တၢ်မၤလိ ၄၉
တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် ကအိၣ်ဝဲအနီၢ်ကီၢ်
“ယမုၢ်လၢ်တၢ်လၢ ယွၤအအိၣ်လၢပှၤ . . . ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ.” —မၤတၢ် ၂၄:၁၅.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၅၁ ယွၤကကိး
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁-၂. ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤတဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
ပအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. ပှၤတနီၤမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီၣ်ဃီ ကပှဲၤဒီးတၢ်သူၣ်ခုသးခု, ကွၢ်လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အဖိလၢ အပှဲၤဒီးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့လၢအဂ့ၤ ဒီးမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ အတၢ်ဆူးတၢ်ဆါကဂ့ၤထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. ပဝဲဒၣ်စ့ၢ်ကီး ပမုၢ်လၢ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပတၢ်မုၢ်လၢ်အိၣ်အါန့ၢ်အန့ၣ်ဒံးလီၤ. ပမုၢ်လၢ်လၢ ပကအိၣ်မူဘၣ်လီၤထူလီၤယိာ် ဒီးထံၣ်ဘၣ်က့ၤ ပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဖၣ်လီၤ.
၂ တၢ်မၢဖိပီလူးတဲဝဲလၢ “ယမုၢ်လၢ်လၢ ယွၤအအိၣ်လၢ ပှၤတီပှၤလိၤဒီး ပှၤတတီတလီၤ လၢအသံသ့ၣ်တဖၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ.” (မၤတၢ် ၂၄:၁၅) စီၤပီလူး တမ့ၢ်ပှၤအဆိကတၢၢ်တဂၤလၢ အတဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်ဘၣ်. စီၤယိၤဘးစ့ၢ်ကီး တဲဖျါထီၣ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်လီၤ. စီၤယိၤဘးနာ်ဝဲ သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤအီၤ ဒီးမၤဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအီၤလီၤ.—ယိၤဘး ၁၄:၇-၁၀, ၁၂-၁၅.
၃. ၁ ကရံၣ်သူး အဆၢဒိၣ် ၁၅ န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်.
၃ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ” န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲခရံာ်ဖိခဲလၢာ် အတၢ်နာ် “အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိ” မ့တမ့ၢ် “တၢ်သိၣ်လိအခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိ” လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၆:၁, ၂) စီၤပီလူးတဲဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ၁ ကရံၣ်သူး အဆၢဒိၣ် ၁၅ အပူၤလီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်လၢစီၤပီလူးကွဲးဝဲအံၤ ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ခရံာ်ဖိလၢအစိၤတဖၣ် သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. ဒီးပသ့ၣ်ညါတ့ၢ် တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ် မ့ၢ်ယံာ်ထဲလဲၣ်သနာ်က့ ၁ ကရံၣ်သူး အဆၢဒိၣ် ၁၅ အံၤ ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကနာ်သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ပတၢ်မုၢ်လၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် ကကဲထီၣ်အသးအနီၢ်ကီၢ်လီၤ.
၄. ဘၣ်မနုၤအဃိပနာ်လၢ ပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤ လၢအသံတ့ၢ်တဖၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲလဲၣ်.
၄ ခီဖျိလၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ် အတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဃိ ပသ့ၣ်ညါလၢ ပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤ လၢအသံတ့ၢ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ “တၢ်သးခုကစီၣ်” လၢစီၤပီလူးတဲဘၣ် ပှၤကရံၣ်သူးဖိတဖၣ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၁, ၂) အဃိ စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ ခရံာ်ဖိတဂၤမ့ၢ်တနာ် တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ် က့ၤဘၣ်န့ၣ် အတၢ်နာ်ကဲထီၣ် တၢ်ကလီကလီလီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၁၇) ပမ့ၢ်နာ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပနာ်လၢပှၤဂၤစ့ၢ်ကီး ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ.
၅-၆. တၢ်ကတိၤဖဲ ၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၃, ၄ န့ၣ် ကဲဘျုးလၢပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.
