Za aha birimu

Za ahari Ebirimu

EKICWEKA C’OKWEGA 51

‘Yehova aba hihi ab’emitima ehendekire’

‘Yehova aba hihi ab’emitima ehendekire’

‘[Yehova] aba hihi ab’emitima ehendekire; ajuna ab’omutima ogwetisize kimwe.’​—ZAB 34:18.

ECESHONGORO CA 30 Taata, Ruhanga Kandi Munywani Wangye

EMPINYE *

1-2. Ni enki eki twaza kushwijuma omuri eki kicweka?

HARIHO obwire obu turi kubasa kutekateka aha ku obwire bwitu buri buce kandi bwijwiremu “enaku.” (Yob 14:1) Obwe rero, tikiri kututangaza obumwe twahurira tuhwiremu amani. Abingi omu bahereza ba Yehova aba kare bakehurira basyoya. Nangwa abamwe bakefuza kufa. (1 Bag 19:2-4; Yob 3:1-3, 11; 7:15, 16) Konka burijo Yehova Ruhanga, owu babire nibesiga, akaba nabagumya kandi abagaruramu amani. Enkuru zabo zikahandikwa kugira ngu zitugumye kandi tuzegereho.—Rom 15:4.

2 Omuri eki kicweka, twaza kushwijuma bamwe omu bahereza ba Yehova abayehanganire ebigezo, nka mutabani wa Yakobo ori kwetwa Yosefu, omufakazi Naomi, mukamwana weye Ruusi, Omuleevi owahandikire Zaaburi ya 73, hamwe n’entumwa Petero. Ni bata oku Yehova yabagarwiremu amani? Kandi shi ni enki eki buri omwe ari kubasa kubegeraho? Ebyokugarukamu nibituhamiza ku ‘[Yehova] aba hihi ab’emitima ehendekire,’ kandi ‘ajuna ab’omutima ogwetisize kimwe.’—Zab 34:18.

YOSEFU AKABUGANA OBUTARIBURINGANIZA

3-4. Ni enki ecahikire ahari Yosefu obu yabire acari omusigazi?

3 Obu Yosefu yabire ayine emyaka 17 akarota ebiroto bibiri, kandi byombi bikaba nibiruga ahari Ruhanga. Bikaba nibyereka ku Yosefu yabire arije kugira ekitinisa omu ka yabo. (Kut 37:5-10) Konka Yosefu ku yamazire kurota ebyo biroto, amagara geye gakahindukira kimwe. Benishe tibaramuhire ekitinisa, ahobwe bakamuguza, yaza kuba omugaragwa. Akaza kukora omu ka y’omukuru w’omuri Misiri ori kwetwa Potifaari. (Kut 37:21-28) Omu bwire buce, Yosefu owu ishe yabire nakunda munonga, akahinduka omugaragwa w’ahaasi ori kukorera omukuru w’omuri Misiri kandi w’omupagani.—Kut 39:1.

4 Embera za Yosefu zikaba zaza kukizaho kuba mbi. Omukazi wa Potifaari akabeherera Yosefu ngu abire nayenda kumukwata aha kafuba. Potifaari taracondorize ngu arebe yaba ago gari amazima, ahobwe akahika nata Yosefu omu kihome, bamukomera omu njegere. (Kut 39:14-20; Zab 105:17, 18) Tekateka aha ku Yosefu yayehurire obu bamubeherire ngu agerizeho kushambanisa omukazi w’abandi. Nambwenu, tekateka oku cajumisize izina rya Yehova. Mazima, Yosefu akaba ayine enshonga y’okuhurira yahwa amani!

5. Ni enki ecakwasize Yosefu obu yabire ahwiremu amani?

5 Obu Yosefu yabire ari omugaragwa kandi ari omusibe, akaba atine ec’okukora. Mbwenu shi ni enki ecamukwasize kwehangana? Omu mwanya g’okuguma ari kutekateka aha bi yabire atari kubasa kukora, akakora n’amani omurimo ogu bamuhire. Kandi ekiri kukirayo, Yosefu akagumizamu kuta omutima ahari Yehova. Yehova na we akagumizamu kuha omugisha ebi Yosefu yabire nakora byona.—Kut 39:21-23.

6. Ni bata oku ebiroto bya Yosefu byamugarwiremu amani?

6 Nambwenu okutekateka aha biroto ebi Yosefu yarosire, nikibasa kuba camugarwiremu amani. Ebyo biroto nibimanyisa ku yabire arije kugaruka kubugana ab’omu ka yeye, kandi ku yabire arije kuruga omu mbera ezi yabire arimu. Kandi eco ni co ecabireho. Obu Yesefu yabire ayine emyaka 37, ebiroto byeye bikatandika kuhikirira omu buryo oburi kutangaza!—Kut 37:7, 9, 10; 42:6, 9.

