1-2. Hikuyini a maKristu wontlhe ma faneleko ku gondza hi kuvhuka ka lava va toya hanya tilweni?

A KUTALA ka lava va tirelako Jehovha zvezvi, va rindzela ku hanya kala kupindzuka laha misaveni. Hambulezvo, a maKristu ma totilweko lawa ma ha seleko, ma rindzela ku loku mafa ma vhuxiwa maya tilweni. A maKristu lawo ma zvi donela mari a ku wona lezvi a wutomi lego gi to tshamisa zvona. Kanilezvi, lava va rindzelako ku hanya laha misaveni va nghena kwihi ka mhaka leyi? Kota lezvi hi to zvi wona, a kuvhuka ka lava va yako tilweni zvi ta neha makatekwa ka lava va to hanya laha misaveni kala kupindzuka. Hikwalaho, kani hi rindzela kuya hanya le tilweni, kani hi kwalaha misaveni, zva laveka ku hi xuva ku gondza cokari hi kuvhuka ka lava va yako tilweni.

² Nungungulu i pimisele vapizani vokari va Jesu va zana ga malembe go sangula lezvaku va tsala mahungu yo kari xungetano hi kuvhuka ka lava va yako tilweni. Mupostoli Johani i tlhamusele lezvi: “Hi vana va Nungungulu, kanilezvi a hi se zvi tiva lezvi hi to tshamisa zvona. Ha zvi tiva lezvaku a cikhati leci a to wonekeliswa, hi ta fana naye.” (1 Joh. 3:2) Maku, a maKristu ma totilweko, a ma zvi tivi lezvi ma to tshamisa zvona a cikhati ma to vhuxiwa ni miri wa moya maya tilweni. Hambulezvo, a cikhati leci va to amukela a nchachazelo wabye va ta mu vona Jehovha hi kukongoma. A Bhibhiliya a gi hi byeli zvontlhe xungetano hi kuvhuka  ka lava va toya tilweni; kanilezvi mupostoli Pawule i hi nyikile masemanyana hi mhaka leyi. A cin’we ca lezvi a nga zvi wula i te a vatotilweko va tava na Kristu a cikhati leci a to fuvisa “mifumo yontlhe, ni wuhosi gontlhe ni ntamu”. Lezvo zvi patsa ku fuvisa kufa, “a nala wo gumesa”. Jesu ni lava a to fuma navo va ta gumesa va ti nyikela, vona ni zvilo zvontlhe, va fumelwa hi Jehovha. (1 Kor. 15:24-28) Leco ci tava cikhati ca ku tsakisa nguvhu! *

3. Hi kuya hi lezvi zvi wuliwako ka 1 Va Le Korinte 15:30-32, a ku kholwa ku a vafileko va ta vhuka, zvi vhunile Pawule a ku maha yini?

³ A ku kholwa ku a vafileko va ta vhuka, zvi vhunile Pawule a ku timisela zvikarato zvo hambanahambana. (Lera 1 Va Le Korinte 15:30-32.) I byelile va le Korinte aku: “Siku ni siku ndzi le mhangweni ya kufa”; a tlhela aku: ‘Ndzi lwile ni zvivandza le Efesusi.’ Kuzvilava i wa wulawula hi kuva a lwile ni zvihari futsi lomu estádio cokari le Efesusi. (2 Kor. 1:8; 4:10; 11:23) Zva koteka kambe ku na a wulawula hi vaJudha va xapi ni van’wani va levela go khwatsi zvihari zva khwati. (Miti. 19:26-34; 1 Kor. 16:9) Kani zvini a nga kari a zvi wula, leci hi ci tivako ku Pawule i kumene ni timhango to tshisa. Hambulezvo, i simamile a tsumba lezvaku i ta kuma zvilo zvo tsakisa ka cikhati ci nga hata.— 2 Kor. 4:16-18.

4. A ku kholwa ku a vafileko va ta vhuka zvi ma vhunisa kuyini a maKristu inyamutlha? (Wona mufota wa kapa.)

⁴ Zvezvi hi hanya zvikhatini zvo tshisa nguvhu. A vamakabye vo kari va mahelwa wugevenga. A van’wani va hanya lomu ku nga ni tiyimpi, laha ka ku ne ku gi ta phuma kutani kuca na va ha hanya a va zvi tivi. Ku ni lava va tirelako Jehovha ka matiko lawa a ntiro wa hina wu vekelwako mimbhingano hambu ku betelwa futsi. Va ti nyikela va tirela Jehovha, na va tiva lezvaku va nga tshuka va khon’wa hambu hi ku vhalelwa futsi. Hambulezvo a vamakabye lavo, va timisela va khozela Jehovha; hi ndlela leyo, va hi vekela cikombiso ci nene. A vamakabye lavo a va karateki hakuva va zvi tiva lezvaku hambu vofa zvezvi, Jehovha i tsumbisa ku va nyika nchumu wa wu nene nguvhu cikhatini ci tako.

