Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

ZÃMSGÃ YĨNGA 49

D kɩsa sɩd tɩ sẽn ki-bã na n vʋʋgame

D kɩsa sɩd tɩ sẽn ki-bã na n vʋʋgame

“Mam tẽeda wa nin-kãensã me sẽn tẽedã, tɩ Wẽnnaam na n vʋʋga nin-tɩrsã ne sẽn pa-b nin-tɩrsã me.”—TƲƲ. 24:15.

YƖƖLL 151 A Zeova na n wa boola sẽn ki-bã

D SẼN NA N Yà Wà*

1-2. Bõe la Wẽnnaam nin-buiidã saagda, tɩ yaa bõn-kãsenga?

D SÃ N saagd bũmb pidsgu, tara yõodo. Neb kẽer saagdame tɩ b na n paama sũ-noog b kãadmã pʋgẽ, sãnda yaa b tõog n wub b kambã tɩ b tar laafɩ, tɩ kẽer yaa b wa paam b mens ne bã-kɛgeng sẽn namsd-ba. Tõnd a kiris-nebã me tõe n saagda woto. La d sẽn saagd bũmb ning n tɩ yɩɩdã zʋʋga rẽ. D saagdame me tɩ d na n wa vɩɩmda wakat sẽn kõn sa, la tɩ d neb nins sẽn maan kaalmã na n wa vʋʋgame.

2 Tʋm-tʋmd a Poll yeelame: “Mam tẽeda wa nin-kãensã me sẽn tẽedã, tɩ Wẽnnaam na n vʋʋga nin-tɩrsã ne sẽn pa-b nin-tɩrsã me.” (Tʋʋma 24:15) Pa a Poll n yɩ pipi n gom kũum vʋʋgrã yell ye. A Zoob me goma rẽ yelle. A ra kɩsa sɩd tɩ Wẽnnaam na n wa tẽega a yelle, n vʋʋg-a.—Zoob 14:7-10, 12-15.

3. Bõe yĩng tɩ 1 Korẽnt-rãmb sak 15 wã tõe n keng d tẽebã?

3 Kiris-nebã sẽn tẽed bũmb ninsã fãa sʋka, “kũum vʋʋgrã” naaga “yẽbgr” bɩ “bũmb nins d sẽn zãms pipi” wã. (Ebre. 6:1, 2) A Poll sẽn gom kũum vʋʋgrã yellã bee 1 Korẽnt-rãmb sak 15 wã pʋgẽ. Sãmbg kae t’a Poll sẽn yeel bũmb ningã kenga pipi kiris-nebã tẽebo. A sẽn yeelã tõe n kenga tõnd me tẽebã, tɩ d kɩs sɩd tɩ kũum vʋʋgrã d sẽn tẽed hal sẽn kaoosã na n sɩd pidsame.

4. Bõe n kɩt tɩ d saagdẽ tɩ sẽn ki-bã na n wa vʋʋgame?

4 Yaa a Zeezi Kirist sẽn vʋʋgã n kɩt tɩ d saagdẽ tɩ d neb nins sẽn ki wã na n wa vʋʋgame. A Zeezi vʋʋgrã naaga “koe-noogã” a Poll sẽn taas Korẽnt kiris-nebã. (1 Kor. 15:1, 2) A pʋd n yeelame tɩ kiris-ned sã n pa tẽed a Zeezi vʋʋgrã, a tẽebã yaa zaalem. (1 Kor. 15:17) Dẽnd yaa d sẽn tẽed a Zeezi vʋʋgrã n kɩt tɩ d saagdẽ tɩ sẽn ki-bã na n wa vʋʋgame wã.

5-6. Goam nins sẽn be 1 Korẽnt rãmb 15:3, 4 võor yaa bõe ne tõndo?

5 A Poll sẽn wa n gomd kũum vʋʋgrã yellã, a goma bũmb a tãab yelle. 1) “Kiristã kii tõnd yel-wẽnã yĩnga.” 2) ‘B mum-a lame.’ 3) ‘Rasem a tãab-n-soabã daare b vʋʋg-a-la wa Gʋls-sõamyã sẽn wilgã.’—Karm-y 1 Korẽnt rãmb 15:3, 4.

