1-2. Bwakinyi abitungu bena Kidishitu boso balongye pabitale lusangukilo lwa bantu abede mwiyilu?

BANTU be bungi lelo uno bakwete kufubila Yehowa, be na lukulupilo lwa kushala pa nsenga bwa loso. Anka bena Kidishitu bapela, nyi babadi bele mwimu kwi Yehowa bwabadya nkashala mwiyilu. Bano bena Kidishitu bedibwe mwimu, abakumiina kuwuka abikekala nshalelo abo mwiyilu. Byabya bano be na lukulupilo lwa kushala pa nsenga, nabo namu be na lukalo lwa kuwuka pabitale lukulupilo lwabo su? Nka bu by’atwibimono, lusangukilo lwa bantu abende mwiyilu, alutwadila dingi bano be na lukulupilo lwa kushala pa nsenga bwa loso myabi. Byabya, sunga twekala na lukulupilo lwa kwenda mwiyilu sunga lwa kushala pa nsenga, abitungu twikale na muulo bwa lusangukilo lwa mwiyilu.

² Efile Mukulu badi muyokyele bangi ba ku balongi ba Kidishitu ba mu siekele a kumpala bwabadya kufunda ingi myanda pabitale lukulupilo lwa mwiyilu. Yowano mutumiibwa apatuula’shi: “Twi baana b’Efile Mukulu, anka byaatukeekala ta mbibande kusokolwa. Atuwuku’shi, pakeeleesha, atwikala bamwifwane.” (1 Yo. 3:2) Byabya, bena Kidishitu bedibwe mwimu, tabauku byabakekala nsaa yabakebasangula bwa kwikala na mbidi ya mu kikudi bwa kwenda mwiyilu. Anka, abakamono Yehowa na meso nsaa yabapete efuto dyabo. Bible t’akula ka mwanda koso pabitale lusangukilo lwa mwiyilu nya, anka Mpoolo mutumiibwa akula ingi myanda pabilutale. Bena Kidishitu bedibwe mwimu abakekala na Yesu nsaa ‘y’akatuutu mafumu  ooso, makata ooso na makome ooso.’ Mpa na “mwishikwanyi a nfudiilo, . . . Lufu.” Ku nfudilo a byoso, Yesu​—na baba bakunkusha nabo na bintu byoso, abakookyela Yehowa. (1 Kod. 15:24-28) Ino ayikekala nsaa ya muloo! *

3. Muyile 1 Bena-Kodinda 15:30-32, lukumiino lwa Mpoolo mu lusangukilo lubadi lumukwashe bwa kukita kinyi?

³ Lukumiino mu lusangukilo lubadi lukwashe Mpoolo bwadya kunyingila nkalakashi ilekenelekene. (Badika 1 Bena-Kodinda 15:30-32.) Balungwile bena Kodinda’shi: “Efuku dyôso bakwete kukyeba’nka kungipâ.” Mpoolo bafundile dingi’shi: ‘Ku kibalo kya Efeso, nalwile ngoshi na . . . nyema i bukyelo.’ Pangi badi akwila nyema ibadi mulwe nayo ku kibalo kya Efeso. (2 Kod. 1:8; 4:10; 11:23) Sunga’shi badi akwila beshikwanyi naye bena Yunda na bangi abadi nka bu “nyema i bukyelo.” (Bik. 19:26-34; 1 Kod. 16:9) Sunga byekala’shi Mpoolo badi mukyengye ngofu, batungunukile na kukulupila’shi akekala na muloo mu mafuku aafiki.​—2 Kod. 4:16-18.

4. Lukulupilo lwa lusangukilo lukwete kukwasha bena Kidishitu lelo uno naminyi? (Tala kifwatulo kya ku kipusu.)

⁴ Twi mu mafuku e bubi. Bangi bena Kidishitu bakwete kwibakyengyesha kwi ba ntomboshi. Bangi mbashale mu maumbo mwi ngoshi na muwa wabo wi mmasaku. Bangi namu mbashale mu maumbo mwabadi bakandjikye mudimo wetu, sunga mbyabya, bakwete kutungunuka na kutula muwa wabo mmasaku bwa kufubila Yehowa. Byabya, bano bakwetu balume na bakashi bakwete kutungunuka na kufubila Yehowa, mbileshesho bi buwa kwatudi. Ta be na moo, mwanda abauku’shi sunga bashimisha muwa wabo binobino, Yehowa mmwibale kintu ki na muulo ukata mu mafuku aafiki.

