Skip to content

Skip to table of contents

Nsunzo 51

“Nabuya . . . Onowalibiha Anojeya”

“Nabuya . . . Onowalibiha Anojeya”

“Nabuya onoawaddamela ansuveya murima, onowalibiha anojeya.”MASAL. 34:19.

JIBO 30 Yehova Ddi Mukwaga

DHINASUNZE IYO *

1-2. Txini enasunzehu mwari mwa mutoma obu?

MASAKA mena ninowubuwela sabwa ya egumi yehu vina okalawo wehu mwilaboni mpuno “kungonela” vina ninkalawo na makattamiho menjene. (Job 14:1) Enoziweya wi masaka mena eji enonittukulela okala awojeyene. Masaka a wale alabeli enjene a Yehova angumanana makattamiho akakene. (1 Amwe. 19:2-4; Job 3:1-3, 11; 7:15, 16) Mbwenye mudhidhi na mudhidhi Yehova Mulugu—wamukuluvela awene—wannalibiha vina wannapangarhaza. Esile dhapadduwile mwigumini mwawa dhilebiwe wi dhinipangaraze vina dhinisunzihe.—Rom. 15:4.

2 Mwari mwa mutoma obu ninele osekeserha sabwa ya adhari ag’onovi abuwene agumanilena makattamiho attukulele wojeya, mwana Jakobi onkuweliwa José, Nowemi na muwenyaye Ruti, Muleviti olebile Masalmo 73, vina murumiwi Pedro. Yehova walibihile dhavi? Iyo ninawodhe dhavi osunza na dhotagiha dhawa? Yowakulaya jiji “Nabuya onoawaddamela ansuveya murima” vina iyene “onowalibiha anojeya.”—Masal. 34:19 [Masalmo 34:18 Tradução do Novo Mundo].

JOSÉ WAHIVILELA MATABUWO S’EMULADDO

3-4. Txini empadduwele José muzombweni mwaye?

3 José mwakwanihedhiye vyaka 17 wahiroha dila bili, dhoroha esi dhadha wa Mulugu. Dhorohadha dhaloga wi José agahikaana ettomo y’oriheya vari va anamudhi awa etene. (Wita 37:5-10) Mbwenye mmalile José okana dhoroha eso egumi yaye yahitxinja momaguva mwene. Ottiya orihiwa José wahigulihiwa na abalaye, vasogorhova wahikala mudhari wa Putifar mweluzi wa Faraó o Ejipitu. (Wita 37:21-28) Iyene wahittukuleliwa wolapelana vaddiddi na ntakulu na amudhaye, wenewo wasadduwile egumi yaye bakala mudhari baroma omulabela mulobwana wahamuziwa Yehova.—Wita 39:1.

4 Ottiya ejo ekalawo elobo yina yattabwihile makattamiho a José. Mwadhi Putifar wahinmagedha José alogaga wi wafuna amugonihe. S’opepesa mukalelo opadduwile makaniya, Putifar wahisilidhiwa na José banfugela mukambura womagiwene na pingwi. (Wita 39:14-20; Masal. 105:17, 18) Kobuwela mukalelo wakubanya muzombwe José sabwa ya omagedhiwa wi afuna agone na mwadhi Putifar. Kobuwela sabwa ya omagedhiwa oku mukalelo ogapigidhilani nzina na Yehova Mulugu wamulabela José. Txibarene José wahikaana dhinjene dhamuttukulela okala owojeyene!

5. Txini emukamihedhile José mwari mwa makattamiho ampattile?

5 Valiye mudhari vasogorhova bakala munyaperhezu, José kana ofuru wokosa elobo-elobovi yafuniye. Txini emukamihedhile okala muttu wovyang’anela? Ottiya ozuzumela dhilobo dhahawodhiye okosa, iyene wazuzumela esile dhawodhiye na esile dhattomeliweye okosa. Iyene wandhowavi amukuluvelaga Yehova ninga muttu wamakamaka mwigumini mwaye. Yehova wanruriha dhilobo dhotene dhakosa José.—Wita 39:21-23.

