1, 2. ¿Tlake kichiaj kiselisej toTeotsij itekipanojkauaj?

TLAUEL kuali kema se akajya kichia kiselis se tlamantli teipa. Ma timoiljuikaj, sekij kinekiskiaj yolpakisej ininuaya ininchampoyouaj, amo ma mokokokaj ininkoneuaj uan katli tlauel mokokouaj kinekiskiaj kuali itstosej. Maske tojuantij nojkia ya nopa tijnekij, tijmatij onka seyok tlamantli tlen nelia tlauel ipati: tijchiaj tiitstosej nochipa uan nojkia moyolkuisej katli tlauel tikinikneliaj.

² Apóstol Pablo motemachiyaya moyolkuisej katli miktokej, yeka kiijtok: “Nojkia nijneltoka toTeko kinyolitia tlakamej tlen ya miktokej, tlen kuajkualmej uan tlen axkuajkualmej” (Hech. 24:15). Job nojkia motemachiyaya tlaj mikiskia, Jehová kiyolkuiskia (Job 14:7-10, 12-15).

3. ¿Kenijkatsa techpaleuis kema tikixtomasej 1 Corintios capítulo 15?

³ Se tlen “nopa achtoui tlamachtili” tlen kineltokaj Cristo itokilijkauaj eli “moyolkuisej nochi mijkatsitsij” (Heb. 6:1, 2). Pablo tlauel kuali momachtik 1 Corintios capítulo 15, uan tlen kiixtonki nojkia tlauel kinyolchikajki Cristo itokilijkauaj tlen achtoui siglo. Ipan ni tonali nojkia tlauel techyolchikaua sejse tlen tojuantij, maske kipia miak xiuitl tijneltokatokej tlen moaxitis teipa.

4. ¿Tlake techpaleuia timotemachisej nelia moyolkuisej katli miktokej?

⁴ Pampa Jesús moyolkuik, timotemachiaj tlaj mijki se katli tikikneliaj teipa sampa moyolkuis, uan nojkia tlaj tojuantij timikisej. Ya ni eliyaya nopa “kuali tlajtoli” tlen Pablo kiniljuiyaya katli euaj Corinto (1 Cor. 15:1, 2). Yeka, kiniljuik tlaj amo kineltokaj Jesús moyolkuitoya, uajka san tlapik tlaneltokayayaj (1 Cor. 15:17). Tikitaj tlauel ipati tijneltokasej Jesús moyolkuik, pampa techpaleuia timotemachisej ipan tlen tijselisej teipa.

5, 6. ¿Kenijkatsa techpaleuia tlen kiijtoua 1 Corintios 15:3, 4?

 ⁵ Pablo pejki kiixtoma moyolkuisej katli miktokej ika ni eyi tlamantli: 1) “Cristo mijki ipampa totlajtlakoljuaj”. 2) “Kitsajkej itlakayo ipan se tlakajkauaya”. 3) “Ika eyi tonali yajaya moyolkuik keja kiijtok iTlajtol toTeko” (xijpoua 1 Corintios 15:3, 4).

⁶ ¿Kenijkatsa techpaleuia Cristo imikilis, pampa kitlalpachojkej uan pampa moyolkuik? Tlajtolpanextijketl Isaías kiijtojtoya Mesías kimiktiskiaj uan kitlalpachoskiaj ininuaya katli amo kualmej. Uan nojkia kiijtok: “Yajaya kiuikak ipani inintlajtlakoljuaj miak tlajtlakolchijkatlakamej”. ¿Kenijkatsa kichijki Jesús? Kema temaktilik inemilis uan kiampa techmakixtik (Is. 53:8, 9, 12; Mat. 20:28; Rom. 5:8). Yeka pampa Jesús mijki, kitlalpachojkej uan moyolkuik, techpaleuia ma timotemachikaj teipa ayokmo tijpiasej tlajtlakoli yon timikisej uan nojkia sampa tikinitasej katli tlauel tikinikneliaj.

7, 8. ¿Tlake techpaleuia timotemachisej Jesús nelia moyolkuik?

⁷ Tlaj tijnekij timotemachisej nelia moyolkuisej katli miktokej, achtoui moneki tijneltokasej Jesús nelia moyolkuik. ¿Kenke timotemachiaj Jehová nelia kiyolkuik iKone?

