1, 2. ¿Imatam Jehova Diosta yupaychaqkunaqa suyachkanchik?

LLAPALLANCHIKMI munanchik hawka hinaspa kusisqa kawsakuyta. Wakinkum munanku casarakuspanku kusisqa kawsakuyta. Wakinkuñataqmi churi-wawanku sanolla wiñananta. Hukkunañataqmi unqusqankumanta allinyayta. Iñiqkunapas chaytaqa munanchikmi, chaywanpas astawanqa munanchik hamuq tiempopi wiñaypaq kawsakuytam hinaspa kuyasqanchik ayllunchikkuna kawsarimunankutam.

² Apostol Pablom kawsarimuymanta kaynata nirqa: ‘Mana iskayrayaspaymi Diospi suyachkani allin ruwaq hinaspa mana allin ruwaq runakuna kawsarimunanta’, nispa (Hech. 24:15). Pablomantapas ñawpaqtaraqmi Job sutiyuq runapas nirqa Dios kawsarichinanmanta mana iskayrayasqanta (Job 14:7-10, 12-15).

3. ¿Imaynatam kallpanchawasun 1 Corintios 15 nisqanmanta yachayninchik?

³ Diosta yupaychaqkunapaqqa wañuqkuna kawsarimunanmanta yachayninchikqa ancha allinmi (Heb. 6:1, 2). Kawsarimuymanta apostol Pablopa yachachisqanmi kachkan 1 Corintios 15 kaqpi. Chaymanta yachachisqanqa anchatachá kallpancharqa chay tiempopi iñiqkunataqa. Ñuqanchiktapas anchatam kallpanchawachwan hayka wataña kawsarimuymanta yachaptinchikpas.

4. ¿Imanasqataq mana iskayrayanchikchu kuyasqanchik ayllunchikkuna kawsarimunanmanta?

⁴ Jesuspa kawsarimusqanwanmi mana iskayrayanchikchu kuyasqanchik ayllunchikkuna kawsarimunankumanta. Pablom Corinto llaqtayuq iñiqmasinkunaman qillqaspan yuyarichirqa  ñawpaqpi “sumaq willakuymanta” willaspan wañuqkuna kawsarimunanmantapas yachachisqanta (1 Cor. 15:1, 2). Pabloqa nirqataqmi Jesus kawsarisqanmanta iskayrayaptinkuqa iñiyninku yanqa kasqanmanta (1 Cor. 15:17). Arí, Jesus kawsarisqanmanta mana iskayrayaspanchikqa manapunim iskayrayasunchu wañuqkuna kawsarimunanmantaqa.

5, 6. ¿Imanasqataq ancha allin 1 Corintios 15:3, 4 nisqanmanta yachayninchikqa?

⁵ Wañuqkuna kawsarimunanmanta yachachispanmi apostol Pabloqa kaynata nirqa: ‘Cristom huchanchikrayku wañukurqa. Chaymantam pampasqa karqa, hinaspam kimsa punchawmanta Diospa qillqanpa nisqanman hina kawsarichisqa karqa’, nispa (qaway 1 Corintios 15:3, 4).

⁶ Isaiasmi Jesusmanta nirqa ‘kay pachamanta chinkachisqa kananmanta’, ‘mana allin ruwaq runakunawan pampasqa kananmanta’ hinaspa ‘achkaqpa huchanta apananmanta’. Chayqa karqa ñuqanchikrayku Jesuspa wañukusqanwanmi (Is. 53:8, 9, 12; Mat. 20:28; Rom. 5:8). Chaynaqa, Jesuspa wañukusqanwan, pampakusqanwan hinaspa kawsarimusqanwanmi manapuni iskayrayanchikchu huchamantawan wañuymanta librasqa kananchikta hinaspa kuyasqanchik ayllunchikkuna kawsarimunanmanta.

7, 8. ¿Imataq yanapawanchik Jesus kawsarisqanmanta mana iskayrayanapaq?

⁷ Wañuqkuna kawsarimunanmanta mana iskayrayananchikpaqqa Jesuspa kawsarisqanmantaraqmi manapuni iskayrayananchikchu. ¿Imaynatam yachanchik Jesusta Jehova Dios kawsarichisqanta?