6 A Zeezi kũumã, a mumbã la a vʋʋgrã yõod yaa bõe ne tõndo? No-rɛɛs a Ezayi ra pĩnd n goma Mesi wã yelle, n yeel tɩ b na n “yiisa bãmb dũni nin-vɩɩs sʋka,” la tɩ b na n “tuu bãmb yaoog nin-wẽnsã yaad sʋka.” La pa tek woto bal ye. A Ezayi yeelame me tɩ Mesi wã na n “deega neb wʋsg yel-wẽna.” A Zeezi sɩd pidsa gom-kãngã, a sẽn ki tɩ yɩ maoong n dol d yel-wẽnã. (Eza. 53:8, 9, 12; Mat. 20:28; Rom. 5:8) Rẽnd a Zeezi kũumã, a mumbã la a vʋʋgrã yaa kaset meng-meng tɩ d tõe n saagame tɩ d na n wa paama d mens ne yel-wẽnã la kũumã, la d paam n le vɩɩmd ne d neb nins sẽn maan kaalmã.

NEB WƲSG MAANA KASET NE A ZEEZI VƲƲGRÃ

7-8. Bõe n kɩt tɩ kiris-nebã tõe n kɩs sɩd t’a Zeezi sɩd vʋʋgame?

7 Sẽn na yɩl n tẽ tɩ sẽn ki-bã na n sɩd vʋʋgame, rẽnda d deng n kɩs sɩd t’a Zeezi sɩd vʋʋgame. Bõe n kɩt tɩ d tõe n kɩs sɩd t’a Zeova sɩd vʋʋga a Zeezi?

8 Neb wʋsg n yã a Zeezi a vʋʋgrã poore, n kõ kaset ne rẽ. (1 Kor. 15:5-7) B sʋkã, ned ning yell a Poll sẽn gom pipi yaa a Pɩyɛɛr (a Sefas). Karen-biis sull n wilg t’a Pɩyɛɛr sɩd yãa a Zeezi a vʋʋgrã poore. (Luk 24:33, 34) Sẽn paase, tʋm-tʋmdb “piig la a yiibã” yãa a Zeezi a vʋʋgrã poore. Rẽ poore, Kiristã “vẽnega b meng ne saam-biis kobs-nu la zak wakat-yɛnga.” Tõe tɩ yaa b sẽn da wa n tigim taab Galɩle, tɩ b gomd rẽ yell Matiye 28:16-20 pʋgẽ wã. Sẽn paas me, a Zeezi ‘vẽnega a meng ne a Zake,’ sẽn yaa a ma-biiga, sẽn da pa tẽed sɩngrẽ wã t’a Zeezi la Mesi wã. (Zã 7:5) A Zak sẽn yã a Zeezi a vʋʋgrã poorã, a sak n deegame masã tɩ yẽ la Mesi wã. A Poll sẽn wa n gʋls Pipi Korẽnt-rãmb sebrã yʋʋmd 55 wã, rẽ tɩ neb wʋsg sẽn da maan kaset ne a Zeezi vʋʋgrã ra ket n vɩɩme. Rẽ wã, sẽn da pa kɩs-a sɩd t’a Zeezi vʋʋgame ra tõe n tɩ soka nin-kãensã.

9. Bõe la Tʋʋm 9:3-5 wã yeta, tɩ wilgdẽ t’a Poll sẽn yã bũmb ningã me yaa kaset t’a Zeezi vʋʋgrã pa belgre?

9 Kaoosg poore, a Zeezi vẽnega a meng ne a Polle. (1 Kor. 15:8) A Poll (a Soll) ra wa n dɩka sor n dabd Damaase, n wa wʋm a Zeezi koɛɛga, la a yã a sẽn vʋʋg n be saasẽ. (Karm-y Tʋʋm 9:3-5.) A Poll sẽn yã bũmb ningã me yaa kaset t’a Zeezi vʋʋgrã pa belgr ye.—Tʋʋ. 26:12-15.