⁸ Miakej maseualmej kiitakej Jesús kema moyolkuitoya (1 Cor. 15:5-7). Pablo kiijtok katli achtoui kiitak, elki Cefas o apóstol Pedro. Se keskij Cristo itokilijkauaj nojkia kiijtojkej Pedro nelia kiitak Jesús moyolkuitoya (Luc. 24:33, 34). Nojkia, kiitakej nopa 12 apóstoles. Teipa “Jesucristo monextik ika pano makuili ciento toikniuaj” uan uelis mosentilik ininuaya ipan Galilea, kej kiijtoua Mateo 28:16, 17; 28:18-20, TNM. Nojkia, monextik iixpa Santiago katli uelis eliyaya itepotsikni, uan nojua ayamo kineltokayaya tlaj Jesús eliyaya Mesías (Juan 7:5). Uan kema kiitak moyolkuitoya, kineltokak. Kema Pablo kiijkuilok ni amatlajkuiloli, uelis nechka xiuitl 55 y.u.J., miakej katli kiitakej Jesús moyolkuitoya, nojua itstoyaj. Yeka, katli amo kineltokayayaj tlen panotoya, ueliskiaj kintlatsintokisej.

9. Kej kiijtok Pablo ipan Hechos 9:3-5, ¿tlake seyok tlamantli kinextik Jesús nelia moyolkuitoya?

⁹ Teipa, Jesús nojkia monextik iixpa Pablo katli nojkia kiixmatiyayaj kej Saulo (1 Cor. 15:8). Kema yauiyaya Damasco kikajki Jesús katli moyolkuitoya kinojnotsayaya uan kiitak se “tlatlanexti” ipan iluikak (xijpoua Hechos 9:3-5). Tlen Pablo kipanok nojkia kinextik Jesús moyolkuitoya (Hech. 26:12-15).

10. ¿Tlake kichijki Pablo kema motemachik Jesús nelia moyolkuitoya?

¹⁰ Se keskij maseualmej kuali kitlakakiliyayaj Pablo pampa achtouia kintlatsakuiltiyaya Cristo itokilijkauaj. Yeka, kema kiitak Jesús nelia moyolkuitoya, kichijki kampeka kinmachtis sekinok nojkia ma kineltokakaj. Uan kema kiniljuiyaya Jesús moyolkuitoya, kiixnamijki tlen amo kuali, miakpa kiuijuitejkej, kitsajkej uan atsonpolijki nopa akali kampa yauiyaya (1 Cor. 15:9-11; 2 Cor. 11:23-27). Pampa Pablo tlauel motemachiyaya Jesús moyolkuitoya, kiijtok maske mikiskia nojua kimanauiskia tlen kineltokayaya. Nochi ni tlamantli nojkia techpaleuia ma timotemachikaj Jesús nelia moyolkuik uan kichiua nojua ma tijneltokakaj moyolkuisej katli miktokej.

11. ¿Kenke se keskij toikniuaj tlen Corinto amo kineltokayayaj nelia moyolkuisej katli miktokej?

¹¹ Ipan altepetl Corinto, se keskij Cristo itokilijkauaj moiljuiyayaj tlen amo kinamiki o amo kineltokayayaj nelia moyolkuisej katli miktokej (1 Cor. 15:12). ¿Kenke? Pampa ipan Atenas, tlen eltoya nechka Corinto, itstoyaj ixtlamatinij katli kiijtouayayaj Jesús amo moyolkuitoya, yeka uelis nojkia kiampa moiljuiyayaj se keskij toikniuaj tlen Corinto (Hech. 17:18, 31, 32). Sekij uelis moiljuiyayaj kema moyolkui se akajya san kiixnextia se tlamantli. Moiljuiyayaj kejuak miktoyaj pampa eliyayaj tlajtlakolejkej, uan kema ya eliyayaj Cristo itokilijkauaj kintlapojpoljuiyayaj inintlajtlakoljuaj uan yeka kejuak moyolkuiyayaj. Yeka, maske kineltokayayaj miak tlamantli, tlaj amo kineltokayayaj Jesús moyolkuitoya san tlapik eliyaya. Tlaj Jehová amo kiyolkuitoya ikone, uajka amo kinmakixtijtoya yon kintlapojpoljuijtoya inintlajtlakoljuaj. Yeka katli amo kineltokayayaj Jesús moyolkuitoya, amo ueliskia motemachisej kinpaleuiskia imikilis (1 Cor. 15:13-19; Heb. 9:12, 14).