⁸ Achka runakunam Jesus kawsariruptinqa rikurqaku (1 Cor. 15:5-7). Pablopa nisqanman hinam puntata rikurqa apostol Pedro. Chayna rikuykusqanmantam achka iñiqkunapas nirqaku (Luc. 24:33, 34). Jesus kawsariruptinqa rikuykurqakutaqmi 12 apostolninkunapas. Chaymantañataqmi Jesusqa 500 masnin iñiqkunaman rikuriykurqa. Yaqachusmi chayqa karqa Galilea llaqtapi (Mat. 28:16-20). Rikuriykurqataqmi Santiagomanpas. Yaqachusmi payqa karqa Jesuspa wawqin. Santiagoqa Jesus kawsariruptinqa manañam iskayrayarqachu Diospa akllasqan kasqanmantaqa (Juan 7:5). Corinto llaqtayuq iñiqmasinkunaman Pablo qillqaptinqa, kawsariramuptin Jesusta rikuqkunamantaqa achkaraqmi kawsakurqaku. Chayraykum Jesus kawsarisqanmanta iskayrayaqkunaqa paykunata tapukunmanku karqa.

9. Hechos 9:3-5 nisqanman hinaqa, ¿imanasqaraqtaq Pabloqa mana iskayrayaspan willakurqa Jesuspa kawsarisqanmanta?

⁹ Chaymanta qipatam Jesusqa kikin Pablomanpas rikuriykurqa (1 Cor. 15:8). Payqa Jesuspa manaraq qatiqnin kachkaspanmi Damasco llaqtaman richkarqa. Chaypim Jesus rimapayaykurqa, hinaptinmi Pabloqa musquyninpi hina Jesusta rikururqa hanaq pachapi kachkaqta (qaway Hechos 9:3-5). Chaywanmi Pabloqa mana iskayrayaspan willakurqa Jesuspa kawsarisqanmanta (Hech. 26:12-15).

10. Jesus kawsariramusqanmanta mana iskayrayaspanqa, ¿imatam apostol Pablo ruwarqa?

¹⁰ Pabloqa ñawpaqtam Jesuspa qatiqninkunata chiqnispan ñakarichiq. Jesuspa kawsarimusqanmanta mana iskayrayaspanmi ichaqa anchata kallpanchakurqa hukkunamanpas willakunanpaq. Payqa Jesuspa kawsarimusqanmanta mana iskayrayasqanraykum  maqaptinkupas, carcelman wichqaptinkupas hinaspa ima sasachakuypiña kaspanpas hinalla willakurqa (1 Cor. 15:9-11; 2 Cor. 11:23-27). Pabloqa wañuytapas mana manchakuspanmi chaymanta hinalla willakurqa. ¿Manachu tukuy chaykunamanta yachasqanchikqa yanapawanchik Jesuspa kawsarisqanmanta mana iskayrayanapaq? ¿Manachu yanapawanchik kuyasqanchik ayllunchikkunapas kawsarimunankumanta mana iskayrayanapaq?

11. ¿Imatam Corinto llaqtayuq wakin iñiqkuna kawsarimuymanta niqku hinaspa imanasqa?

¹¹ Corinto llaqtayuq wakin iñiqkunam kawsarimuymanta niqku: “Wañuqkunaqa manam kawsarimunmanchu”, nispanku (1 Cor. 15:12). Yaqapaschá chaynataqa niqku Atenas llaqtayuq yachaysapa runakuna Jesuspa kawsarisqanta yanqapaq hapisqanta uyarispanku (Hech. 17:18, 31, 32). Wakinkunañataqmi piensarqaku kawsarimuyqa rikchanachiylla kasqanta. Niqkum Jesuspa qatiqnin manaraq kachkaspanku wañusqa hina kasqankuta. Jesuspa qatiqnin karuspankuñataq huchanku pampachasqa kaptin wañusqankumanta kawsarimuchkaq hina kasqankuta. Chayna iskayrayaptinkuqa iñiyninkupas yanqapaqmi karqa. Jesusta Jehova Dios mana kawsarichiptinqa manachiki huchankupas pampachasqachu kanman karqa. Chayraykum kawsarimuymanta iskayrayaptinkuqa Diosta serviyninkupas yanqapaq karqa (1 Cor. 15:13-19; Heb. 9:12, 14).