10. A Poll sẽn da kɩs sɩd t’a Zeezi vʋʋgame wã, kɩtame t’a maan bõe?

10 A Poll sẽn maan kaset ne bũmb ningã tõe n linga neb kẽere, bala wakat n zĩnd t’a Poll ra namsd kiris-nebã wʋsgo. A Poll sẽn wa n kɩs sɩd t’a Zeezi sɩd vʋʋgame wã, a maana a sẽn tõe fãa n na n sõng neb a taabã tɩ b bãng rẽ. A sẽn wa n sõngd nebã sẽn na n yɩl tɩ b bãng t’a Zeezi ra kiime la t’a vʋʋgame wã, a reega pãbre, a kẽe bãens roogo, batayo me n sãam t’a ra be a pʋgẽ. (1 Kor. 15:9-11; 2 Kor. 11:23-27) A Poll ra kɩsa sɩd t’a Zeezi vʋʋgame, hal n da sak n na n ki rẽ yĩnga. Woto fãa pa kaset sẽn tõe n kɩt tɩ yãmb me kɩs sɩd t’a Zeezi vʋʋgame sɩda? Pa kɩtd me tɩ y maneg n tẽ tɩ sẽn ki-bã na n vʋʋgame sɩda?

A POLL REMSA YƐL SẼN PA SƖD NEBÃ SẼN DA TẼED KŨUM VƲƲGRÃ WƐƐNGẼ

11. Tõe tɩ yaa bõe n kɩt tɩ Korẽnt kiris-neb kẽer ra tar tags-kɛg kũum vʋʋgrã wɛɛngẽ?

11 Kiris-neb kẽer sẽn da be Korẽnt sẽn yaa Gɛrɛs tẽngã neb ra tẽeda yɛl sẽn pa sɩd kũum vʋʋgrã wɛɛngẽ, hal n da yetẽ meng tɩ “kũum vʋʋgr kae” ye. (1 Kor. 15:12) Bõe yĩnga? Bala filozof-rãmb sẽn da be Atɛn me sẽn yaa Gɛrɛs tẽngã ra yaanda kiris-nebã sẽn da tẽed t’a Zeezi vʋʋgame wã. Tõe tɩ Korẽnt kiris-neb kẽer ra tagsda woto. (Tʋʋ. 17:18, 31, 32) Tõe tɩ kẽer ra tagsdame tɩ kũum vʋʋgrã yaa makre, la pa sɩdem-sɩdem ye. Ne bãmba, ned sã n maand yel-wẽna, yaa wa a sẽn “ki,” la a sã n wa lebg kiris-neda, yaa wa a “vʋʋgame.” Sẽn yaa a soab fãa, b sẽn da yet tɩ kũum vʋʋgr kae wã, wilgdame tɩ b tẽebã yaa zaalem. Sã n mikame tɩ Wẽnnaam pa vʋʋg a Zeezi, dẽnd d pa tõe n paam d yel-wẽnã sugri, bala a Zeezi pa ki n dol tõnd yel-wẽnã ye. Dẽnd neb nins sẽn da pa tẽed kũum vʋʋgrã pa tar saagr tɩ manegr n wat ye.—1 Kor. 15:13-19; Ebre. 9:12, 14.

12. Sẽn zems ne 1 Pɩyɛɛr 3:18, 22, wãn to la a Zeezi vʋʋgrã yaa toor ne vʋʋgr nins sẽn deng rẽ wã?

12 A Poll ra mii vẽeneg tɩ “Kirist vʋʋgame n yi kũ-rãmb sʋka.” Kirist vʋʋgrã ra yaa kãseng n yɩɩd vʋʋgr nins fãa sẽn deng rẽ wã, bala sẽn da vʋʋg-bã lebg n kiime. A Poll yeelame t’a Zeezi “n yɩ pipi n vʋʋg neb nins sẽn ki wã sʋka.” Woto rat n yeelame tɩ bõe? Rat n yeelame tɩ yẽ n yɩ pipi n vʋʋg n lebg malɛka, n leb n yɩ pipi ninsaalbã fãa sʋk n kẽng saasẽ.—1 Kor. 15:20; Tʋʋ. 26:23; karm-y 1 Pɩyɛɛr 3:18, 22.

