Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

OMWATSI W’ERIGHA 50

“Abaholi Bakalhubukibawa Bathi Kwehi?”

“Abaholi Bakalhubukibawa Bathi Kwehi?”

“Iwe lhuholho erikinda lyawu liri hayi kwehi? Iwe lhuholho eritsimitha lyawu lirihi kwehi?”​—1 KOR. 15:55.

OLHWIMBO 141 Ekithiko-thiko eky’Engebe

EBIKENDI KANIBWAKO *

1-2. Busana naki Abakristayo abosi batholere ibaminya ebihambire okw’ilhubuka ly’abakendi syaghenda elhubulha?

ABANDU bangyi abakakolera Yehova lino bawithe amaha w’erisyabya okwa kihugho kera na kera. Aliwe, emisighalira y’okwa Bakristayo abahakabibwa, bawithe amaha w’erisyalhubuka ibaghenda elhubulha. Abahakabibwa aba banzire kutsibu eriminya engebe yabu y’omwa lhubulha nga yikendisyabya yithi, kandi ibbwa abawithe amaha w’erisyabya okwa kihugho? Ngoku thukendi lhangira, erilhubuka ly’abakendi syaghenda elhubulha likendisyaletha emighisa n’okwa bawithe amaha w’erisyabya okwa kihugho kera na kera. Neryo mbulha thuwithe amaha w’erisyaghenda elhubulha kutse aw’erisyabya okwa kihugho, thutholere ithwaminya ebihambire okw’ilhubuka ly’abakendi syaghenda elhubulha.

2 Nyamuhanga mwasondolha abaghuma b’okwa bigha ba Yesu ab’omwa kighana ky’erimbere erihandika ebihambire okwa maha w’elhubulha. Omukwenda Yoane mwabugha athi: “Lino thuli baana ba Nyamuhanga, nikwa sikyathaminyikalha ngoku thwasyabya. Nikwa thunasi ekiro . . . asyabuthuka thwasyamusosa, kusangwa thwasyamulholhako ngoku ali.” (1 Yn. 3:2) Neryo Abakristayo abahakabibwa sibasi nga bakendisyabya bathi bakalhubukira elhubulha omo mubiri w’ekirimu. Aliwe bakendisyalhangira Yehova busu okwa busu bakahebwa olhuhembo lhwabu. E Biblia siyirisoborera obuli kindu ekihambire okw’ilhubuka ly’elhubulha, aliwe omukwenda Paulo mwanaha mwatsi mulebe owalihambireko. Abahakabibwa bakendisyabya na Kristo akahwerekererya “erithabalha lyosi, n’ehamuli yosi, n’obuthoki bwosi.” Ekyo mwamuli n’erihwerekererya “olhuholho, enzighu y’enyuma-nyuma.” Erighunzerera, Yesu haghuma n’abo akendi syathabalha nabo bakendi syaligha eribya ahisi sy’obuthabali bwa Yehova, kuthya n’emyatsi yosi. (1 Kor. 15:24-28) Eyi ka yikendi syabya ndambi eyikatsemesaya! *

3. Ngoku kiri omwa 1 Abanya Korinto 15:30-32, erikirirya eryo Paulo aby’awithe omw’ilhubuka mulyamuwathikya lithi?

3 Erikirirya eryo Paulo aby’awithe omw’ilhubuka mulyamuwathikya erighumira ebitsibu muthina-muthina. (Soma 1 Abanya Korinto 15:30-32.) Mwabwira Abanya Korinto athi: “Obwiko bw’eriholha bukanyitha ebiro byosi.” Paulo kandi mwahandika athi: “Ngalhwa n’esyonyama sy’omoli e Efeso.” Angabya iniakanaya okw’ilhwa n’ebisoro ebyonyine-nyine embere sy’abandu e Efeso. (2 Kor. 1:8; 4:10; 11:23) Kutse obundi angabya iniakanaya okwa Abayuda abahakani n’abandi ababya n’emibere ng’ey’ebisoro by’omoli. (Emib. 19:26-34; 1 Kor. 16:9) Mbulha ni kyahi okw’ebi, Paulo mwabana ebitsibu ebikalire. Aliwe mwabya inianawithe amalengekania awatholere okwa buthuku obukasa.​—2 Kor. 4:16-18.