7. Tukuratize ebiri omu 1 Petero 5:10, ni enki ekiratukwase kwehanganira ebizibu?

7 Eki biri kutwegesa. Ebyahikire ahari Yosefu nibitwijusya ku abantu b’omuri egi nsi bari babi kandi ku barije kututwariza kubi. Nangwa n’Omukristo mugenzi witu nabasa kututwariza kubi. Konka ku turarebe Yehova nk’omujuni witu kandi obuhungiro bwitu, titurije kweheba ninga shi ngu tureke kumuhereza. (Zab 62:6, 7; shoma omuri 1 Petero 5:10.) Yijuka ku Yosefu yabire ayine emyaka 17 obu Yehova yatumire yarota. Eco nicereka ku Yehova ari kwesiga abacari bato abari kumuhereza. Omuri obu bwire abacari bato bingi bari nka Yosefu. Na bo bine okwikiriza nk’okweye. Bamwe omuri bo bakatebwa omu bihome ahabw’okuguma bari abesigwa ahari Ruhanga.—Zab 110:3.

ABAKAZI BABIRI ABABIRE BINE AMAGANYA MINGI

8. Ni enki ecahikire ahari Naomi na Ruusi?

8 Naomi n’ab’eka yeye bakaruga omu ihanga ryabo rya Buyudaaya bashuhukira omuri Moabu ahabw’enjara y’amani. Ku bahikireyo, Elimeleki omushija wa Naomi, akafa yasiga abojo babiri. Ku hahwire obwire, bombi bakatasya abakazi b’Abamoabu, ari bo Ruusi na Orupa. Bwanyima y’emyaka nka 10, abo bana ba Naomi na bo bakafa batakazire. (Rus 1:1-5) Tekateka oku abo bakazi bashatu bashashire munonga! Ruusi na Orupa bakaba bari kubasa kushuba kugira amaka. Mbwenu shi ni oha owabire arareberere Naomi owabire yatandikire kukura? Naomi akeheba yahika n’aha kugamba ngu: ‘Mureke kunyeta Naomi kureka munyete Maara; ahabw’okuba Owobushoborozibwona akankorera ebiri kusharira munonga.’ Ahabw’amaganya mingi, Naomi akasharamu kugaruka omuri Betelehemu, kandi Ruusi yagenda na we.—Rus 1:7, 18-20.

Ruhanga akahamiza Naomi na Ruusi ku ari kubasa kukwasa abahereza beye abine obusaasi. Mbehi n’iwe nabasa kukikukorera? (Reba paragurafu ya 8-13) *

9. Tukuratize ebiri omuri Ruusi 1:16, 17, 22, ni bata oku Ruusi yahumurize Naomi?

9 Ecakwasize Naomi ni rukundo etari kuhemuka. Ecokurebereho: Ruusi akereka Naomi rukundo etari kuhemuka, ari kumuberaho akaramata. (Shoma omuri Ruusi 1:16, 17, 22.) Ku bahikire omuri Betelehemu, Ruusi akakora munonga ari kuhumba sairi z’okumubisaho we na Naomi. Eco kikatuma ogo mukazi yagira izina rirungi.—Rus 3:11; 4:15.

10. Ni buha buryo obu Yehova yayerekiremu rukundo abacene, nka Naomi na Ruusi?

10 Yehova akaba yahire Abisirayeli ekiragiro c’okwereka embabazi abacene, nka Naomi na Ruusi. Akagambira abantu kureka ebisigariza omu musiri baba bari kugesha kugira ngu abacene babihumbe. (Lev 19:9, 10) Eco kikatuma Naomi na Ruusi batashabiriza ebyokurya. Bakaza kuhumba omu musiri kandi batine bwoba.

11-12. Ni bata oku Boazi yatumire Naomi na Ruusi batunga okushemererwa?

11 Mukama w’omusiri ogu Ruusi yabire nahumbamu akaba ari omugiga ori kwetwa Boazi. Boazi akakunda Ruusi ahabw’okuguma ari omwesigwa ahari Naomi, rero yamutasa kandi catuma yagarura itungo ry’eka yabo. (Rus 4:9-13) Boazi na Ruusi bakazara omwana bamweta Obedi, owijire kuba ishenkuru w’Omugabe Daudi.—Rus 4:17.

12 Tekateka aha kushemererwa oku Naomi yagizire obu yabire atorire Obedi acari omwana kandi akashaba Yehova ari kumusima. Konka, hariho ebindi birungi byingi ebi Naomi na Ruusi barije kutunga. Ku barizoka baryamanya ku Obedi yabire ari ishenkuru wa Mesiya, Yesu Kristo.

