Skip to content

Gaˇ kawˆ uˬ dzah deuˬ maˬ bi mawˇ laˇ˗eu

Dzaw˗eu gaˇ kawˆ 50

“Shiˇ˗euˬ tsawˇ haˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi gʼoꞈ dehꞈ laˇ nya ta?”

“Shiˇ˗euˬ tsawˇ haˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi gʼoꞈ dehꞈ laˇ nya ta?”

“Shiˇ˗eu jeˬ˗oˇ, nawˬ neh gʼaˬ˗euˬ aˬ lehˬ. Shiˇ˗eu jeˬ˗oˇ, nawˬ˗euˬ byaˬ iˬ aˬ lehˬ.”—1 Gawˇliˬtu 15:55.

Dawˬ caˇ 141 Zahˬ leˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu dehꞈ˗eu jeˬ

Kawˆ shawˆ a

1-2. Ka li zaˬ deuˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ aˬ jeˬ miˇ neh mˬ taˆ gʼoꞈ dehꞈ leˇ˗eu jeˬ˗ahˇ nui ma ahˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

 Nymˬ˗mˇ iˬ nah Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ myaˬ tiˬ paˆ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ aˬ myah luꞈ dehꞈ gʼeh˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ neh tseˇ doˆ taˬ˗euˬ Ka li zaˬ aˇ muˇ muˇ zaˬ tiˬ muˇ naˇ, mˬ kʼoeˇ taˆ gʼoꞈ dehꞈ leˇ˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ˗eu meh. Tseˇ doˆ taˬ˗euˬ heu deuˬ naˇ, mehˬ hu paw aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ dehꞈ ziˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu lehˇ siˬ nya mawꞈ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ˗eu deuˬ, gaˇ kawˆ heu˗ahˇ aˬ jeˬ miˇ neh nui ma ya ahˇ˗eu nga? Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ mˬ kʼoeˇ taˆ gʼoꞈ dehꞈ leˇ˗eu jeˬ, miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ˗eu deuˬ˗ahˇ jiˇ guiˬ lahˬ bi za˗eu miˇ neh meh. Teu miˇ neh mˬ kʼoeˇ taˆ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ˗eu deuˬ maˬ ehˇ, miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ˗eu deuˬ maˬ ehˇ, mˬ kʼoeˇ taˆ gʼoꞈ dehꞈ leˇ˗eu jeˬ˗ahˇ nui ma ya ahˇ˗eu meh.

2 Yeˬhawˇbaˬ dahˬ beh˗euˬ Ka li zaˬ saˇ ka˗ahˇ˗euˬ Yeˬsuˇ˗euˬ zaˬ lahˇ deuˬ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗awˇ, mˬ taˆ gʼoꞈ dehꞈ leˇ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ bi boꞈ˗euˬ meh. Gʼaˬ kʼehˇ Yoˇhaˬ gaˇ kawˆ heu nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ, “Nymˬ˗mˇ aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ zaˬ ma. Ehˇ kʼawꞈ, aˬ dui mehˬ hu paw aˬ joˆ˗ehˇ pyeuꞈ laˇ˗eu maˬ duˬ˗a siˬ. Ehˇ kʼawꞈ, Yeˬsuˇ Ka li˗ahˇ bya cehˆ ni ya mawˇ ngeh, aˬ dui aˬ yawꞈ loꞈ˗ehˇ pyeuꞈ laˇ tehꞈ˗a lehˇ siˬ duˬ taˬ˗euˬ ma” lehˇ dzawˇ nehˬ taˬ˗euˬ meh. (1 Yoˇhaˬ 3:2) Tseˇ doˆ taˬ˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ mˬ taˆ˗euˬ dehꞈ ziˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu lehˇ maˬ siˬ nya kʼawꞈ, aˬ yawꞈ maꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ maˇ diˇ ya mawˇ meh lehˇ siˬ nya˗eu meh. Jaˇliꞈ˗ahˇ mˬ taˆ gʼoꞈ dehꞈ leˇ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ yawˬ jeˬ na luꞈ maˬ dzawˇ nehˬ taˬ˗aˬ. Ehˇ kʼawꞈ Pawˇluˆ gaˇ kawˆ heu nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ, tiˬ jeˬ na ehˇ nehˬ taˬ˗euˬ meh. Tseˇ doˆ taˬ˗euˬ deuˬ Yeˬsuˇ “uˆ lahˇ luꞈ˗eu mˬ sahˇ miˇ sahˇ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ maˬ ehˇ, sahˬ paˬ sahˬ ma dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ maˬ ehˇ, baoˬ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ maˬ ehˇ, deuˆ gʼaˬ jiˇ”˗awˇ, ‘jeˬ nah nah saˬ bi deuˆ gʼaˬ˗eu muiˇ˗eu gʼaˬ pyeuꞈ˗eu shiˇ˗eu jeˬ’˗ahˇ jiˇ deuˆ gʼaˬ ngeh, Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ jawˇ˗eu meh. Uˬ duˬ duˬ leˇ ngeh Yeˬsuˇ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ uˆ lahˇ˗eu deuˬ yawˬ jeˬ na luꞈ Miˬyehˇ˗euˬ uˬ moˆ bi jawˇ ni jahˇ˗awˇ aˬ yawꞈ maꞈ jiˇ Miˬyehˇ˗euˬ uˬ moˆ jawˇ˗eu meh. (1 Gawˇliˬtu 15:24-28) Teu naˇ nui ma cehˇ tahˬ tahˬ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu aˇ yamˬ pyeuꞈ˗eu maˬ ngeuˇ nga loˇ! b

