1, 2. ¿Baʼax maases ku tsʼíiboltik le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ?

YAʼAB baʼax ku tsʼíiboltik máak ichil u kuxtal. Yanoʼobeʼ ku tsʼíiboltkoʼob ka yanak kiʼimak óolal tiʼob kéen tsʼoʼokok u beeloʼob. Uláakʼoʼobeʼ ku tsʼíiboltkoʼob maʼ u kʼojaʼantal u paalaloʼob, yéetel le máaxoʼob kʼojaʼanoʼoboʼ ku tsʼíiboltkoʼob u yutstaloʼob. Le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ ku tsʼíiboltkoʼob xan le baʼaloʼobaʼ, chéen baʼaleʼ maas ku tsʼíiboltkoʼob u yantaltiʼob kuxtal minaʼan u xuul yéetel u kaʼa ilkoʼob le máaxoʼob u yaabiltmoʼob tsʼoʼok u kíimloʼoboʼ.

² Le apóstol Pablooʼ jach ku creertik kaʼach yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ, le oʼolal tu yaʼalaj: «Teneʼ táan xan in páaʼtik u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼob jeʼex u yaʼalmil Diosoʼ, u kaʼa kuxkíintaʼal le utsoʼoboʼ bey xan le kʼasaʼanoʼoboʼ» (Hech. 24:15). Chéen baʼaleʼ antes u yaʼalik Pablo le tʼaanoʼobaʼ Jobeʼ tu yaʼalaj xan jach ku creertik maʼ kun tuʼubsbil tumen Dios yéetel yaan u kaʼa kuxkíintaʼal (Job 14:7-10, 12-15).

3. ¿Bix jeʼel u yáantkoʼon k-xakʼaltik le baʼax ku yaʼalik le capítulo 15 tiʼ 1 Corintiosoʼ?

³ Le yáax baʼal ku kaʼansaʼal tiʼ le máax u kʼáat u beetuba u discípulo Cristooʼ letiʼe «u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ» (Heb. 6:1, 2). Teʼ capítulo 15 tiʼ 1 Corintiosoʼ apóstol Pabloeʼ tʼaanaj tiʼ le u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ, le baʼax tu tsoloʼ jach tu líiʼsaj u yóol le sukuʼunoʼob teʼ yáax siglooʼ. Teʼ kʼiinoʼob xanaʼ jach jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal k-maas creertik yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le máaxoʼob k-yaabiltmoʼ.

4. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-creert yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le máaxoʼob k-yaabiltmoʼ?

⁴ Le úuchik u kaʼa kuxkíintaʼal Jesucristooʼ ku yáantkoʼon k-creert jeʼel u kaʼa kuxkíintaʼal le máaxoʼob k-yaabiltmoʼ. Le kaʼansajaʼ tiaʼan ichil le «baʼaloʼob maʼalobtak» tu tsikbaltaj Pablo tiʼ le máaxoʼob kajaʼanoʼob Corintooʼ (1 Cor. 15:1, 2). Letiʼeʼ tu yaʼalajtiʼobeʼ wa maʼ tu creerkoʼob kaʼa kuxkíintaʼab Jesucristoeʼ le  fe yaantiʼoboʼ mix baʼal u biilal (1 Cor. 15:17). Jeʼex k-ilkoʼ wa k-creertik kaʼa kuxkíintaʼab Jesúseʼ yaan xan k-creertik yaan u kaʼa kuxkíintaʼal uláakʼ máakoʼob.

5, 6. ¿Baʼax ku yeʼesiktoʼon le baʼax ku yaʼalik 1 Corintios 15:3, 4?

⁵ Le ka tʼaanaj Pablo tiʼ le u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ tu yaʼalaj óoxpʼéel baʼaloʼob. Tu yaʼaleʼ «Cristoeʼ kíim tu yoʼolal k-kʼebanoʼob», «muʼuki» «yéetel líiʼsaʼab tu yóoxpʼéel kʼiin jeʼex u yaʼalik u Tʼaan Dioseʼ» (xok 1 Corintios 15:3, 4).

