1, 2. Йәһва Худаниң хизмәтчилириниң қандақ әҗайип үмүти бар?

 ҮМҮТ интайин муһим. Бәзи адәмләр неканиң бәхитлик болушиға, сағлам балиларни өстүрүшкә вә еғир кесәлдин сақийишиға үмүт бағлайду. Худаниң хизмәтчилири болған бизләрму шуни үмүт қилимиз. Лекин бизниң үмүтимиз униңдинму әвзәл, чүнки у мәңгү яшашни вә йеқинлиримизниң тирилишини өз ичигә алиду.

² Әлчи Паул: «Мениң Худаға бағлиған үмүтүм барки... кәлгүсидә һәм һәққанийларниң һәм һәққанийсизларниң өлүмдин тирилиши болиду»,— дәп ейтқан (Әлч. 24:15). Паул тирилиш һәққидики үмүт тоғрилиқ биринчи болуп ейтмиған. Аюп пәйғәмбәрму шу һәққидә ейтқан. У Худаниң уни есидә сақлайдиғанлиғиға вә уни қайта тирилдүрәләйдиғанлиғиға ишәнгән (Аюп 14:7—10, 12—15).

3. Коринтлиқларға йезилған 1-хәт 15-бап бизгә қандақ ярдәм бериду?

³ Өлгәнләрниң тирилдүрүлүши — мәсиһийләрниң тәлимлириниң һул асаси вә дәсләпки муһим тәлими (Ибр. 6:1, 2). Паулниң тирилиш тоғрисидики мулаһизилири Коринтлиқларға йезилған 1-хәт 15-бапта тилға елинған. Униң язғанлири биринчи әсирдики Әйсаниң әгәшкүчилиригә чоқум илһам бәргән. Бу бап бизгиму илһам берип, тирилишкә болған үмүтимизни күчәйтиду.

4. Йеқинлиримизниң тирилдүрүлидиғанлиғиға немә үчүн ишинәләймиз?

⁴ Әйсаниң тирилиши өзүмизниң яки өлүп кәткән йеқинлиримизниң чоқум тирилдүрүлидиғанлиғиға ишәндүриду. Бу Паул коринтлиқларға ейтқан «хуш хәвәрләрниң» бири (Кор. 1-х. 15:1, 2). Һәқиқәтән, Паул әгәр мәсиһийләр тирилишкә ишәнмигән болса, уларниң етиқади пайдисиз болатти дәп ейтқан (Кор. 1-х. 15:17). Әйсаниң тирилгәнлигигә болған ишәнчимиз үмитимизниң һул асасидур.

5, 6. Коринтлиқларға 1-хәт 15:3, 4-айәтләрдики сөзләр немини билдүриду?

 ⁵ Паул тирилиш тоғрисида мулаһизә қилғанда, үч һәқиқәтни оттуриға қойған: 1) Мәсиһ гуналиримиз үчүн өлгән, 2) у дәпнә қилинған, 3) Язмиларға мувапиқ үчинчи күни тирилдүрүлгән (Коринтлиқларға 1-хәт 15:3, 4ни оқуң).

⁶ Әйсаниң өлүми, тирилиши вә дәпнә қилиниши немини билдүриду? Йәшая пәйғәмбәр Мәсиһ һәққидә у «тирикләрниң зиминидин елип» кетилгән һәм «рәзилләр билән ортақ бир гөргә бекиткән» дегәнләрни алдин-ала ейтқан. Униңдин башқа, Йәшая пәйғәмбәр Мәсиһ һәққидә башқа ишларниң йүз беридиғанлиғини хәвәр қилип, у «нурғун кишиләрниң гунайини өз үстигә» алидиғанлиғини ейтқан. Әйса төләм қурбанлиғи арқилиқ буни орунлиған (Йәшая 53:8, 9, 12, КТ; Мәт. 20:28; Рим. 5:8). Шуңа Әйсаниң өлүми, дәпнә қилиниши вә тирилиши гуна вә өлүмдин азат болуш үмүтимиз вә өлүп кәткән йеқинлиримизни көрүшимиз үчүн мәһкәм һул асас салған.

7, 8. Мәсиһийләрниң Әйсаниң тирилгәнлигигә ишинишигә немә ярдәм бәргән?

⁷ Бизниң тирилишкә болған үмүтимиз Әйсаниң тирилиши билән бағлинишлиқ. Шуңа тирилишниң болидиғанлиғиға ишиниш үчүн биз Әйсаниң тирилгәнлигигә ишинишимиз керәк. Немә үчүн Йәһва Худаниң Әйсани тирилдүргәнлигигә ишәнчимиз камил болуши зөрүр?