3. 1 Gawˇliˬtu 15:30-32-ahˇ haw ngeh, gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ jah˗eu jeˬ Pawˇluˆ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗eu nga?

3 Pawˇluˆ gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ jah˗eu miˇ neh shaˬ zahˬ gʼawˬ mya jeˬ˗ahˇ kamˬ daˬ coeˇ˗eu meh. (1 Gawˇliˬtu 15:30-32-ahˇ gui.) Pawˇluˆ Gawˇliˬtu meuˬ˗ahˇ jawˇ˗eu deuˬ˗ahˇ “Shiˇ˗eu jeˬ˗ahˇ yawˬ nah na luꞈ ngaˇ ya tahˬ puˬ luꞈ˗eu ma” lehˇ boꞈ nehˬ˗awˇ, “Eˇpeˇsu meuˬ heu meuˬ laꞈ kʼoeˇ haiˬ˗eu bawˇ tsahˬ jeˬ zaˬ deuˬ˗ahˇ ngaˇ dawꞈ ceh ceh”˗euˬ ma lehˇ jiˇ boꞈ nehˬ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ Eˇpeˇsu meuˬ˗ahˇ jeˬ zaˬ nehˬ˗ehˇ maˇ diˇ dawꞈ ceh ceh˗euˬ gaˇ ehˇ mawꞈ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. (2 Gawˇliˬtu 1:8; 4:10; 11:23) Maˬ ngeuˇ naˇ aˬ yawꞈ “haiˬ˗eu bawˇ tsahˬ jeˬ zaˬ” loꞈ˗ehˇ duˇ˗eu Yuˇdaˆ tsawˇ haˬ hawˇ˗eu nui deuˬ neh laˆ tsoeˬ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ ehˇ luꞈ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. (Gʼaˬkʼehˇ 19:26-34; 1 Gawˇliˬtu 16:9) Aˬ jeˬ lehˇ gʼeh kʼawꞈ Pawˇluˆ guˆ dui dui laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ˗euˬ yaw duˬ baw meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ mehˬ hu paw jaˆ˗eu jeˬ˗ahˇ yaw muiˬ paw dzeˇ haw luꞈ˗a siˬ.—2 Gawˇliˬtu 4:16-18.

Nymˇ jiˇ tiˬ jiˇ aˬ dui˗euˬ gaˇ˗ahˇ tiˬ byah tiˬ loꞈ maˬ mˇ nya˗eu miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ luꞈ kʼawꞈ, jah˗eu laꞈ kʼoeˇ Miˬyehˇ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗awˇ, mehˬ hu paw Miˬyehˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ yaw muiˬ jeˬ lehˬ hmˬ nehˬ meh lehˇ tiˬ myah tiˬ loꞈ jah (Aˇ deuˆ 4-ahˇ haw)

4. Gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ nymˬ˗mˇ iˬ nah˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ˗ahˇ ziꞈ dah ni gʼeh ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗eu nga? (Sahˬ boꞈ baˆ kʼoˆ˗euˬ aˇ baˇ˗ahˇ haw.)

4 Aˬ dui guˆ dui dui laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu aˇ yamˬ˗ahˇ jawˇ luꞈ˗eu ma. Aˬ dui˗euˬ mehˇ nmˇ tiˬ deuˬ na yaw haiˬ yaw doeˇ jeˬ˗ahˇ ya daˬ˗awˇ, tiˬ deuˬ na naˇ guiˆ deuˆ˗eu jeˬ jaˆ gaˇ jawˇ luꞈ˗eu miˇ neh guˆ guˆ tsi tsi˗ehˇ dehꞈ luꞈ˗eu meh. Mehˇ nmˇ gʼawˬ mya gʼaˬ jiˇ aˬ dui˗euˬ tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ tiˬ byah tiˬ loꞈ maˬ mˇ nya˗eu, maˬ ngeuˇ naˇ laˆ naˬ˗euˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ luꞈ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ maꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ luꞈ˗a siˬ. Aˬ yawꞈ maꞈ toˆ˗ehˇ jahˇ naˇ nyehꞈ laˇ gaˇ maˬ ehˇ, sehꞈ laˇ gaˇ maˬ ehˇ, ya daˬ meh lehˇ siˬ nya kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ daˆ leꞈ˗euˬ meh. Teu naˇ aˬ dui dzaw geuꞈ dui dui paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Aˬ yawꞈ maꞈ nymˬ˗mˇ paˇ ya shiˇ˗euˬ kʼawꞈ mehˬ hu paw Yeˬhawˇbaˬ muiˬ dzehˬ˗eu jeˬ biꞈ nehˬ laꞈ meh lehˇ siˬ nya˗eu miˇ neh maˬ guˆ˗a.