Efamile eyikere eyo mubiiri wethu aliko olhukako bakalholha embere omw’iramya lyabu ibanasi ndeke ngoku Nyamuhanga anababikire ebibuya bingyi (Lebaya enungu 4)

4. Amaha w’erilhubuka abirighumya athi Abakristayo munabwire? (Lebaya ekisasani ky’okwa kidipa.)

4 Thuli omwa mughulhu ow’akalire. Abandi balikyethu babirikolhwako ebindu ebik’itha obulighe. N’abandi bikere omwa myanya eyiri mw’esyonyuhi ikyaleka ibathabya omwa buholho. N’abandi bakatsama engebe yabu kutse obwiranda bwabu bakakolera Yehova omwa myanya eyo omubiiri wethu ali kw’olhukako kutse eyo aghanibirwe. Aliwe, balikyethu abosi aba banemulholha embere eriramya Yehova, kandi babirithuhiriraho eky’erileberyako kibuya. Sibakwire obuba kundi banasi ngoku nomubangaholha lino, Yehova abiribalhagha ekindu kibuyanga obuthuku obukasa.

5. Ni malengekania wahi aw’akabi awanga tsekya erikirirya lyethu omw’ilhubuka?

5 Paulo mwakunga balikyabu okwa malengekania w’akabi agho abandi babya bawithe: “Thulye, thupulhaye, kusangwa omwangyakya thwasyaholha.” Amalengekania ayo abya inianeho eritsuka kera. Paulo angabya iniasuba omwa biri omu Isaya 22:13, ebikakanganaya amalengekania agho Abaisraeli babya bawithe. Omwakanya k’eriyithunda hakuhi na Nyamuhanga ibo ibakakwamirira eby’eriyitsemesya. Ahathe erithika-thika, amalengekania agho Abaisraeli abo babya bawithe awa “thuyitsemesaye, omungya thukaholha,” wanakanyirire namunabwire. Aliwe e Biblia yikakanganaya ebitsibu ebyabya byahikire okwa kihanda kye Israeli busana n’amalengekania wabu ayo.​—2 Emy. 36:15-20.

6. Amaha w’erilhubuka atholere iniathuhambako athi bikahika okw’isombolha abanywani?

6 Eriminya ngoku Yehova akendisya lhubukya abaholi kitholere ikyathuhambako bikahika okw’isombolha abanywani. Balikyethu be Korinto babya batholere ibayihighulha okw’abo ababya bakaghana engangirirya y’erilhubuka. Ekyo kikathweghesayaki? Sihali ekibuya ekyangalhwiririra omw’ibya n’abanywani abawithe amalengekania awa nzangwe-nalya. Erinywana abandu ng’abo kyanganatsandya amalengekania n’emighendere y’Omukristayo ow’okwenene. Abanywani ng’abo banganaleka iniakolha ekyo Nyamuhanga aponire​—ekibi. Neryo Paulo mwakunga kutsibu athi: “Mubuke omwa lithunganene muleke erikolha ebibi.”​—1 Kor. 15:33, 34.

OMUBIRI W’OMUHANDA WAHI KWEHI?

7. Ngoku kiri omwa 1 Abanya Korinto 15:35-38, ni kibulyo kyahi ekihambire okw’ilhubuka ekyo abandi bangabulirye?

7 Soma 1 Abanya Korinto 15:35-38. Omundu oyuwabya anzire erihira omwa bandi mw’erithika-thikira engangirirya y’erilhubuka, inianganabulirye athi: “Abaholi bakalhubukibawa bathi kwehi?” Thutholere ithwalengekania okwa ekyo Paulo asubiraya kundi abandu bangyi munabwire bawithe amalengekania muthina-muthina awahambire okwa kikabya oko bandu babiholha. Aliwe, e Biblia yikakangiriraya yithiki?

Omw’ikolesya embutho n’ekirimwa, Paulo mwakangania ngoku Nyamuhanga anganaha abakalhubuka b’omubiri ow’atholere (Lebaya enungu 8)

8. Ni ky’erileberyako kyahi ekyangathuwathikya eriyitheghererya erilhubuka ly’abakendisyaghenda elhubulha?

8 Omundu amaholha, omubiri wiwe akabbolha. Aliwe oyuwahangika obuli kindu anganalhubukya omundu oyo, iniamuha omubiri owatholere. (Enz. 1:1; 2:7) Paulo abere akakania okw’ilhubuka ly’elhubulha mwakolesya eky’erileberyako ekikakanganaya ngoku Nyamuhanga syendisyayithagha erilhubukya omundu n’omubiri wiwe owanyine-nyine. Thalengekania okwa “mbutho.” Embutho eyikaherawa omwa kithaka yikalhasa iyabya kirimwa kihyaka. Ekirimwa ekyo kikabyaho mbaghane hake okwa mbutho eyaherawa. Paulo mwakolesya eky’erileberyako eki erikangania ngoku Omuhangiki wethu anganathuha “omubiri ngoku anzire.”

