Amuye ku shebo

Amuye pa mitwi iliimo

MUTWI WAKWIIYA 49

Tulishomete ayi Bafu Balaakubuka!

Tulishomete ayi Bafu Balaakubuka!

‘Ntoolangila muli Lesa . . . kwaamba ayi bafu balaakubuka.’​—MILI. 24:15.

LWIIMBO 151 Alaakwiita

NSHESHI TWIIYE *

1-2. Ino nciinshi cibotu abuumbi basebenshi bakwe Yehova ncobalangila?

KULANGILA kulayandika abuumbi. Bantu bamwi balalangila bunene kukuba amukwashi uli kabotu, kuba abana bali kabotu, na koola kuswa kubulwashi bunene. Mpashi aswebo nshoshintu nsheenga twalangila. Nacibi boobo, kuli kulangila kumwi nkotusuni abuumbi kwiindite pasheeshi; kulangila uku kuleelikawo buumi bwamuyayaya kunembo alimwi akubushikwa kwa beshikamukowa na beshicibusa besu bakafwa.

2 Mutumwi Paulo wakaamba ayi: ‘Ntoolangila muli Lesa . . . kwaamba ayi kulaakuba kubuka kwabantu baluleme abataluleme.’ (Milimo 24:15) Paulo teshi ngowakalinga wakutaanguna kwaamba sha kulangila kubuka kwa kubafu. Jobo alakwe wakaambawo. Wakalinga kushomete ayi Lesa alaakumwiibaluka akumubusha kuswa kubafu.—Jobo 14:7-10, 12-15.

3. Ino nshetucana mulibuku lya 1 Bene Kolinto capita 15 inga shatucafwa buyani?

3 ‘Kubushikwa kwa bafu’ ndubasu lwa ‘nshetwakataanguna kwiiya,’ pasheesho shoonse nshetushoma mbuli Beneklistu. (Ebu. 6:1, 2) Makani akubuka kwa bafu akaamba Paulo, alacanika mulibuku lya 1 Bene Kolinto capita 15. Cilyeelete kwaamba ayi Beneklistu bakutaanguna bakayuminishikwa amakani ngakalemba. Alimwi aswebo makani aambwa mucapita iyi inga atuyuminisha akutucafwa kushoma cakutatoonsha mucancine camakani akubuka kwa bafu ncetushoma kuswabo kale kale.

4. Ino nciinshi ceenga catupa kushoma ayi ncakwiila bafu balaakubuka?

4 Kubushikwa kwakwe Yesu Klistu kulatupa kushoma cakutatoonsha kwaamba ayi beshikamukowa abeshicibusa besu bakafwa balaakubushikwa. Kubuka kwakwe Yesu kwakalinga lubasu lwa “makani abotu” Paulo ngaakalinga kwaambilisha kubene Kolinto. (1 Koli. 15:1, 2) Nceceeco Paulo ncaakaambila ayi na Mwineklistu taashomi ayi ncakwiila Yesu wakabushikwa, nkokwaamba ayi lushomo lwakwe talucite ncito. (1 Koli. 15:17) Kushoma kwaamba ayi ncakwiila Yesu wakabushikwa nkweenga kwatupa kulangila ayi bafu balaakubuka.

5-6. Ino maswi ngotucana pa 1 Bene Kolinto 15:3, 4 alatukuma buyani?

5 Paulo ndyaakatalika kulemba pamakani akubuka, wakaamba pashiteente shotatwe. (1) “Klistu wakafwa ceebo ca shibiibi shesu.” (2) “Wakabikwa mucuumbwe.” (3) “Wakabushikwa pabushiku bwatatu kweelana abwaamba Malembo.”—Amubelenge 1 Bene Kolinto 15:3, 4.

6 Ino lufu lwakwe Yesu, kubikwa mucuumbwe, alimwi akubushikwa kwakwe shilatukuma buyani? Mushinshimi Isaya wakaambila limwi ayi Mesiya “bakamutola mukumucaya” alimwi “cuumbwe cakwe cakabambana asha bamucita shibi.” Nacibi boobo, kwakalinga ashimwi shakalinga kusa mukucitika. Isaya wakatolelela akwaamba ayi Mesiya ‘alaakubwesa shibiibi sha bantu baanji.’ Yesu wakacita boobo kwiinda mukwaaba buumi bwakwe mbuli cilubula. (Isa. 53:8, 9, 12; Mate. 20:28; Loma. 5:8) Aboobo inga twashoma cakutatoonsha kwaamba ayi tulaakwaangululwa kuswa kububi, lufu alimwi akubona kubushikwa kwa beshikamukowa abeshicibusa besu bakafwa, ceebo ca lufu, kubikwa mucuumbwe alimwi akubushikwa kwakwe Yesu.

