1-2. Hikwalahokayini Vakreste hinkwavo va fanele va tiva hi ta ku pfuxeriwa etilweni?

VANHU vo tala lava tirhelaka Yehovha namuntlha va ni ntshembo wo hanya laha misaveni hilaha ku nga heriki. Kambe Vakreste lava hlawuriweke hi moya lava ha saleke laha misaveni, va ni ntshembo wo ya hanya etilweni. Vakreste lava va lava ku tiva leswaku vutomi byi ta va byi ri njhani loko se va ri etilweni kambe ni lava nga ni ntshembo wo hanya laha misaveni va fanele va yi tiva mhaka leyi. Hilaha hi nga ta swi vona hakona, ntshembo wa ku pfuxeriwa etilweni wu vula mikateko yo tala eka lava nga ni ntshembo wo hanya laha misaveni. Hikwalaho, swi nga ri na mhaka leswaku hi ni ntshembo wo ya hanya etilweni kumbe laha misaveni, hi fanele hi tiva hi ta ku pfuxeriwa etilweni.

² Xikwembu xi huhutele vadyondzisiwa van’wana va Yesu va le nkarhini wa vaapostola leswaku va tsala hi ta ntshembo wa ku pfuxeriwa etilweni. Muapostola Yohane u te: “Sweswi hi vana va Xikwembu, kambe a hi si swi tiva leswi hi nga ta va swona. Ha swi tiva leswaku loko a humelela hi ta fana na yena.” (1 Yoh. 3:2) Vakreste lava hlawuriweke a va swi tivi leswaku va ta va va ri njhani loko va pfuxeriwa etilweni. Kambe va ta n’wi vona Yehovha loko va kuma hakelo ya vona. Bibele a yi boxi vuxokoxoko hinkwabyo mayelana ni ku pfuxeriwa etilweni kambe muapostola Pawulo u boxe vuxokoxoko byi nga ri byingani mayelana ni mhaka leyi. Vahlawuriwa va ta va  va ri na Kreste loko a herisa “mifumo hinkwayo, vuhosi ni matimba,” ku katsa ni “nala wo hetelela ku nga rifu.” Eku heteleleni, Yesu swin’we ni vafumikulobye, va ta tlherisela tintambu eka Yehovha. (1 Kor. 15:24-28) Ntsako wu ta va wu kulu swinene hi nkarhi wolowo! *

3. Hi ku ya hi 1 Vakorinto 15:30-32, ntshembo wa ku pfuxiwa ka vafi wu n’wi pfune njhani Pawulo?

³ Ntshembo wa ku pfuxiwa ka vafi wu pfune Pawulo leswaku a kota ku tiyisela miringo. (Hlaya 1 Vakorinto 15:30-32.) U byele Vakorinto a ku: “Siku ni siku ndzi langutana ni rifu.” U tlhele a ku: “Ndzi lwe ni swiharhi eEfesa.” Kumbexana a a vulavula hi ku dodombisana ni swiharhi eholweni ya mitlangu eEfesa. (2 Kor. 1:8; 4:10; 11:23) Kumbe a a vulavula hi Vayuda ni vanhu van’wana lava a va n’wi kaneta lava a va fana ni “swiharhi.” (Mit. 19:26-34; 1 Kor. 16:9) Swi nga ri na mhaka leswaku a a vulavula hi yini, lexi hi xi tivaka hi leswaku Pawulo u vone maxangu. Hambiswiritano, a a tshemba leswaku u ta tiphina hi ntsako enkarhini lowu taka.—2 Kor. 4:16-18.   

4. Ntshembo wa ku pfuxiwa ka vafi wu va tiyise njhani Vakreste namuntlha? (Vona xifaniso lexi nga eka xifunengeto.)

⁴ Namuntlha tiko xi bihile. Vamakwerhu van’wana va karhatiwa hi vugevenga. Van’wana va tshama va khome marhumbu hikwalaho ka leswi nyimpi ku nga tshamelomaxelo ematikweni ya ka vona. Kasi van’wana va tshama ematikweni lama yiriseke ntirho wa hina wo chumayela kambe a va tshiki ku tirhela Yehovha hambileswi sweswo swi nga hoxaka vutomi bya vona ekhombyeni. Hambiswiritano, vamakwerhu lava hinkwavo va hi vekele xikombiso lexinene hi ku tiyisela maxangu kutani va ya emahlweni va tirhela Yehovha. Va swi tiva leswaku hambiloko vo dlayiwa, Yehovha u ta va pfuxa kutani va tlhela va tiphina hi vutomi.