12. Kej kiijtoua 1 Pedro 3:18, 22, ¿kenijkatsa kema Jesús moyolkuik amo elki sanse kej kema sekinok moyolkuikej?

¹² Pablo kiitak Cristo “nelia moyolkuik”. Kema Jesús moyolkuik elki tlauel ipati pampa maske sekinok nojkia moyolkuikej, inijuantij sampa mijkej. Pablo nojkia kiijtok Jesús eli “nopa achtoui pixkistli” tlen “nochi sekinok tlen miktokej”. ¿Kenke kiampa kiijtok? Pampa ya elki katli achtoui moyolkuik uan yajki iluikak (1 Cor. 15:20; Hech. 26:23; xijpoua 1 Pedro 3:18, 22).

13. ¿Kenijkatsa Pablo kiixtonki tlen kichijki Adán amo eli sanse ika Jesús imikilis?

¹³ Pampa san se maseuali motemaktilik uan mijki, nama uelis kipiasej nemilistli miakej maseualmej. Pablo kuali kiixtonki. Kiijtok tlake pano pampa Adán tlajtlakolchijki uan kenijkatsa techpaleuia Cristo imikilis. Kiijtok: “Ika nopa tlakatl Adán, mikistli pejki ipan Tlaltipaktli”. Yeka, kema tlajtlakolchijki Adán mijki uan nojkia iteipaixuiuaj. Ipan ni tonali nojua titlaijiyouiaj pampa Adán tlajtlakolchijki. Uan pampa Jehová kiyolkuik iKone, nama moaxitis tlen tijchiaj. Pablo kiijtok: “Ika tlen kichijki san se tlakatl, Jesucristo, ama tlakamej ueli moyolkuisej. Pampa Adán tlajtlakolchijki uejkajkia, nochi tlakamej moneki ma timikikaj. Pero nojkia pampa san se tlakatl, Jesucristo, moyolkuik, nochi tlakamej uelis moyolkuisej” (1 Cor. 15:21, 22).

14. ¿Kenijkatsa tijmatij Adán amo moyolkuis?

¹⁴ ¿Tlake kinejki kiijtos Pablo kema kiijtok ‘nochi tlakamej timikijʼ? Kinejki kiijtos nochi ikoneuaj Adán katli kinpanoltilik tlajtlakoli, uan yeka nama timikij (Rom. 5:12). Adán amo moyolkuis uan amo kipaleuis Cristo imikilis pampa maske eliyaya xitlauak, kiixpanok toTeotsij maske kimatiyaya amo kinamikiyaya kiampa kichiuas. Nojkia eli se tlen “nopa chivojmej” tlen Jesús kinuejkatlalis, ni kiijtosneki kitsontlamiltisej uan ayokmo kema sampa itstos (Mat. 25:31-33, 46; Heb. 5:9).

15. ¿Ajkia kinejki kiniljuis Pablo kema kiijtok ipan Cristo “nochi tlakamej uelis moyolkuisej”?

¹⁵ Ma tikitakaj tlake kinejki kiijtos Pablo kema kiijtok ipan Cristo “nochi tlakamej uelis moyolkuisej” (1 Cor. 15:22). Pablo  kiniljuik ni nochi toikniuaj tlen Corinto katli kintlapejpenijtoyaj yasej iluikak uan nopaya moyolkuiskiaj. Inijuantij mochijtoyaj ‘tlatsejtseloltikej ipan Cristo Jesús’ uan ‘kinnotstoyaj’ ma elikaj tlatsejtseloltikej. Pablo nojkia kiijtok “tlaneltokanij tlen ya miktokej [ipan Cristo]” (1 Cor. 1:2; 15:18; 2 Cor. 5:17). Uan ipan seyok amatlajkuiloli tlen ya kiijkuilok, kiijtok: “Pampa tlaj timosansejkotilijkej ika [Jesús] ipan imikilis, uajka nojkia timoyolkuisej sanse kej ya moyolkuik” (Rom. 6:3-5, TNM). Jesús moyolkuik kej se iluikaejketl uan yajki iluikak. Yeka, katli kintlapejpenijtokej yasej iluikak o katli elij ‘tlatsejtseloltikej ipan Cristo Jesús’, nojkia kiampa moyolkuisej.

16. ¿Tlake kinejki kiijtos Pablo kema kiijtok Jesús eli “nopa achtoui pixkistli”?

