1-2. Ki kabakalañi Bakreste kaufela habatokwa kunyakisisa za zuho ya babakayo pila kwa lihalimu?

BATU babañata babasebeleza Jehova kacenu banani sepo ya kupila kuya kuile fa lifasi. Kono babasiyezi kwa Bakreste babatozizwe, banani sepo ya kuzusezwa kwa lihalimu. Bakreste babatozizwe bao, banyolezwi hahulu kuziba mobuka bela bupilo bwabona kwa lihalimu, kono ki kabakalañi Bakreste babanani sepo ya kupila fa lifasi habaswanela kuziba za taba yeo ni bona? Sina moluka nyakisiseza mwa taba ye, zuho ya Bakreste babakayo pila kwa lihalimu ikatahisa limbuyoti kwa batu kaufela babanani sepo ya kupila kuya kuile fa lifasi. Kacwalo, ibe kuli sepo yaluna ki ya kuyo pila kwa lihalimu kamba fa lifasi, kaufelaa luna lutokwa kunyakisisa za zuho ya babakayo pila kwa lihalimu.

² Mulimu naasusumelize balutiwa ba Jesu babañwi ba mwa linako za kwa makalelo a Bukreste kuñola za zuho ya babakayo pila kwa lihalimu. Muapositola Joani naañozi kuli: “Cwale lu bana ba Mulimu, kono halusika boniswa kale seluka ba sona. Lwaziba kuli nako yakabonahala lukaba sina yena.” (1 Joa. 3:2) Kacwalo, Bakreste babatozizwe habazibi hande mokuka bela habaka zusezwa kwa lihalimu inze banani mibili ya moya. Kono bakabona Jehova luli habaka fiwa mupuzo wabona. Bibele haitalusi litaba kaufela ka za zuho ya babakayo pila kwa lihalimu, kono muapositola Paulusi naañozi litaba zeñwi ka za teñi. Bakreste babatozizwe bakaba ni Kreste ‘hakayundisa milonga kaufela ni mibuso kaufela ni maata.’ Mane  nihaiba “sila sa mafelelezo, lona lifu, sikayundiswa.” Kwa mafelelezo, Jesu hamoho ni bakabusa ni bona, bakaipeya kwatasaa Jehova ni kutahisa kuli lika kaufela liipeye kwatasaa hae. (1 Makor. 15:23-28) Yeo ikaba nako yetabisa luli! *

3. Ka kuya ka 1 Makorinte 15:30-32, sepo yanaanani yona Paulusi ya kuli nekukaba ni zuho nei mutusize cwañi?

³ Sepo yanaanani yona Paulusi ya kuli nekukaba ni zuho nei mutusize kutiyela miinelo yetaata yemiñata. (Mubale 1 Makorinte 15:30-32.) Naabulelezi Bakreste ba kwa Korinte kuli: “Zazi ni zazi nitalimana ni lifu.” Paulusi hape naañozi kuli: “Nilwanile ni libatana mwa Efese.” Ka kubulela cwalo, Paulusi mwendi naatalusa kuli naalwanile luli ni lifolofolo mwa muyaho omuñwi mwa Efese. (2 Makor. 1:8; 4:10; 11:23) Kamba mwendi naatalusa Majuda ni batu babañwi bane bamulwanisize, bane baswana sina “libatana.” (Lik. 19:26-34; 1 Makor. 16:9) Kusina taba kuli Paulusi naatalusañi luli, niti kikuli naakopani ni miinelo yenebeile bupilo bwahae mwa lubeta. Nihakulicwalo, naazwezipili kuba ni sepo ya kuli lika nelikaba hande kwapili.—2 Makor. 4:16-18.

4. Sepo ya zuho itiisa cwañi Bakreste kacenu? (Mubone siswaniso sesi fa kava.)

⁴ Lupila mwa linako zesabisa. Mizwale baluna babañwi bataselizwe ki likebenga. Babañwi bapila mwa libaka moikolota ndwa, mi habaikutwi kusilelezwa. Mwa linaha zeñwi, musebezi waluna wa kukutaza ukwalilwe kamba mwendi Lipaki za Jehova habalumelezwi kueza likalulo zeñwi za musebezi wo; kono bazwelapili kueza cwalo niha bakona kulengiwa mwa tolongo kamba kubulaiwa. Mi mizwale ni likaizeli bao kaufela, bazwelapili kusebeleza Jehova mi balutomela mutala omunde. Habaikalelwi sesiñwi kakuli baziba kuli niha bakona kubulaiwa, Jehova usepisa kubaezeza lika zende kwapili.