⁸ Тирилгән Әйсани өз көзи билән көргән гувачилар нурғун болған (Кор. 1-х. 15:5—7). Әлчи Паулниң тирилгән Әйсани көргәнләр тизимида (Кифа) Петрус биринчи болуп тилға елинған. Бир топ шагиртлар Петрусниң тирилгән Әйсани көргәнлигини дәлиллигән (Луқа 24:33, 34). Кейин Паул 12 әлчи тирилгән Әйсани көргән дәп ейтқан. Мәтта 28:16—20дә йезилғандәк, андин Мәсиһ Җәлилийәдә 500дин ошуқ қериндашқа көрүнгән болуши мүмкин. Кейин тирилгән Әйса илгири униңға Мәсиһ дәп ишәнмигән иниси Яқупқа көрүнгән (Йоһ. 7:5). Яқуп тирилгән Әйсани көргәндин кейинла униңға ишәнгән. Қизиқарлиғи шуки, тәхминән милади 55-жили Әйсаниң тирилгәнлигигә гува болғанлар техи һаят еди, шуңа һәрбир гуман қилған адәм бу гувачилар билән сөзлишәләтти.

9. Әлчиләр 9:3—5 айәтләрдин оқуғандәк, Әйсаниң тирилгәнлигигә Паул йәнә қандақ қошумчә испат кәлтүргән?

⁹ Кейинирәк Әйса Паулға көрүнгән (Кор. 1-х. 15:8). Паул (Савл) Дәмәшққә йолға чиққанда, тирилгән Әйса униңға асмандин сөзлигән (Әлчиләр 9:3—5ни оқуң). Паул билән болған вақиә Әйсаниң тирилгәнлиги әпсанә болмиғанлиғиниң йәнә бир испати (Әлч. 26:12—15).

10. Паулниң Әйсаниң тирилгәнлигигә болған ишәнчиси уни немә қилишқа үндигән?

¹⁰ Паулниң гувалиғи бәзиләрни қизиқтурған, сәвәви у бурун мәсиһийләргә зиянкәшлик қилған. Паул Әйсаниң тирилгәнлигигә ишәнгәндә, башқиларниму буниңға ишәндүрүшкә тиришқан. У Әйсаниң тирилиши тоғрилиқ һәқиқәтни ейтқанда, қамчиланған, қамаққа соланған вә кемә һадисигә учриған (Кор. 1-х. 15:9—11; Кор. 2-х. 11:23—27). Паулниң Әйсаниң тирилгәнлигигә қәтъий ишәнгән, шуңа у ишәнчисини қоғдаш үчүн, һәтта өлүшкә тәйяр болған. Дәсләпки мәсиһийләрниң бәргән гувалиғи сизниң Әйсаниң тирилгәнлигигә ишинишиңизгә ярдәм берәләмду? Бу сизниң тирилишкә болған етиқадиңизни мустәһкәмлимәмду?

11. Коринт шәһиридә бәзи мәсиһийләрниң тирилишкә болған көзқариши немә үчүн натоғра болған?

¹¹ Грецияниң Коринт шәһиридики бәзи Мәсиһ әгәшкүчилириниң тирилишкә болған көзқариши натоғра еди. Улар һәтта «тирилиш йоқ» дәп ейтқан (Кор. 1-х. 15:12). Немә үчүн? Грецияниң йәнә башқа шәһири Афинадики пәлсәпичиләр Әйсаниң тирилгәнлиги тоғрисидики тәлимни мәсхирә қилған еди. Бундақ көзқараш бәзи коринтлиқларға, һәтта җамаәттикиләргә тәсир қилған болуши мүмкин (Әлч. 17:18, 31, 32). Башқилири болса, тирилиш удул мәнада болмайду дәп ойлиған, йәни улар гуна қилған адәмни «өлүк», гуналири кәчүрүлгәнлиги үчүн уни «тирик», дәп һесаплиған. Уларниң тирилишкә ишәнмигәнлигигә мәйли немә сәвәп болсун, ишәнчиси бекар болған. Әгәр Худа Әйсани тирилдүрмигән болса, төләм төләнмигән болатти вә һәммиси шу петичә гунакар болуп қалатти. Шуңа ким тирилишкә ишәнмисә, уларда һечқандақ үмүт йоқ (Кор. 1-х. 15:13—19; Ибр. 9:12, 14).

12. Мәсиһниң тирилиши илгәрки тирилишләргә қариғанда, алаһидә яхши болғанлиғини чүшинишкә Петрусниң 1-хети 3:18, 22-айәтләр қандақ ярдәм бериду?