⁶ ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal le óoxpʼéel baʼaloʼob tu yaʼalaj Pablooʼ? Le profeta Isaíasoʼ tu yaʼaleʼ le Mesíasoʼ yaan u «xoʼo[tʼol] u kuxtal ichil u kajnáaliloʼob yóokʼol kaab» yéetel «tsʼaʼab junpʼéel lugar utiaʼal u muʼukul». Tsʼoʼoleʼ tu yaʼalaj xaneʼ yaan u bisik «u kʼeban yaʼabkach máakoʼob». ¿Bix úuchik u bisik Jesús «u kʼeban yaʼabkach máakoʼob»? Letiʼe ka tu tsʼáaj u kuxtal bey junpʼéel boʼol utiaʼal u salvartik yaʼab máakeʼ (Isa. 53:8, 9, 12; Mat. 20:28; Rom. 5:8). Bey túunoʼ le úuchik u kíimil Jesús, u muʼukul yéetel u kaʼa kuxkíintaʼaloʼ ku yeʼesiktoʼoneʼ yaan u luʼsaʼal le kʼeban yéetel le kíimiloʼ, tsʼoʼoleʼ ku yeʼesiktoʼon xaneʼ yaan k-kaʼa ilik le máaxoʼob k-yaabiltmaj tsʼoʼok u kíimloʼoboʼ.

7, 8. ¿Baʼax eʼesik jach tu jaajil kaʼa kuxkíintaʼab Jesús?

⁷ Utiaʼal u creertik máak yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ táanileʼ unaj u creertik de ke jach tu jaajil kaʼa kuxkíintaʼab Jesús. ¿Bix k-ojéeltik jach tu jaajil kaʼa kuxkíintaʼab tumen Jéeoba?

⁸ Le ka tsʼoʼok u kaʼa kuxkíintaʼal Jesúseʼ yaʼab máax ile (1 Cor. 15:5-7). Pabloeʼ tu yáax chʼaʼchiʼitaj Pedro ichil le máaxoʼob il tsʼoʼok u kaʼa kuxkíintaʼal Jesúsoʼ. Tsʼoʼoleʼ junmúuchʼ discípuloʼobeʼ tu yaʼaloʼobeʼ Jesúseʼ jach tu jaajil tu chíikbesuba tiʼ Pedro (Luc. 24:33, 34). Jesúseʼ tu chíikbesuba xan tiʼ le apóstoloʼoboʼ. Ka tsʼoʼokeʼ «tu chíikbesuba xan tiʼ maas tiʼ 500 sukuʼunoʼob muchʼukbaloʼob», jeʼex u yaʼalik Mateo 28:16-20, lelaʼ maʼ xaaneʼ úuch Galilea. Jesúseʼ tu chíikbesuba xan tiʼ Santiago u majan íitsʼin, letiʼeʼ maʼ tu creertik kaʼach wa Jesúseʼ letiʼ le Mesíasoʼ (Juan 7:5). Chéen baʼaleʼ le ka tu yilaj tsʼoʼok u kaʼa kuxkíintaʼaloʼ tu tsʼáaj u fe tiʼ letiʼ. Kex tu añoil 55, le ka tu tsʼíibtaj Pablo le carta tu túuxtaj tiʼ le corintoiloʼoboʼ, yaʼab tiʼ le máaxoʼob il Jesús le ka tsʼoʼok u kaʼa kuxkíintaʼaloʼ láayliʼ kuxaʼanoʼobeʼ. Le oʼolal wa yaan máax maʼ tu creertik jach jaaj kaʼa kuxkíintaʼabeʼ jeʼel u páajtal u kʼáatiktiʼob wa jach jaajeʼ.

9. Jeʼex u yaʼalik Hechos 9:3-5, ¿baʼax úuch tiʼ Pablo eʼesik de ke kaʼa kuxkíintaʼab Jesús?

⁹ Ka máan kʼiineʼ Jesúseʼ chíikpaj xan tiʼ apóstol Pablo (1 Cor. 15:8). Saulo, le bix u yaʼalaʼal kaʼach tiʼ Pablooʼ, le táan u bin tu kaajil Damascooʼ téek léembalnaj tu baʼpach junpʼéel sáasil teʼ kaʼanoʼ ka tu yuʼubaj u tʼaʼanal tumen Jesús (xok Hechos 9:3-5). Le baʼax úuch tiʼ Pabloaʼ tu yeʼesaj jach tu jaajil tsʼoʼok u kaʼa kuxkíintaʼal Jesús (Hech. 26:12-15).

10. ¿Tiʼ baʼax maʼ sajakchaj Pablo le ka tsʼoʼok u creertik jach tu jaajil kaʼa kuxkíintaʼab Jesúsoʼ?