6. Dhoroha dha José dhimulibihile dhavi?

6 José vina wahilibiheya sabwa ya otanalela mukalelo ogakwanihedheyile dhoroha dhaye. Esi dhalagiha wi iyene agahiwodha wawona wili amudhaye. Vina makattamiho abale otene agahivira. Mukaaneli José vyaka 37 dhoroha esile dhihidha wakwanihedheya na mukalelo wotikiiheya!—Wita 37:7, 9, 10; 42:6, 9.

7. Mowiwanana na 1 Pedro 5:10 txini enanikamihedhe nigafanyiwa makattamiho?

7 Yosunziha. Kanidduwale wi elabo eji jawopiha vina attuya ankalamo anoneddiha na mukalelo wohifanyeelela. Enodha opadduwa onyimuliwa na mbalihu. Mbwenye nigamona Yehova ninga mwango wehu obe ttawela yehu kanineyelele mundduni nne kaninattiye omulabela. (Masal. 62:7, 8; kengesa 1 Pedro 5:10.) Kobuwela wi José wana vyaka 17 mudhidhi omukosihile Yehova okana dhoroha esile. Eji enotonyihedha wi Yehova onowakuluvela azombwe animulabela. Azombwe enjene a masaka abano baweddeyana na Yehova dhahene ninga mwakosile José. Enaya sabwa ya okala attu aweddeyana na Yehova anofugeliwa mukambura ahikanaga muladdu.—Masal. 110:3.

AYANA ELI ALI OKUMUWA WENE

8. Txini empadduweli Nowemi na Ruti?

8 Sabwa ya dala yattiddile motto mwilaboni ya Juda Nowemi na mamune vina na anawa ahimwala badhowa osama nddabo na Mowab. Wenewale mamune Elimelek wahikwa iyene bawala yeka na anaye eli. Muvirile mudhidhi mug’onovi ana Nowemi ahaatela ayana a Mowab mmodhaya wakuweliwa Ruti mwina Orpa. Muvirile vyaka kumi ana Nowemi vina ahikwa s’owattiya aima. (Ruti 1:1-5) Katanalela mukalelo wakubanyile ayana abale sabwa ya makattamiho aba apattile! Enoziweya wi Ruti na Orpa kofuna agateliwa wili. Mbwenye Nowemi wahimala wuluvala agawodhile omukoya bani? Nowemi wahikubanya vaddiddi ofiyedha ologa mazu aba: “Kamuddiromole Nowemi, muddittanege Mara; vowi Nabuya wowodha-wodha odhaliha owawa mmurimani mwaga.” Sabwa ya makattamiho amugwelile Nowemi wahigana wiyelela o’Belemi, muwenyaye Ruti wahigana odhowa na iyene.—Ruti 1:7, 18-20.

Mukalelo omukamihedhile Mulugu Ruti na Nowemi enowoneya wi iyene onowodha wakamihedha emeleli aye ankubanya vina ali awojeyene. Eji enlagiha wi iyene onele wukamihedha weyo vina? (Kang’ana ddima 8-13) *

9. Ninga munlogela nlebo na Ruti 1:16, 17, 22, Ruti omulibihile dhavi Nowemi?

9 Yamukamihedhi Nowemi mmakattamihoni mpu, wali okwela waweddeyana. Ninga motagiha Ruti wahilagiha okwela waweddeyana mwa orumela okalavi na Nowemi vina omukamihedha. (Kengesa Ruti 1:16, 17, 22.) Mwilaboni yo Belemi Ruti wahilaba vaddiddi addoddelaga esile dhamottiha anamasinanga mmunddani wi avisapelena iyene na Nowemi. Attu otene animuloga deretu.—Ruti 3:11; 4:15.

10. Yehova olagihile dhavi wakwela ayelegi dhahene ninga Ruti na Nowemi?

10 Yehova wahavaha nlamulo ana Izrayel naloga wi kafwanyela wiyelela wurula milima dhanmunddani. Nlamulo ntti nali nokwela nakamihedha ayelegi dhahene ninga Ruti na Nowemi. (Onam. 19:9, 10) Sabwa ya nlamulo ntti Ruti na Nowemi angumela oja na mukalelo wofwanyelela s’ofuneya okala nikome na rampa wi akumbirege oja.

