Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

ARTÍCULO NEMA NATALIKGALHTAWAKGA 49

Liwana kanajlayaw pi naʼanan talakastakwanat

Liwana kanajlayaw pi naʼanan talakastakwanat

«[Kkgalhi] takgalhkgalhin [...] pi Dios nakamalakastakwani tiku xaʼakgstitum chu tiku ni xaʼakgstitum» (HECH. 24:15).

TAKILHTLIN 151 Jehová nakatasani

TUKU NATALICHUWINAN *

1, 2. ¿Tuku takgalhkgalhin kgalhikgo xlakskujnin Jehová?

KKILATAMATKAN lu xlakaskinka pi wi tuku nakgalhkgalhiyaw nakgantaxtu. Akgtum liʼakxilhtit, wi tiku kgalhiputunkgo akgtum xatapaxuwan tamakgaxtokgat, o pi xlakkamanankan ni natatatlakgo, o napakskgo komo xkgalhikgo akgtum tajatat. Akinin kstalaninanin Cristo na kgalhiputunaw uma. Pero anan pulaktum tuku lu kgalhkgalhiyaw nixawa umakgolh, chu wa takgalhkgalhin xlakata nalatamayaw putum kilhtamaku chu nakaʼakxilhparayaw tiku lu xkapaxkiyaw tiku nikgonita.

2 Apóstol Pablo lichuwinalh xtakanajla xlakata talakastakwanat chu wa: «[Kkgalhi] takgalhkgalhin [...] pi Dios nakamalakastakwani tiku xaʼakgstitum chu tiku ni xaʼakgstitum» (Hech. 24:15). Pero makgasa kilhtamaku, Job lichuwinalh pi liwana xkatsi pi Dios xʼama lakapastaka chu xmaxkipa xlatamat (Job 14:7-10, 12-15).

3. ¿La kinkamakgtayayan komo nakatsiyaw tuku lichuwinan 1 Corintios capítulo 15?

3 Takgalhkgalhin xlakata «[na]kamalakastakwanikan tiku nikgonita» wa akgtum tamasiy nema «pulana katsiniw» putum kstalaninanin Cristo (Heb. 6:1, 2). Pablo tlakg lichuwinalh uma anta 1 Corintios capítulo 15. Tuku lichuwinalh xlikana pi lu kamatliwakglhli kstalaninanin Cristo xalak pulana siglo, chu akinin na tlan nakinkamatliwakglhan maski lhuwata kata kanajlaniyaw talakastakwanat o ni.

4. ¿Tuku limasiya pi nalakastakwanankgo tiku nikgonita?

4 Xtalakastakwanat Jesucristo wa tuku liwana kinkamakanajliyan pi tiku lu xpaxkiyaw xlikana nalakastakwanankgo. Uma wa pulaktum «tamakatsinin» nema kamaxkilh Pablo natalan xalak Corinto (1 Cor. 15:1, 2). Chu asta kawanilh pi komo ni xkanajlakgo pi Cristo malakastakwanika nitu xlitaxtu xtakanajlakan (1 Cor. 15:17). Liwana tasiya pi xtalakastakwanat Jesús wa tuku limasiya pi naʼanan talakastakwanat.

5, 6. ¿Tuku kilhchanima kimpalakatakan tuku lichuwinan 1 Corintios 15:3, 4?

5 Akxni Pablo lichuwinalh talakastakwanat pulana lichuwinalh umakgolh pulaktutu: «Pi Cristo nilh xpalakata kintalakgalhinkan», «pi maknuka» chu «malakastakwanika xliʼakgtutu kilhtamaku chuna la wan Tatsokgni» (kalikgalhtawakga 1 Corintios 15:3, 4).

6 ¿Tuku kilhchanima kimpalakatakan pi Jesús nilh, maknuka chu malakastakwanika? Palakachuwina Isaías xlichuwinanit pi Mesías “xʼamaka mapanukan kkatiyatni” chu pi na anta xʼamaka maknukan “niku kamaknukanit tiku nitlan likatsikgo”. Pero na lichuwinampa pi xla xʼama niy xpalakata “xtalakgalhinkan lhuwa latamanin”. ¿La makgantaxtilh uma Jesús? Akxni mastalh xlatamat xlakata nakinkalakgmaxtukanan (Is. 53:8, 9, 12; Mat. 20:28; Rom. 5:8). Wa xlakata, xlakata Jesús nilh, maknuka chu malakastakwanika liwana kinkamasiyaniyan pi nakinkalakgmaxtukanan ktalakgalhin chu klinin, chu liwana limasiya pi nakaʼakxilhparayaw tiku lu xkapaxkiyaw tiku nikgonita.