BUMBONI KUSWA KUBANTU BAANJI

7-8. Ino nciinshi ceenga cacafwa Beneklistu kushoma ayi ncakwiila Yesu wakabushikwa?

7 Inga twalangila ayi bafu balaakubuka na katushoma cakutatoonsha kwaamba ayi ncakwiila Yesu wakabushikwa. Ino nciinshi nceenga twashomena ayi ncakwiila Yehova wakabusha Yesu kuswa kubafu?

8 Kuli bantu baanji bakamubona Yesu ndyaakabushikwa alimwi akushimikilako bamwi. (1 Koli. 15:5-7) Kamboni wakutaanguna kubona Yesu ndyaakabuka Paulo ngwakaambawo ngu Pita (Kefasi). Bashikwiiya bamwi abalo bakasuminisha ayi ncakwiila Pita wakamubona Yesu ndyaakabushikwa. (Luka 24:33, 34) Kwiilikaawo, batumwi bali “12” abalo bakamubona Yesu ndyaakabushikwa. Lyalo Klistu “wakabonekela kubashomi beendilila myaanda yosanwe (500) paciindi comwi,” mpashi kukubungana kusangalasha kwakalinga ku Galili, kwaambwa pa Mateyo 28:16-20. Yesu “wakabonekela akuli Jemusi,” mpashi mwanike wakwe wakucanaamo uyo pakutaanguna watakalinga kumushoma ayi ngu Mesiya. (Joni 7:5) Pesule lyakubona ayi ncancine Yesu wabushikwa, Jemusi wakashoma ayi Yesu ngu Mesiya. Paulo ndyaakalinga kulemba nkalata iyi cakuma 55 C.E., kwakalinga bakamboni baanji bakabona Yesu ndyaakabushikwa, aboobo uli woonse wakalinga kutoonsha na ncakwiila Yesu wakabushikwa, wakalinga kweelete kuya mukubeepusha.

9. Ino Milimo 9:3-5 ilaamba nshi citondesha ayi Paulo alakwe wakabona bumboni bwakwaamba ayi ncakwiila Yesu wakabushikwa?

9 Mukuya kwaciindi, Yesu wakabonekela kuli Paulo. (1 Koli. 15:8) Paulo (Saulo) ndyaakalinga kuya ku Damasikasi wakanyumfwa liswi lyakwe Yesu kaali wabushikwa kale akumubona kwiculu mucili anga nciloto. (Amubelenge Milimo 9:3-5.) Shakacitikila Paulo shakatondesha patuba kwaamba ayi ncakwiila Yesu wakabushikwa.—Milimo 26:12-15.

10. Ino kushoma cakutatoonsha kwaamba ayi ncakwiila Yesu wakabushikwa kwakapa Paulo kucita nshi?

10 Bantu bamwi inga basuna abuumbi kunyumfwa shakaamba Paulo, mukwiinga Yesu kaatana kubonekela kuli nguwe, Paulo wakalinga kupensha Beneklistu. Pesule lyakushoma cakutatoonsha kwaamba ayi ncakwiila Yesu wakabushikwa, Paulo wakasebensa cankusu kwaamba ayi acafwe bamwi kwiiya cancine ici. Wakaliyumya ndyaakalinga kuumwa, kubikwa mujeele, akunyonyookelwa bwaato ciindi ndyaakalinga palweendo lwakunooya caambilisha cancine cakwaamba ayi ncakwiila Yesu wakafwa akubushikwa. (1 Koli. 15:9-11; 2 Koli. 11:23-27) Paulo wakalinga kushomete cakutatoonsha kwaamba ayi Yesu wakabushikwa kuswa kubafu aboobo wakalinga kulyaabite kucaikwa paceebo cakushimikila cancine ici. Ano sa bumboni ubu kuswa ku Beneklistu bakutaanguna bakalinga kushomete cakutatoonsha ayi ncakwiila Yesu wakabushikwa, inga tabumupi kushoma ayi ncancine Yesu wakabushikwa? Alimwi sa inga taciyuminishi lushomo lwanu lwakwaamba ayi ncakwiila bafu balaakubuka?

