1-2. Omo lia vika Vakua Kilistu vose va pande ku tantekeya via cisangukilo ca ku ka yoyela muilu?

CINGI ca vangamba va Yehova va kala na lulavelelo lua ku ka yoyela hano ha mavu miaka yose. Vunoni vamo Vakua Kilistu va vuavesa Yehova na sipilitu yeni, va kala na lulavelelo lua ku ka yoyela muilu miaka yose. Vakua Kilistu va ku vuavesa, va kala na vusunga vua ku tonda ku tantekeya vati u ka fua muono uavo muilu. Amba vaze va ka yoyela ha mavu co? Omo lia vika navo va na pande ku tantekeya via cisangukilo ca ku ka yoyela muilu? Ngue mu tu lilongesa, cisangukilo ca ku ka yoyela muilu ci ka neha vivezikiso na kuli vaze va kala na lulavelelo lua ku ka yoyela ha mavu miaka yose. Ngeci mukemuo, ambe nga tua lavelela ku ka yoyela muilu ni hano ha mavu, tua pande ku tantekeya via cisangukilo ca ku ka yoyela muilu.

² Njambi ua huiminine vamo vandongesi va Yesu va ku sekulu ya ku livanga, linga vasoneke via lulavelelo lua ku ka yoyela muilu. Kapostolo Yoano ua lomboluele ngueni: “Vuovuno tu vana va Njambi, kaha kanda ci ci soloke mu tu ka pua. Tua tantekeya ngecize nga ikeye a ka soloka tu ka lifua neni.” (1 Yoa. 3:2) Vakua Kilistu va ku vuavesa, ka va tantekeya vati ca fua ku yoyela muilu na mivila ya sipilitu mu nima ya ku sanguka. Vunoni, omo va ka tambula cilunguiso cavo va ka hasa ku mona mpundu Yehova citonameso. Mbimbiliya ka ya handekele via mizimbu yose ku tuala ha cisangukilo ca ku ka yoyela muilu, vunoni kapostolo Paulu ua tu ndemuinako mumo. Vakua Kilistu va ku vuavesa va ka panga hamo na Kilistu “omo a kenieka ku tumina cose, na mpoko yose na ngolo yose.” Kaha eci ca  ambatesela kumo, na ku nongesa ‘citozi ua ku sulumuinako ikeye ku-tsa.’ Mu ku manusuila, Yesu hamo lika na vaze va ka sika neni, va ka liononuesa na ku kundika viuma viose kuli Yehova. (1 Kol. 15:24-28) Mua vusunga, i ka pua ntsimbu ya cili cikuma! *

3. Ngue mu ya muesa 1 Kolintu 15:30-32, ku tsiliela mu cisangukilo ca kuasele Paulu ku linga vika?

³ Ku tsiliela mu cisangukilo ca kuasele Paulu ku kolesa mu vieseko via vingi. (Tandenu 1 Kolintu 15:30-32.) Ua lekele vakua Kolintu ngueni: “Ku litangua ku litangua yange nje ku-tsa.” Kaha ua sonekele naua ngueni: “Nja luile na tusitu ku Efeso.” Citava halumo Paulu ua kele na ku handeka vene via tusitu mpundu va ku Efeso. (2 Kol. 1:8; 4:10; 11:23) Ni halumo ua tumbuile via vaYundeya na vakuavo va kele na ku mu luisa va puile ngue “tusitu.” (Vili. 19:26-34; 1 Kol. 16:9) Muose omuo mu via fuile, vunoni Paulu ua hitile mu vusonde vua vuingi. Vutuhu ngoco, ua tsilielele ngecize ku lutue tangua a ka yoya muono ua ndzolela.—2 Kol. 4:16-18.

4. Vati lulavelelo lua cisangukilo lue ku kaniamesa Vakua Kilistu lelo lino? (Talenu cikupulo ca helu lia Vutala.)

⁴ Tuli na ku yoyela mu ntsimbu ya vusonde vua kama. Vamo vamuanetu ve ku va takala ku vambanditu. Vamo co va yoyela mu vimbonge mue ku hita vindzita, ngeci ku ve ku yoya na mutima umo lika. Kaha vamo ve ku haka miono yavo mu vusonde linga va hase ku pangela Yehova muomu va kala mu vifuti vi va vindika cipanga cetu ni va ci soka vene mu vutuntu. Vutuhu ngoco, ava vamuanetu na vandumbuetu kasi ve ku kolesa mu ku lemesa Yehova, kaha va pua lungano lua cili kuli yetu. Ka va kele na vuoma ambe nga va va tsiha, muomu va tantekeya ngecize Yehova ua va kulahesa muono ua cili ku lutue.