5. Hi rihi langutelo ro biha leri nga endlaka hi kanakana mhaka ya ku pfuxiwa ka vafi?

⁵ Loko Pawulo a lemukisa vamakwavo hi langutelo ro biha leri van’wana a va ri na rona, u te: “Loko vafi va nga ta pfuxiwa, ‘a hi dyeni hi nwa hikuva mundzuku hi ta fa.’” Pawulo u velekiwa a kuma vanhu va ri ni langutelo ro tano. Swi nga endleka leswaku a a tshaha Esaya 22:13, leyi vulavulaka hi langutelo leri Vaisrayele a va ri na rona. Ematshan’weni yo tiyisa vuxaka bya vona ni Xikwembu, a va lava ku titsakisa. A va vula leswaku va fanele va titlonya hi vutomi va ha hanya hikuva nkarhi wun’wana ni wun’wana va nga fa, ku nga langutelo leri vo tala va nga na rona namuntlha. Kambe Vaisrayele va kume vuyelo byo biha hikwalaho ka langutelo rero.—2 Tikr. 36:15-20.   

6. Ntshembo wa ku pfuxiwa ka vafi wu ta hi pfuna njhani loko swi ta emhakeni ya ku hlawula vanghana?

⁶ Mhaka ya leswaku Yehovha u ta pfuxa vafi yi fanele yi hi pfula matihlo loko swi ta emhakeni ya ku hlawula vanghana. Vamakwerhu va le Korinto a va fanele va papalata ku endla vunghana ni vanhu lava nga tshembiki leswaku vafi va ta pfuxiwa. Hi dyondza leswi emhakeni leyi: Ku endla vunghana ni vanhu lava nga tshembiki leswaku vafi va ta pfuxiwa, swi ta endla leswaku hi tekelela langutelo ra vona ro biha. Loko Mukreste a endla vunghana ni vanhu lava nga ni langutelo ro tano, u ta ngheniwa hi moya wo biha. A nga sungula ni ku hanya vutomi lebyi nyenyetsaka Xikwembu. Hikwalaho, Pawulo u te: “Xalamukani mi endla leswi lulameke naswona mi nga hanyi hi xidyoho.”—1 Kor. 15:33, 34.

7. Hi ku ya hi 1 Vakorinto 15:35-38, hi xihi xivutiso lexi van’wana va xi vutiseke mayelana ni ku pfuxiwa ka vafi?

⁷ Hlaya 1 Vakorinto 15:35-38. Munhu loyi a a lava ku endla leswaku van’wana va kanakana mhaka ya ku pfuxiwa ka vafi, u vutise a ku: “Lava feke va ta pfuxiwa njhani?” Hi ta va hi endla kahle loko hi ehleketisisa hi nhlamulo ya Pawulo hikuva vo tala namuntlha va ni mavonelo yo hambanahambana mayelana ni leswi endlekaka hi vanhu loko va fa. Bibele yi ri yini hi mhaka leyi?

8. Hi xihi xikombiso lexi nga ta hi pfuna hi twisisa mhaka ya ku pfuxeriwa etilweni?

⁸ Loko munhu a fa, miri wa yena wa bola. Kambe Mutumbuluxi wa vuako hinkwabyo, a nga n’wi pfuxa a tlhela a n’wi nyika miri lowu n’wi faneleke. (Gen. 1:1; 2:7) Pawulo u tirhise xikombiso leswaku a hlamusela ndlela leyi Xikwembu xi nga ta pfuxa vanhu hayona. Ehleketa hi “ndzoho” kumbe “mbewu” ya ximilana. Loko yi byariwile yi sungula ku mila kutani yi kula yi va ximilana lexintshwa. Ximilana lexi humaka a xi fani ni mbewu leyi xi humeke eka yona. Pawulo u tirhise xikombiso lexi ku kombisa leswaku Muvumbi wa hina a nga nyika munhu “miri hilaha [a] rhandzaka hakona.”

