1-2. Pwata a lamot meinisin Chón Kraist repwe mochen silei usun ewe manawsefál ngeni láng?

LAPE NGENI aramas mi angang ngeni Jiowa iei ra eáni ewe ápilúkúlúkún manaw esemuch wóón fénúfan. Iwe nge, ekkóch Chón Kraist mi kepit me ren Jiowa ra ápilúkúlúkún manawsefál me feitá láng. Ekkena mi kepit ra mochen silei epwe ifa usun manawer lón láng, nge met popun chókkewe mi ápilúkúlúkún manaw wóón fénúfan ra mochen silei usun ena pwóróus? Sipwele káé pwe ewe manawsefál ngeni láng epwe atoto feiéch ngeni chókkewe mi eáni ápilúkúlúkún manaw esemuch wóón fénúfan. Ina popun ese lifilifil ika sia ápilúkúlúkún feitá láng are manaw wóón fénúfan, nge a lamot ach sipwe mochen silei pwóróusen ewe manawsefál ngeni láng.

² Kot a emmweni ekkóch néún Jesus kewe chón káé lón ar we fansoun le makkeei usun ewe ápilúkúlúkún feitá láng. Ewe aposel Johannes a makkeei: “Ikenai kich nöün Kot, nge esamwo pwä mine sipwe usuni me mürin. Nge sia silei pwe lupwen Kraist epwe wareto sipwe wewe ngeni i.” (1 Joh. 3:2) Ina popun ekkewe Chón Kraist mi kepit rese silei epwe ifa usun manawer lón láng mwirin ar manawsefál ngeni láng lón inisin ngún. Iwe nge, repwe wesewesen kúna Jiowa lupwen ra angei feiéchúr. Ewe Paipel ese affata meinisin tichikin pwóróusen ewe manawsefál ngeni láng, nge aposel Paulus a awora ekkóch pwóróus usun. Ekkewe mi kepit repwe fiti Kraist atun epwe “akufu ekewe samol, ekewe sounemenem me ekewe  manaman” meinisin. A kapachelong “ewe amüchülan chon oputan, . . . mäla.” Iwe, Jesus me chienan kewe le nemenem repwe onómuur me mettóch meinisin fán nemenien Jiowa. (1 Kor. 15:24-28) A ifan me amwararen ena fansoun! *

3. Met án Paulus lúkú usun ewe manawsefál a álisi le féri, usun met 1 Korint 15:30-32 a apasa?

³ Án Paulus lúkú ewe manawsefál a álisi le likiitú fán sókkopaten weires. (Álleani 1 Korint 15:30-32.) A ereni ekkewe chón Korint: “Üa sereni feiengauen mäla iteiten rän.” Paulus a pwal makkeei: “Üa fiu ngeni ekewe manmwacho lon Efisos.” Eli Paulus a fós usun an fiu ngeni wesewesen man lón ewe kúranto lón Efisos. (2 Kor. 1:8; 4:10; 11:23) Are a fós usun ekkewe chón Jus mi mwánesól are ekkewe ekkóch, iir mi usun chék “ekewe manmwacho.” (Föf. 19:26-34; 1 Kor. 16:9) Ese lifilifil met Paulus a fós usun, nge a chúen ápilúkúlúkéch usun mwachkkan inaamwo ika a fis ngeni watteen feiengaw.​—2 Kor. 4:16-18.

4. Ifa usun ewe ápilúkúlúkún manawsefál a apéchékkúla ekkewe Chón Kraist lón ei fansoun? (Ppii ewe sasing wóón péén.)

⁴ Sia manaw lón ekkeei fansoun mi efeiengaw. Ekkóch pwiich kewe ra feiengaw seni ekkewe chón atai allúk. Ekkóch ra nóm lón ekkewe leeni mi fis maun nge rese meefi núkúnúkéch. Pwal ekkóch ra angang ngeni Jiowa ikewe ie mi pinepin are kaúk ewe angangen afalafal ie, me ra chúen angang ngeni Jiowa inaamwo ika ra tongeni kalapus are ninniiló. Nge meinisin pwiich kana ra sópweló le feffel ngeni Jiowa me iir leenien áppirú mi múrinné fán itach. Rese niwokkus, pokiten ra silei pwe inaamwo ika repwe máló lón ei fansoun, nge Jiowa a pwonei pwe lón mwachkkan epwe fang ngeniir eú mettóch mi kon múrinné lap seni meinisin.