5. Aˬ dui gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ jah˗eu jeˬ˗ahˇ bi teˬ˗iˇ nya˗eu, aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu nui noeˬ nga?

5 Pawˇluˆ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ tsawˇ haˬ tiˬ deuˬ na neh “Shiˇ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ maˬ bi gʼoꞈ dehꞈ laˇ nya˗eu ngeuˇ naˇ, ‘Ni shawˬ ya shiˇ˗eu baˬ da neh dzaˬ byawˬ dawˇ byawˬ byawˬ kaˇ˗euˇ’ lehˇ ehˇ˗eu dawˬ daˬ kʼoeˇ tsaˬ dui dui meh” lehˇ ehˇ˗eu nui noeˬ˗ahˇ yahˇ lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. Heu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu nui noeˬ Pawˇluˆ˗euˬ saˇ ka jeˬ hu˗ahˇ neh jaˆ ka leꞈ˗euˬ meh. Pawˇluˆ Iˇsaˬyaˇ 22:13 laꞈ kʼoeˇ ahˇ˗eu Iˇsaˬleˬlaˆ deuˬ˗euˬ nui noeˬ˗ahˇ ngehˬ keuˆ luꞈ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Aˬ yawꞈ maꞈ Miˬyehˇ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ leˇ ni leh jeh paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ maˬ leh jeh ni byawˬ gʼa mo gʼa˗eu jeˬ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ nui ma ahˇ˗eu meh. Nymˬ˗mˇ iˬ nah˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ jiˇ “Ya shiˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ tehꞈ neh˗aˬ, dzaˬ byawˬ dawˇ byawˬ byawˬ kaˇ˗euˇ” lehˇ ehˇ˗eu Iˇsaˬleˬlaˆ deuˬ loꞈ˗ehˇ noeˬ˗eu meh. Jaˇliꞈ˗ahˇ heu loꞈ˗ehˇ noeˬ˗eu Iˇsaˬleˬlaˆ deuˬ doeˇ dui dui˗eu jeˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ mehˬ lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh.—2 Laˬsaˬbaˬ 36:15-20.

6. Yeˬhawˇbaˬ shiˇ˗euˬ deuˬ˗ahˇ bi gʼoꞈ dehꞈ laˇ meh lehˇ ya siˬ˗eu heu naˇ, aˬ dui cawˬ tseˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ ya bi taꞈ˗eu nga?

6 Yeˬhawˇbaˬ shiˇ˗euˬ tsawˇ haˬ˗ahˇ bi gʼoꞈ dehꞈ laˇ meh lehˇ ya siˬ˗euˬ heu naˇ, aˬ dui cawˬ tseˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ ya bi taꞈ˗eu meh. Gawˇliˬtu meuˬ˗ahˇ jawˇ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ maˬ jah˗eu deuˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ maˬ cawˬ ni ya yahˇ˗eu meh. Gaˇ kawˆ heu naˇ nymˬ˗mˇ iˬ nah aˬ dui dzaw geuꞈ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Mehˬ hu paw˗ahˇ maˬ shaˇ noeˬ ni byawˬ gʼa mo gʼa˗eu jeˬ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ nui ma ahˇ˗eu deuˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu heu naˇ, tiˬ jeˬ˗iˬ gaˇ dahˇ maˬ tsoeˬ˗a. Aˬ dui heu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu tsawˇ haˬ deuˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ naˇ, aˬ dui˗euˬ nui noeˬ hawˇ˗eu mˇ jeˬ shaˇ kawˆ˗ahˇ deuˬ laˇ˗eu uˬ taꞈ, Yeˬhawˇbaˬ bye˗eu jeˬ˗ahˇ jiˇ mˇ nya˗eu meh. Teu miˇ neh, Pawˇluˆ aˬ dui˗ahˇ “Yaw tsaˬ yaw dawˇ jawˇ paw gʼoꞈ kʼoꞈ laˇ˗awˇ, iˬ baˇ maˬ mˇ ni byehˇ˗awˬ” lehˇ dawˇ coe ni saˇ tiˇ biꞈ˗eu meh.—1 Gawˇliˬtu 15:33, 34.

Gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗euˬ gʼawˇ mawˇ kʼoeˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh ta?

7. 1 Gawˇliˬtu 15:35-38-ahˇ haw ngeh, tiˬ gʼaˬ na gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ aˬ joˆ˗ehˇ naˇ haˬ˗eu nga?

7 1 Gawˇliˬtu 15:35-38-ahˇ gui. Aˬ cawˬ deuˬ˗ahˇ gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ maˬ bi jah mawꞈ˗eu deuˬ “Shiˇ˗euˬ tsawˇ haˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi gʼoꞈ dehꞈ laˇ nya ta?” lehˇ naˇ haˬ nya˗eu meh. Aˬ dui Pawˇluˆ˗euˬ dawˬ kʼoꞈ˗ahˇ nui ma ya ahˇ˗eu meh. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, nymˬ˗mˇ iˬ nah tsawˇ haˬ deuˬ shiˇ˗eu tsawˇ haˬ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu lehˇ noeˬ˗eu maˬ duˇ leˇ˗eu miˇ neh meh. Aˬ dui gaˇ kawˆ heu nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ Jaˇliꞈ aˬ joˆ˗ehˇ mehˬ nga lehˇ haw ma.

Pawˇluˆ siˬ yoeˬ hawˇ˗eu aˇ bawˬ˗euˬ yaw jeˬ ma jeˬ˗ahˇ zmˬ˗awˇ, Miˬyehˇ shiˇ dzeuˇ˗euˬ tsawˇ haˬ˗ahˇ bi gʼoꞈ dehꞈ laˇ nya˗awˇ, aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ tsaˬ leˇ˗eu gʼawˇ mawˇ biꞈ nehˬ nya˗eu lehˇ bi siˬ (Aˇ deuˆ 8-ahˇ haw)

8. Aˬ dui˗ahˇ mˬ kʼoeˇ taˆ gʼoꞈ dehꞈ leˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ gʼoˆ shaw nya ni caw ba nehˬ˗eu yaw jeˬ ma jeˬ aˬ jeˬ jaˆ˗eu nga?

8 Aˬ dui shiˇ naˇ aˬ dui˗euˬ gʼawˇ mawˇ buꞈ˗iˇ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ yaw beh ngeh tiˬ jeˬ˗iˬ maˬ jaˆ gaˇ boeˬ boeˬ luˆ luˆ˗ahˇ beh˗euˬ Miˬyehˇ shiˇ˗euˬ tsawˇ haˬ˗ahˇ bi gʼoꞈ dehꞈ laˇ nya˗awˇ, gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗euˬ kʼoeˇ gʼaˬ nehˬ˗ehˇ tsaˬ leˇ˗eu gʼawˇ mawˇ biꞈ nehˬ nya˗eu meh. (Aˇdahˬbeh˗eu 1:1; 2:7) Pawˇluˆ yaw jeˬ ma jeˬ tiˬ hmˬ˗ahˇ zmˬ˗awˇ Miˬyehˇ shiˇ dzeuˇ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ gʼawˇ mawˇ aˬ yawꞈ yaw oeˇ hmˬ neh bi gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu maˬ loˬ˗a lehˇ ehˇ mawˇ nehˬ taˬ˗euˬ meh. Aˬ dui miˇ tsaˬ˗ahˇ siˬ yoeˬ sehˬ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ saˇ noeˬ haw sheˇ. Huiˬ laˇ˗awˇ aˇ bawˬ yaw shuiꞈ pyeuꞈ laˇ ngeh, aˇ nuiˆ aˬ joˆ˗ehˇ pyeuꞈ yaꞈ˗euˬ lehˇ maˬ paˇ siˬ laˇ˗eu meh. Pawˇluˆ yawˬ jeˬ na luꞈ˗ahˇ beh˗euˬ “Miˬyehˇ nui ma kʼaˇ tsaˬ˗eu loꞈ˗ehˇ aˇ bawˬ bi bawˬ laˇ˗eu meh” lehˇ bi siˬ˗eu gʼaˇ duˬ yaw jeˬ ma jeˬ heu˗ahˇ zmˬ˗euˬ meh.

9. 1 Gawˇliˬtu 15:39-41 gʼawˇ mawˇ beu gaˇ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ aˬ jeˬ ehˇ taˬ˗euˬ nga?