KULULAMIKA NJIISHO SHAKUBECA

11. Ino nciinshi mpashi cakapa kwaamba ayi bamwi mundabala ya Kolinto batashibi cancine pamakani abubuke?

11 Bantu bamwi bakalinga kukala mundabala mwakalinga kukala ba Giliki ku Kolinto tabakalinga kucishi cancine pamakani akubuka kuswa kubafu, aboobo bakalinga kwaamba ayi “taakuwo eshi akabuke kuswa kubafu.” Ino nceebonshi? (1 Koli. 15:12) Ba Giliki bamwi bakeeya busongo bwa bantu bakalinga kukala mundabala ya Atenisi, bakalinga kupikisha ayi Yesu taakwe kubushikwa. Aboobo cilyeelete kwaamba ayi bantu bamwi ku Kolinto abalo bakalinga kushoma kupikisha uko. (Milimo 17:18, 31, 32) Bamwi bakalinga kuyeeya ayi kubushikwa kuswa kubafu ngamaswibo akalinga kusansulula ayi na muntu kaacita shibiibi, nkokwaamba ayi ‘alifwite,’ ano na waba Mwineklistu nkokwaamba ayi ‘wabuka.’ Nabi kwaamba ayi kuli shakapa kwaamba ayi bamwi bakake kushoma mukubuka kwa bafu, cancine ncakwaamba ayi lushomo lwabo talwakalinga kucite ncito. Na Lesa taakwe kubusha Yesu, nkokwaamba ayi acilubula tacina kupekwa, alimwi nkokwaamba ayi bantu boonse tabakwe kulubulwa kuswa kububi. Aboobo abo bakalinga kukaka ayi bafu teshi bakabuke tabakalinga kuciteewo kulangila kwancinencine.—1 Koli. 15:13-19; Ebu. 9:12, 14.

12. Ino 1 Pita 3:18, 22, ilatucafwa buyani kunyumfwishisha kwaamba ayi kubuka kwakwe Yesu kwakalinga kupusene akwa baabo bakabushikwa kaatana kufwa?

12 Paulo wakalinga kucishi kwaamba ayi ‘Klistu wakabuka kuswa kubafu.’ Kubuka kwakwe Yesu kwakalinga kwiindite kwa baabo bakabushikwa kaatana kufwa, mukwiinga balya boonse bakabushikwa bakafwa alimwi. Paulo wakaamba ayi Yesu ‘ngoshisepo shitaanshi shabaabo bakoona mulufu.’ Ino Yesu wakalinga mutaanshi munshila nshi? Ngowakalinga muntu wakutaanguna kubushikwa mbuli cilengwa cakumushimu akuya kwiculu.—1 Koli. 15:20; Milimo 26:23; amubelenge 1 Pita 3:18, 22.

“ABO BESHI BAKABUSHIKWE”

13. Ino mbupusano nshi buli pakati kakwe Adamu a Yesu Paulo mbwakaamba?

13 Ano ino lufu lwa muntu womwi inga lwalengesha buyani bantu baanji kuba abuumi? Paulo wakaamba cikumbulo cinyumfwika kumwiipusho uyu. Wakaamba bupusano buli pakati ka shicitikila bantu ceebo cakubisha kwakwe Adamu alimwi asheshi shikacitike ceebo ca mulambu wakwe Klistu. Kwaamba pali Adamu, Paulo wakalemba ayi: “Lufu lwakesa kwiinda mumuntu womwi.” Adamu ndyaakabisha wakaliletelela mwiine akuletelela bana bakwe. Tuleenda mumapensho ceebo cakutanyumfwila kwakwe. Ano mukwiinga Lesa wakabusha Yesu, tulalangila kuba abuumi bubotu kunembo! ‘Kubuka kuswa kubafu kulaakusa kwiinda mumuntu womwi,’ Yesu. Paulo wakaamba ayi: ‘Bweenka bantu boonse mbobafwa kwiinda muli Adamu, akwalo kubushikwa kwa bantu boonse kulaakuba kwiinda muli Klistu.’—1 Koli. 15:21, 22.