5. Ifa ewe ekiek mi efeiengaw a tongeni apwangapwangaaló ach lúkú usun ewe manawsefál?

⁵ Paulus a éúréúra chienan kewe Chón Kraist usun ei ekiek mi efeiengaw ekkóch ra eáni: “Are ekewe mi mäla resap manausefäl, pwota sisap chök föri usun met ekewe ekoch ra apasa, ‘Ousipwe momongö o ükün, pun lesor sipwe mäla’?” Ren enletin, aramas ra fen eáni ena sókkun ekiek pwal mwo nge mwen fansoun Paulus we. Eli Paulus a aloni alon Aisea 22:13, ewe a fós usun ekiekin ekkewe chón Israel. Ra fen chei pwisin pwapwaan manawer lap seni ar repwe achocho le arap ngeni Kot. Ekkena chón Israel ra ekieki pwe repwe chék pwapwaiti manawer iei pokiten a tongeni much ineet chék. Ena sókkun ekiek a pwal mwo nge chéú lón ei fansoun. Iwe nge, ewe Paipel a pwári sópwongawen chón ewe mwúún Israel pokiten ar eáni ena esin ekiek mi mwáál.​—2 Kron. 36:15-20.

6. Ifa usun ewe ápilúkúlúkún manawsefál a kkúú ach kefil usun chiechiach?

⁶ Ach silei pwe Jiowa epwe amanawasefáli ekkewe mi máló itá epwe amwékútúkich le filiéch chiechiach. A lamot ngeni ekkewe Chón Kraist lón Korint ar repwe túmúnú ar resap chiechi ngeni chókkewe rese lúkú ewe manawsefál. Iei ewe lesen fán itach lón ei fansoun: Ika sia kon alapa ach chiechi ngeni chókkewe mi chék ekieki pwapwaan manawer iei, nge rese fen ekieki usun mwachkkan, iwe a tongeni angawakicheló. Án emén Chón Kraist mi enlet chiechiéch ngeni ekkena sókkun aramas, a tongeni angawa an ekiek me féffér mi pwúng. Ren enletin, ekkena sókkun chiechi ra tongeni etipetipa le féri ekkewe féfférún tipis Kot a oput. Ina minne, Paulus  a fókkun eáni ei éúréúr: “Oupwe miritila, iwe, oupwe ükütiu le föri tipis.”​—1 Kor. 15:33, 34.

7. Ifa ewe kapas eis eli ekkóch repwe eáni usun ewe manawsefál, usun met a mak lón 1 Korint 15:35-38?

⁷ Álleani 1 Korint 15:35-38. Emén mi mochen etipemwaramwara ekkewe ekkóch usun ewe manawsefál, eli epwe eis: “Ifa usun än ekewe mi mäla repwe manausefäl?” A éch ach sipwe ekieki pélúwen ena kapas eis me ren Paulus pokiten a sókkopat án aramas lúkú lón ei fansoun usun met epwe fis ngeniir mwirin máló. Nge met ewe Paipel a apasa?

8. Ifa ewe kapas áwewe a tongeni álisikich le weweiti ewe manawsefál ngeni láng?

⁸ Atun emén a máló, inisin a mwongoingoiló. Nge ewe Emén mi pwisin efisatá unuselapen láng me fénúfan a tongeni amanawasefálietá emén aramas me awora ngeni eú sókkun inis mi fich ngeni. (Ken. 1:1; 2:7) Paulus a eáni eú kapas áwewe pwe epwe pwári pwe ese pwal lamot án Kot epwe amanawasefáli emén fán inisin we a máló lón. Ekieki usun “eföü chök pwükil wiich,” are “och sokun föün irä.” Eféú pwikilin wiich mi fótetiw lón ewe pwúl epwe mááritá ngeni efóch mineféén irá. Ena irá a sókko seni ena féúkúkkúnún pwikil. Paulus a áeá ena kapas áwewe pwe epwe áweweei pwe ewe Chón Férikich a tongeni awora “eu inis usun i a mochen.”