LHUWA TIKU AKXILHKGOLH

7, 8. ¿Tuku liwana kinkamakanajliyan pi Jesús xlikana lakastakwanalh?

7 Xlakata nakanajlayaw pi naʼanan talakastakwanat pulana talakaskin liwana nakanajlayaw pi Jesús lakastakwanalh. ¿Tuku xlakata liwana katsiyaw pi Jehová maxkipa xlatamat?

8 Lhuwa latamanin akxilhkgolh Jesús akxni xlakastakwananita (1 Cor. 15:5-7). Xapulana tiku lichuwinalh Pablo pi akxilhli Jesús akxni xlakastakwananita wa Cefas, o apóstol Pedro. Makgapitsin xtamakgalhtawakgen Jesús na lichuwinankgolh pi Pedro akxilhli Jesús akxni xlakastakwananita (Luc. 24:33, 34). Nachuna, «kgalhkutiy» xʼapóstoles akxilhkgolh. Alistalh, «katasiyanilh liwaka akgkitsis ciento natalan tiku lakatum niku xtamakxtumikgonit», max akxni katatanokglhli kʼGalilea nema talichuwinan kMateo 28:16-20. Nachuna «tasiyanilh Santiago», max xtutala, tiku ni xkanajla pi Jesús wa Mesías xwanit (Juan 7:5). Pero akxni akxilhli pi xlakastakwananita, liwana katsilh pi wa Mesías xwanit. Lu kaks kinkamalakawaniyan pi akxni Pablo tsokgli uma carta, max kkata 55, chuntiya xlamakgolh lhuwa tiku xʼakxilhkgonit Jesús akxni xlakastakwananita. Wa xlakata tiku ni liwana xkanajlakgo uma tlan xkatachuwinankgolh.

9. Chuna la wan Hechos 9:3-5, ¿tuku atanu limasiyalh Pablo pi Jesús xlikana xlakastakwananit?

9 Alh kilhtamaku, Jesús tasiyanilh Pablo (1 Cor. 15:8). Pablo, tiku na lilakgapaskan Saulo, xʼama kxtiji Damasco akxni kgaxmatli xtachuwin Jesús tiku xlakastakwananit chu akxilhli kʼakgapun (kalikgalhtawakga Hechos 9:3-5). Uma tuku titaxtulh na limasiyanilh pi Jesús xlakastakwananit (Hech. 26:12-15).

10. ¿Tuku tlawalh Pablo akxni liwana katsilh pi Jesús xlikana xlakastakwananit?

10 Lhuwa latamanin max lu kaks xkamalakawanilh tuku lichuwinalh Pablo, xlakata xla xkaputsastalaninit kstalaninanin Cristo. Akxni liwana katsilh pi Jesús xlikana xlakastakwananit, lu liskujli xlakata nakamakgtaya amakgapitsin na nakanajlakgo uma. Akxni xmakatsininama pi Jesús xlakastakwananit, patilh akxni tlawanika tuku nitlan, tamaknuka kpulachin chu makglhuwa atsinu ni xmuxtu kpupunu (1 Cor. 15:9-11; 2 Cor. 11:23-27). Liwana xkanajla pi Jesús xlakastakwananit chu asta tlan xmastalh xlatamat xpalakata tuku xkanajla. ¿Nixlikana pi uma nachuna kinkamakanajliyan akinin pi Jesús lakastakwanalh? ¿Chu nixlikana pi matliwakglha kintakanajlakan xlakata naʼanan talakastakwanat?

PABLO MASIYA TUKU XAXLIKANA

11. ¿Tuku xlakata makgapitsin kstalaninanin Cristo xalak Corinto nixaxlikana tuku xkanajlakgo xlakata talakastakwanat?

