1-2. Khrihfa dihlak nih vancung thawhṭhannak kong kha zeicah hngalh an duh awk a si?

ATU ah Jehovah a biami tam deuh nih cun vawleicung ah zungzal nun dingin an i ruahchan. Asinain Jehovah nih vancung nunnak in thawhṭhan awkah chiti a thuhmi Khrihfa hna cu mi tlawmte lawng an si. Mah chiti thuhmi hna nih vancung nunnak cu zeidah a lawh lai ti kha hngalh an duh. Asinain vawlei ruahchannak a ngeimi hna kong he aa tlaiin tah zeitin? Kan i ruah lai bantukin vancung thawhṭhannak nih vawleicung ah zungzal nun dingin ruahchannak a ngeimi hna zong kha thluachuah a hmuhter hna lai. Kan i ruahchanmi cu van a si ah, vawlei a si ah kan dihlak in vancung ruahchannak kong kha hngalh kan duh awk a si.

² Pathian nih vancung ruahchannak kong ṭial dingin kumzabu pakhatnak i Jesuh zultu cheukhat kha thaw a chuah hnawh hna. Lamkaltu Johan nih hitin a ti: “Kannih cu Pathian fa kan si cang, asinain zei kan lawh lai bel a fiang rih lo. Sihmanhsehlaw Khrih a langh tikah cun, amah Khrih bantuk cu kan si lai ti kha kan hngalh.” (1 Johan 3:2) Cucaah chiti thuhmi Khrihfa hna nih vancung ah thlarau pum in thawhter an si tikah zeidah a lawh lai ti kha an hngal rih lo. Asinain Jehovah nih an laksawng a pek hna tikah an hngalh te lai. Baibal nih vancung thawhṭhannak kong he aa tlaiin a dikthliar in a chim lo. Asinain lamkaltu Paul nih a kong cheukhat kha a chim. Khrih nih “uktu hna le nawlngeitu hna le ṭhawnnak  vialte kha a tei dih hna” tikah chiti thuhmi hna zong a sinah an um ve lai. Mah ah “tei hmanung bik ding ral” a simi “thihnak” zong aa tel. A donghnak ah, Jesuh le amah he uktu a ṭuan dingmi hna nih Jehovah tangah an i chia lai i zeizong vialte kha a sinah an pek dih lai. (1 Kor. 15:24-28) Mah cu zeitlukin dah a ṭhat lai. *

3. Kuatkhat Korin 15:30-32 ningin thawhṭhannak a zumhmi nih Paul kha zei tuah awkah dah a bawmh?

³ Thawhṭhannak kong a zumhmi nih Paul kha a tonmi harnak a phunphun kha inkhawh awkah a rak bawmh. (1 Korin 15:30-32 rel.) Korin Khrihfa hna sinah hitin a ti: “Ni fate in pei ka thih deng lengmang ko hi.” Cun Paul nih hitin a ti rih: “Efesa khua i ‘sahrang’ he kan rak i sual.” Mah cu Efesa khua i arena lente celhnak hmun ah sahrang taktak he an i dohnak kong kha a chimmi a si men lai. (2 Kor. 1:8; 4:10; 11:23) Asiloah ralchanh a hmangmi Judah mi le “sahrang” bantuk a simi midang pawl kha a chim duhmi hna a si kho men. (Lam. 19:26-34; 1 Kor. 16:9) Paul cu ṭih a nungmi harnak a rak tong ko nain hmailei kong he aa tlaiin a ṭhami ruahnak a rak ngei peng.—2 Kor. 4:16-18.

4. Thawhṭhannak ruahchannak nih tuchan Khrihfa hna kha zeitindah thazaang a ngeihter hna? (A phaw hmanthlak zoh.)

⁴ Kan dihlak in ṭih a nungmi caan ah kan nung. Unau cheukhat cu zaangennak an tong. Cheukhat cu ral a umnak hmun ah an um i ka him lo timi ruahnak an ngei. Cun cheukhat cu an nunnak caah ṭih a nungmi asiloah zalawng tein phungchimnak rian ṭuan khawh a si lonak hmun le khenkham a sinak hmun ah Jehovah rian an ṭuan. Asinain mah unau pawl nih Jehovah kha an biak peng caah annih cu kan caah zohchunh awk ṭha an si. Atu ah an nunnak an sungh hmanhah Jehovah nih hmailei ah a ṭha deuhmi nunnak a kan pek lai ti kha an hngalh caah an ṭih lo.