12. 1 Pedro 3:18, 22 nisqanman hinaqa, ¿imanasqataq Jesuspa kawsarisqanqa aswan allin karqa?

¹² Bibliam niwanchik wakin runakuna kawsarisqankumanta, chaywanpas paykunaqa kaqmantam wañukurqaku. Jesuspa kawsarimusqanmi ichaqa aswan allin karqa. Payqa manañam wañurqañachu kawsariramuspanqa. Chaymantapas, Pablom nirqa Jesusqa ‘wañuqkunamanta punta kawsarimuq’ kasqanta. ¿Imanasqataq chaynata nirqa? Jesusmi karqa mana tulluyuq chaynataq mana aychayuq punta kawsarimuq. Hinaspapas paymi puntata hanaq pachaman rirqa (1 Cor. 15:20; Hech. 26:23; qaway 1 Pedro 3:18, 22).

13. ¿Imatam Pabloqa Adanmantawan Jesusmanta nirqa?

¹³ ¿Imanasqataq huk runapa wañukusqallanwan millonnintin runakuna kawsarimunqaku? Chaymanta yachachinanpaqmi Pabloqa kaynata nirqa: “Imaynam wañuy rikurirurqa huk runallawan, chaynam wañuqkunapas kawsarimunqa huk runallawan. Imaynam Adanrayku lliw runakuna wañuchkanku, chaynallataqmi Cristoraykupas lliw runakuna kawsarimunqaku”, nispa (1 Cor. 15:21, 22).

14. ¿Imanasqataq Adanqa mana kawsarimunqachu?

¹⁴ Pablopa nisqanman hinam Adanpa huchanrayku lliw runakuna huchayuq kaspanchik wañunchik (Rom. 5:12). Adanqa manam kawsarimunqachu, ¿imanasqa? Payqa mana pantaq kachkaspanmi yachastinña Diostaqa mana kasukurqachu. Payqa wañurqa wiñaypaqmi. Chaynam wañunqaku cabrawan Jesuspa sutichasqan mana allin runakunapas (Mat. 25:31-33, 46; Heb. 5:9).

15. ¿Pikunamantawanmi rimachkan “Cristoraykum lliw runakuna kawsarimunqaku” nispanqa?

¹⁵ Apostol Pablom nirqa: “Cristoraykum lliw runakuna kawsarimunqaku”, nispa (1 Cor. 15:22). Pabloqa chaynataqa qillqarqa Diospa akllasqan Corinto llaqtayuq  iñiqmasinkunamanmi. Paykunaqa wañukuspankupas hanaq pachapaqmi kawsarimunanku karqa. Paykunataqa Diosmi sapaqcharqa ‘Cristo Jesuswan kuska kasqankurayku’. Chaymantapas ‘chuya kanankupaqmi akllasqa karqaku’. Pabloqa rimarqataqmi ‘Cristopa wañukuq qatiqninkunapas’ hanaq pachapaq kawsarimunankumanta (1 Cor. 1:2; 15:18; 2 Cor. 5:17). Huk kutipipas Pabloqa Diospa yanapakuyninwanmi Jesusmanta kaynata qillqarqa: “Sichu paypa wañusqanman hina wañuruspanchikqa ñuqanchikpas paypa kawsarimusqanman hinam kawsarisunchik, chaykunawanmi ñuqanchikqa paywan huklla kachkanchik”, nispa (Rom. 6:3-5). Jesus hinam Diospa llapallan akllasqan kaqkunapas kawsariramuspanku hanaq pachaman rinqaku.

16. ¿Imanasqam Pabloqa Jesusmanta nirqa ‘punta kawsarimuq’ nispa?