11 Anta kCorinto, makgapitsin kstalaninanin Cristo, nixaxlikana tuku xkanajlakgo xlakata talakastakwanat, asta ni xkanajlakgo pi xʼanan talakastakwanat (1 Cor. 15:12). ¿Tuku xlakata? Anta kʼAtenas nema lakatsu xwi lata wi Corinto, xʼanankgo latamanin tiku xmasiyakgo xliskgalala kakilhtamaku chu xlikgalhkgamanankgo tamasiy xlakata Jesús xlakastakwananit, chu max kstalaninanin Cristo xalak Corinto na tsukukgolh kgalhikgo uma talakapastakni (Hech. 17:18, 31, 32). Max makgapitsin xliʼakxilhkgo talakastakwanat la komo kaj wi tuku xkilhchanima. Xlakpuwankgo pi, akxni nina kstalaninanin Cristo xlitaxtukgo, xlakata makglakgalhinanin xwankgonit xtachuna la xanin xtatakgskgo; pero, akxni kstalaninanin Cristo litaxtukgolh, tlan xkatapatikan xtalakgalhinkan chu xtachuna la komo xlakastakwanamparakgolh. Komo ni xkanajlanikgolh talakastakwanat, xtakanajlakan nitu xlitaxtu. Komo Dios ni xtimalakastakwanilh Jesús, nila xtixokgoka tamakamastan chu nila xtikatapatika xtalakgalhinkan. Wa xlakata, tiku ni xmakgamakglhtinankgo tamasiy xlakata talakastakwanat nila xkgalhikgo takgalhkgalhin (1 Cor. 15:13-19; Heb. 9:12, 14).

12. Chuna la wan 1 Pedro 3:18, 22, ¿tuku xlakata xtalakastakwanat Jesús tlakg tlan wa nixawa tiku lakastakwanankgolh akxni xla nina xlakastakwanan?

12 Pablo akxilhli pi Cristo “xmalakastakwanikanit kkalinin”. Xtalakastakwanat tlakg tlan wa nixawa tiku lakastakwanankgolh akxni xla nina xlakastakwanan, xlakata umakgolh latamanin milh kilhtamaku niparakgolh. Pablo na limapakuwilh Jesús pi xla wa tiku «xapulana lakastakwanalh kkalinin chuna la xapulana tawakat». ¿Tuku kilhchanima pi Jesús xtachuna la xapulana tawakat litaxtulh? Xla wa tiku xapulana lakastakwanalh xlakata chatum espíritu xlitaxtulh chu wa xapulana tiku alh kʼakgapun (1 Cor. 15:20; Hech. 26:23; kalikgalhtawakga 1 Pedro 3:18, 22).

«PUTUM NAKAMAXKIPARAKAN LATAMAT»

13. ¿Tuku lichuwinalh Pablo pi litalakgpalikgo Adán chu Jesús?

13 ¿Tuku xlakata tlan nalatamaparakgo lhuwa latamanin kaj xpalakata chatum chixku nilh? Pablo mastalh xatakgalhtin. Xla lichuwinalh tuku litalakgpali xlakata tuku tlawa Adán chu tuku tlan natlawa xtamakamastan Cristo. Akxni xlichuwinama Adán, xla wa pi «analh linin xpalakata chatum chixku». Akxni Adán makglakgalhinalh, xʼakstu putsalh xlinin chu kamatitaxtinilh xlakkamanan. La uku kilhtamaku chuntiya patimaw tuku tlawalh xtalakgalhin. Pero xlakata Dios malakastakwanilh xKgawasa kgalhiyaw takgalhkgalhin pi nalatamayaw kkilhtamaku nema aku mima. Pablo lichuwinalh: «Nalakastakwanankgo tiku nikgonita xpalakata chatum chixku [Jesús]. Chuna la kaj xpalakata Adán putum nimakgolh, nachuna kaj xpalakata Cristo putum nakamaxkiparakan latamat» (1 Cor. 15:21, 22).

14. ¿Tuku likatsiyaw pi Adán nialh katilakastakwanalh?

14 ¿Tuku xwamputun Pablo akxni wa pi «kaj xpalakata Adán putum nimakgolh»? Wa xkakilhchanima xlakkamanan Adán, tiku kinkamatitaxtininitan talakgalhin, chu kkalinin lakayaw (Rom. 5:12). Adán nialh katimakglhtinalh latamat. Xla nila litamakgtaya xtamakamastan Cristo, xlakata xla chatum chixku tiku ni xkgalhi talakgalhin akxni kgalhakgaxmatmakgalh Dios. Xla namakglhtinan tuku «xKgawasa chixku» nakalimalakgaxokge «cabras», uma kilhchanima akxni «nakamalakgsputukan xliputum kilhtamaku» (Mat. 25:31-33, 46; Heb. 5:9).