11-12. Boaz omukamihedhile dhavi Ruti na Nowemi?

11 Mundda waddoddela Ruti dhomotta na anamasinanga mwinyaya wali mureli wakuweliwa Boaz. Boaz wahitikina vaddiddi sabwa ya okwela wana Ruti vina okala muttu waweddeyana na Nowemi, iyene ogula mmadani mwa Nowemi dhetene dhaligi dha marafula Elimelek dha Kelion na dha Maalon vina bamutela Ruti. (Ruti 4:9-13) Boaz na Ruti ahimbala mwana onvahilani nzina na Obed odduwene wadhile okala Bibi wa Mwene Davidi.—Ruti 4:17.

12 Katanalela wagalala wana Nowemi amutamalelaga Yehova sabwa ya obaliwa wa mudhulaye Obed! Mbwenye musogorho mpo, anojeedhela elobo yamakamaka vaddiddi. Nowemi na Ruti agadha ovenyihiwa mukwani anele oziwa wi Obed wali nikolo na ziza na Mesiya.

13. Nipadduwo na Nowemi na Ruti ninnisunziha dhilobo gani dhamakamaka?

13 Yosunziha. Makattamiho mena angumanihuna anonittiya okumu-wene obe odhugudheyene. Menaya kaninwodha owanana. Mbwenye mudhidhene obo ninofwanyela omukuluvela kakamwe Babihu wa wirimu vina nakuluvele abalihu omuyani. Ebaribari wi Yehova kanakose matikiniho ogomiha makattamiho ehu ovanene. Katanalela yotagiha ya Nowemi mukwile mamune vamodha na anaye; Yehova kaavenyihile mukwani. Masiki dhawene Yehova onowodha walabihedha abalihu omuyani wi awodhe onikamihedha.—Gano 17:17.

MULEVITI WAFUNA OGWA

Namaleba wa Masalmo 73 wafuna ogwa sabwa ya wasilila attu ahamulabela Yehova, oneya ninga egumi yawa yaweddela deretu. Iyo vina ninodha opadduweliwa yakakene (Kang’ana ddima 14-16)

14. Elobo gani yamuttukulele Muleviti wojeya?

14 Namaleba wa Masalmo 73 wali Muleviti. Iyene wahikaana gari enddimuwa yomulabela Yehova mmusanani mwaye. Nsaka dhahi wahojeya. Sabwaya? Wela oroma wasilila attu abure na attu otakala murima, iyene kasilila dhilobo dhabure dhakosani mbwenye wasilila dhorela dhawa. (Masal. 73:2-9, 11-14) Akala ninga attu ofuma ana egumi yottugareya—vina ahana makattamiho. Munasalmo oddu wahojeya vaddiddi sabwa ya wawona attu abure dhilobo dhaweddelaga deretu mwigumi mwawa, nona wahifiyedha ologa mazu aba: “Dditabuwele yovi weddana murima wothorhorha, okoya madaga okoddelene?” Versu eji enowoniha wi munasalmo oddu wahiroma wobana mpaddi womuyani.

15. Ninga munlogela Masalmo 73:16-19, 22-25, munasalmo owodhile dhavi opemberha wojeya?

15 Kengesa Masalmo 73:16-19, 22-25. Muleviti ‘wahivolowa mmusanani mwa Mulugu.’ Mwenemo ohafwanyamo attu ena amwebedha Yehova wahikosa nlobelo sabwa ya makattamiho abale ampatta. Vina na mukalelo wofwasa wahitanaalela deretu sabwa ya makattamiho aye, venevo wahidha ononelamo wi mubuwelo waye wali w’otolo vina wahifara dila egamuttukulele olapelana na Yehova. Iyene wahizinddiyela wi attu abure ali “mudila yoteredha” enattukulela “mutolowani.” Wila arabele nrima vina okala awojeyene Muleviti ole wanfwanyela wona dhilobodha na mukalelo onona Yehova. Mukoseliye dhahene wahikaana murenddele vina wagalala. Vasogorhova iyene ohiloga dhahi: “Miyo osanzaya waga kukala vamodha na Mulugu [Yehova].”