5. Visinganieka vika via ku vihia vi hasa ku zeyesa lutsilielo luetu mu cisangukilo?

⁵ Paulu ua mamuine vamuanaye, va viane visinganieka via ku vihia vi va kele navio vamo, nguavo: “Nga vatsi ka va ka sanguka naua, tu lienu ngoco na ku-nua muomu mene tu ku-tsa.” Vantu vakua visinganieka via cifua eci, ku va kele ambe tele Paulu kanda a semuke. Halumo ua tumbuile mezi a ku Isaya 22:13, a handeka vilinga vi va kele navo vaIsaleli. Mu cihela ca ku kaniamesa vusamba vuavo na Yehova, va tualele mana ku muono ua senga. Ni nguetu, visinganieka vi va kele navio vaIsaleli, via lifua nevi vi tue ku mona ku vantu vavengi lelo lino, nguavo, ‘lenga ntsimbu u ci li na muono.’ Vunoni Mbimbiliya ya muesa luvinda lua solokelelele vaIsaleli omo lia ku kala nevi visinganieka via ku vihia.—2 Miz. 36:15-20.

6. Vati lulavelelo lua cisangukilo, lu hasa ku tu kuasa ku hangula vuino vavusamba?

⁶ Ku tantekeya ngecize Yehova tangua a ka sangula vatsi, ca pande ku tu lingisa ku hangula vuino vavusamba. Vamuanetu va ku Kolintu, va pandele ku viana ku likata na vaze ka va tsilielele mu cisangukilo. Netu tu hasa ku lilongesaho via seho: Ku likata na vaze ve ku tuala mana avo ku via senga lika na ku muono ua lelo, tu hasa ku likokela luvinda. Muomu vusamba vuaco vu hasa ku pihisa vuntu vua cili vua mukua Kilistu na ku mu lingisa ku vulumuna ku meso a Njambi. Ngeci Paulu ua hele cimamuna ca ndzili ngueni: “Hindukenu ku vuala na ku linga vuviuke, kaha kati mu linge vipi.”—1 Kol. 15:33, 34.

7. Ngue mu ua muesa 1 Kolintu 15:35-38, cihula cika ve ku katula vamo ku tuala ha cisangukilo?

⁷ Tandenu 1 Kolintu 15:35-38. Vamo mu ku tonda ku kuva vimpata ku vakuavo ku tuala ha cisangukilo, ve ku hula nguavo: “Vati va  ka sanguka vatsi?” Capua ca cili ku singanieka ha cikumbululo ca kapostolo Paulu. Muomu lelo lino, vantu vavengi va kala na visinganieka via ku liseza-seza ku tuala ha muono mu nima ya ku-tsa. Vunoni, vika honi ya longesa Mbimbiliya?

8. Cimueso cika ci hasa ku tu kuasa ku ivuisisa cisangukilo ca ku ka yoyela muilu?

⁸ Nga muntu a tsa, muvila ueni ue ku pola. Vunoni Uze ua tangele kaye, a hasa ku mu sangula, kaha na ku mu hana cifua ca muvila u a ka tondeka. (Njen. 1:1; 2:7) Kapostolo Paulu ua pangesele cimueso mu ku solola ngecize, Njambi ka tondeka ku sangula muntu na muvila uze vene ua laza. Aci singaniekenu ha “nona ya mbuto,” mu tue ku i kuna ye ku soka na ku pua “cisoka ca ciha.” Kaha cisoka caco ca liseza na nona ya indende i tu na kunine. Paulu ua pangesele eci cimueso mu ku solola ha toma ngecize, Sakatanga uetu a hasa ku hana muvila ngue omo na zange.