9 1 Gawˇliˬtu 15:39-41-ahˇ gui. Pawˇluˆ Miˬyehˇ gʼawˇ mawˇ tiˬ jeˬ tehꞈ˗ehˇ maˬ beh duˇ taˬ˗aˬ lehˇ ehˇ˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, mawˇ neˇ, aˇ jiˇ, ngaˬ shaˬ, heu deuˬ˗euˬ shaˬ jiˇ beu gaˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ mˬ kʼoeˇ taˆ jaˆ˗eu nahˇ ma hawˇ˗eu ba la maˬ duˇ leˇ˗eu uˬ taꞈ, “aˬ guiˇ tiˬ siˬ tiˇ siˬ kʼawꞈ, haw muiˬ˗eu maˬ duˇ leˇ˗a” lehˇ ehˇ˗eu meh. Aˬ dui aˬ guiˇ aˬ yawꞈ siˬ aˬ yawꞈ aˬ joˆ˗ehˇ beu gaˇ˗eu lehˇ myaˆ nuiˆ neh maˬ mawˇ laˇ˗eu kʼawꞈ, miˇ tsaˬ˗eu nui gahˇ ahˇ˗eu deuˬ aˬ guiˇ gʼawˬ mya jeˬ jaˆ˗awˇ yaw huiˬ, yaw tiˇ, yaw neˇ, yaw pyuˇ lehˇ jaˆ˗eu uˬ taꞈ, aˬ dui˗euˬ nahˇ ma loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu yaw suiˇ jiˇ jaˆ˗eu meh lehˇ ehˇ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ Pawˇluˆ gʼawˇ mawˇ “mˬ kʼoeˇ taˆ jaˆ˗eu jeˬ hawˇ˗eu miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jaˆ˗eu jeˬ lehˇ baw˗eu meh” lehˇ jiˇ paˇ ehˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ aˬ jeˬ˗ahˇ ehˇ mawꞈ˗eu nga? Miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ˗eu deuˬ naˇ shiˬ shaˬ jiˇ gʼawˇ mawˇ pyeuꞈ˗awˇ, mˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ˗eu deuˬ naˇ mˬ taˆ gʼaˬ kʼehˇ˗euˬ gʼawˇ mawˇ˗ahˇ duˇ˗eu meh.

10. Mˬ taˆ ya gʼoꞈ dehꞈ leˇ˗eu deuˬ˗euˬ gʼawˇ mawˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

10 Pawˇluˆ aˬ jeˬ paˇ ehˇ nga lehˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Aˬ yawꞈ “Shiˇ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ bi gʼoꞈ dehꞈ laˇ ngeh jawˇ kʼawꞈ, kʼoeˇ loꞈ˗ehˇ duˇ tehꞈ˗a. Baꞈ pahˬ˗euˬ gʼawˇ mawˇ˗aˬ, buꞈ˗iˇ nya˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ, bi gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗euˬ gʼawˇ mawˇ˗aˬ, maˬ buꞈ˗iˇ nya˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu meh” lehˇ ehˇ˗eu meh. Aˬ dui tsawˇ haˬ shiˇ naˇ gʼawˇ mawˇ buꞈ˗iˇ˗awˇ, miˇ tsaˬ pyeuꞈ kʼoꞈ˗iˇ meh lehˇ siˬ nya˗eu ma. (Aˇdahˬbeh˗eu 3:19) Toˆ˗ehˇ naˇ ‘gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗euˬ gʼawˇ mawˇ maˬ buꞈ˗iˇ nya˗eu jeˬ’ aˬ joˆ˗ehˇ pyeuꞈ˗eu nga? Pawˇluˆ Eˇliˇyaˆ, Eˇliˇshehˇ hawˇ˗eu Yeˬsuˇ neh miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ laˆ dehꞈ nehˬ˗euˬ deuˬ˗ahˇ ehˇ luꞈ˗eu maˬ ngeuˇ˗a. Pawˇluˆ gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗awˇ mˬ taˆ˗euˬ “gʼawˇ mawˇ” jaˆ˗eu deuˬ˗ahˇ ngehˬ keuˆ luꞈ˗eu meh.—1 Gawˇliˬtu 15:42-44.

11-12. Yeˬsuˇ gʼoꞈ dehꞈ laˇ ngeh aˬ yawꞈ˗ahˇ aˬ jeˬ paˇ˗iˇ˗euˬ nga, teu gaˇ duˇ ni tseˇ doˆ taˬ˗euˬ deuˬ˗ahˇ jiˇ aˬ joˆ˗ehˇ paˇ˗eu nga?

11 Yeˬsuˇ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ ngeh shiˬ shaˬ jiˇ pi luꞈ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ gʼoꞈ dehꞈ laˇ ngeh “yaw sahˇ pyeuꞈ”˗iˇ˗awˇ, mˬ kʼoeˇ taˆ gʼoꞈ daˆ leˇ˗euˬ meh. Tseˇ doˆ taˬ˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ jiˇ gʼoꞈ dehꞈ laˇ ngeh yaw sahˇ gʼawˇ mawˇ pyeuꞈ˗iˇ˗eu meh. Pawˇluˆ “Miˇ tsaˬ yuˇ˗awˇ tehˆ taˬ˗euˬ gʼaˬ˗euˬ aˇ gʼehˇ aˬ dui pi luꞈ˗eu loꞈ˗ehˇ, mˬ˗ahˇ neh oe˗euˬ gʼaˬ˗euˬ aˇ gʼehˇ aˬ dui paˇ ya pi tehꞈ˗a” lehˇ dzawˇ nehˬ taˬ˗euˬ meh.—1 Gawˇliˬtu 15:45-49.