5. Ki mubonelo mañi ofosahalile okona kufokolisa sepo yelunani yona ka za zuho ya bafu?

⁵ Paulusi naaelelize mizwale bahae kuambuka mubonelo ofosahezi one banani ona batu babañwi, bane babulelanga kuli: “Haiba bafu habana kuzuswa, ‘haluceñi ni kunwa, kakuli kamuso lwashwa.’” Batu babañwi nebanani mubonelo ocwalo mane pili Paulusi asika pepwa kale. Paulusi mwendi naakutezi kubulela manzwi añozwi kwa liñolo la Isaya 22:13, lelibonisa moya one banani ona Maisilaele. Nebalata hahulu minyaka kufita kueza lika zenekona kubatusa kutiisa silikani sabona ni Mulimu. Moya one babonisize Maisilaele bao neli wa kubata kuikola bupilo habasa pila kakuli nebakona kushwa ka nako ifi kamba ifi, mi batu babañata kacenu banani mubonelo oswana. Nihakulicwalo, Bibele ibonisa kuli Maisilaele nebakeni mwa butata bakeñisa mubonelo omaswe one banani ona.—2 Makol. 36:15-20.

6. Sepo yelunani yona ya kuli babashwile bakazusiwa kwa bafu iswanela kulutusa cwañi kuketa balikani?

⁶ Kaniti luli, sepo yelunani yona ya kuli babashwile bakazusiwa kwa bafu iswanela kulutusa kuketa hande balikani. Mizwale ba kwa Korinte nebasa swaneli kueza siango ni batu bane bahana kuli zuho ya bafu neisike yabateñi. Taba yeo iluluta kuli haiba lueza siango ni batu babasa isi pilu ku zekaezahala kwapili, ili babatabela feela kuikola minyaka, lukakala kuunga lika sina bona. Kutanda nako yeñata ni batu babacwalo, kwakona kusinya mikwa yeminde ya Mukreste. Mi mane batu babacwalo bakona kutahisa kuli aeze sibi. Ki  lona libaka Paulusi hanaaelelize mizwale ba kwa Korinte ka taata kuli: “Mube ni kutwisiso ka nzila yelukile mi musike mwaba ni mukwa wa kueza sibi.”—1 Makor. 15:33, 34.

7. Ki puzo mañi yebabuzize batu babañwi ka za zuho ya bafu, sina mokuboniselizwe kwa 1 Makorinte 15:35-38?

⁷ Mubale 1 Makorinte 15:35-38. Mutu yomuñwi yanaabata kuli batu bakakanye kuli zuho neikaba teñi mwendi naabuzize kuli: “Bafu bakazuha cwañi?” Ki kwa butokwa kuziba kalabo yanaafile Paulusi kakuli batu babañata kacenu banani mibonelo yeshutana-shutana ka za zeezahalanga ku mutu haashwa. Kono Bibele ilutañi?

8. Ki swanisezo mañi yekona kulutusa kuutwisisa zuho ya babakayo pila kwa lihalimu?

⁸ Mutu haashwa, mubili wahae wabolanga. Kono Jehova, yena yabupile pupo kaufela, wakona kuzusa mutu yo ni kumufa mubili usili. (Gen. 1:1; 2:7) Paulusi hanaabulela za zuho ya babakayo pila kwa lihalimu, naaitusisize swanisezo yeñwi kuli abonise kuli Mulimu haana kuzusa mutu inze anani mubili oswana wanaanani ona asika shwa kale. Halunyakisiseñi zeezahalanga kwa “lubeke” kamba “peu.” Peu yeo haicaliwa mwa mubu, yahulanga ni kuba simela. Mi simela hase sihulile, sashutananga ni peu yenecezwi. Paulusi naaitusisize swanisezo yeo kubonisa kuli Mubupi waluna wakona kulufa “mubili ka mwalatela.”