၅ ဖဲစီၤပီလူးစးထီၣ်ကွဲးဝဲဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်အခါ အဝဲတဲဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီသၢခါလီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ (၁) “ယ့ၣ်ၡူး တူၢ်သံအသးလၢ ပတၢ်ဒဲးဘးအဂီၢ်” လီၤ. (၂) “အဝဲဘၣ်တၢ်ခူၣ်လီၤအီၤ” လီၤ. (၃) “လၢသၢသီန့ၣ် အဘၣ်တၢ်ဒုးဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤအီၤ ဒ်တၢ်ကွဲးအသး အိၣ်ဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ.”—ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၃, ၄ တက့ၢ်.
၆ ယ့ၣ်ၡူးသံ, တၢ်ခူၣ်လီၤအီၤ ဒီးတၢ်ဒုးဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤအီၤန့ၣ် အဘျုးအိၣ်လၢပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်. ဝံယၡါယၤတဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ မ့းၡံအၤက “ဒိးတၢ်ဒီၣ်တဲာ်ကွံာ်အီၤလၢ ကီၢ်မူ” ဒီးတၢ်က “ဟ့ၣ်လီၤအသွၣ်ခိၣ် အိၣ်ဒီးပှၤအၢပှၤသီ” လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤလၢအဘၣ်ထွဲလိာ်အသး အိၣ်ဒံးဝဲလီၤ. ဝံယၡါယၤတဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ မ့းၡံအၤက “စိးထီၣ်ကွံာ်ပှၤအါဂၤအတၢ်ဒဲးဘး” လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲဒ်အံၤ ခီဖျိလၢအဟ့ၣ်လီၤအသးသမူ ဒ်တၢ်ပှ့ၤက့ၤအသိးလီၤ. (ယၡါယၤ ၅၃:၈, ၉, ၁၂; မးသဲ ၂၀:၂၈; ရိမ့ၤ ၅:၈) အဃိ ယ့ၣ်ၡူးသံ, တၢ်ခူၣ်လီၤအီၤ ဒီးတၢ်ဒုးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအီၤန့ၣ် ဒုးနာ်န့ၢ်ပှၤလၢ ပကထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢတၢ်ဒဲးဘးဒီးတၢ်သံ ဒီးပကထံၣ်ဘၣ်ကဒါက့ၤ ပှၤလၢအသံတ့ၢ် လၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဖၣ်လီၤ.
ပှၤအါဂၤထံၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်အုၣ်အသး
၇-၈. တၢ်မနုၤမၤစၢၤခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ ကနာ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ်လဲၣ်.
၇ ပတၢ်မုၢ်လၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလီၤ. အဃိ ပကဘၣ်နာ်သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိပတဲသ့လၢ ယဟိဝၤယွၤမၤသမူထီၣ်က့ၤ ယ့ၣ်ၡူးလဲၣ်.
၈ ဖဲယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ ပှၤအါဂၤထံၣ်ဘၣ်အီၤဒီး အဝဲသ့ၣ်တဲဘၣ်ပှၤဂၤ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤလီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၅-၇) လၢစီၤပီလူးအတၢ်ကွဲးဖျါထီၣ်အပူၤ ပှၤထံၣ်ဘၣ်အီၤ အဆိကတၢၢ်တဂၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်မၢဖိပ့းတရူး (စီၤက့ၤဖး) လီၤ. ဒီးယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် တဲဝဲစ့ၢ်ကီးလၢ စီၤပ့းတရူးထံၣ်ဘၣ် ယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလီၤ. (လူၤကၣ် ၂၄:၃၃, ၃၄) တကးဒံးဘၣ် “ပှၤတဆံခံဂၤ” လၢအမ့ၢ် ပှၤတၢ်မၢဖိတဖၣ်န့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်ယ့ၣ်ၡူး ဖဲယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအလီၢ်ခံလီၤ. လၢခံ ခရံာ် “လီၢ်ဖျါထီၣ်အသးလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်အဂၤ ၅၀၀ ဘျဲၣ်အမဲာ်ညါတဘျီဃီ” လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကထံၣ်လိာ်အသးလၢ ကၤလံလါ ဒ် မးသဲ ၂၈:၁၆-၂၀ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိးလီၤ. ယ့ၣ်ၡူး “လီၣ်ဖျါထီၣ်အသးလၢ စီၤယၤကိာ်အမဲာ်ညါ” စ့ၢ်ကီးလီၤ. စီၤယၤကိာ်လၢအမ့ၢ် ယ့ၣ်ၡူးအဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခိၣ်ချၢအံၤ လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ် လီၤဂာ်လၢအဝဲတနာ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်မ့းၡံအၤဘၣ်. (ယိၤဟၣ် ၇:၅) ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲထံၣ်ဘၣ် ယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဝံၤအလီၢ်ခံမး အဝဲနာ်က့ၤယ့ၣ်ၡူးလီၤ. ဖဲ ခ.န ၅၅ စီၤပီလူးကွဲးဝဲ လံာ်ပရၢအံၤအခါ ပှၤလၢအထံၣ်ဘၣ်ယ့ၣ်ၡူး ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤတဖၣ် အိၣ်မူဒံးဝဲအဃိ ပှၤလၢအသးဒ့ဒီဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်နာ်က့ၤယ့ၣ်ၡူးလီၤ.