5. Mweneno kinyi e bubi mulombene kubofusha lukumiino lwetu mu lusangukilo?

⁵ Mpoolo badi mudimushe bakwabo bena Kidishitu pabitale masaku a mweneno badi naye bangi. Abadi abamba’shi: “Su bafwe taabakasanguka nya, byaabya tudyeeyi naa tutomeeyi, mwanda maalooba atufu.” Uno mweneno tabadi mupwe kwikala kwanka kumpala kwa mafuku a Mpoolo. Abadi pangi abakula mayi e mu Yeeshaya 22:13, aakwila mweneno a bena Isaleele. Pamutwe pa ku nyingisha kifulo kyabo bw’Efile Mukulu, abadi bepane nka mu miloo. Mweneno a bena Isaleele badi’shi: “lelo lelo, maloba maloba,” mweneno ekwanka mpa na lelo uno. Anka, Bible alesha bipeta bi bubi bibadi bipete mwilo wa Isaleele mwanda wa uno mweneno e bubi.​—2 Mya. 36:15-20.

6. Lukumiino mu lusangukilo ndulombene kwikala na bukitshishi kinyi nsaa y’atusangula ba kuuku?

⁶ Atuuku’shi Yehowa akasangula bafwe, nyi bwakinyi abitungu bino bitutakule mu kusangula ba kuuku be buwa. Bakwetu ba mu Kodinda abadi na lukalo lwa kwibadimusha pabitale kwikala na ba kuuku ababepula lusangukilo. Bino abitulongyesha’shi: Su twi na ba kuuku ababepula abikakitshika mafuku aafiki, na bafule nka penda maasha, mbalombene kwikala na bukitshishi bwi bubi kwatudi. Na kwikala na bantu be bino, kwi kulwisha mweneno etu e buwa a bena Kidishitu na bikitshino byetu. Dingi bano bantu be kwitutakula bwa kwikala na nshalelo mushikwe Efile Mukulu. Nyi bwakinyi Mpoolo mutumiibwa bakwile’shi: “Pasukayi [na kukita] kwa mianda yilulame na tanukitanga milwisho nya.”​—1 Kod. 15:33, 34, Kilombeeno kipya 2014.

7. Muyile 1 Bena-Kodinda 15:35-38, lukonko kinyi pabitale lusangukilo lulombene muntu kwipusha?

⁷ Badika 1 Bena-Kodinda 15:35-38. Muntu akumiina’shi bangi bekale na mpaka pabitale lusangukilo e kwipusha’shi: “Mbii-kunyi abikasanguka bafwe?” Bi buwa tunangushene pabitale lwaluulo lubadi Mpoolo mutushe, mwanda bantu be bungi lelo uno be na mweneno ilekene pabitale abikalaa muntu kunyima kwa lufu. Anka Bible alongyesha kinyi?

8. Nkileshesho kinyi akitukwasha bwa kupusha kalolo lusangukilo lwa kwikala na muwa mwiyilu?

⁸ Nsaa ayifu muntu, mbidi yaye ayinyanga. Anka Yawa bapangile eyilu na nsenga, mulombene kusangula muntu na kumupa mbidi yoso yakumiina kumupa. (Kib. 1:1; 2:7) Mpoolo badi mufubishe kileshesho bwa kuleshe’shi, Efile Mukulu te na lukalo lwa kusangula muntu na yaya mbidi imune. Banda kunangushena pabitale “lutete” kampanda. Nsaa y’abelukunu, alumene na alutuuku ka mutshi. Kaaka ka mutshi akamene, nkelekene ngofu na lutete lwabekalanga bakune. Mpoolo badi mufubishe kino kilesheho bwa kulesha’shi, Efile Mukulu mulombene kupa muntu “mbidi bu byaakyebe.”