14. Sa Adamu alaakubushikwa? Amusansulule.

14 Ino Paulo wakalinga kusansulula nshi ndyaakaamba ayi “bantu boonse mbobafwa kwiinda muli Adamu”? Paulo wakalinga kwaamba pabantu bakapyana bubi akutamaninina kuswa kuli Adamu, alimwi ici ncecipa kwaamba ayi tunoofwa. (Loma. 5:12) Adamu taabete pabaabo ‘beshibakabushikwe kwiinda muli Klistu.’ Mukwiinga wakalinga kumaninite alimwi wakacita kashanga kutanyumfwila Lesa, cilubula cakwe Klistu tacimukumiteewo. Ubu mbweshi cikabe akubaabo “Mwanaamuntu” mbweshi akoomboloshe ayi ni “mpongo,” nkokwaamba ayi, “beshibakanyonyoolwe kwamuyayaya.”—Mate. 25:31-33, 46; Ebu. 5:9.

Yesu ngowakalinga mutaanshi pabaabo bakabushikwa akuya kwiculu (Amubone mapalagilafu 15-16) *

15. Ino mbaani beelikitwe pa “boonse” ‘beshibakabe abuumi’?

15 Na mwaboona apa Paulo wakaamba ayi “boonse balaakuba abuumi kwiinda muli Klistu.” (1 Koli. 15:22) Paulo wakalembela Beneklistu bananikitwe bakalinga kukala ku Kolinto, abo bakalinga kusa mukubushikwa akuya kwiculu. Beneklistu balya “bakasalashikwa kuba bashikwiiya bakwe Klistu Yesu, bakeetwa kuba basalalite.” Alimwi Paulo wakaamba “abaabo boonse bakafwita muli Klistu.” (1 Koli. 1:2; 15:18; 2 Koli. 5:17) Munkalata imwi Paulo njaakalemba wakaamba ayi abo ‘bakaba womwi anguwe mulufu lwakwe, balaakuba womwi anguwe mukubushikwa kwakwe.’ (Loma. 6:3-5) Yesu wakabushikwa mbuli cilengwa cakumushimu akuya kwiculu. Ubu mbweshi cikabe akubaabo boonse Paulo mbakaamba ayi bali “muli Klistu,” nkokwaamba ayi Beneklistu bananikitwe boonse.

16. Ino Paulo wakalinga kusansulula nshi ndyaakaamba ayi Yesu “nshisepo shitaanshi”?

16 Paulo wakalemba ayi Klistu wakalinga ‘ngoshisepo shitaanshi shabaabo bakoona mulufu.’ Mutaluubi kwaamba ayi bantu bamwi mbuli Lasalo bakabushikwa akutolelela kuba abuumi pacishi capanshi, ano Yesu lakwe ngowakalinga mutaanshi kubushikwa kubafu mbuli cilengwa ca mushimu akutambula buumi butamaani. Paulo wakakoshanisha Yesu kushisepo shitaanshi bene Isilaeli nshebakalinga kubenga kuli Lesa. Alimwi Paulo ndyakaamba ayi Yesu ‘nshisepo shitaanshi,’ wakalinga kusansulula ayi pesule lyakubushikwa kwakwe bamwi balaakubushikwa akuya kwiculu. Batumwi alimwi abamwi “bakafwita muli Klistu” balaakukonkela Yesu. Mukuya kwaciindi, balaakubushikwa akuya kwiculu bweenka mbuli Yesu.

17. Ino ndilili abo “bakafwita muli Klistu” ndyeshi bakatambule cilambu cabo ca kwiculu?

17 Paulo ndyaakalembela bene Kolinto nkalata, ‘bakafwita muli Klistu’ kabatana kutalika kubushikwa kuya kwiculu. Aboobo Paulo wakalinga kwaamba paciindi cakunembo ndyaakaamba ayi: “Womwi awomwi alaakubushikwa paciindi cakwe ceelete: kutaanguna a Klistu shisepo shitaanshi, pesule abo bakwe Klistu beshibakabushikwe kuciindi cakubaako kwakwe.(1 Koli. 15:23; 1 Tesa. 4:15, 16) Pacecino ciindi tutokala muciindi “cakubaako kwakwe Klistu.” Aboobo batumwi alimwi a Beneklistu bananikitwe bakafwa, bakalinga kulindila ciindi cakubaako kwakwe Klistu kwaamba ayi bakatambule cilambu cabo kwiculu ‘akuba womwi anguwe mukubushikwa kwakwe.’

MULICITE KULANGILA KWANCINENCINE!

18. (a) Ino nciinshi nceenga twaambila ayi kulaakuba kubuka akumwi pesule lyakubuka kwa baabo beshibakaye kwiculu? (b) Ino nshiinshi nsheenga tweeya pa 1 Bene Kolinto 15:24-26 pasheesho sheshi shikacitike kwiculu?