9. Vika 1 Kolintu 15:39-41, ya handeka ku tuala ha cifua ca mivila?

⁹ Tandenu 1 Kolintu 15:39-41. Paulu ua sonekele ngueni, kua kala cifua ca mivila ya ku liseza-seza. Ca ku muenako, mivila ya vangombe, tuzila, na vantsi ya liseza. Ua handekele naua ngueni, mutue ku tala muilu tue ku mona ku liseza ca kala ha mutana na ngonde. Ua vuezeleko naua ngueni, “ntanga-ntanga i lihangununa na ntangantanga ikuavo ku vumpahu.” Mua vusunga, cipue nga ka tu hasa ku vimona na meso etu, vunoni vakua siensia nguavo, kua kala vintangantanga via kama via ku venga, vikuavo via ku toka, kaha vikuavo co via vusela ngeci mua litangua. Kapostolo Paulu ua sonekele naua ngueni, “Ku li naua mivila ya viuma via muilu, na mivila ya viuma via ha mavu.” Vika ua tondele ku handeka? Hano ha mavu, tua kala na mivila ya ntsitu na maninga, vunoni muilu va kala na mivila ya sipilitu ngue ize i va kala nayo tungelo.

10. Vati ku liseza ca mivila, ca kuata ku cisangukilo?

¹⁰ Talenu naua via handeke Paulu ngueni: “Mukemuo naua mu ca fua ku sanguka ku vatsi, va kuna cize ca ku pola, ci ka sanguka cize ka ce ku pola.” Mua vusunga, muntu mue ku  tsa mu nima ya ntsimbu ue ku pola na ku himpuka naua mpumputa. (Njen. 3:19) Kaha mu njila ika honi muntu a hasa ku “sanguka na muvila ka ue ku pola”? Kapostolo Paulu ka kale na ku handeka via vantu vaze va ka sanguka na ku yoyela hano ka mavu, ngue mu va sanguile Eliya, Elisa na Yesu. Vunoni ua kele na ku handeka via muntu i va ka sangula na muvila ua ku ka yoyela muilu, ni nguetu ‘muvila ua sipilitu.’—1 Kol. 15:42-44.

11-12. Ku aluluka cika ua limuenene Yesu mu nima ya ku sanguka ceni, kaha vati Vakua Kilistu va ku vuavesa va ka limuena ku aluluka caco?

¹¹ Yesu mua kele hano ha mavu, ua kele na muvila ua ntsitu na maninga. Vunoni mu nima ya ku tsa, va mu sanguile na muvila ua sipilitu kaha ua hilukile muilu. Na vuno vene, Vakua Kilistu va ku vuavesa va ka va sangula na mivila ya sipilitu, i va ka hasa ku yoya nayo muilu. Paulu ua vi lomboluele ngueni: “Netu ngue omo tu na zala cifua ca mukua mavu, tu ka zala naua cifua ca mukua muilu.”—1 Kol. 15:45-49

¹² Ca pua ca seho ku vuluka ngecize Yesu ka va mu sanguile na muvila ua ntsitu na maninga. Ngeci mukemuo, omo Paulu ua kele ha ntuintui ya cimpande ceni ca cisangukilo, ua handekele ngueni: “Ntsitu na maninga ka vi hasa ku suana vuangana vua Njambi” muilu. (1 Kol. 15:50) Vapostolo na Vakua Kilistu vakuavo va ku vuavesa, ka va ka sanguka na mivila ya ntsitu na maninga ize ye ku pola linga va ka yoyele muilu, houe. Amba co, ntsimbu ika honi va ka sanguka? Paulu ua ntsindikile ngueni, cize ku sanguka ka ca puile ha ntsimbu oyo vene ya tsa muntu houe, vunoni ca ku lutue. Ha ntsimbu ya sonekele Paulu mukanda 1 Kolintu, vamo vandongesi, tele va na kosa “tulo tua kutsa,” ngeci mua kapostolo Tiango. (Vili. 12:1, 2) Kaha mu nima ya ntsimbu vapostolo na Vakua Kilistu vakuavo va ku vuavesa, ve ku kosele “tulo tua kutsa.”—1 Kol. 15:6.

13. Vika vie ku keleko ha ‘ku soloka’ ca Yesu?

¹³ Yesu na Paulu va tumbuile via ntsimbu ya  ku lifuila ye ku keleko. Ntsimbu ika? Ntsimbu yaco, ya pua ku soloka ca Kilistu. Ku ntsimbu yaco, kue ku solokele vindzita, mandunduma, misongo na viuma vikuavo via ku vihia vie ku solokele mu mavu ose. Tunde mu 1914, tue ku limuena ku lipuisamo covu vupolofeto vua mu Mbimbiliya. Kue ku kele naua cuma cikuavo ca seho, ce ku puile cimo ca vitantekeyeso. Yesu ua handekele ngueni, zimpande zia cili zia vuangana vua Njambi ve ku zi ambuluile ku vifuti viose, “zi ka pua vukaleho vua kuli vakua vifuti viose; amba vuose ku-kotoka ca mavu ci keza.” (Mat. 24:3, 7-14) Kapostolo Paulu, ua handekele naua ngueni ha ntsimbu ya ‘ku soloka ca Muangana,’ i ka pua naua ntsimbu i va ka sanguka Vakua Kilistu va ku vuavesa, “vaze va na kosa mu tulo tua ku-tsa.”—1 Tes. 4:14-16; 1 Kol. 15:23.