၉. ဒ် မၤတၢ် ၉:၃-၅ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး စီၤပီလူးတဲဖျါထီၣ်ဝဲ ယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်.
၉ လၢခံယ့ၣ်ၡူးလီၣ်ဖျါထီၣ်အသးလၢ စီၤပီလူးအမဲာ်ညါလီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၈) ဖဲစီၤပီလူး (စီၤစီလူး) လဲၤလၢဝ့ၢ်ဒၤမ့ၤစ့းအခါ လၢကျဲန့ၣ် အဝဲနၢ်ဟူယ့ၣ်ၡူးအကလုၢ် ဒီးထံၣ်ဝဲတၢ်ထံၣ်လၢညါခီလၢ ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဝဲလၢမူခိၣ် ပှဲၤဒီးတၢ်လၤတၢ်ကပီၤလီၤ. (ဖး မၤတၢ် ၉:၃-၅ တက့ၢ်.) စီၤပီလူးအတၢ်လဲၤခီဖျိအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအနီၢ်ကီၢ် ဒီးတမ့ၢ်တၢ်တဲမုာ်နၢ်ဘၣ်.—မၤတၢ် ၂၆:၁၂-၁၅.
၁၀. ခီဖျိစီၤပီလူးနာ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤလၢတၢ်သံ အဃိ အဝဲမၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၀ တချုးလၢ ယ့ၣ်ၡူးလီၣ်ဖျါထီၣ်အသးလၢ စီၤပီလူးအမဲာ်ညါဒံးဘၣ်န့ၣ် စီၤပီလူးမ့ၢ်တ့ၢ် ပှၤလၢအမၤအၢမၤနး ခရံာ်ဖိတဖၣ်လီၤ. အဃိ ပှၤတနီၤကသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ဝဲ တၢ်လၢစီၤပီလူးတဲဝဲတဖၣ်လီၤ. ဖဲစီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအခါ အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢးဆူၣ်ဆူၣ် ဒ်သိးပှၤကသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတခါအံၤလီၤ. ဖဲစီၤပီလူးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးသံဒီး ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲအဂ့ၢ်အခါ အဝဲထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤအၢမၤနးလၢအမ့ၢ် ပှၤဒိအီၤတီၢ်အီၤ, လီၤဘၣ်လၢဃိာ်ပူၤ, ဒီးကဘီဟးဂီၤလီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၉-၁၁; ၂ ကရံၣ်သူး ၁၁:၂၃-၂၇) စီၤပီလူးနာ်ဝဲသပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢတၢ်သံ အဃိ ဘၣ်ဃးဒီးအတၢ်နာ်အံၤ အဝဲစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ဒီးအဝဲမ့ၢ်ဘၣ်သံဒၣ်လဲာ် အသးအိၣ်တူၢ်သံအသးလီၤ. ပထံၣ်ဘၣ်ခရံာ်ဖိလၢညါတဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲတၢ်အုၣ်အသးလၢ ယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢတၢ်သံန့ၣ် မၤစၢၤပှၤလၢ ပကနာ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ မၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ပတၢ်နာ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ.
စီၤပီလူးဘှီဘၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လၢအကမၣ်တဖၣ်
၁၁. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤကရံၣ်သူးဖိတဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအကမၣ်လဲၣ်.
၁၁ ပှၤလၢအအိၣ်လၢဝ့ၢ်ကရံၣ်သူး လၢကီၢ်ကြံးအပူၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢ အကမၣ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလီၤ. လၢအဝဲသ့ၣ်အကျါတနီၤန့ၣ် တုၤဒၣ်လဲာ်တဲဝဲလၢ “ပှၤသံတဖၣ် တဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤဘၣ်.” ဘၣ်မနုၤအဃိတဲဝဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၁၂) ကြံးအပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဖၣ် လၢအအိၣ်လၢဝ့ၢ်အၤသ့ၣ်န့ၣ် နံၤဘၣ်ဖးလဲဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ ယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤလီၤ. အဃိ ပှၤလၢဝ့ၢ်ကရံၣ်သူးအပူၤစ့ၢ်ကီး အိၣ်ဝဲဒီးတၢ်ထံၣ်ဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ. (မၤတၢ် ၁၇:၁၈, ၃၁, ၃၂) ပှၤအဂၤတနီၤနာ်ဝဲလၢ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်အဒိတခါ ဒီးတမ့ၢ်တၢ်အနီၢ်ကီၢ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်တဲဝဲလၢ ခီဖျိလၢပှၤတဂၤအိၣ်ဒီး တၢ်ဒဲးဘးအဃိ “သံ” ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိအခါ နာ်ဝဲလၢအတၢ်ဒဲးဘးပျၢ်ဒီး “သမူထီၣ်က့ၤ” လံ. အဝဲသ့ၣ်အတၢ်နာ် မ့ၢ်အိၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်တနာ်ဝဲ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဘၣ် အဃိ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်နာ်န့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲတၢ်ကလီကလီလီၤ. ကစၢ်ယွၤမ့ၢ်တမၤသမူထီၣ်က့ၤ ယ့ၣ်ၡူးဘၣ်, တၢ်ပှ့ၤက့ၤမ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် ပဝဲခဲလၢာ် ပအိၣ်ဒီးတၢ်ဒဲးဘးလီၤ. အဃိ ပှၤလၢအတနာ် တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဘၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တအိၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်နီၢ်ကီၢ်ဘၣ်.—၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၁၃-၁၉; ဧ့ၤဘြံၤ ၉:၁၂, ၁၄.
၁၂. ဒ် ၁ ပ့းတရူး ၃:၁၈, ၂၂ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် လီၤဆီလိာ်အသးဒီး ပှၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ လၢညါတဖၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၂ စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ “ခရံာ်ဘၣ် တၢ်ဒုးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအီၤလၢ တၢ်သံလံ.” တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဝဲအံၤန့ၣ် ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ လၢအပူၤကွံာ်တဖၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ ပှၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤတဖၣ်န့ၣ် လၢခံအဝဲသ့ၣ် က့ၤသံကဒါက့ၤဝဲလီၤ. စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူး “မ့ၢ်တၤသၣ်ဆိလၢ ပှၤလၢအသံသ့ၣ်တဖၣ် အကျါလီၤ.” ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်ပှၤအဆိကတၢၢ်တဂၤ လၢကျဲဒ်လဲၣ်. အဝဲမ့ၢ်ပှၤအဆိကတၢၢ်တဂၤလၢ အဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢ နီၢ်သးတခီ ဒီးအမ့ၢ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အဆိကတၢၢ်တဂၤလၢ အလဲၤထီၣ်ဘၣ်လၢမူခိၣ်လီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၂၀; မၤတၢ် ၂၆:၂၃; ဖး ၁ ပ့းတရူး ၃:၁၈, ၂၂ တက့ၢ်.