¹² Паул тирилгән Мәсиһни өз көзи билән көргән. Мәсиһниң тирилиши униңдин илгәрки тирилдүрүлгән адәмләрниң тирилишигә қариғанда, алаһидә яхши болған. Сәвәви тирилдүрүлгән адәмләр вақит өтүп, қайтидин өлүп кәткән. Паул ейтқандәк, Әйса «өлүм уйқисида болғанларниң арисидики дәсләпки мевә» болған. Әйса қайси мәнада дәсләпки мевә болған? У адәмләрниң арисида биринчи роһий шәхс болуп тирилдүрүлгән вә асманға биринчи болуп көтирилгән (Кор. 1-х. 15:20; Әлч. 26:23; Петрусниң 1-х. 3:18, 22ни оқуң).

13. Әлчи Паул Адәм ата билән Әйса Мәсиһниң арисидики пәриқни қандақ көрсәткән?

¹³ Қандақ қилип бир адәмниң өлүми миллионлиған адәмләргә һаят берәләйду? Паул буниңға ениқ җавап бәргән. У Адәм атиниң сәвәвидин инсанийәт немигә дуч болғанлиғи билән Әйсаниң төләм қурбанлиғи арқилиқ инсанийәт немигә еришкәнлигиниң арисидики пәриқни көрсәткән. Әлчи Паул Адәм ата һәққидә мундақ дегән, «өлүм инсан арқилиқ» пәйда болған. Адәм ата гуна қилғинида, өзини вә әвлатлирини җапа-мәшәқәткә дучар қилған. Итаәтсизликниң ечинишлиқ ақиветини мошу кәмгичә көрүватимиз. Бирақ Худа Өз Оғлини тирилдүрүп, бизниң әҗайип келәчәккә еришишимизгә йол ачқан. Паул мулаһизә қилип: «Инсан [Әйса] арқилиқ өлгәнләрниң тирилишиму болиду. Адәм атида һәммиси өлгинидәк, Мәсиһтә һәммиси һаят болиду»,— дәп ейтқан (Кор. 1-х. 15:21, 22).

14. Адәм ата тирилдүрүләмду? Чүшәндүрүп бериң.

¹⁴ Әлчи Паул «Адәм атида һәммиси» өлиду дәп ейтқанда, немә демәкчи болған? Паул Адәм ата әвлатлириға гунани вә намукәммәлликни мирас қилип қалдуруп, һәммә адәмләр өлидиған болди (Рим. 5:12). Адәм ата һаят болидиғанларниң арисида болмайду. Мәсиһниң төләм қурбанлиғи Адәм атиниң гунасини жуймайду, чүнки у мукәммәл адәм болған, билип туруп Худаға бойсунмиған. «Инсан оғли» келәчәктә сот қилидиған «өшкиләрни» мәңгүгә йоқ қилғинидәк Адәм атиниң ақивети шундақ болиду, у тирилдүрүлмәйду (Мәт. 25:31—33, 46; Ибр. 5:9).

15. «Һәммиси һаят болиду» дегәнләр кимләрни өз ичигә алиду?

¹⁵ Паулниң «Мәсиһ билән бирликтә болғанларниң һәммиси һаят болиду» дегән  сөзләргә диққәт қилиң (Кор. 1-х. 15:22, ЙД). Паулниң хети асманда яшашқа тирилдүрүлүшни үмүт қилған Коринттики майланған етиқатчилар үчүн йезилған. Бу майланғанлар Әйса Мәсиһ арқилиқ Худа тәрипидин пак қилинип, Худаниң муқәддәс хәлқи болушқа чақирилған. Паул «Мәсиһниң шагиртлири өлүм уйқисида» ухлаватиду, дәп ейтқан (Кор. 1-х. 1:2; 15:18, ЙД; Кор. 2-х. 5:17). Худаниң илһамландуруши билән язған башқа хетидә Паул: «Әгәр биз униң өлүмидә охшашлиқ билән бирләшсәк, шүбһисиз, униң тирилишидиму охшашлиқ билән бирлишимиз»,— дегән еди (Рим. 6:3—5). Әйса роһ сүпитидә тирилип, асманға көтирилгән. Шуңа шуниңға охшаш «Мәсиһ билән бирликтә», йәни майланғанларму асманда яшаш үчүн роһ сүпитидә тирилдүрилиду.

16. Мәсиһниң «дәсләпки мевә» болуши немини билдүриду?