12 Yeˬsuˇ gʼoꞈ dehꞈ laˇ ngeh tsawˇ haˬ zaˬ˗euˬ gʼawˇ mawˇ loꞈ˗ehˇ gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗euˬ maˬ ngeuˇ˗a lehˇ ya noeˬ taˬ˗eu meh. Pawˇluˆ aˬ jeˬ miˇ neh toˆ˗ehˇ pyeuꞈ˗eu lehˇ dzawˇ nehˬ taˬ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ “Shiˬ shaˬ jiˇ gʼawˇ mawˇ heu˗aˬ, [mˬ kʼoeˇ taˆ] Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ˗ahˇ jawˇ leˇ nya˗eu jeˬ maˬ ngeuˇ˗a” lehˇ ehˇ˗eu meh. (1 Gawˇliˬtu 15:50) Gʼaˬ kʼehˇ deuˬ hawˇ˗eu tseˇ doˆ taˬ˗euˬ nui deuˬ buꞈ˗iˇ nya˗eu shiˬ shaˬ jiˇ gʼawˇ mawˇ pi˗awˇ mˬ kʼoeˇ taˆ gʼoꞈ dehꞈ leˇ˗eu maˬ ngeuˇ˗a. Aˬ yawꞈ maꞈ aˬ geu ngeh ya gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu nga? Pawˇluˆ aˬ yawꞈ maꞈ shiˇ˗euˬ nehˬ˗ehˇ taˆ lehˇ gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu maˬ ngeuˇ˗eu mehˬ hu paw gʼoꞈ dehꞈ laˇ meh lehˇ ehˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ 1 Gawˇliˬtu sahˬ boꞈ boꞈ ngeh, zaˬ lahˇ tiˬ gʼaˬ na “shiˇ dzeuˇ˗euˬ” meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, gʼaˬ kʼehˇ Yaˬkoˆ. (Gʼaˬkʼehˇ 12:1, 2) Gʼaˬ kʼehˇ nui deuˬ hawˇ˗eu tseˇ doˆ taˬ˗euˬ nui deuˬ naˇ “dehꞈ luꞈ˗a siˬ.”—1 Gawˇliˬtu 15:6.

Shiˇ˗eu jeˬ˗ahˇ gʼaˬ leˇ

13. Yeˬsuˇ “zaꞈ le˗eu aˇ yamˬ”˗ahˇ aˬ jeˬ jeˇ pyeuꞈ laˇ˗eu nga?

13 Yeˬsuˇ hawˇ˗eu Pawˇluˆ aˇ yeˇ huiˬ dui dui˗eu aˇ yamˬ tiˬ yamˬ˗ahˇ maˬ keuˆ laˇ miˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. Teu naˇ Yeˬsuˇ zaꞈ le˗eu aˇ yamˬ pyeuꞈ meh. Yeˬsuˇ zaꞈ le˗eu aˇ yamˬ˗ahˇ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ guiˇ deuˆ˗eu jeˬ, miˇ luˆ luˆ˗eu jeˬ, naˇ˗eu gawˇ˗eu jeˬ, maˬ muiˬ˗eu jeˬ heu deuˬ pyeuꞈ laˇ˗eu meh. Aˬ dui maˬ keuˆ laˇ miˇ ehˇ taˬ dawˬ heu 1914 kʼoꞈ˗ahˇ byah laˇ˗euˬ gaˇ ya mawˇ˗euˬ ma. Ehˇ kʼawꞈ, Yeˬsuˇ zaꞈ le taˬ˗euˬ lehˇ bi siˬ˗eu nui jeˬ paˇ jaˆ˗a siˬ. Yeˬsuˇ Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ uˆ lahˇ luꞈ˗eu laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu guiˬ lahˬ dawˬ ‘miˇ tsaˬ tahˬ kʼawˇ heu doe ni, mehˬ doe tehꞈ˗a. Kʼoeˇ dzeuˇ ngeh, aˇ saˬ saˬ˗eu aˇ yamˬ keuˆ le tehꞈ˗a’ lehˇ ehˇ˗eu meh. (Maꞈtehˬ 24:3, 7-14) Pawˇluˆ Yeˬsuˇ “zaꞈ le˗eu aˇ yamˬ”˗ahˇ “shiˇ dzeuˇ˗euˬ” tseˇ doˆ taˬ˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ ya gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu aˇ yamˬ pyeuꞈ meh lehˇ ehˇ˗eu meh.—1 Teˇsaˬloˇni 4:14-16; 1 Gawˇliˬtu 15:23.