5. Zei bantuk ṭih a nungmi ruahnak nih dah thawhṭhannak kan zumhnak kha a derter khawh?

⁵ Mi cheukhat nih an ngeihmi ṭih a nungmi ruahnak kong he aa tlaiin Paul nih a unau pawl kha hitin ralrin a pek hna: “Mithi cu thawhter an si lo ahcun ‘ding in ei ko u sih! Thaizing ah cun kan hei thi dih ko lai hen cu.’” Paul chan hlanah a nungmi hna zong nih mah bantuk ruahnak an rak ngei ve. Paul nih Israel mi hna ruahnak a langhtermi Isaiah 22:13 kha a cherhchanmi a si kho men. Pathian kha naih canah nun nuamhnak tu kha an kawl. “Zeitik caan poahah kan thih khawh” caah atu nunnak ah kan i nuamh awk a si tiah a ruatmi Israel mi pawl ruahnak kha tuchan mi hna zong nih an ngei ve. Asinain cu bantuk a ṭha lomi ruahnak an ngeih caah Israel mi hna nih harnak an tonmi kong kha Baibal ah a langhter.—2 Chan. 36:15-20.

6. Thawhṭhannak ruahchannak cu hawile kan i thimnak cungah zeitindah huham a ngeih awk a si?

⁶ Jehovah nih mithi a thawhter khawh hna timi cu hawikom kan i thimnak cungah huham a ngeih awk a si ti cu a fiang ko. Korin khua i unau pawl nih thawhṭhannak a zum lomi hna he i hawikomh kha an hrial a hau. Mah hi kan caah cawnpiaktu a si: Hmailei ah zeidah a cang lai timi kong he aa tlaiin zei ah a rel lomi hna le nuamhnak lawng a ruatmi hna he caan tam tuk kan hmanṭi ahcun kan cungah a ṭhatlonak lei in huham an ngei lai. Cu bantuk mi hna nih Khrihfa pakhat i a ruahnak le a ziaza kha an hrawh khawh. Annih nih Pathian huatmi thil hmanh kha an tuahter khawh hna. Cucaah Paul nih hitin a  forh hna: “Nan lung i fim ṭhan u law nan sualnak kha ngol hna u.”—1 Kor. 15:33, 34.

7. Kuatkhat Korin 15:35-38 ah a langhter bantukin mi cheukhat nih thawhṭhannak kong he aa tlaiin zei bantuk biahalnak dah an hal khawh men?

⁷ Kuatkhat Korin 15:35-38 rel. Thawhṭhannak kong he aa tlaiin midang lunghrinhnak ngeihter a duhmi mi pakhat nih hitin a kan hal men lai: “Mithi cu zeitindah thawhter an si lai?” Thih hnu nunnak kong he aa tlaiin tuchan mi tampi nih anmah pumpak hmuhnak an ngeih caah Paul bia lehnak kong ruah cu kan caah a ṭha. Asinain Baibal cawnpiaknak cu zeidah a si?

8. Vancung thawhṭhannak kong hngalhthiam awkah zei tahchunhnak nih dah a kan bawmh khawh?

⁸ Mi pakhat cu a thih tikah a pum cu a thu i a rawk dih. Asinain van le vawlei a Sertu nih mah pa kha a thawhter ṭhan khawh i aa tlakmi pum a pek khawh ṭhan. (Gen. 1:1; 2:7) Paul chimmi tahchunhnak nih a thimi pa i a pum thengte kha Pathian nih a nunter ṭhan a hau lai lo ti kha a langhter. “A ci” asiloah “thlaici” kong kha ruathmanh. Thlaici kan tuh tikah a hung kheu i a kung thar a hung chuak. Mah a kung thar cu a ci he cun aa thleidang tuk. Paul hmanmi mah tahchunhnak nih a kan Sertu nih “a duhmi pum” a pek khawh hna ti kha a langhter.