¹⁰ Le ka tu yaʼalaj Pablo tu chíikbesuba Jesús tiʼ letiʼeʼ maʼ xaaneʼ yaʼab máax jaʼakʼ u yóol tumen úuchjeakileʼ letiʼeʼ tu chʼaʼpachtaj u discípuloʼob Jesús. Chéen baʼaleʼ le ka tu creertaj jach tu jaajil kaʼa kuxkíintaʼab Jesúseʼ letiʼeʼ tu yilaj u yáantik uláakʼ máakoʼob utiaʼal ka u creertoʼob xan. Le táan u beetik le jeʼeloʼ jaʼajatsʼaʼabi, kʼaʼal cárcel yéetel yaʼab u téenel óolak búuluk teʼ kʼáaʼnáaboʼ (1 Cor. 15:9-11; 2 Cor. 11:23-27). Como jach ku creertik kaʼa kuxkíintaʼab Jesúseʼ maʼ sajakchaj u kíimsaʼal ikil u kaʼansik tiʼ uláakʼ máakoʼobiʼ. Tuláakal le baʼaxoʼob tsʼoʼok k-ilik tak beoraoʼ ku yeʼesik tsʼoʼok u kaʼa kuxkíintaʼal Jesús. Lelaʼ ¿máasaʼ ku yáantkoʼon utiaʼal k-maas creertik yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ?

11. ¿Baʼaxten le sukuʼunoʼob kajaʼanoʼob Corintooʼ káaj u creerkoʼob baʼaloʼob maʼ maʼalobtak yoʼolal le kaʼa kuxtaloʼ?

¹¹ Jujuntúul sukuʼunoʼob kajaʼanoʼob kaʼach tu kaajil Corintoeʼ maʼ maʼalob le baʼax ku creerkoʼob yoʼolal u líiʼsaʼal le kimenoʼoboʼ, yaneʼ hasta ku yaʼalikeʼ maʼ kun kaʼa kuxkíintbil le kimenoʼoboʼ (1 Cor. 15:12). ¿Baʼaxten bey u tuukuloʼob kaʼachoʼ? Tumen maʼ xaaneʼ páakʼtiʼob le bix u tuukul jujuntúul máakoʼob kajaʼanoʼob Atenasoʼ, junpʼéel kaaj naatsʼ yaan kaʼach Corinto. Teʼeloʼ yaan jujuntúul máakoʼob kaʼanchajaʼan u xookoʼob ku yaʼalikoʼob maʼ jaaj wa kaʼa kuxkíintaʼab Jesúsiʼ (Hech. 17:18, 31, 32). Uláakʼ sukuʼunoʼob teʼ tu kaajil Corintooʼ jelaʼan bix u naʼatkoʼob le u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ. Ku tuklikoʼobeʼ kimen yaniloʼob tumen kʼeban máakoʼob, chéen baʼaleʼ bey ku kaʼa kuxtaloʼob le kéen káajak u beetkoʼob baʼax tu kaʼansaj Jesús yéetel le kéen perdonartaʼak u kʼebanoʼoboʼ. Jeʼex k-ilkoʼ maʼ tu creerkoʼob wa yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ, le oʼolal le fe ku yaʼalik yaantiʼoboʼ mix baʼal u biilal. Wa jeʼex u yaʼalikoʼob maʼ kaʼa kuxkíintaʼab Jesús tumen Dioseʼ u kʼáat u yaʼaleʼ maʼ jáalkʼabtaʼaboʼob tiʼ le kʼeban yéetel tiʼ le kíimiloʼ yéetel maʼ tu páajtal u perdonartaʼal u kʼebanoʼob. Le máaxoʼob túun maʼ tu creertoʼob wa yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ chéen kunel u kuxtaloʼob tumen minaʼan esperanza tiʼob (1 Cor. 15:13-19; Heb. 9:12, 14).