14. Yeˬsuˇ zaꞈ le˗eu aˇ yamˬ˗ahˇ shiˇ˗euˬ tseˇ doˆ taˬ˗euˬ deuˬ˗ahˇ aˬ jeˬ pyeuꞈ laˇ˗eu nga?

14 Nymˬ˗mˇ iˬ nah shiˇ˗euˬ tseˇ doˆ taˬ˗euˬ deuˬ mˬ kʼoeˇ taˆ taˆ lehˇ ya gʼoꞈ dehꞈ leˇ˗eu meh. Pawˇluˆ gaˇ kawˆ heu˗ahˇ 1 Gawˇliˬtu 15:51, 52-ahˇ kamˬ taˬ˗euˬ meh. Teu gaˇ “Aˬ dui dawˬ tawˆ luꞈ ya shiˇ jiˇ˗eu maˬ ngeuˇ˗aˇ. Ehˇ kʼawꞈ, aˬ dui dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ yaw shuiꞈ bi paˇ laˇ jiˇ tehꞈ˗a. Aˇ saˬ saˬ˗eu daˇ heh teˇ saˇ mahˇ laˇ ngeh, tiˬ kʼehˇ laˇ kʼehˬ myaˆ nuiˆ kʼoˆ tehˆ tiˬ tehˆ laꞈ kʼoeˇ aˬ dui paˇ laˇ jiˇ tehꞈ˗a” lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. Pawˇluˆ˗euˬ dawˬ nymˬ˗mˇ iˬ nah maˇ diˇ pyeuꞈ luꞈ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ gʼoꞈ dehꞈ laˇ ngeh, Ka li˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ laˬ kʼaˬ cehˇ dui dui˗eu meh. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ aˬ yawꞈ maꞈ “aˬ myah luꞈ Sahˬpaˬ Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ ya jawˇ”˗eu miˇ neh meh.—1 Teˇsaˬloˇni 4:17.

‘Myaˆ nuiˆ kʼoˆ tehˆ tiˬ tehˆ laꞈ kʼoeˇ paˇ laˇ’˗eu deuˬ Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ tsawˇ jeuˬ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ shmˇ gawˬ yoeˬ neh deh paˆ deh shaˆ (Aˇ deuˆ 15-ahˇ haw)

15. ‘Myaˆ nuiˆ kʼoˆ tehˆ tiˬ tehˆ laꞈ kʼoeˇ paˇ laˇ’˗eu deuˬ aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ mˇ˗eu nga?

15 Jaˇliꞈ˗ahˇ ‘myaˆ nuiˆ kʼoˆ tehˆ tiˬ tehˆ laꞈ kʼoeˇ paˇ laˇ’˗eu deuˬ mˬ kʼoeˇ taˆ aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ mˇ˗eu lehˇ ehˇ nehˬ taˬ˗euˬ meh. Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ “Aˇ saˬ saˬ ngeh keuˆ ni ngaˬ˗euˬ nui kʼahˇ mˇ˗eu gʼaˬ leˇ˗euˬ tsawˇ haˬ˗ahˇ, tsawˇ jeuˬ dawˬ tawˆ luꞈ kʼoeˇ taˆ uˆ lahˇ˗eu baoˬ ngaˇ biꞈ ma. Ngaˬ Da neh ngaˬ˗ahˇ baoˬ biꞈ laꞈ˗euˬ loꞈ˗ehˇ, tsawˇ jeuˬ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ shmˇ gawˬ yoeˬ neh aˬ yawꞈ uˆ lahˇ˗awˇ, miˇ tsaˬ oeˬ lahˬ deh paˆ˗eu loꞈ˗ehˇ deh paˆ deh shaˆ nehˬ tehꞈ˗a” lehˇ ehˇ nehˬ˗eu meh. (Pah mehˬ˗eu 2:26, 27) Tseˇ doˆ taˬ˗euˬ deuˬ aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ aˬ yuiꞈ pyeuꞈ˗eu Yeˬsuˇ˗euˬ mehˬ nah caw teh˗eu laꞈ kʼoeˇ shmˇ gawˬ yoeˬ neh tsawˇ jeuˬ tsawˇ ca dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu meh.—Pah mehˬ˗eu 19:11-15.