9. Liñolo la 1 Makorinte 15:39-41 libulelañi ka za mibili yeshutana-shutana yeliteñi?

⁹ Mubale 1 Makorinte 15:39-41. Paulusi naabonisize kuli Mulimu naabupile lika zenani mibili yeshutana-shutana. Ka mutala, libupiwa zecwale ka likomu, linyunywani, ni litapi, linani mibili yeshutana. Naatalusize kuli lizazi ni kweli zefumaneha kwahalimu zashutana. Mi naabulezi kuli “naleli yeñwi ifapahana ni yeñwi kwa kanya.” Niha lusakoni kulemuha taba yeo ka meeto aluna, ba sayansi batalusa kuli kunani linaleli zeshutana-shutana. Linaleli zeñwi ki zetuna, zeñwi ki zenyinyani,  mi zeñwi ki za mubala omufubelu, mubala omusweu, ni mubala wa ñandatalukeke, inge cwalo lizazi laluna. Paulusi hape naabulezi kuli “kunani mibili ya kwa lihalimu ni mibili ya fa lifasi.” Naatalusañi? Fa lifasi, kunani libupiwa zenani mibili ya nama, kono libupiwa zepila kwa lihalimu zona linani mibili ya moya, inge cwalo mangeloi.

10. Batu babaka zusezwa kuyo pila kwa lihalimu bakaba ni mibili yecwañi?

¹⁰ Hamulaho wa kubulela litaba zeo, Paulusi naaize: “Ni zuho ya bafu icwalo. Mubili ucalwa inze uli obola; uzuswa usaboli.” Lwaziba kuli mutu haashwa, mubili wahae wabolanga, mi ukutelanga kwa liluli. (Gen. 3:19) Kacwalo, Paulusi naatalusañi hanaabulezi kuli mubili “uzuswa usaboli”? Paulusi naasatalusi za mutu yazusiwa kuto pila fa lifasi, inge cwalo batu bane bazusizwe ki Elia, Elisha, ni Jesu. Kono naabulela za mutu yazusezwa kuyo pilwa kwa lihalimu, kutalusa yanani “mubili wa moya.”—1 Makor. 15:42-44.

11-12. Jesu naabile ni mubili ocwañi hanaazusizwe kwa bafu, mi Bakreste babatozizwe ni bona baipumana cwañi mwa muinelo oswana?

¹¹ Jesu hanaatile fa lifasi, naanani mubili wa nama. Kono hanaazusizwe kwa bafu, “naabile moya ofa bupilo” mi akutela kwa lihalimu. Ka mukwa oswana, Bakreste babatozizwe ni bona bakazusezwa kuyo pila kwa lihalimu inze banani mibili ya moya. Paulusi naatalusize kuli: “Sina moluapalezi siswaniso sa yaezizwe fa liluli, lukaapala cwalo ni siswaniso sa wa lihalimu.”—1 Makor. 15:45-49.

¹² Mulemuhe kuli Jesu naasika zusiwa inzaa nani mubili wa nama. Paulusi hanaatuha afeza puisano yahae ka za zuho ya bafu, naatalusize libaka hane kuli cwalo, ka kubulela kuli: “Nama ni mali halikoni kuyola saanda sa Mubuso wa Mulimu,” o kwa lihalimu. (1 Makor. 15:50) Baapositola ni Bakreste babañwi babatozizwe nebasike bazusezwa kuyo pila kwa lihalimu inze banani mibili ya nama yebola ni mali. Nebaka zusiwa lili? Paulusi naakoñomekile kuli zuho yabona neika ezahala  kwapili; nebasike bazusezwa kuyo pila kwa lihalimu basashwa feela. Paulusi hanaañola liñolo la 1 Makorinte, Bakreste babañwi babacwale ka muapositola Jakobo ‘nebaitobalezi ka lifu.’ (Lik. 12:1, 2) Baapositola ni Bakreste babañwi nebaka ‘itobalela ka lifu’ hasamulaho.—1 Makor. 15:6.