9. Hi ku ya hi 1 Vakorinto 15:39-41, mimiri yi hambana njhani?

⁹ Hlaya 1 Vakorinto 15:39-41. Pawulo u vule leswaku mimiri ya hambana swinene. Hi xikombiso, ku ni mimiri yo hambanahambana, yo tanihi ya tihomu, swinyenyana ni tihlampfi. U vule leswaku ku ni ku hambana exikarhi ka dyambu ni n’weti. U tlhele a vula leswaku “tinyeleti a ti vangami ku fana.” Hambi leswi sweswo hi nga ta ka hi nga swi koti ku swi vona hi matihlo ya nyama kambe van’wasayense va vula leswaku ku ni tinyeleti letikulu to tshwuka, letitsongo to basa ni ta xitshopana to tanihi dyambu. Pawulo u tlhele a vula leswaku “ku ni miri wa le tilweni ni miri wa la misaveni.” Njhani? Laha misaveni hi ni  mimiri ya nyama kambe lava nga etilweni va ni mimiri ya moya yo fana ni ya tintsumi.

10. Lava nga ta pfuxeriwa etilweni va ta va ni miri wa njhani?

¹⁰ Pawulo u te: “Swi tano ni hi ku pfuka ka vafi. Miri wu fana ni mbewu leyi byariwaka yi ri leyi onhakaka kambe wu pfuxiwa wu ri lowu nga onhakiki.” I ntiyiso leswaku loko munhu a fa, miri wakwe wa bola kutani wu tlhelela entshurini. (Gen. 3:19) Se swi ta njhani leswaku miri “wu pfuxiwa wu ri lowu nga onhakiki”? Laha Pawulo a a nga vulavuli hi vanhu lava nga ta pfuxeriwa ku hanya laha misaveni, vo tanihi lava pfuxiweke hi Eliya, Elixa na Yesu. Kambe a a vulavula hi munhu loyi a nga ta pfuxeriwa ku ya hanya etilweni a ri ni “miri wa moya.”—1 Kor. 15:42-44.

11-12. Loko Yesu a pfuxiwa u pfuxiwe a ri ni miri wa njhani naswona Vakreste lava hlawuriweke va ta fana na yena hi ndlela yihi?

¹¹ Loko Yesu a ha ri laha misaveni a ri ni miri wa nyama. Kambe loko a pfuxiwa, u “ve moya lowu nyikaka vutomi” naswona u tlhelele etilweni. Hilaha ku fanaka, Vakreste lava hlawuriweke va ta pfuxiwa va ri ni miri wa moya. Pawulo u te: “Leswi hi fanaka ni loyi a endliweke hi ntshuri, hi ta tlhela hi fana ni lowa le tilweni.”—1 Kor. 15:45-49.

¹² Yesu a nga pfuxiwanga a ri na miri wa nyama. Loko Pawulo a gimeta bulo rakwe leri vulavulaka hi ku pfuxiwa ka vafi, u boxe xivangelo xa kona. U te: “Nyama ni ngati a swi nge yi dyi ndzhaka ya Mfumo wa Xikwembu” etilweni. (1 Kor. 15:50) Vaapostola ni Vakreste van’wana lava hlawuriweke a va nge pfuxeriwi etilweni va ri ni mimiri leyi onhakaka ya nyama ni ngati. Xana va ta pfuxiwa rini? Pawulo u vule leswaku a va nge nambi va pfuxiwa hi nkarhi lowu va feke ha wona kambe va ta pfuxiwa hi ku famba ka nkarhi. Loko Pawulo a tsala Vakorinto vo Sungula, vadyondzisiwa van’wana se a va ‘file,’ ku katsa na muapostola Yakobo. (Mit. 12:1, 2) Vaapostola van’wana ni Vakreste lava hlawuriweke a va nga ‘si fa.’—1 Kor. 15:6.

13. Ku vuya ka Yesu a ku ta vonaka njhani?

¹³ Yesu na Pawulo va vulavule hi nkarhi wo hlawuleka lowu a wu ta va kona, ku nga ku vuya ka Kreste. Ku vuya ku yena a ku ta vonaka hi tinyimpi, ku tsekatseka ka misava, mitungu ni swilo swin’wana swo biha leswi a swi ta endleka emisaveni hinkwayo. Vuprofeta lebyi bya le Bibeleni byi sungule ku hetiseka hi 1914. Ku ni xikombiso xin’wana xa nkoka lexi na xona a xi ta kombisa ku vuya ka Kreste. Yesu u vule leswaku mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu a ma ta chumayeriwa “emisaveni hinkwayo leswaku byi va vumbhoni ematikweni hinkwawo, kutani hi kona makumu [a ma] ta fika.” (Mat. 24:3, 7-14) Pawulo u vule leswaku Vakreste lava hlawuriweke lava “feke” a va ta pfuxiwa hi nkarhi wa “ku vuya ka Hosi.”—1 Tes. 4:14-16; 1 Kor. 15:23.   