9. Kuatkhat Korin 15:39-41 nih aa lo lomi zei bantuk pum kong dah a chim?

⁹ Kuatkhat Korin 15:39-41 rel. Pathian nih aa lomi pum in a kan ser dih lo tiah Paul nih a ti. Tahchunhnak ah, caw, va le nga ti bantuk hna i an pum cu an i lo cio lo. Cun van ah a ummi kong zong kha a chim, nika le thlapa i an i dannak kha kan hmuh khawh. “Arfi lak hmanhah cun dawhnak a phunphun an um” ti zong kha a hngalh. An i thleidannak cu kan mit in kan hmuh khawh lo hmanhah mah cu a hmaanmi a si. Scientist pawl nih arfi phun tampi a um i cheukhat cu a nganmi, a fami, a senmi, a rangmi le nika bantukin  a aihremi an si tiah an ti. Paul nih “van pum an um i vawlei pum an um fawn” ti zongin a ti. Zeidah a chim duhmi a si? Vawleicung ah a ummi cu taksa pum kan ngei asinain van ah a ummi hna cu vancungmi bantukin thlarau pum an ngei.

10. Vancung ah a tho ṭhan dingmi hna cu zei bantuk pum dah an ngeih lai?

¹⁰ Paul nih hitin a chim chapmi kha i cinken: “Mithi cu nunnak i thawhter an si tikah cun hitihin a si lai: Pum cu vui a si tikah a thi khomi a si; thawhter a si tikah cun a thi kho ti lomi a si lai.” Mi pakhat cu a thih tikah a pum cu a rawk i vawlei ah a cang ṭhan. (Gen. 3:19) Cutin a si ahcun pum pakhat cu zeitindah “thawhter a si tikah cun a thi kho ti lomi a si lai”? Elijah, Elisha le Jesuh nih an thawhter ṭhanmi hna bantukin vawlei ah a tho ṭhanmi hna kong kha Paul nih a chim duhmi a si lo. Paul nih vancung pum in a tho ṭhanmi hna kong kha a chim duhmi a si, annih cu “thlarau pum” an si.—1 Kor. 15:42-44.

11-12. A thawhṭhan tikah Jesuh cu zei ah dah aa thlen, chiti thuhmi hna zong zeitindah an i thlen ve lai?

¹¹ Jesuh cu vawleicung a um lioah taksa pum a ngei. Asinain a thawhṭhan tikah “nunnak petu thlarau” a hung si i vancung ah a kai ṭhan. Cu bantukin chiti thuhmi Khrihfa hna zong thlarau pum in an tho ṭhan ve lai. Paul nih hitin a ti: “Vawlei in sermi mui kha kan i hruk bantukin vancung in a rami cu kan i hruk lai.”—1 Kor. 15:45-49.

¹² Paul nih thawhṭhannak kong a chimmi cu a donghnak lei a phan cang. Jesuh cu minung pum in a tho ṭhan lo ti i cinken cu a biapi tukmi a si. Paul nih “thi le sa nih cun” vancung ah a ummi “Pathian Pennak cu a co kho lai lo” tiah a ti. (1 Kor. 15:50) Lamkaltu pawl le a dang chiti thuhmi hna cu a rawk khomi titsa pum in vancung ah thawhter ṭhan an si lai lo. Zeitikah dah an thawhṭhan lai? Paul nih an thih hnu tlawmpal ah si loin hmailei caan caankhat ah an tho ṭhan lai tiah a ti. Tahchunhnak ah, lamkaltu Jeim ti bantuk zultu  cheukhat cu Paul nih 1 Korin a ṭial lioah an rak “thi cang.” (Lam. 12:1, 2) A dang lamkaltu pawl le chiti thuhmi hna cu a hnuah “an thi.”—1 Kor. 15:6.