13. Ni enki eki turi kwegera aha byahikire ahari Naomi na Ruusi?

13 Eki biri kutwegesa. Twaraba omu bigezo nitubasa kuhurira twahwa amani, tuhendeka n’omutima. Nitubasa n’okutekateka ngu ebizibu byitu tibirihwaho. Omuri obwo bwire, nituba tushemerire kwesigira kimwe Tata witu w’omu iguru kandi tuguma hihi n’ekibina. Ni amazima, Yehova nabasa kutatwihiraho eco kigezo. Ecokureberaho: Taragarurire Naomi omushija weye n’abana beye ababire bafire. Konka, nayija kutukwasa akoresize benetata na banyanyazi, batukorere ebikorwa by’embabazi.—Enf 17:17.

OMULEEVI OWABIRE ARI HIHI KUREKA KUHEREZA YEHOVA

Omuhandiki wa Zaaburi ya 73 akaba ari hihi kureka kuhereza Yehova ahabw’okugirira ihari ababi. Eco n’itwe nikibasa kutuhikaho (Reba paragurafu ya 14-16)

14. Ni enki ecatumire Omuleevi yahwamu amani?

14 Omuhandiki wa Zaaburi ya 73 akaba ori Omuleevi. Kandi akaba ayine omugisha g’okuhereza omu nju ya Yehova eri kwera. Konka nabwe, hine obu yahwiremu amani. Ahabw’enki? Akatandika kugirira ihari ababi n’abanyamaryo, ari kubareba nk’abari kutura bari ge. (Zab 73:2-9, 11-14) Bakaba nibarebeka nk’abine byona, ni okugamba obugiga, amagara marungi kandi batine ebiri kubemereza omutima. Kikatuma omuhandiki wa zaaburi yahwamu amani yagamba ngu: ‘Nkeruhiza busha kushemeza omutima gwange n’okunabisa engaro zange omu kutashisha.’ Mazima, akaba ari hihi kureka kuhereza Yehova.

15. Tukuratize ebiri omuri Zaaburi ya 73:16-19, 22-25, ni enki ecatumire Omuleevi yasingura ekizibu c’okuhwa amani?

15 Shoma omuri Zaaburi ya 73:16-19, 22-25. Omuleevi ‘akaza omu mwanya gwa Ruhanga oguri kwera.’ Oku kiri kurebeka, akabugana n’abandi omu nju ya Yehova, yatekateka ayetonzire aha mbera ezi yabire arimu kandi yabigamba omu kushaba. Eco kikatuma yareba ku emitekatecere yeye yabire eri ey’obushema, kandi ku yabire yatandikire kutora omuhanda ogwabire guramutanise na Yehova. Nambwenu akashoborocerwa ku ababi bari ‘ahari kuterera’ kandi ku barije ‘kuhwerecerera.’ Kugira ngu ogo Muleevi atagaruka kugira ihari n’okuhwa amani, kikamushaba kureba ebintu nk’oku Yehova ari kubireba. Ku yakikozire, akashuba yagira obusinge kandi yashemererwa. Akagamba ati: ‘Tihariho ondijo wena aha nsi owu nyinire orushusho kureka [Yehova].’

16. Ni enki eki turi kwegera aha Muleevi?

16 Eki biri kutwegesa. Titushemerire kugirira ihari abantu abari kurebeka nk’abine obutungi. Okushemererwa kwabo ni okw’akire kace kandi tibine amasiko g’omu biro by’omu misho. (Mub 8:12, 13) Twabagirira ihari nikitumaramu amani kandi kishisha obunywani bwitu na Yehova . Obwe rero, watandika kugirira ihari abantu babi okore nk’eki Omuleevi yakozire. Guma orondere obuhabuzi ahari Yehova kandi oyekwatanise n’abari kukora ebi ari kusima. Ku orakunde Yehova okukira ekindi kintu cona noyija kutunga okushemererwa okwa buzima. Kandi noyija kuguma omu muhanda oguri kutasya omu ‘magara aga buzima.’—1 Tim 6:19.