5. Mawonela muni ya hava ma nga wonhako a kukholwa ka hina hi kuvhuka ka vafileko?

⁵ Pawule i tlharihisile vamakabye lezvaku va ti wonela zvilo zva hava lezvi a vokari va nga ti byela, zvaku: “Loku ku hi lezvaku a vafileko va nga ta vhuka, ‘a hi geni hinwa, hakuva a mandziko hi tafa.’” Phela a cikhati leci Pawule a nga va tlharihisa, a mawonela lawo ma wa hi kona hi kale. Kuzvilava i wo tshaha magezu ya Isaya 22:13, a wulawulako hi mawonela lawa a vaIzrayeli va nga hi nawo. Wutshan’wini ga ku ti karatela ku tiyisa lirandzo labye hi Nungungulu, va wa hanyela ku ti tsakisa basi. Hi lisine, a vaIzrayeli lavo va wa ti byela lezvi: “Ci tafa na ci gile” ku nga zvezvi a vanhu va ti byelako ni nyamutlha. Hambulezvo, a Bhibhiliya ga hi komba mihandzu yo bava leyi a vaIzrayeli va nga tshovela.— 2 Kro. 36:15-20.

6. A ku kholwa lezvaku a vafileko va ta vhuka zvi yelanisa kuyini ni mhaka ya ku hlawula vanghana?

⁶ Lezvi hi kholwako lezvaku a vafileko va ta vhuka, hi fanele ku hlawula khwatsi a vanghana va hina. A vamakabye le Korinte va wa fanele ku ti wonela nguvhu kasi va nga ti tlhanganisi ni lava va nga kaneta lezvaku a vafileko va ta vhuka. Lezvo zvi hi gondzisa lezvi: Loku hi tolovela ku mbheta cikhati co leha ni lava va hanyelako ku ti tsakisa, zvi ta hi fambela cibhabha. Lezvo zvi nga wonha mawonela ni mahanyela ya muKristu. Hi lisine, loku hi hlakana ni vanhu lavo, hi nga guma hi ku tsope, na hi maha lezvi Jehovha a zvi vengako—a ciwonho. Hi cigelo leco Pawule a nga karateka a khongotela vamakabye aku: “Vhukani mu maha zva kululama, mu nga wonhi.”—1 Kor. 15:33, 34.

7. Hi kuya hi 1 Va Le Korinte 15:35-38, zvini lezvi kuzvilava a vokari va tshukileko va wutisa xungetano hi kuvhuka ka vafileko?

⁷ Lera 1 Va Le Korinte 15:35-38. Kuzvilava a wokari a lavako ku hi kanakana lezvaku a vafileko va ta vhuka, i tshukile a hi wutisa lezvi: “A vafileko va ta vhukisa kuyini?” Zvinene a ku ehleketa hi lezvi Pawule a nga hlamula hakuva a kutala ka vanhu nyamutlha va na ni mawonela yabye xungetano hi lezvi zvi humelelako ka lava va ngafa. Hambulezvo, a Bhibhiliya ke gi gondzisa yini?

8. Mufananiso muni wu nga hi vhukako ku zwisisa mavhukela ya lava va yako tilweni?

⁸ Loku a munhu afa, a miri wakwe wu guma wu bhola. Kanilezvi, Nungungulu wa Ntamu wontlhe, a Muvangi wa tilo ni misava, wa zvi kota ku tlhela a vhuxa munhu loye, a mu nyika miri lowu a wu lavako. (Gen. 1:1; 2:7) Pawule i tirisile mufananiso kasi ku komba lezvaku a zvizi zvi lava ku Nungungulu a vhuxa munhu ni miri walowu a nga hi nawo. Hi cikombiso, alakanyela loku u byala sinya yo kari hi “mbewu”. A mbewu leyo u byalako, yi ranga hi ku mila ku gumesa ku huma a sinya yin’wani. A sinya leyi yi to huma, yi hambene ni cimbewana leci u nga byala. Pawule i tirisile mufananiso lowu kasi ku komba lezvaku a Muvangi wa hina loku a vhuxa munhu a nga mu “nyika miri lowu wu mu tsakisako”.