Jesús wa xapulana tiku lakastakwanalh xlakata nalatama kʼakgapun (Kaʼakxilhti párrafos 15 chu 16). *

15. ¿Tiku na kakilhchanima tachuwin «kaj xpalakata Cristo putum nakamaxkiparakan latamat»?

15 Kaʼakxilhwi pi Pablo wa pi «kaj xpalakata Cristo putum nakamaxkiparakan latamat» (1 Cor. 15:22). Xla wa kamalakgachanilh xcarta kstalaninanin Cristo xalak Corinto, tiku xatalaksakni xwankgonit chu xʼamakgolh latamakgo kʼakgapun. Xlakan “Dios xkalaksaknit xlakata xasantos nalitaxtukgo”. Pablo na kalichuwinalh «kstalaninanin Cristo tiku nikgonita» (1 Cor. 1:2; 15:18; 2 Cor. 5:17). Chu kʼatanu carta nema tsokgli, lichuwinalh: «Komo akinin naniyaw chuna la [Jesús] nilh, xlikana pi nachuna nakinkamalakastakwanikanan, chu xlakata uma, kitaxtu pi akxtum tawilaw» (Rom. 6:3-5). Jesús lakastakwanalh chuna la chatum espíritu chu alh kʼakgapun. Chu putum tiku xatalaksakni nachuna nakgalhikgo uma latamat.

16. ¿Tuku xkilhchanima Pablo akxni lichuwinalh pi Jesús «xapulana tawakat»?

16 Pablo tsokgli pi Cristo wa tiku «xapulana lakastakwanalh kkalinin chuna la xapulana tawakat». Kalakapastakwi pi makgapitsin latamanin, chuna la Lázaro, lakastakwanankgolh kKatiyatni, pero Jesús wa tiku pulana lakastakwanalh chuna la chatum espíritu chu makglhtinalh latamat nema ni kgalhi xlisputni. Chuna litaxtulh la xapulana tawakat nema israelitas xmakamaxkikgo Dios. Nachuna, akxni limapakuwilh Jesús «xapulana tawakat» Pablo xlichuwinama pi alistalh makgapitsin latamanin na xʼamakgolh lakastakwanankgo kʼakgapun. Chu alistalh, tiku xatalaksakni, chuna la apóstoles, nalakastakwanankgo xlakata nalatamakgo kʼakgapun, chuna la Jesús.

17. ¿Tuku kilhtamaku xʼamakgolh makglhtinankgo xtakgalhkgalhinkan kʼakgapun “tiku akxtum xtatawilakgolh Cristo”?

17 Akxni Pablo katsokgnanilh corintios, nina xtsukukgo lakastakwanankgo tiku xʼamakgolh latamakgo kʼakgapun. Chu lichuwinalh pi uma xʼama kgantaxtu kkilhtamaku nema aku xʼama min. Xla lichuwinalh: «Chatunu chatunu chuna la kalakgchan: Cristo xapulana tawakat, alistalh tiku tapakgsinikgo Cristo akxni kinkatawilan nawan» (1 Cor. 15:23; 1 Tes. 4:15, 16). Chuna la akxilhaw, apóstoles chu tiku xatalaksakni xtalakaskin xkgalhkgalhikgolh asta akxni Cristo “xkinkatatawilan” xlakata xmakgamakglhtinankgolh xtakgalhkgalhinkan kʼakgapun chu «tiku akxtum tawilakgolh Cristo» nalakastakwanankgo chuna la xla. La uku lamaw kkilhtamaku akxni “kinkatawilan Cristo”.

LIWANA KATSIYAW PI NAKGANTAXTU KINTAKGALHKGALHINKAN

18. 1) ¿Tuku likatsiyaw pi ni kajwatiya naʼanan talakastakwanat kʼakgapun? 2) Chuna la wan 1 Corintios 15:24-26, ¿tuku nala kʼakgapun?