ပှၤလၢ “ကဘၣ်တၢ်မၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤ”
၁၃. စီၤအၤဒၣ်ဒီးယ့ၣ်ၡူး အတၢ်လီၤဆီလိာ်သးန့ၣ် စီၤပီလူးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၃ ခီဖျိလၢ ပှၤတဂၤအတၢ်သံအဃိ အမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤလၢ အကကွဲၢ်တဖၣ် ကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်. စီၤပီလူးဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်စံးဆၢလီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. အဝဲၡဲပၠးဝဲ ခီဖျိလၢစီၤအၤဒၣ်အဃိ တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိဒ်လဲၣ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ခီဖျိလၢယ့ၣ်ၡူး အတၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးအဃိ တၢ်ကကဲထီၣ်အသးဒီး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီး စီၤအၤဒၣ်န့ၣ် စီၤပီလူးကွဲးဝဲလၢ “တၢ်သံ ဟဲအိၣ်ထီၣ်ဝဲ ခီဖျိလၢ ပိာ်ခွါတဂၤအဃိ” ဖဲစီၤအၤဒၣ်မၤတၢ်ဒဲးဘးအခါ အဝဲဘၣ်သံဝဲ ဃုာ်ဒီးအဖိအလံၤ အစၢၤအသွဲၣ်တဖၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ စီၤအၤဒၣ်တဒိကနၣ်တၢ်ဘၣ်အဃိ ပဆဲးထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်သံလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢကစၢ်ယွၤ မၤသမူထီၣ်ဝဲအဖိခွါ အဃိ ပအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ် လၢခါဆူညါလီၤ. “တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢ တၢ်သံစ့ၢ်ကီး ဟဲအိၣ်ထီၣ်ဝဲ ခီဖျိလၢ ပိာ်ခွါတဂၤ” လၢအမ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးအဃိလီၤ. “ဒ်ပှၤခဲလၢာ်သံလၢ စီၤအၤဒၣ်အဃိအသိး” စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ “ပှၤခဲလၢာ်ကဘၣ် တၢ်မၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤလၢ ခရံာ်အဃိလီၤ.”—၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၂၁, ၂၂.
၁၄. စီၤအၤဒၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဧါ. ၡဲပၠးတက့ၢ်.
၁၄ ဖဲစီၤပီလူးတဲဝဲလၢ “ပှၤခဲလၢာ်သံလၢ စီၤအၤဒၣ်အဃိ” အခါ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ အခီပညီဒ်လဲၣ်. စီၤပီလူးတဲဝဲဘၣ်ဃးဒီး ကယဲၢ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခဲလၢာ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်န့ၢ်သါလၢအမ့ၢ် တၢ်ဒဲးဘးဒီး တၢ်တလၢတပှဲၤလၢ စီၤအၤဒၣ်အအိၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်သံဝဲလီၤ. (ရိမ့ၤ ၅:၁၂) စီၤအၤဒၣ်တပၣ်ဃုာ်လၢ ပှၤလၢ “ကဘၣ်တၢ်မၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤ” အကျါဘၣ်. ခရံာ်အတၢ်ပှ့ၤက့ၤ ကျၢၢ်ဘၢစီၤအၤဒၣ် အတၢ်ဒဲးဘးတန့ၢ်ဘၣ်. မ့ၢ်လၢ အဝဲမ့ၢ်တ့ၢ်ပှၤလၢပှၤပှဲၤ ဒီးဃုထၢဝဲလၢ တဒိကနၣ် ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ဘၣ်အဃိလီၤ. တၢ်လၢအကဲထီၣ်အသးဒီး စီၤအၤဒၣ်န့ၣ် ကကဲထီၣ်အသးဒီး “ပှၤကညီဖိခွါ” လၢအကစံၣ်ညီၣ်ဝဲ “မဲာ်တဲးလဲး” လၢ “ကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤကွံာ်အီၤ လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ.”—မးသဲ ၂၅:၃၁-၃၃, ၄၆; ဧ့ၤဘြံၤ ၅:၉.
၁၅. “ပှၤခဲလၢာ်” လၢ “ကဘၣ်တၢ်မၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤ” န့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီးမတၤတဖၣ်လဲၣ်.