9. Zvini lezvi 1 Va Le Korinte 15:39-41 a wulako mhakeni ya kuhambana ka mimiri?

⁹ Lera 1 Va Le Korinte 15:39-41. Pawule i tlhamusele lezvaku Nungungulu i vangile zvilo na zvi hi ni mimiri yo hambanahambana. Hi cikombiso, a miri wa tihomu, ni wa zvinyanyani, ni wa tinjhanjhi wu hambene. I tlhelile aku a gambo ni hweti zvonawu zvi hambene. A engeta aku: “Hambu tinyeleti, a yin’we ni yin’we yi na ni ngangamelela ga yona.” Lisine futsi. Hambu hi nga zvi woni hi mahlo ya nyama, a titlhari ta siyensiya ti wula lezvaku ku na ni tinyeleti ta hombe ni ta titsongwani; ku na ni ta kupswhuka, ta ku basa, ni ta amarela, a ku fana ni gambo. I gumile aku: “Ku na ni mimiri ya le tilweni ni mimiri ya laha misaveni.” I wa lava ku wula yini? Laha  misaveni ku na ni mimiri ya nyama. Kanilezvi le tilweni, ku ni mimiri ya moya, yo fana ni leyi ya tingilozi.

10. Lava va to vhuxiwa vaya hanya tilweni va tava ni miri muni?

¹⁰ Wona lezvi Pawule a nga wula hi kulandzela, i te: “Hizvalezvo ni kuvhuka ka vafileko. Ku byaliwa miri lowu wu hinako, ku vhuxiwa lowu wo kala wu nga hini.” Ha zvi tiva lezvaku loku a munhu afa a miri wakwe wo bhola, wu tlhelela tshurini. (Gen. 3:19) Makunu, zvi kotekisa kuyini a ku “ku vhuxiwa [a miri] lowu wo kala wu nga hini”? Pawule i wa nga wulawuli hi lava va vhuxiwako kasi va hanya laha misaveni, vo kota lava va vhuxilweko hi Elija, na Elixa, na Jesu. I wa wulawula hi lava va to vhuxiwa ni miri wa ku vaya hanya tilweni, wu nga “miri wa moya”.— 1 Kor. 15:42-44.

11-12. I miri muni lowu Jesu a nga vhuka nawo? A vatotilweko ke va ta vhuka ni miri muni?

¹¹ A cikhati leci Jesu a nga hi laha misaveni, i wa hi ni miri wa nyama. Kanilezvi, a cikhati leci a nga vhuxiwa i wa hi ni miri wa ‘moya wu nyikako wutomi’ a guma a tlhela tilweni. A maKristu ma totilweko wonawu ma vhuxiwa ni miri zvi kotekako ku wu hanya le tilweni. Pawule i no tlhamusela aku: “Kota lezvi hi nga mufananiso wa loyi a mahilweko hi misava, hi tava mufananiso kambe wa loyi wa le tilweni.”— 1 Kor. 15:45-49.

¹² A mhaka ya lisine hi nga faneliko ku yi rivala hi ku Jesu a nga vhuxiwangi ni miri wa nyama. Makunu, laha Pawule a nga lava ku gemeta lezvi a nga kari a tlhamusela hi kuvhuka ka vafileko, i noba hi laha ka hloko a komba a ku hikuyini a nga kala ku vhuxiwa ni miri wa nyama, a zvi veka kubaseni, aku: “A nyama ni nkhata a zvi zvi koti kuga tshomba ya Mufumo wa Nungungulu” le tilweni. (1 Kor. 15:50) A vapostoli ni vatotilweko van’wani va nga ta vhuxiwa na va hi mimiri yi bholako ya nyama ni nkhata. Makunu, va wa ta vhuxiwa rini? Pawule i tlhamusele lezvaku va wa ta vhuxiwa ka cikhati co kari ci nga hata. Va wa nga tafa va tekela ku vhuxiwa. A cikhati leci Pawule a nga tsala 1 Va Le Korinte, a vapizani vo kari, vo kota mupostoli Jakobe, va wa sina va file. (Miti. 12:1, 2) A vapostoli lava va nga sele, ni vatotilweko van’wani, vonawu va wa tafa hi kufamba ka cikhati.— 1 Kor. 15:6.

13. Hi kuya hi Bhibhiliya, zvini zvi nga wa ta humelela cikhatini leci Jesu a nga wa “tava kona cikari ka hina”?

¹³ Jesu na Pawule va wulawulile hi cikhati ca lisima ci nga hata—ku nga kuva kona ka Kristu cikari ka hina. Ndzeni ka cikhati leco, ku wa tava ni tiyimpi, kutsekatseka ka misava, mitungu, ni zvilo zvin’wani zvo biha zvi nga wa ta humelela misaveni yontlhe. A zvilo lezvo a Bhibhiliya gi zvi wulako ha zvi wona na zvi maheka kusukela 1914. Hambulezvo, ku wa ta maheka nchumu wun’wani wa lisima wu wuliwako ka ciphrofeto leco. Jesu i wulile lezvaku a mahungu ya ma nene ya Mufumo wa Nungungulu, lowu makunu wu yimisilweko, ma wa ta chumayelwa “misaveni yontlhe kasi mava wukustumunyu ka matiko wontlhe, hi kona ku to chikela a kugumesa.” (Mat. 24:3, 7-14) Pawule kambe i wulile lezvaku a cikhati “leci a Hosi yi tova kona cikari ka hina” ci tava cikhati ca ku vhuxa maKristu ma totilweko lawa ma “etleleko kufeni”. — 1 Tes. 4:14-16; 1 Kor. 15:23.