14. Vika vie ku soloka ku Vakua Kilistu va ku vuavesa ve kutsa mu ntsimbu ya ku soloka ca Kilistu?

¹⁴ Vakua Kilistu va ku vuavesa ve kutsa lelo lino, ve ku va sangula ha ntsimbu ize vene i ve kutsa na ku ka yoyela muilu. Ovu vusunga vuaco, tu vu uana ku mezi a handekele Paulu mu mukanda 1 Kolintu 15:51, 52 ngueni: “Tu vose ka tu ka kosa tulo tua ku-tsa, vunoni tu vose tu ka himpuka, vuasi-vuasi, ngue ku kavuka ca liso, ha ku-sika ca luneta lua ku kotokela.” Aa mezi a Paulu ali na ku lipuisamo lelo lino! Ha ku sanguka cavo, ava vamuanaye ya Kilistu ve ku kala mu ndzolela ya kama, muomu va “ka kala na Muangana ntsimbu yose.”—1 Tes. 4:17.

15. Vipanga vika via lavelela vaze va ve ku himpula mu ku kavuka ca liso?

¹⁵ Mbimbiliya ya tu leka vipanga vi va ka linga muilu vaze va ve ku himpula mu ku kavuka ca liso. Yesu ua va leka ngueni: “Kaha ou a vula, nou a niunga vilinga viange na ha ku sulumuina, kuli ikeye nji ka hana mpoko ku vakua vifuti: kaha ikeye a ka va sika na mulamu  ua vutale, ngue zindoho zia ntsongi zi tsa vivalavala; ngue omo yange naua nji na tambula kuli Tata.” (Ku-So. 2:26, 27) Va ka kava ntuamena yavo mu cipanga ca ku niunga vifuti na mulamu ua vutale.—Ku-So. 19:11-15.

16. Vati vantu vavengi va ka vula kutsa?

¹⁶ Vakua Kilistu va ku vuavesa ve ku vula kutsa, mu ve ku va sangula na ku ka yoyela muilu. (1 Kol. 15:54-57) Kaha va ka lipandakana na vakuavo mu kua ku nongesa vupi vuose vua ha mavu na ku vula mu ndzita ya Alemangendo. Makulukazi na makulukazi a Vakua Kilistu va vamala na vampuevo, va kovoka ku “lamba ize ya kama” va ka yoya mu mavu a aha. (Ku-So. 7:14) Vaze va kovoka na ku ka yoyela ha mavu, va ka limuena ku vula kutsa cikuavo omo makulukazi na makulukazi a vantu va tsile laza va ka sanguka. Aci singaniekenu ha ndzolela i tu kevua omo viuma viaco vi ka lipuisamo! (Vili. 24:15) Vose vaze ve ku kakatela kuli Yehova mu vutuntu, va ka vula kutsa cize ci va suana kuli Andama, kaha va ka yoya miaka yose.

17. Kuliya na 1 Kolintu 15:58, vika tua pande ku linga?

¹⁷ Lelo lino, Vakua Kilistu vose va pande ku santsela ku mezi a ku kaniamesa ku tuala ha cisangukilo a sonekelele Paulu vakua Kolintu. Tu lihakelenu kapandi ka ku muesa ngecize, tua tava cimamuna ca Paulu ca ku kala na via vingi via ku linga ‘mu vipanga via Muangana.’ (Tandenu 1 Kolintu 15:58.) Nga tu lihakela kapandi ka ku fuitangana mu cipangi caco, tu ka kala mu civunga ca vaze va na lavelela muono ua ndzolela ku lutue. Muono uaco u ka pua ua cili cikuma ku tuvakana nomu mu tue ku u singaniekela. Mua vusunga, tu ka nongonona ngecize nkuma ku fuitangana cetu mu vipanga via Muangana ka ca ile mu ngoco.