12. Jeʼex u yaʼalik 1 Pedro 3:18, 22, ¿baʼaxten maas maʼalob le bix kaʼa kuxkíintaʼabik Jesúsoʼ?

¹² Yaʼab baʼaxoʼob eʼes kaʼach tiʼ Pablo de ke «Cristoeʼ tsʼoʼok u líiʼsaʼal ichil le kimenoʼoboʼ». Chéen baʼaleʼ le bix úuchik u kaʼa kuxkíintaʼal Jesúsoʼ maas maʼalob, tumen le máaxoʼob kaʼa kuxkíintaʼaboʼob antes tiʼ letiʼoʼ kaʼa kíimoʼob, chéen baʼaleʼ Jesúseʼ mix bikʼin kun kaʼa kíimil. Pabloeʼ tu yaʼalaj xaneʼ Jesúseʼ «letiʼe yáax máak kaʼa kuxkíintaʼab ichil le máaxoʼob kimenoʼoboʼ». ¿Baʼaxten tu yaʼalaj Pablo lelaʼ? Tumen letiʼe yáax máak kaʼa kuxkíintaʼab utiaʼal u kuxtal teʼ kaʼanoʼ, tsʼoʼoleʼ letiʼ xan yáax bin teʼ kaʼanoʼ (1 Cor. 15:20; Hech. 26:23; xok 1 Pedro 3:18, 22).

13. Jeʼex úuchik u yaʼalik Pablooʼ, ¿baʼax tu kʼaskúuntaj Adán, yéetel bix úuchik u yutskíintaʼal tumen Jesús?

¹³ ¿Baʼaxten ku páajtal u salvartaʼal yaʼab máakoʼob chéen úuchik u kʼubik u kuxtal juntúul máak? Koʼox ilik bix úuchik u tsolik Pablo. Letiʼeʼ tu yaʼalaj baʼax tu kʼaskúuntaj Adán yéetel bix úuchik u yutskíintaʼal tumen Jesús. Pabloeʼ tu yaʼaleʼ Adán beet u yantal «le kíimil[oʼ]». Le ka kʼebanchajoʼ tu náajaltaj u kíimil, yéetel le kíimiloʼ tu máansaj xan tiʼ u paalal. Tak teʼ kʼiinoʼobaʼ táan k-sufrir yoʼolal le baʼax tu beetoʼ. Chéen baʼaleʼ úuchik u kaʼa kuxkíintaʼal Jesús tumen Jéeobaeʼ yaantoʼon junpʼéel jatsʼuts esperanza. Pabloeʼ bey úuchik u tsolikaʼ: «Le u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ ku béeytal xan tu yoʼolal juntúul máak. Tumen jeʼex tu yoʼolal Adán tuláakal máak táan u kíimileʼ, tu yoʼolal Cristo xaneʼ tiʼ tuláakal máak kun tsʼaabil kuxtal» (1 Cor. 15:21, 22).

14. ¿Baʼaxten maʼ tun kaʼa kuxkíintbil Adán?

¹⁴ Adáneʼ tu máansaj le kʼeban yéetel le kíimil tiʼ u paalaloʼ, le oʼolal «tu yoʼolal Adán[eʼ] tuláakal máak táan u kíimil» (Rom. 5:12). Adáneʼ maʼ kun kaʼa kuxkíintbil tumen u yóoliliʼ úuchik u kʼebantal tu táan Dios, maʼ tu merecertik u kʼamik u yutsil le u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ. Letiʼeʼ xuʼulsaʼab «utiaʼal mantatsʼ» jeʼex kun xuʼulsbil le máaxoʼob ku yaʼalik le Biblia bey chivoʼobeʼ (Mat. 25:31-33, 46; Heb. 5:9).

15. ¿Tiʼ máaxoʼob táan kaʼach u tʼaan Pablo le ka tu yaʼalaj «tiʼ tuláakal máak kun tsʼaabil kuxtal»?

¹⁵ Pabloeʼ tu yaʼalaj xaneʼ «tu yoʼolal Cristo[eʼ] [...] tiʼ tuláakal máak kun tsʼaabil kuxtal» (1 Cor. 15:22). Le cartaaʼ tu tsʼíibtaj tiʼ le sukuʼunoʼob yanoʼob Corintooʼ, letiʼobeʼ yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob kajtal teʼ kaʼanoʼ. Pabloeʼ tu yaʼaleʼ letiʼobeʼ tsʼoʼok u tʼaʼanloʼob utiaʼal u yantaloʼob  «junmúuchʼ yéetel Cristo» yéetel tsʼoʼok u yéeyaʼaloʼob utiaʼal ka pʼáatkoʼob santoʼob. Le apóstol Pablo xanoʼ tʼaanaj tiʼ «le máaxoʼob kíimoʼob bey u discípuloʼob Cristoeʼ» (1 Cor. 1:2; 15:18; 2 Cor. 5:17). Tiʼ uláakʼ cartaeʼ, Pabloeʼ tu yaʼalaj: «Tumen wa yaan k-kíimil jeʼex úuchik u kíimil [Jesúsoʼ] yaan xan k-kaʼa kuxkíintaʼal jeʼex úuchik u kaʼa kuxkíintaʼaloʼ, bey túunoʼ yaan k-pʼáatal nupaʼanoʼon tiʼ letiʼ» (Rom. 6:3-5). Jesúseʼ kaʼa kuxkíintaʼab bey juntúul espíritueʼ, ka tsʼoʼokeʼ suunaj teʼ kaʼanoʼ. Bey túunoʼ tuláakal le máaxoʼob «nupaʼanoʼob» tiʼ Cristo, wa le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ, bey xan kun kaʼa kuxkíintbiloʼoboʼ.