14. Zvini zvi humelelako maKristu ma totilweko lawa ma fako cikhatini leci Kristu a nga kona cikari ka hina?

¹⁴ A maKristu ma totilweko lawa ma fako zvezvi, ma tekela ku vhuxiwa maya hanya le tilweni. Lezvo zvi seketelwa hi magezu ya Pawule ma tsalilweko ka 1 Va Le Korinte 15:51, 52, ma nge: “A hi hontlheni hi tofa, kanilezvi hontlheni hi ta hundzuluswa hi cikhatanyana co fana ni kucopeta ka tihlo, kubeni ka mpundzu wo gumesa.” A magezu lawa ya Pawule ma tatiseka zvezvi! A vamakabye lava va Kristu, a cikhati va vhukako va tsaka nguvhu. Le tilweni, va “tava zvin’we ni Hosi contlhe cikhati.”— 1 Tes. 4:17.

15. Zvini va to maha lava va to hundzuluswa hi “kucopeta ka tihlo”?

¹⁵ A Bhibhiliya ga hi byela lezvi va to tira le tilweni lava va to hundzuluswa hi “kucopeta ka tihlo”. Jesu i va byelile lezvi: “Loyi a hlulako a tlhela a hlayisa a mitiro ya mina kala magumo,  ndzi ta mu nyika a ntamu hehla ka matiko, kota lezvi ndzi nyikilweko ntamu hi Papayi”. (Kuv. 2:26, 27) Va ta risa vanhu hi nhonga ya simbi kasi va fayetelwa a ku khwatsi zvibya zva wumba. Zvezvanyana, va ta landzela a Murangeli wabye va maha ntiro lowu va nyikilweko — ku nga ku risa matiko hi nhonga ya simbi. — Kuv. 19:11-15.

16. A vanhu va talela ga cima va ta ku hlulisa kuyini a kufa?

¹⁶ A cikhati leci a vatotilweko va vhuxiwako vaya tilweni, cikombiso ca ku va hlulile kufa. (1 Kor. 15:54-57) Hikwalaho, va tava ka ciyimo ci nene ca ku va lovisa wubihi misaveni yontlhe, yimpini ya Armagedhoni yi tako. A maKristu man’wani ya talela ga cima — vavanuna ni vavasati — ma ta ‘huma kuxanisekeni ka hombe’, ma pona ma nghena misaveni yiswa. (Kuv. 7:14) A maKristu lawo ma to pona ma hanya laha misaveni, ma ta wona vanhu va tsandza-vahlayi va fileko kale na va vhuka. Leyo yi tava ndlela yin’wani ya ku a kufa ku hluliwa. Phela a cikhati hi to wona zvilo lezvo zva zvi nene na zvi maheka, hi ta tlula hi khoma ni tilo hi ku tsaka! (Miti. 24:15) Vontlhe lava va to tsumbeka ka Jehovha hi kumbhelela, va ta hlula ni kufa hi ku kumileko ka Adhamu. Va ta hanya kala kupindzuka.

17. Hi kuya hi 1 Va Le Korinte 15:58, zvini hi faneleko ku maha zvezvi?

¹⁷ A maKristu wontlhe ma hanyako zvezvi ma fanele ku bonga nguvhu hi magezu ma hi tiyisekisako lezvaku hakunene a vafileko va ta vhuka, lawa Pawule a tsaleleko va le Korinte. Makunu, hi na ni zvigelo zvo tiya zva ku ingisa lezvi Pawule a nga hi kuca, zva ku maha zvontlhe zvi nga ntan’wini wa hina ‘ntirweni wa Hosi.’ (Lera 1 Va Le Korinte 15:58.) Loku hi tsumbeka hi tlhela hi maha zvontlhe hi zvi kotako ntirweni lowu, hi nga tiyiseka lezvaku hi ta hanya wutomi go tsakisa nguvhu cikhatini ci tako. Hi lisine, a wutomi lego gi ta tsakisa nguvhu a ku hundza lezvi hi zvi alakanyelako. Cikhatini leco, zvi ta woneka khwatsi lezvaku hakunene a ntiro wa hina wu wa nga hi wa mahala Hosini.