9. Bikahika okwa mibiri muthina-muthina, 1 Abanya Korinto 15:39-41 hakabugha hathiki?

9 Soma 1 Abanya Korinto 15:39-41. Paulo mwakangania ngoku hali bihangikwa muthina-muthina. Ng’eky’erileberyako, hali emibiri muthina-muthina, ng’ey’esyonde, ey’ebinyonyi, n’ey’esiswe. Mwabugha athi omwa kyanya, thukalhangira embaghane eyiri ahakathi-kathi k’eryuba n’okwezi. Kandi mwabugha athi “esyongununu siwithe obubuya musindo-musindo.” Nomwakine indi sithwangalhangira obubuya obu, abanya sayansi bakathubwira bathi hali esyongununu muthina-muthina, esinene-sinene, esike-sike, esyomusasi, esyenzeru, n’esy’ekisande, ng’eryuba. Kandi Paulo mwabugha athi “hali emibiri y’elhubulha n’emibiri y’ekihugho.” Amanyisayaki? Okwa kihugho, thuwithe emibiri y’omunyoku aliwe omwa lhubulha yiri emibiri y’ekirimu, ng’eyo abamalaika bawithe.

10. Abakalhubukibawa oko ngebe y’elhubulha bakendisyabya n’omubiri ow’alyathi?

10 Lebaya ekyo Paulo ongerako: “Neryo erilhubuka okwa baholi kwa liri lithya. Omubiri ow’akathabawa ni w’erihonda, nikwa omubiri ow’akalhubukibawa syalihonda.” Ni kwenene, omundu akabya amaholha, omubiri wiwe akabbolha, iniasuba lhuthuthu. (Enz. 3:19) Neryo kikasa kithi indi “omubiri ow’akalhubukibawa syalihonda”? Paulo syakanaya okwa bandu abakalhubukira okwa ngebe y’ekihugho, ng’abo Eliya, Elisa, na Yesu balhubukaya. Paulo akanaya okwa mundu oyukalhubuka n’engebe y’elhubulha, ni bugha ambu, “omubiri w’omusindo w’ekirimu.”​—1 Kor. 15:42-44.

11-12. Ni mbinduka yahi eyo Yesu abana akalhubuka, kandi ekiri ng’ekyo kikendi syabya kithi okwa bahakabibwa?

11 Omughulhu Yesu abya okwa kihugho, aby’awithe omubiri w’omunyoku. Aliwe abere akalhubuka “mwabya mulimu ow’akaha engebe” neryo mwasuba elhubulha. Kuthya, n’Abakristayo abahakabibwa bangalhubukire n’omubiri w’ekirimu. Paulo mwasoborera athi: “Ngoku eno thukasosa omundu w’olhuthuthu, lithya thwasyasosa oyuwalhua elhubulha.”​—1 Kor. 15:45-49.

12 Paulo abya iniali okw’ibughirira omwatsi wiwe owahambire okw’ilhubuka. Ni kikulhu eriminya ngoku Yesu mwathalhubuka n’omubiri w’omunyoku. Paulo mwabugha ndeke-ndeke athi: “Ab’eminyoku n’omusasi sibalithoka erisangira omwa Bwami bwa Nyamuhanga” e lhubulha. (1 Kor. 15:50) Abakwenda n’abandi bahakabibwa sibangalhubukire n’erighenda elhubulha ibane n’omubiri n’omusasi ebikahonda. Bangalhubukire mughulhu wahi? Paulo mwakangania ngoku erilhubuka eri ni ry’omwa buthuku obukasa; isi kindu ekyangabya bakanaholha. Paulo ahandika ebaruha y’Abanya Korinto ab’erimbere abandi bigha ibabiriholha, ng’eky’erileberyako omukwenda Yakobo. (Emib. 12:1, 2) Abandi bakwenda n’abahakabibwa nabu banga holire enyuma waho.​—1 Kor. 15:6.

ERIKINDA OLHUHOLHO

13. Ni byahi ebyanga kanganirye ‘erihika’ lya Yesu ng’Omwami?

13 Yesu n’omukwenda Paulo mubakania okwa buthuku obw’embaghane obukasa​—erihika lya Kristo ng’Omwami. Esyonyuhi, emisiki, n’ebindi bindu ebithuwene ebyangabere omwa kihugho kyosi byangakanganirye erihika eryo. Thwabiriyilhangirira obuminyereri bwe Biblia obu bukabererera eritsuka 1914. Hangabere n’ekindi kitsweka kikulhu eky’okwa kiminyikalho eki. Yesu mwabugha athi engulhu yuwene y’Obwami bwa Nyamuhanga yangathulhughanibirwe ‘omwa kihugho kyosi busana n’eriminyisya ebihanda byosi neryo enduli iyahika.’ (Mt. 24:3, 7-14) Paulo kandi mwabugha athi Abakristayo abahakabibwa ababiriholha nabu bangalhubukire okwa “kiro ky’erihika ly’Omukama.”​—1 Tes. 4:14-16; 1 Kor. 15:23.