16. ¿Baʼax táan kaʼach u tsʼáaik naʼatbil Pablo le ka tu yaʼalaj de ke Jesúseʼ «letiʼe yáax máak kaʼa kuxkíintaʼa[boʼ]»?

¹⁶ Pabloeʼ tu yaʼaleʼ Cristoeʼ «letiʼe yáax máak kaʼa kuxkíintaʼab ichil le máaxoʼob kimenoʼoboʼ». Letiʼeʼ tu yaʼalaj leloʼ tumen kex yanchaj uláakʼ máaxoʼob kaʼa kuxkíintaʼaboʼob jeʼex Lázaroeʼ, le yáax máak kaʼa kuxkíintaʼab bey juntúul espíritu yéetel tsʼaʼab kuxtal minaʼan u xuul tiʼeʼ Jesucristo. Úuchik u yaʼalik Pablo de ke Jesús «letiʼe yáax máak kaʼa kuxkíintaʼab» beyoʼ, tu tsʼáaj naʼatbil yaan xan uláakʼ máakoʼob kun kaʼa kuxkíintbiloʼob utiaʼal u binoʼob kaʼan. Bey túunoʼ yaan u kʼuchul u kʼiinileʼ tuláakal le máaxoʼob nupaʼanoʼob tiʼ Cristooʼ yaan u kaʼa kuxkíintaʼaloʼob utiaʼal u binoʼob teʼ kaʼanoʼ. Ichil le máakoʼob kun kaʼa kuxkíintbiloʼob beyaʼ tiaʼan tak u apóstoloʼobiʼ.

17. ¿Baʼax kʼiin ken kaʼa kuxkíintaʼak le yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob teʼ kaʼanoʼ?

¹⁷ Le ka tu tsʼíibtaj Pablo le carta tiʼ le sukuʼunoʼob yanoʼob Corintooʼ todavía maʼ káajak u kaʼa kuxkíintaʼal le máaxoʼob kun binoʼob kaʼanoʼ. Letiʼeʼ tu yaʼaleʼ leloʼ yaan u yúuchul maas táanil. Pabloeʼ tu yaʼalaj: «Tu tsoolol kun tsʼaabil kuxtal tiʼ cada juntúul: yáaxeʼ tiʼ Cristo, tsʼoʼoleʼ tiʼ le máaxoʼob u tiaʼaloʼob Cristo tu yáamil le kʼiinoʼob way yanoʼ» (1 Cor. 15:23; 1 Tes. 4:15, 16). Jeʼex u yeʼesik le tekstoaʼ le apóstoloʼob yéetel le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ kʼaʼabéet kaʼach u páaʼtkoʼob u kʼuchul le kʼiinoʼob way yaan Cristo utiaʼal u kaʼa kuxkíintaʼaloʼob teʼ kaʼanoʼ, beyoʼ jeʼel u páajtal u yaʼalaʼaleʼ yaan u kaʼa kuxkíintaʼaloʼob «jeʼex úuchik u kaʼa kuxkíintaʼal» Jesúseʼ. Le kʼiinoʼob kuxlikoʼonaʼ letiʼe kʼiinoʼob way yaan Cristo ku yaʼalik le Bibliaoʼ.

18. 1) ¿Baʼax eʼesik de ke maʼ chéen le máaxoʼob kun binoʼob teʼ kaʼan kun kaʼa kuxkíintbiloʼoboʼ? 2) Jeʼex u yaʼalik 1 Corintios 15:24-26, ¿baʼaxoʼob kun úuchul teʼ kaʼanoʼ?