9. Met 1 Korint 15:39-41 a apasa usun sókkofesenin eú me eú napanapen férien Kot kewe?

⁹ Álleani 1 Korint 15:39-41. Paulus a apasa pwe a sókkopat férien Kot kewe meinisin. Áwewe chék, a féri sókkopaten sókkun futuk ren choweán kou, machchang, me iik. A erá pwe sia kúna me láng sókkofesenin ewe akkar me ewe maram. A pwal erá pwe “ekewe fü a sokofesen linger.” Pwúngún pwe inaamwo ika sise kúna sókkofeseniir ren mesach, nge ekkewe scientist ra erá pwe a wor sókkopaten fúú, ekkóch mi féúwatte, ekkóch mi féúkúkkún, ekkóch ra anúpar, anúpwech,  me ekkóch ra oleol usun ewe akkar. Paulus a pwal apasa pwe “a wor inis minen läng, a pwal wor inis minen fanüfan.” Ifa usun? Wóón fénúfan, aramas ra inisini inisin futuk, nge lón láng ra inisini inisin ngún usun chék inisin ekkewe chónláng.

10. Met sókkun inis chókkewe repwe manawsefál ngeni láng repwe inisini?

¹⁰ Nengeni met Paulus a apasa mwirin: “Iei usun mine epwe fis lupwen ekewe mi mäla repwe manausefäl. Ewe inis mi fotutiu a mämmä, nge ewe inis mi manausefäl esap mämmä.” Pwúngún pwe lupwen emén a máló, inisin a mwongoingoiló me liwiniti pwúl. (Ken. 3:19) Iwe, ifa usun ena inis epwe eú inis mi “manausefäl esap mämmä”? Paulus ese fós usun emén aramas mi manawsefál wóón fénúfan, áwewe chék ren ekkewe Elias, Elisa, me Jesus ra amanawasefáliir. Nge a fós usun emén mi manawsefál fán eú sókkun inis mi tongeni manaw lón láng, weween ewe “eu inis sokun ngün.”​—1 Kor. 15:42-44.

11-12. Ifa ewe siwil a fis ngeni Jesus lupwen a manawsefál, me ifa ewe siwil mi pwal fis ngeni ekkewe mi kepit?

¹¹ Atun Jesus a nóm wóón fénúfan a inisini inisin futuk. Nge atun a manawsefál a wiliti “eman Ngün mi afisätä manau” me a liwiniti láng. Pwal ina chék usun, ekkewe Chón Kraist mi kepit repwe manawsefál fán eú sókkun inis mi tongeni manaw lón láng. Paulus a apasa: “Usun sia sokuni sokun ewe aramas mi för seni pwül, ina usun sipwe pwal sokuni sokun ewe Aramas seni läng.”​—1 Kor. 15:45-49.

¹² A lamot ach sipwe chechchemeni pwe Jesus ese manawsefál fán inisin inisin futuk. Arapakkan lesópwólóón án Paulus pwóróus usun ewe manawsefál, a affata: “Mine a för seni fituk me cha esap tongeni mwüni mwün Kot” lón láng. (1 Kor. 15:50) Ekkewe aposel me pwal ekkewe ekkóch mi kepit resap manawsefál ngeni láng fán inisiir inisin futuk me chcha mi tongeni mámmá. Ineet repwe manawsefál? Paulus a apasa pwe ar manawsefál  epwap fis lón fansoun mwach, nge esap fis mwirin chék ar máló. Lón ewe atun Paulus a makkeei áeúin Korint, ekkóch ekkewe chón káé ra fen “mäla,” áwewe chék ren aposel James. (Föf. 12:1, 2) Ló, ló, ló, ekkewe ekkóch aposel me ekkewe mi kepit repwe pwal “mäla.”​—1 Kor. 15:6.