OBWEREMWA BWA PETERO BUKAMUMARAMU AMANI

Twatekateka aha byahikire ahari Petero, nikituma twatekateka aha kuhereza Ruhanga. Nambwenu nikituma twakwasa abandi kukikora. (Reba paragurafu ya 17-19)

17. Ni enki ecatumire Petero yahwamu amani?

17 Entumwa Petero akaba ari omushija w’amani, konka akaba nakunda kuhubuka atabandize kutekateka. Eco kikaba nikituma yakora ninga agamba ebintu ebyabire nibituma yayefuza bwanyima. Hine obu yabire nagamba ninga shi akora ebintu rero bwanyima ayefuza. Ecokurebereho: Obu Yesu yagambire entumwa zeye ku yabire arije kubonabona kandi akafa, Petero akamutisa yamuganbira ngu: ‘Eco tukiri kwija kukubaho na kace.’ Bwanyima, Yesu akahabura Petero. Obu abasirikare bizire kukwata Yesu, Petero akatemaho okutu k’omugaragwa w’omutambi mukuru. (Yoh 18:10, 11) Obwo bwire nabwo, Yesu akamuhabura. Ekindi, Petero aketungura yagamba ngu n’obu ezindi ntumwa zakusigaho Yesu we tari kubasa kukikora. (Mat 26:33) Oko kweyesiga ekirenga kwa Petero kukatuma yatina abantu, yayehakana Yesu emirundi ishatu. Petero ‘akashohora aheru, yarira munonga.’ (Mat 26:69-75) Nabasa kuba yabire nayebuza yaba Yesu arije kumusaasira.

18. Ni bata oku Yesu yakwasize Petero obu yabire ahwiremu amani?

18 Konka Petero tarikirize kuhwamu amani, ngu ahike aha kureka kuhereza Yehova. Ku yamazire kugwa, akimuka, kandi bwanyima akarebeka ari hamwe n’ezindi ntumwa. (Yoh 21:1-3; Byak 1:15, 16) Ni enki ecamukwasize kongera kugira amani? Ekiriho, ni oku Yesu yabire yashabire ngu okwikiriza kwa Petero kutahwaho, kandi akaba yamuhigire ngu ayije kugaruramu amani benishe. Yehova akagarukamu eyo shara erugire aha mutima. Bwanyima, Yesu akeyoreka Petero, oku kiri kurebeka, ari kwenda ngu amugumye. (Luk 22:32; 24:33, 34; 1 Kor 15:5) Bwanyima y’entumwa kumara ekiro cona ziri kuroba, konka zikakwata busha, Yesu akazeyoreka. Obwo bwire Yesu akaha Petero omugisha g’okumuhamiza yaba ari kumukunda. Yesu akaba yamazire kusaasira ogo munywani weye kandi akamuha n’endijo mirimo.—Yoh 21:15-17.

19. Ni bata oku ebiri omuri Zaaburi ya 103:13, 14 biri kutukwasa kureba ebibi byitu nk’oku Yehova ari kubireba?

19 Eki biri kutwegesa. Oburyo obu Yesu yatwarizemu Petero nibwereka ku yabire ayine embabazi, kandi ku yabire ari kutoreza Ishe omu bwijwire. Obwe rero, twakora enshobi titushemerire kutekateka ngu Yehova taritusaasira. Tushemerire kwijuka ku sitaane ari kwenda ngu twehurire tusyoya. Omu mwanya gw’eco, nimureke tutemu amani twijuke ku Tata witu w’omu iguru ari kwenda kutusaasira, kandi n’itwe tugume tusaasire abandi.—Shoma omuri Zaaburi ya 103:13, 14.

20. Ni enki eki turishwijuma omu kicweka ekiri kukurataho?

20 Ebyahikire ahari Yosefu, Naomi, Ruusi, Omuleevi n’entumwa Petero, nibituhamiza ku Yehova ‘ari hihi ab’emitima ehendekire.’ (Zab 34:18) Hine obu ari kwikiriza tuhikwaho n’ebigezo kandi tuhwa amani. Konka Yehova ku ari kutukwasa tukehanganira ebyo ebigezo, okwikiriza kwitu nikukizaho kuhama. Omu kicweka ekiri kukurataho, turyagumizamu turi kushwijuma oku Yehova ari kukwasa abahereza beye abahwiremu amani, ahabw’okutahikirira kwabo ninga ahabw’ebizibu.

ECESHONGORO CA 7 Yehova, Niiwe Maani Gaitu

^ par. 5 Yosefu, Naomi, Ruusi, Omuleevi hamwe n’entumwa Petero, bakabugana embera ezatumire bahurira bahwiremu amani. Omuri eki kicweka, twaza kureba oku Yehova yabahumurize kandi akabagumya. Nambwenu twaza kushwijuma eki turi kubasa kwegera aha byokureberaho byabo, n’oku Yehova yabatwarize omu muringo gw’embabazi.

^ par. 56 EKISHUSHANI: Naomi, Ruusi na Orupa bakaba bine obusaasi kandi bahwiremu amani ahabw’okuferwa abashija babo. Bwanyima Ruusi na Naomi bashemererwa hamwe na Boazi ahabw’okuzarwa kwa Obedi.