tes. 4:15, 16). Mikata gare erere, nitre apóstol aune nitre kristiano mada dianinkä nünankäre kä kwinbiti ye gaikröta Kristo rabaira gobrane ye ngwane aune ye köböire rabai keteitibe Kristobe. Kristo rabai gobrane mikani gare Bibliabätä ye käi näire nita nüne.

18. a) ¿Nitre gaikröta nünankäre kä kwinbiti ye bitikäre nitre mada gaikröta ye ñokänti gare nie? b) 1 Corintios 15:24-26 tä niere erere, ¿dre rabai bare kä kwinbiti?

¹⁸ Nitre kristiano ja ngwanka metre abokän kwe tödekara ñaka nünankäre kä kwinbiti, ¿ye kräke dre rabai bare? Niaratre gaikröta ja känenkäre yei raba tö ngwen arato. Ye gare nie ñobätä ñan aune nitre krütani ngätäite Pablo aune nitre mada nünain kä kwinbiti ye gaikröta käne nieta Bibliabätä (Filip. 3:11, TNM). Nitre mada gaikröta ja känenkäre mikata gare kukwe nebiti, ¿ñan ererea? Dre rabai bare Job kräke ja känenkäre  mikani gare kwe ye erere mikata gare nekänti (Job 14:15). Jesukwe “ni kwekwe tödekaka niarabti” ye gaikröta aune täi gwaire ben kä kwinbiti niarakwe gobrantre, nitre ji dokwä ngwanka aune nitre dite dite gaite ye ngwane. Aune ye ngwane, gata ni rüe mrä ye gaite arato. Erametre, nitre gaikröta nünankäre kä kwinbiti ye ñaka krütai jire. ¿Akwa nireta tö ngwen nüna kä tibienbätä ie ye kräke dre rabai bare? (Ñäkädre 1 Corintios 15:24-26 yebätä).

19. ¿Nitre tä tö ngwen nüna kä tibienbätä ie ye kräke dre kwin rabai bare?

¹⁹ Nitre tä tö ngwen nüna kä tibienbätä ie ye raba kukwe ne niere Pablo erere: “Tita tö ngwen Ngöböi, [...] nitre kukwe metre nuainkä aune nitre ñaka kukwe metre nuainkä krütani ye gaikröta” (Hech. 24:15, TNM). Nire ñaka kukwe metre nuainne ye ñan raba niken kä kwinbiti, ye medenbätä nitre gaikröta nünankäre kä tibienbätä abokänbätä blitata kukwe nekänti.

20. ¿Kukwe ja tötikara ne käkwe mä dimiri ño kukwe ie mätä tö ngwen yebätä?

²⁰ Nitre “krütani ye gaikröta” ye rabai bare metre. Nire nire gaikröta nünankäre kä tibienbätä ye raba nemen nüne kärekäre. Ni raba tö ngwen täte kukwe kwin käbämikata yei. Kristo aune nitre dianinkä nänkäre kä kwinbiti käkwe gobrandi “kä mili krati” te ye ngwane, ni mräkätre krütanina nikän ye gaikröta, kukwe ye tä ni töi mike jäme (Apoc. 20:6). Aune nane ni krütadre kä mil krati ye känenkri ngwane, tödekara kwin tä ni kräke ja känenkäre ye tädre gare metre nie. “Ni ñan tä tö ngwen ngwarbe” ye gare nie ye tä ni dimike matare nengwane aune tä ni dimike sribire kä jutobiti jankunu Ngöbö kräke (Rom. 5:5, TNM). Kukwe meden raba nemen gare mada nie 1 Corintios kapitulo 15 yebätä ye mikai gare nie kukwe ja tötikara ja känenkäre yebätä.