13. Ki lika mañi zeneka ezahala ka nako ya kubateñi kwa Jesu?

¹³ Jesu ni Paulusi nebabulezi za nako yeñwi ya butokwa hahulu, ili nako ya kubateñi kwa Kreste. Lika zecwale ka lindwa, lizikinyeho, matuku ayambukela, ni lika zeñwi zemaswe zeneka ezahala mwa lifasi, nelika bonisa kuli lupila mwa nako yeo. Bupolofita bo, bukalile kutalelezwa kuzwa feela ka silimo sa 1914. Kunani sisupo sesiñwi sa butokwa sene sikabonisa nako ya kubateñi kwa Kreste. Jesu naabulezi kuli taba yende ya Mubuso wa Mulimu otomilwe “[neika kutazwa] mwa lifasi kaufela kuli ibe bupaki kwa macaba kaufela, kihona kukataha mafelelezo.” (Mat. 24:3, 7-14) Paulusi naabonisize kuli Bakreste babatozizwe bane ‘baitobalezi ka lifu’ nebaka zusiwa ka nako yeswana yeo ya “kubateñi kwa Mulena.”—1 Mates. 4:14-16; 1 Makor. 15:23.

14. Ki nto mañi yeezahalanga kwa Bakreste babatozizwe babashwa ka nako ya kubateñi kwa Kreste?

¹⁴ Bakreste babatozizwe basafeza feela sebelezo yabona ya fa lifasi kacenu, bazusezwanga kuyo pila kwa lihalimu. Paulusi naabonisize kuli taba yeo ki ya niti hanaabulezi manzwi a kwa 1 Makorinte 15:51, 52, aali: “Haluna kulobala ka lifu kaufelaa luna, kono kaufelaa luna lukafetulwa, ka nako iliñwi, mwa kukobya kwa liito, ka nako ya tolombita ya mafelelezo.” Kaniti luli, manzwi anaabulezi Paulusi ao asweli atalelezwa kacenu! Banyani  ba Kreste bao hase bazuselizwe kwa lihalimu, bakanyakalala bakeñisa kuli ‘bakaba ni Mulena kamita.’—1 Mates. 4:17.

15. Ki musebezi mañi obaka eza babaka fetulwa “mwa kukobya kwa liito”?

¹⁵ Bibele ibonisa musebezi obaka eza kwa lihalimu babaka fetulwa “mwa kukobya kwa liito.” Jesu naabulezi cwana ka za batu bao: “Yatula ni yamamela likezo zaka, kuisa kwa mafelelezo, nika mufa maata fahalimwaa macaba, sina hanifilwe maata ao ki Ndate, mi ukalisa batu ka mulamu wa sipi kuli batubakiwe buemba-emba sina lipiza za lizupa.” (Sin. 2:26, 27) Bakalatelela Muzamaisi wabona, ni kulisa macaba ka mulamu wa sipi.—Sin. 19:11-15.

16. Batu babañata-ñata bakatula cwañi lifu?

¹⁶ Bakreste babatozizwe habaka zusezwa kwa lihalimu, bakatula lifu. (1 Makor. 15:54-57) Kacwalo, bakatusa mwa musebezi wa kufelisa bumaswe kaufela bobuli teñi fa lifasi ka nako ya ndwa ya Armagedoni. Bakreste babañwi babañata-ñata ‘bakazwa mwa ñalelwa yetuna,’ ni kukena mwa lifasi lelinca. (Sin. 7:14) Batu bao babaka punyuha ñalelwa yetuna, bakaiponela lifu halika tulwa muta batu babañata-ñata bane bashwile, bazusiwa kwa bafu. Munahane feela tabo yetuna yelukaba ni yona taba yeo haika ezahala! (Lik. 24:15) Mi batu kaufela babaka sepahala ku Jehova ka kutala, bakatula lifu lelitahiswa ki sibi sene bahozize ku Adama. Bakapila kuya kuile.

17. Liñolo la 1 Makorinte 15:58 lilususueza kuezañi ka nako ya cwale?

¹⁷ Mukreste ni Mukreste yapila ka nako ya cwale, uswanela kuitebuha manzwi a Paulusi aomba-omba anaañolezi Bakreste ba kwa Korinte ka za zuho ya bafu. Luswanela kulatelela kelezo yanaafile ya kuli lupatehe kueza zeñata “mwa musebezi wa Mulena.” (Mubale 1 Makorinte 15:58.) Haiba luzwelapili kueza musebezi wo ka busepahali ni ka molukonela kaufela, lukaikola bupilo bobunde hahulu kwapili. Bupilo ka nako yeo bukatabisa luli. Kaniti, taba yeo ikabonisa kuli musebezi one luezize neusi osina tuso ku Mulena.