၁၅ စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ “ပှၤခဲလၢာ် ကဘၣ်တၢ်မၤသမူထီၣ်အီၤ လၢခရံာ်အဃိလီၤ.” (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၂၂) စီၤပီလူးအလံာ်ပရၢလၢ အကွဲးန့ၢ်ဝဲ ခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ ဝ့ၢ်ကရံၣ်သူးအပူၤလၢ အဝဲသ့ၣ်ကဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤလၢမူခိၣ်လီၤ. ခရံာ်ဖိတဖၣ်အံၤ “မ့ၢ်ပှၤစီဆှံလၢ အဘၣ်တၢ်ပာ်စီဆှံအီၤ လၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အပူၤ” လီၤ. ဒီးစီၤပီလူးတဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ “ပှၤလၢအသံလၢခရံာ်အပူၤ” လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁:၂; ၁၅:၁၈; ၂ ကရံၣ်သူး ၅:၁၇) လၢစီၤပီလူးအလံာ်ပရၢ အဂၤတဘ့ၣ်အပူၤန့ၣ် စီၤပီလူးကွဲးဝဲလၢ ပှၤလၢအမ့ၢ် “တၢ်တမံၤဃီဒီး [ယ့ၣ်ၡူး] ခီဖျိလၢ ပသံတ့ၢ်ဒ်အဝဲသံတ့ၢ်ဝဲအသိး” ဒီးပကမ့ၢ် “တၢ်တမံၤဃီဒီးအီၤ ခီဖျိလၢ ပကဘၣ်တၢ်မၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤ လီၤဂာ်ဒ်အတၢ်သမူထီၣ်က့ၤအသိးန့ၣ်လီၤ.” (ရိမ့ၤ ၆:၃-၅) ယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဒ်ပှၤနီၢ်သးဖိအသိး ဒီးက့ၤထီၣ်လၢမူခိၣ်လီၤ. အဃိ တၢ်ကကဲထီၣ်အသးဒီး ကယဲၢ်ပှၤလၢအအိၣ် “လၢခရံာ်အပူၤ” အလၢမ့ၢ်ဝဲ ခရံာ်ဖိလၢအဘၣ် တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ်လီၤ.
၁၆. ဖဲစီၤပီလူးကိးယ့ၣ်ၡူးလၢ “တၤသၣ်ဆိ” အခါ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲအခီပညီဒ်လဲၣ်.
၁၆ စီၤပီလူးကွဲးဝဲလၢ ခရံာ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢတၢ်သံ ဒ် “တၤသၣ်ဆိလၢ ပှၤလၢအသံသ့ၣ်တဖၣ် အကျါလီၤ.” သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤလၢ ပှၤအဂၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ ဒ်သိးစီၤလါစရူးအိၣ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်ပှၤအဆိကတၢၢ်တဂၤလၢ အဘၣ်တၢ်မၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤဒ် ပှၤနီၢ်သးဖိအသိး ဒီးဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မူလီၤထူလီၤယိာ်န့ၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် အလီၤဂာ်ဒ်တၤသၣ်ဆိလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် လုၢ်ထီၣ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်အသိးလီၤ. ဒီးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ “တၤသၣ်ဆိ” အဃိ စီၤပီလူးအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပှၤအဂၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးအလီၢ်ခံတဖၣ်န့ၣ် ကလဲၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ပှၤတၢ်မၢဖိဒီးပှၤအဂၤတဖၣ် လၢအအိၣ် “လၢခရံာ်အပူၤ” န့ၣ် ကပိာ်ထီၣ်ယ့ၣ်ၡူးအခံလီၤ. လၢခံ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ် တၢ်မၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤ ဒီးကအိၣ်မူဘၣ်လၢမူခိၣ် ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအသိးလီၤ.
၁၇. ပှၤလၢအအိၣ် “လၢခရံာ်အပူၤ” ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ခိၣ်ဖးလၢ မူခိၣ်အခါဖဲလဲၣ်.