NEB NINS SẼN NA N PAAM VƖƖMÃ

13. A Poll wilgame tɩ welgr bʋg n be a Ãdem ne a Zeezi sʋka?

13 Wãn to la nin-yend kũum tõe n kɩt tɩ neb milyõ-rãmb paam vɩɩm? A Poll leoka sok-kãngã vẽenega. A wilga yell ning sẽn paamd ãdem-biisã, d yaab a Ãdem sẽn maan bũmb ningã yĩnga, la a Zeezi maoongã sẽn kɩt tɩ d tõe n paam bark ningã. A Poll goma a Ãdem yelle, n yeel tɩ ‘tũu ne rao a ye tɩ kũum wa.’ A Ãdem sẽn maan yel-wẽndã, a waa ne kũum a mengã zug la a yagensã zutu. D ket n nee a kɩɩsgã sẽn wa ne yel-beed ningã. La Wẽnnaam sẽn vʋʋg a Biig a Zeezi wã kɩtame tɩ d tõe n saag tɩ manegr n wate. “Kũum vʋʋgr me wata rao a ye maasem yĩnga,” rat n yeel t’a Zeezi. A Poll paasame: “Yaa wa sẽn tũ ne a Ãdem tɩ nebã fãa kiidẽ wã. Woto me, na n tũu ne Kiristã tɩ nebã fãa paam vɩɩm.”—1 Kor. 15:21, 22.

14. A Ãdem na n vʋʋgame bɩ? Wilg-y y leoorã võore.

14 A Poll sẽn yeel tɩ ‘tũu ne a Ãdem tɩ nebã fãa kiidẽ wã’ rat n yeelame tɩ bõe? A Poll ra tagsda a Ãdem yagensã yelle, bala a Ãdem yel-wẽndã kɩtame tɩ b fãa yaa neb sẽn pa zems zãnga, tɩ rẽ kɩt tɩ b fãa yaa kiidba. (Rom. 5:12) A Ãdem pa naag neb nins sẽn na n ‘paam vɩɩmã’ ye. A Zeezi sẽn ki tɩ yɩ maoongã pa tõe n naf-a ye. Bala, a ra yaa ned sẽn zems zãnga, n yãk yam n kɩɩs Wẽnnaam. Bũmb ning sẽn paam a Ãdmã me n na n paam neb nins “Ninsaal Biigã” sẽn na n geelg wa “bʋʋse,” rat n yeel tɩ b na n paama “sãoong sẽn ka sɛta.”—Mat. 25:31-33, 46; Ebre. 5:9.

A Zeezi n yɩ pipi kũ-rãmbã sʋk n vʋʋg n na n tɩ vɩɩmd saasẽ (Ges-y sull 15-16) *

15. Ãnd dãmb n naag “nebã fãa” sẽn na n ‘paam vɩɩmã’?

15 Bãng-y t’a Poll yeelame tɩ “na n tũu ne Kiristã tɩ nebã fãa paam vɩɩm.” (1 Kor. 15:22) Yaa Korẽnt kiris-neb sẽn da paam vʋʋsem sõngã zaeeb la a Poll sẽn tool a lɛtrã, neb sẽn da na n wa vʋʋg n kẽng saasẽ. Ra yaa kiris-neb ‘Wẽnnaam sẽn welg tɩ b yɩ yembr ne a Zeezi Kiristi, la b bool-b tɩ b lebg nin-sõamyã.’ A goma “neb nins sẽn ki Kirist pʋgẽ wã” me yelle. (1 Kor. 1:2; 15:18; 2 Kor. 5:17) A Poll lɛtr a to pʋgẽ, a yeelame tɩ neb nins sẽn ‘lebg yembr ne [a Zeezi] b sẽn ki a kũumã buudã yĩngã’ na n ‘lebga yembr ne [a Zeezi] b sẽn vʋʋg a vʋʋgrã buudã yĩng me.’ (Rom. 6:3-5) A Zeezi vʋʋgame n lebg malɛka, n kẽng saasẽ. Dẽnd na n yɩɩ woto me ne neb nins fãa sẽn be “Kirist pʋgẽ wã,” rat n yeel tɩ kiris-neb nins fãa sẽn paam vʋʋsem sõngã zaeebã.