¹⁶ Паул Мәсиһниң «өлүм уйқисида болғанларниң арисидики дәсләпки мевә» болуп тирилгәнлиги һәққидә язған. Лазарға охшаш нурғун адәмләр йәрдә тирилдүрүлгән еди, бирақ Әйса болса, биринчи болуп асманда роһ сүпитидә тирилдүрүлгән вә мәңгү һаятқа еришкән. Уни исраиллиқларниң Худаға тәғдим қилған дәсләпки мевиси билән селиштурушқа болиду. Демәк Әйсаниң «дәсләпки мевә» болуши, униңдин кейин асманда яшаш үчүн башқиларниңму тирилдүрүлидиғанлиғини көрситиду. Әлчиләр вә башқа майланғанлар Әйсаға әгишиду. Өз вақти кәлгәндә уларму худди Әйсаға охшаш тирилдүрилиду.

17. Майланғанлар асмандики мукапитини қачан алалайду?

¹⁷ Әлчи Паул коринтлиқларға хетини язғанда, асманда яшаш үчүн майланғанларниң тирилиши техи башланмиған. Бәлким у келәчәк һәққидә ейтип, мундақ дәп язған: «Һәммиси өз новитидә: Мәсиһ — биринчи мевә, андин униң һазир болуш вақтида — Мәсиһкә мәнсүпләр» (Кор. 1-х. 15:23, ЙД; Сал. 1-х. 4:15, 16). Бүгүн биз бәшарәт қилинған Мәсиһниң һазир болуш вақтида яшаватимиз. Өлүп кәткән әлчиләр вә башқа майланғанлар асмандики мукапатни елиши вә «[Әйсаға] охшаш» тирилдүрүлүши үчүн бу вақитни күтүши керәк еди.

18. а) Асманда яшаш үчүн тирилиштин кейин, йәнә башқа бир тирилиш болидиғанлиғини чүшинишкә немә ярдәм бериду? ә) Коринтлиқларға 1-хәт 15:24—26 айәтләр йезилғандәк, асманда қандақ вақиәләр болиду?

¹⁸ Бирақ Мәсиһ билән асманда яшаш үмити йоқ садиқ хизмәтчиләрчу? Уларниңму  тирилдүрүлүш үмүти бар. Муқәддәс китапта Паул вә асманда яшаш үмүти барлар «дәсләпки тирилишкә» кириду (Флп. 3:11). Бу сөз-ибарә униңдин кейин йәнә башқа тирилиш болидиғанлиғини билдүриду. Бу Аюпниң келәчәк тоғрилиқ ейтқанлиғиға мас келиду (Аюп 14:15). Әйса барлиқ һөкүмәтләр, һакимийәтләр һәм күчләрни йоқ қилғанда, «Мәсиһкә мәнсүпләр» униң билән биллә асманда болиду. Һәтта ахирқи дүшмән — өлүм, йоқ қилиниду. Асманда яшаш үчүн тирилдүрүлгәнләр һәргизму өлмәйду. Лекин шундақ үмүти йоқларға немә болиду? (Коринтлиқларға 1-хәт 15:24—26ни оқуң)

19. Йәрдә яшаш үмүти бар адәмләр немини күтмәктә?

¹⁹ Йәрдә яшаш үмүти бар адәмләр немини күтмәктә? Улар Паулниң «Мениң Худаға бағлиған үмүтүм барки... һәққанийларниң һәм һәққанийсизларниң өлүмдин тирилиши болиду», дегән сөзлиригә үмүт қилиду (Әлч. 24:15). Ениқки, һәққанийсизларниң бириму асманда яшалмайду, шуңа бу сөзләр келәчәктики тирилиш йәрдә болидиғанлиғини көрситиду.

20. Тирилишкә болған үмүтимиз бизгә қандақ күч бериду?

²⁰ Тирилиш болидиғанлиғиға һеч гуман қилмаймиз! Йәрдә яшаш үчүн тирилгәнләрниң йәр йүзидә мәңгү яшаш гөзәл келәчиги бар. Биз мошу вәдигә толуғи билән ишинәләймиз. Өлүп кәткән йеқинлиримиз һәққидә ойлиғанда, үмүт бизгә тәсәлли бериду. Әйса вә 144000 һөкүмран «1000 жил падишалиқ» қиливатқанда, йәрдә яшаш үмүти бар адәмләр тирилиду (Вәһ. 20:6). Әйсаниң 1000 жиллиқ Падишалиғидин илгири өлүп кәтсәк, биз келәчәктә тирилиш болидиғанлиғиға үмүтимизни сақлап қалалаймиз. Бизниң үмүтимиз ақланмай қалмайду (Рим. 5:5). Буни билиш, Худаға хошаллиқ билән хизмәт қилишимизға күч бериду. Келәрки мақалидә Коринтлиқларға 1-хәт 15-баптин техиму көпирәк нәрсиләрни биливалимиз.