13. Met epwe fis atun án Jesus nónnóm?

¹³ Jesus me Paulus ra fen oesini usun warotoon eú fansoun mi lamot. Ina án Kraist nónnóm. Án Kraist nónnóm, epwe sill ren fisin maun, chechchechin fénú, málapalap me pwal ekkóch mettóch mi ngaw epwe chéúló wóón unusen fénúfan. Sia fen kúna pwénúetáán ena oesini seni Paipel seni ewe ier 1914. Epwe pwal wor eú kinikin mi lamot lón ena esissil. Jesus a erá pwe ewe kapas allim usun Mwúún Kot we mi poputá le nemenem, epwe esilefeil “won unusen fanüfan, pwe epwe eu minen pwärätä ngeni aramas meinisin. Mürin epwapw tori fansoun sopolan.” (Mat. 24:3, 7-14) Paulus a erá pwe atun “án ewe Samol nónnóm,” epwe pwal fis án ekkewe Chón Kraist mi kepit manawsefál, iir kewe ra fen “máló.”​—1 Tes. 4:14-16, NW; 1 Kor. 15:23, NW.

14. Met epwe fis ngeni ekkewe mi kepit mi máló atun án Kraist nónnóm?

¹⁴ Ekkewe mi kepit mi máló lón ach ei fansoun repwe mwittir manawsefálitá me feitá láng. A ffat ena lón alon Paulus ei lón 1 Korint 15:51, 52: “Sap kich meinisin sipwe mäla, nge lupwen ewe amüchülan rappwa epwe tik, kich meinisin sipwe müttir wilila lon eu chök morupun mas.” Alon Paulus kana ra pwéppwénútá lón ach ei fansoun! Atun pwiin Kraist kana ra manawsefál, repwe unusen pwapwa pwe repwe ‘nonomfengen  me ewe Samol fansoun meinisin.’​—1 Tes. 4:17.

15. Met sókkun angang chókkewe mi wililó “lon eu chök morupun mas” repwe eáni?

¹⁵ Ewe Paipel a affata ngenikich met sókkun angang chókkewe mi wililó “lon eu chök morupun mas” repwe eáni lón láng. Jesus a ereniir: “Iö mi pwora ngeni mine a ngau o sopwela le föri letipei tori lesopolan, üpwe ngeni nemenem won ekewe mwü, usun chök ngang üa angei ai nemenem seni Semei. Epwe nemeni ir ren efoch wokomächä, epwe atatakisiiretiu usun sepi mi för seni pwül.” (Pwär. 2:26, 27) Repwe tapweló mwirin Jesus le nemeni ekkewe mwúún aramas ren efóch wok mi ffér seni mechá.​—Pwär. 19:11-15.

16. Ifa usun chómmóng repwe win me okkufu máló?

¹⁶ A ffat pwe ekkewe mi kepit repwe win me okkufu máló. (1 Kor. 15:54-57) Ar manawsefál epwe atufichiir le álillis lón kamólóón féfféringaw wóón unusen fénúfan atun ewe maunen Armaketon epwe war. Pwal fite million Chón Kraist mwán me fefin repwe “towu seni ewe riaföü mi lapalap,” me manaw lón ewe ótót sefé. (Pwär. 7:14) Chókkana mi kúna manaw wóón fénúfan repwe pwisin kúna ifa usun epwe pwal kkufsefál máló, ina ren manawsefálin ekkewe fite billion aramas mi fen máló seni lóóm. Anchangei úkúkún pwapwaach atun epwe fis ena win mi amwarar! (Föf. 24:15) Iwe meinisin chókkewe mi unusen tuppwél ngeni Jiowa repwe pwal okkufu máló, álemwirier we seni Atam. Repwe tufichin manaw tori feilfeiló chék.

17. Met 1 Korint 15:58 a pese ngenikich le féri iei?

¹⁷ Chón Kraist meinisin lón ei fansoun repwe kilisou ren ekkewe pwóróus usun ewe manawsefál mi oururukich, ewe Paulus a makke ngeni ekkewe chón Korint. A wor popun mi múrinné ach sipwe álleasochisi án Paulus kapasen pesepes le féri úkúkún ach tufich iei “lon ewe angangen ach Samol.” (Álleani 1 Korint 15:58.) Ika sia unusen achocho lón ei angang fán tuppwél, sia tongeni mwétéresiti eú manaw mi fókkun apwapwa lón mwachkkan. Ena fansoun epwe fókkun amwarar lap seni met sia tongeni ekieki. Epwe fókkun affata pwe ach angang lón ewe Samol ese lamotongaw.