¹⁶ Pablo kiijtok Cristo eli “nopa achtoui pixkistli” tlen “nochi sekinok tlen miktokej”. Ma tikilnamikikaj ipan Tlaltipaktli nojkia moyolkuikej sekinok maseualmej kej Lázaro. Maske kiampa panok, Jesús elki katli achtoui moyolkuik uan yajki iluikak uan amo kema mikiskia. Yeka, elki kej “nopa achtoui pixkistli” katli israeleuanij kimakayayaj Jehová. Nojkia kema Pablo kiijtok Jesús ya eli nopa “nopa achtoui pixkistli”, kiijtosneki sekinok nojkia moyolkuiskiaj uan yaskiaj iluikak. Uan nochi katli itstoskiaj iuaya Jesús, kej nopa apóstoles, kema mikiskiaj moyolkuiskiaj uan kiampa itstoskiaj iluikak iuaya Jesús.

17. ¿Kema moyolkuiskiaj katli kintlapejpenijtokej yasej iluikak?

¹⁷ Kema Pablo kintlajkuiljuilik toikniuaj tlen Corinto, ayamo pejtoya moyolkuij katli ‘miktoyaj [ipan Cristo]’, ya kiijtok panoskia teipa. Kiijtok: “Sejse moyolkuis kema kitocaros. Kena, achtoui Cristo moyoliti keja nopa achtoui tlakatl para moyolitis, uan teipa kema Cristo mokuepas, nochi tlen iaxkauaj moyolitisej” (1 Cor. 15:23; 1 Tes. 4:15, 16). Kej tikitaj apóstoles uan sekinok katli kitlapejpenijtokej yasej iluikak monekiyaya mochiasej “kema Cristo mokuepas”, uan kiampa ‘nojkia moyolkuisej sanse kej ya moyolkuik’ uan kiselisej tlen kintenkauilijtokej. Uan nama tiitstokej ipan nopa tonali.

18. 1) ¿Kenijkatsa tijmatij amo san moyolkuisej katli yasej iluikak? 2) Kej kiijtoua 1 Corintios 15:24-26, ¿tlake panos ipan iluikak?

¹⁸ Uan, ¿tlake panos ika Jehová itekipanojkauaj  katli amo yasej iluikak? Inijuantij nojkia moyolkuisej. Kiampa tijmatij pampa ipan Biblia Pablo kiijtok ya uan sekinok katli yasej iluikak kiselisej nopa tlateochiualistli “kema achtoui moyolkuisej” (Filip. 3:11, TNM). Ni kinextia teipa nojkia moyolkuisej sekinok, kej Job ipa kiijtojtoya (Job 14:15, TNM). Katli kintlapejpenijtokej yasej iluikak uan moyolkuisej kema Cristo tekichijtos, itstosej iuaya ne iluikak kema “kintlanis nochi ikualankaitakauaj”. Uajka, “ikualankaitaka tlen hasta más teipa Cristo kitlamiltis elis mikistli”. Yeka, katli moyolkuisej iluikak, ayokmo kema sampa mikisej. Uan, ¿tlake kiselisej katli motemachiaj itstosej ipan Tlaltipaktli? (Xijpoua 1 Corintios 15:24-26).

19. ¿Tlake kichiaj kiselisej katli itstosej ipan Tlaltipaktli?

¹⁹ Katli motemachiaj itstosej ipan Tlaltipaktli uelis kiijtosej kej Pablo kiijtok: “Nijneltoka toTeko kinyolitia [maseualmej] tlen ya miktokej, tlen kuajkualmej uan tlen axkuajkualmej” (Hech. 24:15). Tijmatij ipan iluikak amo ueli itstokej maseualmej, yeka tlen Pablo kiijtok moaxitis ipan Tlaltipaktli.

20. ¿Kenijkatsa mitspaleuijtok ni tlamachtili ika tlen tijselis teipa?

²⁰ Timotemachiaj temachtli moyolkuisej katli miktokej. Katli moyolkuisej ipan Tlaltipaktli uelis itstosej nochipa. Uelis timotemachisej ipan tlen Jehová kitenkajtok. Uan tlaj mijki se akajya katli tlauel tikikneliaj, tlauel techyolchikaua tijmatisej moyolkuis kema Cristo uan katli kintlapejpenijtokej yasej iluikak tlanauatisej “mil xiuitl” (Apoc. 20:6). Nojkia, tlaj timikisej kema ayamo peua nopa Mil Xiuitl, tijmatij temachtli timoyolkuisej. Tlen tijchiaj tijselisej tlauel techpaleuia kuali ma titlaneltokakaj uan ma tijtekipanokaj toTeotsij ika pakilistli (Rom. 5:5). Ipan nopa seyok tlamachtili tikitasej tlake sekinok tlamantli uelis tijyekosej tlen 1 Corintios capítulo 15.