16. A Poll sẽn bool a Zeezi tɩ “dẽenem biisã,” a ra rat n yeelame tɩ bõe?

16 A Poll yeelame tɩ Kiristã “n yɩ pipi [bɩ, “dẽenem biisi,” notã] n vʋʋg neb nins sẽn ki wã sʋka.” Bãng-y tɩ neb a taab sẽn da ki la b vʋʋg tẽngã zugu, wala makre, a Lazaare. La a Zeezi n yɩ pipi n vʋʋg n lebg malɛka, la a paam vɩɩm sẽn kõn sa. Dẽnd b ra tõe n mak-a-la ne Israyɛll nebã koodã dẽenem biisã b sẽn da kõt Wẽnnaamã. Sẽn paase, a Poll sẽn bool a Zeezi tɩ “dẽenem biisã,” a ra rat n wilgame t’a Zeezi vʋʋgrã poore, neb a taab me n na n vʋʋg n kẽng saasẽ. Tʋm-tʋmdbã n paas neb a taab sẽn be “Kirist pʋgẽ” n na n pʋgl a Zeezi. Wakatã sã n ta, b na n vʋʋga wa a Zeezi n kẽng saasẽ.

17. Wakat bʋg la neb nins sẽn be “Kirist pʋgẽ wã” ra na n sɩng vʋʋgr n kẽng saasẽ?

17 A Poll sẽn wa n gʋls Korẽnt kiris-nebã lɛtrã tɩ neb nins sẽn be “Kirist pʋgẽ wã” nan pa sɩng vʋʋgr n na n kẽng saasẽ ye. A Poll wilgame tɩ ra na n yɩɩ kaoosg zugẽ. A yeelame: “Na n yɩɩ ned kam fãa ne a wakate: Pipi yaa Kiristã. Rẽ poore, na n yɩɩ neb nins sẽn yaa Kirist rẽndã, la nin-kãens vʋʋgrã na n yɩɩ Kirist sẽn wat n wa wã” sasa. (1 Kor. 15:23; 1 Tes. 4:15, 16) Tõnd vɩɩ Kirist waoongã wakat b sẽn da pĩnd n togsã. Dẽnd tʋm-tʋmdbã ne kiris-neb a taab sẽn paam vʋʋsem sõngã zaeebã sẽn da zoe n ki wã ra segd n gũume n tãag Kiristã waoongã wakate, n yaool n paam b keoorã saasẽ, n ‘lebg yembr ne [a Zeezi] b sẽn ki a kũumã buudã yĩngã.’

D TÕE N KƖSA SƖD TƖ D SẼN TẼED BŨMB NINGÃ NA N PIDSAME

18. a) Bõe wilgd tɩ sẽn paam-b zaeebã sã n wa vʋʋg n kẽng saasẽ, kũum vʋʋgr a to n na n pʋgle? b) Bõe la 1 Korẽnt rãmb 15:24-26 yeta, tɩ wilgd bũmb ning sẽn na n maan saasẽ wã?

18 La yaa wãn to ne kiris-neb nins sẽn maand sɩd ne Wẽnnaam n yaool n pa saagd n na n tɩ vɩɩmd saasẽ ne Kiristã? Bãmb me tara kũum vʋʋgrã saagre. Biiblã yetame t’a Poll ne neb nins sẽn na n vʋʋg n kẽng saasẽ wã naaga “dẽenem kũum vʋʋgrã.” (Fili. 3:11) Woto wilgdame tɩ kũum vʋʋgr a to n na n pʋgle. Rẽ sɩd zemsa ne a Zoob sẽn yeel bũmb ning a beoog-daarã wɛɛngẽ wã. (Zoob 14:15) “Neb nins sẽn yaa Kirist rẽndã” na n zĩnda saasẽ ne a Zeezi, a sã n wa na n kɩt tɩ soolem-dãmbã fãa, naam la pãng fãa lebg zaalem. Baa kũumã sẽn yaa “yaoolem bɛ” wã na n lebga zaalem. Yaa vẽeneg tɩ neb nins sẽn na n vʋʋg n kẽng saasẽ wã pa na n tol n le ki a bada. La neb a taabã yẽ nengẽ na n yɩɩ wãn to?—Karm-y 1 Korẽnt rãmb 15:24-26.