9. Muyile 1 Bena-Kodinda 15:39-41, nkwilekena kinyi kwa mbidi kwabakwila?

⁹ Badika 1 Bena-Kodinda 15:39-41. Mpoolo akula’shi kwi kwilekena kukata pankatshi pa bipangwa. Bu kileshesho, kwi kwilekena kwa mbidi ya ngombe, ya toonyi, na ya mishipa. Alesha’shi mwiyilu, mwi kwilekena pankatshi pa nguba na mweshi. Na alesha dingi’shi “lwenyeenye ndwilekeene kwibàkanyi na lungi lwenyeenye.” Bino mbya binyi sunga ta twi balombene kwibimona na meso etu. Bena sianse abamba’shi kwi kwilekena pankatshi pa nyeenyene, ingi ngikata, ingi ngipela, ingi imonga, ingi itooka, na ingi ngya jaune bu nguba. Mpoolo amba dingi’shi: “Kwi mbidi ya mwiyilu na mbidi ya pa nsenga.” Bino abilesha kinyi? Pa nsenga pe mbidi ya musamba na mase, anka mwiyilu mwi mbidi ya mu kikudi, bu yaya inayo ba mikeyilu.

10. Baba abasanguka bwa kwikala na muwa mwiyilu, abasanguka na mbidi kinyi?

 ¹⁰ Akupu Mpoolo akula’shi: “Bii byaabya naa bwa kusanguka kwa bafwe: mbidi pàayishiikwa bu ya lufu aisanguka bu ishii ya lufu.” Eyendo, atuuku’shi nsaa aifu muntu, mbidi yaye ayinyanga na aluukila ku lufufi. (Kib. 3:19) Mushindo kinyi “ausanguka [mbidi] bu ishii ya lufu”? Mpoolo tabadi akwila lusangukilo lwa bantu abekala na muwa pa nsenga, bu bababadi basangule kwi Eliya, Elisha na Yesu. Mpoolo badi akwila bwa bantu abasanguka na mbidi bwa kwenda mwiyilu, ‘mbidi ya mu kikudi.’​—1 Kod. 15:42-44.

11-12. Nkushintuluka kinyi kubadi kukitshikile Yesu nsaa ibadi musangukye, na akukakitshikila bena Kidishitu bedibwe mwimu naminyi?

¹¹ Nsaa ibadi Yesu pa nsenga, badi na mbidi ya musamba na mase. Anka nsaa ibabadi bamusangule, “bekêle kikudi akipâna mûwa” na aye nkwalukîla mwiyilu. Mu mushindo umune, bena Kidishitu bedibwe mwimu, abakebasangula na mbidi ya mu kikudi. Mpoolo apatuula’shi: “Anka bu byatudi befwane yawa bakitshînwe ku nsenga, nyi by’atukefwana yawa bafikile mwiilu.”​—1 Kod. 15:45-49, EEM.

¹² Mpoolo tabadi akyebe kufudisha kwisambila pabitale lusangukilo. Bi na muulo tuukye’shi Yesu ta badi musangukye na mbidi ya musamba na mase. Mpoolo bakwile’shi: “Mbidi na mase ta mbilomene kupyaana Bufumu bw’Efile Mukulu” mwiyilu nya. (1 Kod. 15:50) Batumiibwa na bangi bena Kidishitu bedibwe mwimu tabakasanguka na mbidi ayilwilaa ya musamba na mase. Nsaa kinyi yabakasanguka? Mpoolo amba’shi: Abakasanguka mafuku aafiki, kushi nka’bo baky’abafu nya. Nsaa ibadi Mpoolo mufunde mukanda wa 1 Bena-Kodinda, bangi balongi abadi bapwe “kufwa,” bu Shaake mutumiibwa. (Bik. 12:1, 2) Bangi batumiibwa na bangi bena Kidishitu bedibwe mwimu abadi na kya “kufwa.”​—1 Kod. 15:6.

13. Nkinyi akikitshika mu kipungo kya kufika kwa Yesu?

¹³ Yesu na Mpoolo abadi boso bwabo  batemukye pabitale kipungo ki na muulo kibadi na kyakufika​—kufika kwa Kidishitu. Kwakwa kufika, akukamwekyela ku ngoshi, kutshinka-tshinka kwa nsenga, bipupa na ingi myanda i bubi ikwete kukitshika mu nsenga ishima. Buno butemuki bubabangile kukumbana mu 1914. Kubadya kwikala kingi kitundwilo ki na muulo. Yesu bakwile’shi mukandu wibuwa wa Bufumu bw’Efile Mukulu aukalungulwa “buukamonyi kwi baa-maumbo booso. Paapa ngi apakumbana nfudiilo.” (Mat. 24:3, 7-14) Mpoolo bakwile’shi, mu kipungo kya “kufika kwa Mwanana,” bena Kidishitu bedibwe mwimu bapwe “kufwa,” abakasanguka.​—1 Tes. 4:14-16; 1 Kod. 15:23.