13. Jesuh a rat caan chungah zeidah a cang lai?

¹³ A ra dingmi a biapi tukmi caan kong he aa tlaiin Jesuh le Paul nih an rak chimchung, mah cu Khrih a rat caan kha a si. Khrih a rat caan chungah vawleicung ah raldohnak, lihnin, zawtnak le a dang a ṭha lomi thil pawl a cang lai. 1914 thawkin mah Baibal chimchungbia hna a tlinmi kha kan hmuh. Cun a dang a biapimi hmelchunhnak zong a um. Jesuh nih hitin a ti: “Miphun vialte hna ca i tehte si awkah Vancung Pennak kong Thawngṭha hi khuazakip ah chim a si lai, cun cu hnu lawngah cun donghnak cu a si lai.” (Matt. 24:3, 7-14) Paul nih “Bawipa a rat ni” chungah ‘a thi cangmi’ chiti thuhmi hna cu vancung ah an tho ṭhan lai tiah a ti.—1 Thes. 4:14-16; 1 Kor. 15:23.

14. Khrih a rat caan chungah a thimi chiti thuhmi hna cungah zeidah a cang lai?

¹⁴ Atu ah a thimi chiti thuhmi hna cu vancung ah an tho ṭhan colh lai. Mah kong he aa tlaiin Paul nih 1 Korin 15:51, 52 ah hitin a chim: “Kan dihlak hin kan thi dih lai lo, sihmanhsehlaw chikkhatte ah kan i thleng dih lai, muko hmanung bik tum caan ah cun mit ṭhep ah kan i thleng dih lai.” Paul nih a chimmi mah bia cu atu ah a tling cang. An thawh ṭhan tikah Khrih unau pawl cu an i nuam tuk lai, annih cu “Bawipa sinah cun zungzal in” an um lai.—1 Thes. 4:17.

15. “Mit ṭhep ah” aa thlengmi hna kha zei rian nih dah a hngah hna?

¹⁵ Baibal nih “mit ṭhep ah” aa thlengmi hna nih vancung ah zeidah an tuah lai ti kha a kan  chimh. Jesuh nih hitin a ti hna: “Teitu a simi hna le tuah hna seh ti ka duhmi a dongh tiangin a tuahmi hna cu, ka Pa sinin ka hmuhmi nawlngeihnak kha annih zong ka pek ve hna lai. Miphun dang uknak nawl kha ka pek hna lai i annih cu thir fung in uknak nawl le tlak um bangin khuainak nawl kha ka pek hna lai.” (Biat. 2:26, 27) Annih nih Jesuh hnu kha an zulh lai i miphun vialte kha thir fung in an uk hna lai.—Biat. 19:11-15.

16. Mi tampi nih thihnak kha zeitindah an tei lai?

¹⁶ Vancung i an thawhṭhan tikah chiti thuhmi hna nih thihnak kha an teimi a si. (1 Kor. 15:54-57) Cucaah a ra laimi Armageddon raltuknak chungah ṭhatlonak vialte hrawhnak ah i tel dingin caanṭha an hmu lai. A dang Khrihfa mi nuai tampi cu “harnak nganpi” in an luat lai i vawlei thar ah an nung lai. (Biat. 7:14, NW) Mah a luatmi hna nih thihnak a teimi, hlanlio ah a thimi mi nuai thong tampi an thawhṭhanmi kha an hmuh hna lai. Mah teinak caan a phanh tikah zeitlukin dah a nuamh lai ti kha na mitthlam ah cuanter hmanh. (Lam. 24:15) Cun Jehovah cungah zumhfek tein a ummi hna zong nih Adam sinin ro an comi thihnak kha an tei ve lai i zungzal in an nung ve lai.

17. Kuatkhat Korin 15:58 kha i cinken buin atu ah zeidah kan tuah awk a si?

¹⁷ Atu ah a nungmi Khrihfa kip nih thawhṭhannak kong he aa tlaiin Paul nih Korin Khrihfa hna sinah a chimmi kha an sunsak taktak awk a si. Atu ah “Bawipa rian” kha nan si khawh chungin ṭuan u timi Paul ruahnak cheuhnak kha zulh awkah a ruang ṭha kan ngei. (1 Korin 15:58 rel.) Mah rian kha a ṭha bik in kan ṭuan ahcun a nuam tukmi hmailei nunnak kha kan i ruahchan khawh lai. Mah nunnak cu kan mitthlam ah kan cuanter khawhmi zei thil nakhmanh in a ṭha deuh lai. Mah nih Bawipa rian kan ṭuanmi cu a lak a si bal lo ti kha a langhter lai.