¹⁶ Apostol Pablom Jesusmanta qillqarqa ‘wañuqkunamanta punta kawsarimuq’ kasqanta. Jesusmanta puntata hukkuna kawsarimuptinpas Jesusmi puntataqa kawsarimurqa mana aychayuq hinaspa mana tulluyuqqa, hinaspapas wiñaypaq kawsakuytam chaskirqa. ‘Punta kawsarimuq’ nispanqa Pabloqa rimachkarqataqmi hukkunapas hanaq pachapaq kawsarimunankumanta. Chaynaqa, apostolkunapas chaynataq hanaq pachapaq akllasqa kaqkunapas Jesuswan kuska kanankupaqmi kawsarimunanku karqa.

17. ¿Haykapitaq akllasqa kaqkunaqa hanaq pachapaq kawsarimunanku karqa?

¹⁷ Corinto llaqtayuq iñiqmasinkunaman Pablo qillqaptinqa manaraqmi akllasqa kaqkunaqa hanaq pachapaqqa kawsarimurqakuraqchu. Chay kawsarimuyqa qipataña kananmantam Pabloqa kaynata nirqa: “Sapakamam ordenninpi: Cristom puntata kawsarimurqa, chaymantañataqmi Cristopa chayaramuspan kaypi kasqan tiempopi paypaq kaqkuna kawsarimunqaku”, nispa (1 Cor. 15:23; 1 Tes. 4:15, 16). Chayqa qallaykurqa hanaq pachapi Jesus kamachiyta qallaykuptinmi. Chay tiempopiñam apostolkunaqa hinaspa wakin akllasqa kaqkunaqa hanaq pachapaq kawsarimunanku karqa. Chay tiempopimá kawsachkanchik.

18. (1) ¿Imanasqam ninchik mana hanaq pachapaq kaqkunapas kawsarimunankumanta? (2) 1 Corintios 15:24-26 nisqanman hinaqa, ¿imataq pasanqa hanaq pachapi?

¹⁸ Mana hanaq pachapaq kaqkunapas manapunim  iskayrayanchikchu wañukuspanchik kawsarimunanchikmantaqa. ¿Imanasqam chaynata ninchik? Bibliam willawanchik Pablowan wakin hanaq pachapaq kaqkunaqa ‘punta kaq kawsarimuypi’ kawsarimusqankumanta (Filip. 3:11). Chaywanmi yachanchik Jobpa nisqanman hina hukkunapas kay pachapaq kawsarimunankumanta (Job 14:15). Hanaq pachapaq kawsarimuqkunaqa Jesuswan kuskam kanqaku “llapallan kamachiqkunata, munayniyuqkunata hinaspa atiyniyuqkunata” pasaypaqta Jesus chinkachiptinqa. Wañuytapas pasaypaqtam chinkachinqa. Chaynaqa, manamá haykapipas wañunqakuchu hanaq pachapaq kawsarimuqkunaqa (qaway 1 Corintios 15:24-26).

19. ¿Imamantam mana iskayrayanchikchu kay pachapaq kaqkunaqa?

¹⁹ Kay pachapaq kaqkunaqa Pablo hinam kaynata nichwan: ‘Mana iskayrayaspaymi Diospi suyachkani allin ruwaq hinaspa mana allin ruwaq runakuna kawsarimunanta’, nispa (Hech. 24:15). Mana allin ruwaq runakuna mana hanaq pachaman risqankuraykum kaypiqa rimachkan kay pachapaq kawsarimuy kananmanta.

20. ¿Imapaqtaq yanapawanchik kay yachachikuypi yachasqanchik?

²⁰ Manapunimá iskayrayanchikchu wañuqkuna kawsarimunanmantaqa. Kawsarimuqkunaqa wiñaypaq kawsakuytam atinqaku. Wañukuq ayllunchikkunaqa kawsarimunqaku Jesuswan hanaq pachapaq akllasqakuna waranqa wata kamachimuptinkum. Chayqa anchatamá kusichiwanchik (Apoc. 20:6). Waranqa wata Jesus kamachiyta manaraq qallarichkaptin wañukuspanchikpas kawsarimusunpunim. Wañuqkuna kawsarimunanmanta yachayninchikqa “manam yanqapaqchu”. Chayta yachaspanchikmi kusisqa Jehova Diosta yupaychanchik (Rom. 5:5). ¿Imakunatawanraqmi yachachwan 1 Corintios 15 kaqmanta? Chaymantam qatiqnin yachachikuypi yachasunchik.