၁၇ ပှၤလၢကဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤလၢမူခိၣ် လၢအအိၣ် “လၢခရံာ်အပူၤ” န့ၣ် တမ့ၢ်စးထီၣ်အသးဖဲ စီၤပီလူးကွဲးန့ၢ်ဝဲ ပှၤကရံၣ်သူးဖိအလံာ်ပရၢအခါန့ၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် စီၤပီလူးအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ခါဆူညါလီၤ. “ပှၤတဂၤဒီးတဂၤ ဘၣ်တၢ်မၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤ ဒ်တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ အိၣ်ဝဲအသိး, ခရံာ်လၢအမ့ၢ်တၤသၣ်ဆိ ဒီးလၢခံ ဖဲအတၢ်ဟဲက့ၤအိၣ်ဒီးပှၤ အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ပှၤလၢအမ့ၢ်ခရံာ် အတၢ်တဖၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤ သမူထီၣ်က့ၤအီၤလီၤ.” (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၂၃; ၁ သ့းစၤလနံ ၄:၁၅, ၁၆) မုၢ်မဆါတနံၤညါအံၤ ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ ခရံာ် “အတၢ်ဟဲက့ၤ . . . အဆၢကတီၢ်” လီၤ. အဃိ ဖဲတၢ်မၢဖိဒီး ခရံာ်ဖိလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ် သံအခါ အဝဲသ့ၣ်တဒိးန့ၢ်ဘၣ် ခိၣ်ဖးလၢမူခိၣ်တဘျီဃီဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်အိၣ်ခိးဝဲတုၤလၢ ခရံာ်အတၢ်ဟဲက့ၤအဆၢကတီၢ်လီၤ. ခီဖျိစီၤပီလူးတဲဝဲလၢ “ပကကဲထီၣ်စ့ၢ်ကီး တၢ်တမံၤဃီဒီး [ယ့ၣ်ၡူး] ခီဖျိလၢ ပကဘၣ်တၢ်မၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤ လီၤဒ်အတၢ်သမူထီၣ်က့ၤအသိးန့ၣ်လီၤ.”
ပနာ်သ့သပှၢ်တၢၢ်လၢ ပတၢ်မုၢ်လၢ် ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲ
၁၈. (က) တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢ မူခိၣ်မ့ၢ်ဝံၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပသ့ၣ်ညါလၢ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢအဂၤ ကအိၣ်ဒံးဝဲလဲၣ်. (ခ) ဒ် ၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၂၄-၂၆ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး တၢ်မနုၤကကဲထီၣ်အသးလၢ မူခိၣ်လဲၣ်.
၁၈ မ့မ့ၢ်ခရံာ်ဖိလၢ အတၢ်မုၢ်လၢ်တအိၣ်လၢ ကလဲၤထီၣ်ဘၣ်ဆူမူခိၣ်န့ၣ် တၢ်ကမၤအသးဒီးအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး အိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလီၤ. လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ ဖံလံးပံၤ ၃:၁၁) အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢမူခိၣ်အံၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢအဂၤ ကဆဲးအိၣ်ဒံးဝဲလီၤ. ခီဖျိတၢ်ကတိၤအံၤ အလီၤပလိာ်လိာ်သးဒီး စီၤယိၤဘးအတၢ်နာ် ဘၣ်ဃးဒီးအတၢ်မုၢ်လၢ်လၢခါဆူညါလီၤ. (ယိၤဘး ၁၄:၁၅) မ့မ့ၢ် “ပှၤလၢအမ့ၢ်ခရံာ်အတၢ်တဖၣ်” န့ၣ် “ဖဲ [ယ့ၣ်ၡူး] တၢ်ဟဲက့ၤ . . . အဆၢကတီၢ်” အဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဒီးအီၤလၢမူခိၣ်လီၤ. အဃိ ဖဲယ့ၣ်ၡူးမၤဟးဂီၤကွံာ် ကယဲၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြး, တၢ်ကဲခိၣ်ကဲနၢ် ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤခဲလၢာ်ခဲဆ့အဆၢကတီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဒီးယ့ၣ်ၡူးလီၤ. “တၢ်သံန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲဒုၣ်ဒါလၢ အကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤက့ၤအီၤ အလီၢ်ခံကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.” အဃိ ပသ့ၣ်ညါသပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ပှၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢ မူခိၣ်တဖၣ်န့ၣ် တသံနီတဘျီလၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်ပှၤအဂၤတဖၣ်န့ၣ် တၢ်ကမၤအသးဒီးအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်.—ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၂၄-၂၆ တက့ၢ်.