18 Ino nshiinshi sheshi shikacitike ku Beneklistu bamwi bashomeka boonse batacite kulangila kwa kuya kwiculu mukukala pomwi a Klistu? Abalo batolangila kubuka kwa bafu. Baibo ilaamba ayi Paulo alimwi abaabo beshibakaye kwiculu balaakuba ‘mukubuka kuswa kubafu kwakutaanguna.’ (Fili. 3:11) Ici cilatondesha ayi kulaakuba kubuka akumwi. Ishi shileendelana a Jobo nshaakaamba ayi shilaakumucitikila kunembo. (Jobo 14:15) “Bakwe Klistu muciindi cakubaako kwakwe” balaakuba pomwi a Yesu kwiculu ndyeshi akanyonyoole mfulumeende shoonse abweendeleshi boonse alimwi ankusu shoonse. Alimwi “mulwani wakweelaako kukomwa, ndufu.” Aboobo boonse beshi bakabushikwe akuya kwiculu teshi bakafweewo. Ano ino nshiinshi sheshi shikacitike kubamwi?—Amubelenge 1 Bene Kolinto 15:24-26.

19. Ino abo boonse batolangila kukala pacishi capanshi inga balangila nshi?

19 Ino abo boonse batolangila kukala pacishi capanshi inga balangila nshi? Inga bashoma maswi akaamba Paulo ayi: “Ntoolangila . . . kwaamba ayi kulaakuba kubuka kwa baluleme abataluleme.” (Milimo 24:15) Ncakwiila kwaamba ayi, taakuwo muntu utaluleme weenga waya kwiculu. Aboobo maswi aya Paulo ngakaamba akalinga kusansulula baabo beshi bakabushikwe akuba abuumi pacishi capanshi.

Kushoma makani akubuka kuswa kubafu kulatupa coolwe cakulangila lusangalalo lutoosa kunembo (Amubone palagilafu 20) *

20. Ino nshiinshi shayuminisha kulangila kwanu kwakubuka kwa bafu?

20 Ncakutatoonsha kwaamba ayi, “kulaakuba kubuka kwa bafu”! Beshi bakabushikwe pacishi capanshi balaakulangila kuba abuumi bwamuyayaya. Inga mwashoma kwaamba ayi cishomesho ici cilaakukumanishikwa. Cishomesho ici inga camuyuminisha na mwayeeya beshikamukowa na beshicibusa banu bakafwa. Balaakubuka kuswa kubafu, Klistu abamwi ndyeshi “bakanookweendelesha . . . kwa myaaka 1,000.” (Ciyu. 20:6) Amwebo inga mwashooma kwaamba ayi nabi mukafwe ciindi ca bulelo bwakwe Klistu bwamyaaka 1000 kabutana kutalika, mulaakubushikwa. “Kulangila uku takulenshi nsoni.” (Loma. 5:5) Inga kwamucafwa kuba bayumu pacecino ciindi akumucafwa kusebensela Lesa calusangalalo. Nacibi boobo, kuli shiinji nsheenga tweeya kuswa kulilembo lya 1 Bene Kolinto capita 15, bweenka mbweshi tukeeye mumutwi utokonkelaawo.

LWIIMBO 147 Lesa Watushomesha Buumi Butamaani

^ par. 5 Nkalata Itaanshi ku Bene Kolinto capita 15 lilaamba bunene pamakani abubuke. Ino nceebonshi cancine ici cilayandika abuumbi kuli ndiswe, alimwi ino nciinshi nceenga twashomena ayi ncakwiila Yesu wakabushikwa? Mumutwi uyu tutocana cikumbulo kumiipusho iyi alimwi amiipusho imwi iyandika pamakani abubuke.

^ par. 56 BUSANSULUSHI BWACIKOPE: Yesu ngowakalinga wakutaanguna kuya kwiculu. (Milimo 1:9) Bashikwiiya bakwe bamwi bakaya kwiculu ngu Tomasi, Jemusi, Lidiya, Joni, Maliya, alimwi a Paulo.

^ par. 58 BUSANSULUSHI BWACIKOPE: Mukwesu wakafwitwa mukaakwe ngwaakasebensaakwe kwaciindi cilaamfu. Alashoma ayi alaakubushikwa, aboobo watolelela kusebensela Yehova cakushomeka.