16. Shiˇ˗eu jeˬ˗ahˇ gʼaˬ leˇ nya˗eu aˇ myaˆ gʼaˬ jawˇ˗eu nga?

16 Tseˇ doˆ taˬ˗euˬ deuˬ mˬ taˆ ya gʼoꞈ dehꞈ leˇ ngeh aˬ yawꞈ maꞈ shiˇ˗eu jeˬ˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗euˬ meh. (1 Gawˇliˬtu 15:54-57) Teu miˇ neh, aˬ yawꞈ maꞈ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jaˆ˗eu maˬ muiˬ˗eu yaw haiˬ yaw doeˇ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ keuˆ laˇ luꞈ˗eu Aˬmaˬgeˬdoˬ guiˇ˗ahˇ laˆ cawˆ jiˇ nya˗eu meh. Ka li zaˬ zaˬ yo aˬ li hawˇ˗eu zaˬ miˬ aˬ buˇ gʼawˬ mya lam gʼaˬ “guˆ dui dui laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu kʼehˬ˗eu kʼaˆ˗eu jeˬ˗ahˇ daˬ dzeuˇ”˗awˇ miˇ shuiꞈ˗ahˇ ya ahˇ leˇ˗eu meh. (Pah mehˬ˗eu 7:14) Dzeuˇ˗iˇ˗euˬ teu deuˬ shiˇ˗eu jeˬ˗ahˇ dzaˇ˗i tiˬ jeˬ lehˇ paˇ gʼaˬ leˇ gaˇ ya mawˇ˗eu meh. Teu naˇ shiˇ dzeuˇ˗euˬ gʼawˬ mya lam gʼaˬ gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu heu pyeuꞈ meh. Teu ngeh aˬ dui aˇ naˆ ni laˬ kʼaˬ cehˇ paˬ˗ehˇ gʼeh nga lehˇ shaˇ noeˬ haw sehˇ. (Gʼaˬkʼehˇ 24:15) Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ tiˬ byah tiˬ loꞈ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu deuˬ Aˬdaˬ baˬ da neh pyeuꞈ laˇ˗euˬ shiˇ˗eu jeˬ˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗awˇ, mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ ya dehꞈ˗eu meh.

17. 1 Gawˇliˬtu 15:58-ahˇ haw ngeh, nymˬ˗mˇ aˬ dui aˬ jeˬ jahˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

17 Aˬ dui Pawˇluˆ neh Gawˇliˬtu meuˬ˗ahˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ boꞈ nehˬ˗euˬ gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ gʼaˬ bi ahˇ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh. Aˬ dui nymˬ˗mˇ iˬ nah “Sahˬpaˬ Yeˬsuˇ˗euˬ gaˇ mˇ˗eu leh jeh dui dui˗awˬ” lehˇ Pawˇluˆ neh ehˇ˗euˬ nui noeˬ nui duˇ˗ahˇ mˇ caw˗eu gaˇ kahˇ gʼawˬ mya jeˬ dahˇ˗eu meh. (1 Gawˇliˬtu 15:58-ahˇ gui.) Aˬ dui gaˇ heu˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh mˇ naˇ, mehˬ hu paw laˬ kʼaˬ tiˬ cehˇ dehꞈ˗eu jeˬ za nya˗eu meh. Teu ngeh aˬ dui˗euˬ dehꞈ ziˇ aˬ dui maˬ noeˬ doˆ coeˇ gaˇ keuˆ ni muiˬ dui dui˗awˇ, aˬ dui neh sahˬ paˬ Yeˬsuˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ leh jeh˗euˬ jeˬ yaw ngehꞈ maˬ ngeuˇ˗eu lehˇ ya siˬ meh.

Dawˬ caˇ 140 Aˬ myah luꞈ dehꞈ˗eu jeˬ keuˆ laˇ shaw

a 1 Gawˇliˬtu yaw huiˬ 15 dzeˇ luꞈ˗eu dzaˬ˗ahˇ gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ gʼawˬ mya jeˬ dzawˇ nehˬ taˬ˗awˇ, tseˇ doˆ taˬ˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ ngehˬ˗ehˇ dzehˬ meh. Ehˇ kʼawꞈ, Pawˇluˆ neh boꞈ taˬ˗euˬ jeˬ yawˇ nui deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ jiˇ aˇ yeˇ huiˬ˗eu meh. Heu kawˆ˗ahˇ aˬ dui gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ heu naˇ, nymˬ˗mˇ aˬ dui yaw dehꞈ dehꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi taꞈ paˬ˗ehˇ gʼeh˗awˇ, aˬ dui˗ahˇ mehˬ hu paw˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ˗ahˇ haw gʼeh nya ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗eu nga lehˇ haw ma.

b Heu dmˬ laꞈ kʼoeˇ “Gui˗eu deuˬ naˇ haˬ˗eu jeˬ” lehˇ ehˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ 1 Gawˇliˬtu 15:29-ahˇ ahˇ˗eu Pawˇluˆ˗euˬ dawˬ˗ahˇ dzawˇ nehˬ taˬ˗euˬ meh.