စီၤပီလူးဒီးပှၤအဂၤလၢ ကလဲၤထီၣ်လၢမူခိၣ်တဖၣ် “ကဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤလၢ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ် အဆိကတၢၢ် တကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.” (၁၉. ပှၤလၢကအိၣ်မူဘၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၉ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ကအိၣ်မူဘၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ် တၢ်ကမၤအသးဒီး အဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်မုၢ်လၢ်တၢ်ဒ် စီၤပီလူးအတၢ်ကတိၤအသိးလၢ “ယမုၢ်လၢ်လၢ ယွၤအအိၣ်လၢ ပှၤတီပှၤလိၤဒီး ပှၤတတီတလိၤ လၢအသံသ့ၣ်တဖၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ.” (မၤတၢ် ၂၄:၁၅) ဖျါၡဲၡဲဖိလၢ ပှၤတတီတလိၤတဖၣ်န့ၣ် တလဲၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်ဘၣ်. အဃိ တၢ်ကတိၤတခါအံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢ ခါဆူညါလၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤလီၤ.
၂၀. တၢ်မုၢ်လၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် မၤစၢၤနၤဒ်လဲၣ်.
၂၀ ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢတၢ် “ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ” အိၣ်ဝဲလီၤ. ပှၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်တဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ. ပနာ်သ့လၢ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအံၤ ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲလီၤ. ပအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤလၢအသံတဖၣ်အဂီၢ် အဃိ မၤမုာ်ထီၣ်ပသးလီၤ. ခရံာ်ဒီး ပှၤအဂၤတဖၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်ပၢတၢ် “အနံၣ် ၁,၀၀၀ ဒ်စီၤပၤတဖၣ်အသိး” အဆၢကတီၢ် ပှၤသံတဖၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၂၀:၆) နၤစ့ၢ်ကီးနနာ်သ့လၢ နမ့ၢ်သံတချုးဖဲ ခရံာ်စးထီၣ်ပၢတၢ်အနံၣ် ၁,၀၀၀ န့ၣ် နကဘၣ်တၢ်မၤဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤနၤလီၤ. ဒီး “တၢ်မုၢ်လၢ်အံၤ တမၤဟးဂီၤပသးဘၣ်.” (ရိမ့ၤ ၅:၅) တၢ်မုၢ်လၢ်အံၤ ဒုးဆူၣ်ထီၣ်ပသး ဒီးမၤစၢၤပှၤလၢ ပကမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလၢ တၢ်သးခုအပူၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်လၢ ၁ ကရံၣ်သူး အဆၢဒိၣ် ၁၅ အပူၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အိၣ်ဒံးဝဲလီၤ. ဒီးတၢ်မၤလိလၢခံတခါန့ၣ် ပကသ့ၣ်ညါအါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလီၤ.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၄၇ တၢ်စံးပာ်လၢ တၢ်မူအထူအယိာ်
^ လံာ်အဆၢ. 5 ၁ ကရံၣ်သူး အဆၢဒိၣ် ၁၅ န့ၣ် တဲဝဲဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအရ့ဒိၣ်လၢပဂီၢ်လဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလံန့ၣ်လဲၣ်. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤအတၢ်စံးဆၢ ဒီးတၢ်သံကွၢ်လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 56 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်ပှၤအဆိကတၢၢ်တဂၤ လၢအက့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၁:၉) ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တနီၤလၢ အမ့ၢ်စီၤသိၤမါ, စီၤယၤကိာ်, နီၢ်လူၤဒံ, စီၤယိၤဟၣ်, နီၢ်မၤရံ ဒီးစီၤပီလူးလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 58 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢအမၤသကိး ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤဒီးအမါ ယံာ်တ့ၢ်လံတဂၤန့ၣ် အမါသံသဒၣ်အီၤလီၤ. အဝဲနာ်ဝဲသပှၢ်ကတၢၢ်လၢ အမါကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဒီးအဝဲဆဲးမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ လၢတၢ်သးတီအပူၤလီၤ.