18 ¿Tuku nakakitaxtuni kstalaninanin Cristo tiku ni kgalhikgo takgalhkgalhin nalatamakgo kʼakgapun? Xlakan na kgalhikgo takgalhkgalhin xlakata nalakastakwanankgo. Katsiyaw uma xlakata Biblia lichuwinan pi Pablo chu amakgapitsin tiku naʼankgo kʼakgapun nalitamakgtayakgo «xapulana talakastakwanat kxlakgstipankan tiku nikgonita» (Filip. 3:11). ¿Nixlikana pi uma limasiya pi xʼama anan talakastakwanat alistalh? Uma tatalakxtumi tuku lichuwinalh Job pi xʼama kgantaxtu kkilhtamaku nema aku xʼama min (Job 14:15). «Tiku tapakgsinikgo Cristo» akxtum natatawilakgo Jesús kʼakgapun akxni xla nakamalakgsputu «putum tiku mapakgsinankgo chu putum tiku lakapuxkunankgo». Chu «xa’awatiya kintalamakgasitsinkan, wa linin, namalakgsputukan». Liwana tasiya pi tiku nalatamakgo kʼakgapun nikxni katinikgolh. ¿Chu tuku nakaʼakgspula tiku kgalhikgo takgalhkgalhin xlakata nalatamakgo kKatiyatni? (Kalikgalhtawakga 1 Corintios 15:24-26).

19. ¿Tuku takgalhkgalhin kgalhikgo tiku nalatamakgo kKatiyatni?

19 Tiku kgalhkgalhikgo nalatamakgo kKatiyatni tlan nawankgo chuna la Pablo: «[Kkgalhi] takgalhkgalhin [...] pi Dios nakamalakastakwani tiku xaʼakgstitum chu tiku ni xaʼakgstitum» (Hech. 24:15). Xlakata liwana katsiyaw pi kʼakgapun nila tanukgo tiku ni xaʼakgstitum, umakgolh tachuwin kilhchanima akgtum talakastakwanat kKatiyatni kkilhtamaku nema aku mima.

Komo liwana nakanajlayaw pi naʼanan talakastakwanat nakinkamakgtayayan nakgalhiyaw tapaxuwan (Kaʼakxilhti párrafo 20). *

20. ¿La matliwakglhnit mintakgalhkgalhin uma artículo?

20 Liwana tasiya: “Naʼanan talakastakwanat”. Tiku nalatamaparakgo kKatiyatni nakgalhikgo talakaskin nalatamakgo xliputum kilhtamaku. Tlan nalipawanaw uma tamalaknun. Komo wi tiku nilh nema lu xpaxkiyaw, lu kinkamakgoxamixiyan akxni katsiyaw pi nalakastakwanankgo akxni Cristo chu tiku xatalaksakni namapakgsinankgo «akgtum mil kata» (Apoc. 20:6). Nachuna liwana kakatsiw pi komo naniyaw akxni nina chin nawan Tamapakgsin xla Akgtum Mil Kata, nakgalhiyaw latamat nema ni kgalhi xlisputni. Uma takgalhkgalhin «ni katitlawalh pi natamamaxaniyaw», la uku kinkamaxkiyan litliwakga chu kinkamakgtayayan nakgalhiyaw tapaxuwan chuna la skujnanimaw Dios (Rom. 5:5). Kʼatanu artículo naʼakxilhaw tuku atanu kinkamasiyaniyan 1 Corintios capítulo 15.

TAKILHTLIN 147 Dios malaknu xaxlipan latamat

^ párr. 5 Anta 1 Corintios kcapítulo 15 litachuwinan xlakata talakastakwanat. ¿Tuku xlakata lu xlakaskinka talakastakwanat kimpalakatakan, chu tuku xlakata liwana katsiyaw pi Jesús lakastakwanalh? Uma artículo nakgalhti umakgolh chu atanu takgalhskinin nema lu xlakaskinka xlakata talakastakwanat.

^ párr. 56 TUKU TASIYA KDIBUJO: Jesús wa tiku xapulana alh kʼakgapun (Hech. 1:9). Makgapitsin xtamakgalhtawakgen Jesús tiku na xʼamakgolh ankgo kʼakgapun wa Tomás, Santiago, Lidia, Juan, María chu Pablo.

^ párr. 58 TUKU TASIYA KDIBUJO: Chatum tala makgatsankgalh xpuskat klinin, tiku akxtum taskujnanilh Jehová akglhuwa kata, pero chuntiya skujnanima Jehová chu ni makgxtakga xlakata liwana katsi pi xpuskat nalakastakwanampara.