14. Nkinyi akikitshikila bena Kidishitu bedibwe mwimu abafu mu kipungo kya kufika kwa Kidishitu?

¹⁴ Lelo uno, bena Kidishitu bedibwe mwimu abafudisha muwa wabo pa nsenga, abasanguka mususa umune bwa nkekala na muwa mwiyilu. Bino mbebishinkamishe kwi Mpoolo mu 1 Bena-Kodinda 15:51, 52. Amba’shi: ‘Ta nnatwe boso abakafu, ooo, ank’atwe boso atukâlûlwa mu kapindji n’aka anka bu kupopola kw’eiso, paapa apakelwa mpungi ya nfudîlo.’ Ano mayi a Mpoolo, akwete kwenda na kukumbana! Apasanguka bakwabo na Kidishitu abekala na muloo wi bungi, mwanda ‘abekala na Mwanaana nguba ooso.’​—1 Tes. 4:17.

15. Mudimo kinyi autengyela baba abakaluulwa mu “kupopola kw’eiso”?

¹⁵ Bible etulungula mudimo w’abakakitshi mwiyilu kwi baba abakaluulwa mu “kupopola kw’eiso.” Yesu ebalungula’shi: ‘Yawa akoobesha, na yawa akalama mifubo yande mpaa na ku nfudiilo, nankamupa matalwa panundu pa [beena] maumbo; n’aye akebakunkusha na mukoombo wa kilonda, na abakeasooso nka biabia abisooswa bipulu bia ema, muyiile biandji  namu’nyi mutambule kwi Nshami.’ (Kibaf. 2:26, 27, Kilombeeno kipya 2014) Abakalondo Mukata abo Yesu na kunkukusha bena maumbo na mukombo wa kilonda.​—Kibaf. 19:11-15.

16. Bantu be bungi abakakambila lufu mu mushindo kinyi?

¹⁶ Abimweka patoka’shi, bena Kidishitu abakakambila lufu. (1 Kod. 15:54-57) Lusangukilo lwabo, alukebatulu mbalo ayibakwasha bwa kukatusha bubi boso bwi pa nsenga ishima mu ngoshi ya Armagedone. Ingi midiyo ya bena Kidishitu balume na bakashi ‘aifiki ku mpombo ikata’ na ayikatwele mu nsenga ipya. (Kibaf. 7:14, Kilombeeno kipya 2014) Bano abakapanda ku mpombo ikata abakemwena kungi kukambila kwa lufu​—nsaa aikasanguka binunu na binunu bya bantu abaadi bafwe. Banda kunangushena muloo aukekala kwanka yaya nsaa! (Bik. 24:15) Na bano boso abakalesha lulamato lwabo kwi Yehowa, abakakambila lufu lwabadi bapyane kwi Adame. Abakekala na muwa wa ikalaika.

17. Mukanda wa 1 Bena-Kodinda 15:58, awitunyingisha bwa kukita kinyi kubanga binobino?

¹⁷ Bena Kidishitu be na muwa lelo uno, abitungu bekale na lutumbu bwa mayi aanyingisha abadi Mpoolo mufundjile bena Kodinda pabitale lusangukilo. Twi na kabingilo ka kukookyela elango dya Mpoolo dya kukita bi bungi mu “mufubo wa Mwanaana.” (Badika 1 Bena-Kodinda 15:58.) Su twi na lulamato na kukita uno mudimo na kisumi, atutwele mmulongo wa bantu abakapete miloo mu mafuku aafiki. Aa mafuku aakekala buwa bukile kukila kintu kyoso kyatudi balombene kupwandjikisha. Bino abikalesha binyibinyi’shi mudimo wa Mwanana watudi bakite ta ngwa bisumanga nya.