¹⁸ ¿Kux túun le sukuʼunoʼob chúukaʼan u yóoloʼob maʼ yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob teʼ kaʼanoʼ?  Letiʼob xaneʼ yaan u kaʼa kuxkíintaʼaloʼob wa ku kíimloʼob. Bey u yeʼesik le baʼax ku yaʼalik Pablo le ka tʼaanaj tiʼ le sukuʼunoʼob kun binoʼob teʼ kaʼanoʼ, letiʼeʼ tu yaʼaleʼ le yéeyaʼanoʼoboʼ tiaʼanoʼob «ichil le máaxoʼob kun yáax líiʼsbiloʼob ichil le kimenoʼoboʼ» (Fili. 3:11). Le ka tu yaʼalaj Pablo letiʼe yéeyaʼanoʼob kun yáax líiʼsbiloʼoboʼ ku tsʼáaik naʼatbil yaan uláakʼ máaxoʼob kun kaʼa kuxkíintbiloʼob. Leloʼ chíikaʼan tiʼ le baʼax tu yaʼalaj Job kun úuchloʼ (Job 14:15). Le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼob kun kaʼa kuxkíintbiloʼoboʼ tiʼ kun antaloʼob yiknal Jesús teʼ kaʼan le kéen u xuʼuls «tiʼ tuláakal gobierno, tiʼ tuláakal autoridad bey xan tiʼ tuláakal páajtalil». Teʼ kʼiinoʼoboʼ tak le kíimil wa le u tsʼook enemigooʼ yaan u xuʼulsaʼaltiʼ. Leloʼ ku yeʼesikeʼ le sukuʼunoʼob kun kaʼa kuxkíintbiloʼob teʼ kaʼanoʼ mix bikʼin kun kaʼa kíimloʼob. Chéen baʼaleʼ, ¿baʼax túun kun úuchul yéetel le máaxoʼob kun pʼáatloʼob kuxtal way Luʼumoʼ? (Xok 1 Corintios 15:24-26).

19. ¿Baʼax ku páaʼtik le máaxoʼob kun kuxtaloʼob way Luʼumeʼ?

¹⁹ Le máaxoʼob kun kuxtaloʼob way Luʼumeʼ jeʼel xan u páajtal u yaʼalikoʼob le baʼax tu yaʼalaj Pabloaʼ: «Teneʼ táan xan in páaʼtik u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼob jeʼex u yaʼalmil Diosoʼ, u kaʼa kuxkíintaʼal le utsoʼoboʼ bey xan le kʼasaʼanoʼoboʼ» (Hech. 24:15). Teʼ kaʼanoʼ maʼ tu páajtal u yantal máakoʼob kʼasaʼanoʼobiʼ, le oʼolaleʼ le baʼax tu yaʼalaj Pabloaʼ táan u tʼaan tiʼ le kéen kaʼa kuxkíintaʼak le máakoʼob way Luʼumoʼ.

20. Le xookaʼ, ¿bix tsʼoʼok u yáantkech a maas creert yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ?

²⁰ Jeʼex k-ilkoʼ yaʼab baʼaxoʼob eʼesik de ke yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ. Le máaxoʼob kun líiʼsbiloʼob way Luʼumeʼ yaan u kuxtaloʼob minaʼan u xuul. Le jatsʼuts promesaaʼ k-ojel jach yaan u béeytal. Wa tsʼoʼok u kíimil máaxoʼob k-yaabiltmeʼ jach ku líiʼsik k-óol ojéeltikeʼ teʼ 1,000 años tuʼux kun gobernar Cristo yéetel le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ yaan u kaʼa líiʼsaʼaloʼob (Apo. 20:6). Tsʼoʼoleʼ kex wa ka kíimkoʼon antes u kʼuchul le 1,000 añosoʼ k-ojel yaan k-kaʼa kuxkíintaʼal. Le esperanzaaʼ «maʼ tu pʼatkoʼon ich suʼtsilil», baʼaxeʼ ku tsʼáaiktoʼon muukʼ yéetel ku yáantkoʼon utiaʼal maʼ u xuʼulul k-meyajtik Jéeoba yéetel kiʼimak óolal (Rom. 5:5). Teʼ tuláakʼ xookoʼ yaan k-ilik uláakʼ jatsʼuts baʼaloʼob k-kanik tiʼ 1 Corintios capítulo 15.