14. Ku endleka yini hi Vakreste lava hlawuriweke lava faka hi nkarhi lowu wa ku vuya ka Kreste?

¹⁴ Vakreste lava hlawuriweke lava faka namuntlha, va namba va pfuxeriwa etilweni. Pawulo u tiyisekise mhaka leyi eka 1 Vakorinto 15:51, 52, u te: “A hi hinkwerhu hi nga ta etlela eku feni, kambe hinkwerhu hi ta hundzuriwa, hi nkarhinyana, hi ku tsopeta ka tihlo, loko ku chayiwa mhalamhala yo hetelela.” Marito lawa ya Pawulo ma karhi ma hetiseka namuntlha! Loko vamakwavo lava Vakreste va pfuxiwa, va ta tiphina hi ntsako naswona mikarhi hinkwayo va ta “tshama ni Hosi.”—1 Tes. 4:17.   

15. Hi wihi ntirho lowu nga ta endliwa hi lava nga ta hundzuriwa hi “ku tsopeta ka tihlo”?

¹⁵ Bibele yo boxa ntirho lowu lava nga ta hundzuriwa hi “ku tsopeta ka tihlo” va nga ta wu endla etilweni. Yesu u va byela leswi: “Loyi a hlulaka ni loyi a endlaka leswi ndzi swi leriseke  ku ya fika emakumu, ndzi ta n’wi nyika matimba yo fuma matiko, u ta risa vanhu hi nhonga ya nsimbhi leswaku va fayeleriwa va va swipetlu ku fana ni xibya xa vumba, hilaha Tatana a ndzi nyikeke matimba hakona.” (Nhlav. 2:26, 27) Va ta tirha swin’we ni Murhangeri wa vona, va risa matiko hi nhonga ya nsimbhi.—Nhlav. 19:11-15.

16. Vanhu vo tala va ta ri hlula njhani rifu?

¹⁶ Swi le rivaleni leswaku Vakreste lava hlawuriweke va ta ri hlula rifu. (1 Kor. 15:54-57) Loko va pfuxiwa va ta hoxa xandla eku heriseni ka vuhomboloki emisaveni hinkwayo hi nkarhi wa nyimpi ya Armagedoni. Vakreste va timiliyoni lava katsaka vavasati ni vavanuna va ta “huma enhlomulweni lowukulu” naswona va ta ya hanya emisaveni leyintshwa. (Nhlav. 7:14) Lava nga ta pona laha misaveni va ta vona ku hluriwa kun’wana ka rifu, ku nga ku pfuxiwa ka vanhu va tibiliyoni lava feke khale. Mayana ntsako lowu nga ta va kona loko nkarhi wolowo wa ku hluriwa ka rifu wu fika! (Mit. 24:15) Hinkwavo lava tshameke va tshembekile eka Yehovha va ta hlula rifu leri va ri kumeke eka Adamu. Va ta tiphina hi vutomi hilaha ku nga heriki.

17. Vakorinto vo Sungula 15:58, yi hi khutaza ku endla yini sweswi?

¹⁷ Mukreste un’wana ni un’wana u fanele a tlangela marito lama tiyisaka nhlana lawa Pawulo a ma tsaleleke Vakorinto mayelana ni ku pfuxiwa ka vafi. Hi ni swivangelo leswi twalaka swo yingisa xitsundzuxo xa Pawulo xo tshama hi khomekile sweswi hi ‘ntirho wa Hosi.’ (Hlaya 1 Vakorinto 15:58.) Loko hi endla ntirho wolowo hi ku tshembeka, hi ta tiphina hi vutomi enkarhini lowu taka. Ntsako lowu hi nga ta va na wona enkarhini lowu taka a wu nge pimanisiwi na nchumu. Sweswo swi ta kombisa leswaku ntirho wa Hosi lowu hi wu endleke hi tinghitsi, a ku nga ri nyuku wa mbyana wo helela evoyeni.