19. Bõe la neb nins sẽn saagd n na n wa vɩɩmd tẽngã zugã tõe n gũ?

19 Bõe la neb nins sẽn saagd n na n wa vɩɩmd tẽngã zugã tõe n gũ? A Poll sẽn yeel bũmb ningã tõe n kɩtame tɩ b bas b yam tɩ manegr n wate. A yeelame: “Mam tẽeda wa nin-kãensã me sẽn tẽedã, tɩ Wẽnnaam na n vʋʋga nin-tɩrsã ne sẽn pa-b nin-tɩrsã me.” (Tʋʋ. 24:15) Yaa vẽeneg tɩ ned sẽn pa nin-tɩrg pa tõe n kẽng saasẽ ye. Rẽnd yaa neb nins sẽn na n wa vʋʋg n vɩɩmd tẽngã zugã yell la b sẽn gomdã.

D sã n tẽed kũum vʋʋgrã, na n kɩtame tɩ d gũud beoog-daarã ne bas-m-yam (Ges-y sull 20) *

20. Yãmb sẽn saagd tɩ kũum vʋʋgr n watã, wãn to la rẽ kengd y raoodo?

20 Sãmbg sẽn kae, “Wẽnnaam na n vʋʋga” sẽn ki-bã. Neb nins b sẽn na n vʋʋg tɩ b vɩɩmd tẽngã zugã tõe n saagame n wa vɩɩmd a zug wakat sẽn kõn sa. Y tõe n basa y yam tɩ rẽ sɩd na n pidsame. Y sẽn saagd n na n wa yã y neb nins sẽn maan kaalmã tõe n kenga y raoodo. Yaa sasa ning Kiristã ne neb a taabã sẽn na n “dɩ naam yʋʋm tusrã” la b na n vʋʋg nin-kãensã. (Vẽn. 20:6) Yãmb me tõe n basa y yam tɩ y sã ki nand tɩ Kirist naamã sẽn na n kaoos yʋʋm tusrã sɩnge, y na n wa vʋʋgame. ‘Saagrã pa belgr ye.’ (Rom. 5:5) Tõe n kõ-d-la pãnga, la paas d sũ-noogã a Zeova tũubã pʋgẽ. La wa d sẽn na n yã sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ wã, Pipi Korẽnt-rãmb sak 15 wã tõe n sõnga tõnd tɩ d bãng bũmb wʋsg n paase.

YƖƖLL 147 Wẽnnaam pʋlma vɩɩm sẽn kõn sa

^ sull 5 Pipi Korẽnt-rãmb sak 15 wã gomda kũum vʋʋgrã yell n tɩ yɩɩda. Bõe yĩng tɩ kũum vʋʋgrã tar yõod ne-do, la bõe yĩng tɩ d tõe n kɩs sɩd t’a Zeezi vʋʋgame? Sõs-kãngã na n leoka sogs-kãensã la sogsg a taab kũum vʋʋgrã wɛɛngẽ.

^ sull 56 FOT-RÃMBÃ BILGRI: A Zeezi n yɩ pipi n kẽng saasẽ. (Tʋʋ. 1:9) A Toma, a Zak, a Lidi, a Zã, a Maari la a Poll naaga karen-biis nins sẽn na n tɩ zĩnd saasẽ ne a Zeezi wã.

^ sull 58 FOT-RÃMBÃ BILGRI: Saam-biig ne a pag sẽn tũ a Zeova n kaoos yʋʋma, t’a pagã wa maan kaalem. Saam-biigã ket n tũuda a Zeova ne a sũur fãa, n saagdẽ t’a pagã na n wa vʋʋgame.