14. Ni kyahi ekikabya okwa bahakabibwa abakaholha omwa buthuku bw’erihika lya Kristo?

14 Abahakabibwa abakaholha munabwire bakalhuaho ibalhubukira okwa ngebe y’elhubulha. Eki kikanganibwe ndeke-ndeke omwa binywe bya Paulo ebiri omu 1 Abanya Korinto 15:51, 52: “Ithwe bosi sithwendisyaholha, nikwa ithwe bosi thwasyahindukibwa, okwa ndambi nguma ng’erikohya ly’eriso, omughulhu engubi y’enyuma-nyuma yasyabugha.” Ebinywe bya Paulo ebi binemubererera! Baghalha babu Kristo aba, bakabya babirilhubuka, bakabana etseme nene kandi bakendisyabya haghuma “n’Omukama kera na kera.”​—1 Tes. 4:17.

Abakahindukibawa “ng’erikohya ly’eriso” bakendisyasangira haghuma na Yesu omw’ithoghothya ebihanda (Lebaya enungu 15)

15. Abakendisyahindukibwa “ng’erikohya ly’eriso” bakendisyakolhaki?

15 E Biblia yikathubwira omubiiri ogho abakahindukibawa “ng’erikohya ly’eriso” bakendisyakolha elhubulha. Yesu akababwira athi: “N’oyukakinda n’oyukakolha emibiiri yaghe erihika okwa nduli, nasyamuha ehamuli erithabalha okwa bihanda, kandi asyathabalha kubo omwa mutso w’ekyuma, n’erithulhangabo mw’ebitswe-bitswe ng’esyonyungu sy’omubumbi, ngoku naghe nabirihamulhwa na Thatha waghe.”(Erib. 2:26, 27) Bakendisyakwama Kamanda wabo bakalisya ebihanda omwa mutso w’ekyuma.​—Erib. 19:11-15.

16. Abandu bangyi bakendisyakinda bathi olhuholho?

16 Ahathe erithika-thika, abahakabibwa bakendisyakinda olhuholho. (1 Kor. 15:54-57) Erilhubuka lyabu likendisyaleka ibasangira omw’ighunza okwa kihugho kw’obubi obwosi omwa lhuhi olhukayasa olhwa Harmagedoni. Esyomiliyoni sy’abalhume n’abakali Abakristayo bakendisyalhua omwa bulighe bunene n’eringira omwa kihugho kihya-kihya. (Erib. 7:14) Abakendi syalhamibwa abo bakendi syayilhangirira kandi olhuholho ku lhukakindawa​—esyobiliyoni sy’abandu abaholha kera bakalhubuka. Thalengekania nga thukendisyatsema bungahi erikinda eryo likabya! (Emib. 24:15) Kandi abosi ababirisighalha bathaleghulha oku Yehova bakendisyakinda olhuholho olho babirisighalya. Bakendisyabyaho kera na kera.

17. Thun’ibukire 1 Abanya Korinto 15:58, thutholere ithwakolhaki lino?

17 Lino obuli Mukristayo atholere iniasima ebinywe ebikahumulikanaya ebyo Paulo ahandikira Abanya Korinto ebihambire okw’ilhubuka. Neryo thuwithe enzumwa mbuya eyangaleka ithwaghendera okw’ihano lya Paulo ery’erikanyirira “omwa mubiiri w’Omukama.” (Soma 1 Abanya Korinto 15:58.) Thwamayihwerya omwa mubiiri oyo buthaleghulha, ithukendilindirira engebe eyiri mw’etseme ey’obuthuku obukasa. Sihali ekyo thwangalinganisya n’obuthuku obuwene obo. Ahathe erithika-thika kikendisyakangania ngoku ebyo thukakolera Omukama sibithakwira busa.

OLHWIMBO 140 Erighunzerera​—Engebe y’Erikotha!

^ enu. 5 Omo mwatsi ono, thukendi ghunzerera erikania okwa biri omwa 1 Abanya Korinto sura 15 ebihambire okw’ilhubuka eryo Paulo akanayako, kwilhabirirya ery’Abakristayo abahakabibwa. Aliwe kandi, ebya Paulo ahandika bikahamba n’okwa b’esindi mbuli. Omwatsi ono akendi kangania amaha w’erilhubuka ng’atholere iniathuhambako athi lino n’erithuha enzumwa eyangaleka ithwakandira obuthuku obukasa.

^ enu. 2Ebibulyo Erilhua Omwa Basomi” omwa gazeti eno hakasoborera ebyo Paulo abugha ebiri omwa 1 Abanya Korinto 15:29.