16. Ninsunzavo eni n’ejile empadduweli Muleviti?

16 Yosunziha. Kaninfwanyela wakanela nrima attu abure anooneya ninga dhinkosani dhinowaweddela deretu. Wagalala wawa kotakuluvi vina bwa mudhidhi mung’novi awene kanakane egumi yamukalakala. (Koh. 8:12, 13) Wakanela nrima attu abure enonittukulela okala awojeyene vina enodha opatula mandano ehu na Yehova. Weyo akala onowakaanela ntxiga attu abure kamutagihe Muleviti, kafwara magano oligana a Yehova. Vina katamela okala marho wabale animwebedha. Omukwela wawo Yehova ogakala vamburoni voroma mwigumini mwawo; onela okana wagalala webaribari vina onelege weeddavi mudila ya “egumi yohimala.”—1 Tim. 6:19.

DHAWOBANA DHA PEDRO DHANIMUTTIYA WAWOJEYENE

Pedro wapemberha wojeya vina wahidhowavi avilibihedhaga wi amulabelegevi Yehova, iyo nigatanaalela yotagiha yaye ninolibiheya vina ninelege walibiha attu ena (Kang’ana ddima 17-19)

17. Dhilobo gani dhimuttukulele Pedro wojeya?

17 Pedro wali mulobwana wopemberha mbwenye masaka mena wankosa dhilobo, vina wanloga s’ohitanalela. Sabwa ya ejuwene dila dhinjene Pedro wantxinuwa mwa dhilobo dhakosiye obe dhalogiye s’otanalela. Motagiha, Yezu mwawaddeliye anamafwara aye wi agahitabuwa ofiyedha okwa, Pedro wahimpambiha alogaga dhahi: “Esodhá kadhinaupadduweleni.” (Mt. 16:21-23) Yezu wamusisigula Pedro. Mudhidhi watwanyuwile nikuru nadhile onmaga Yezu, Pedro s’ohitanalela wahigwadda niyaru na mwimeleli wa namakutta munddimuwa. (Jo. 18:10, 11) Yezu wamusisigula dila yanawili. Ottiya ejo Pedro wahiloga na Yezu wi masiki arumiwi ena auttiyeni miyo txipo kadinahuttiyeni-wene! (Mt. 26:33) Mbwenye ovikuluvela oku wa Pedro kudhowile osogorho, iyene wahimukoodda Nabuya waye dila ttaru. Sabwa ya eji yapadduwile Pedro wavenya “n’owunla, asoseyaga mmurimani.” (Mt. 26:69-75) Iyene wobuwela ninga Yezu kanamulevelele.

18. Yezu omukamihedhile dhavi Pedro opemberha wojeya?

18 Pedro kattiyile omulabela Yehova sabwa ya dhilobo dhamobaniha. Mwakakattwuweliye wahivenya bagamulabelavi Yehova na arumiwi ena. (Jo. 21:1-3; Mer. 1:15, 16) Pedro owodhile dhavi opemberha wojeya? Yezu wahilobela wi nroromelo na Pedro nihobane nona wahimukokomeza Pedro wi ageyela alibihe abalaye. Yehova wahakula nlobelo ntti. Vasogorhova Yezu wahimuttwanyuwela Pedro wi amulibihe. (Lk. 22:32; 24:33, 34; 1 Kor. 15:5) Muvirile omattiyu wantero arumiwi abale attaddaga s’opa elo Yezu wahattwanyuwela. Mudhidhene obo Yezu wahimuttiya Pedro wi aloge mwinyene akala wannimukwela. Yezu wahimala omulevelela vina wahimuttomela mabasa mena.—Jo. 21:15-17.

19. Masalmo 103:13, 14 annikamiha dhavi okana monelo wa Yehova sabwa ya dhottega dhehu?

19 Yosunziha. Yezu wantagiha mikalelo dholigana dha Babe, sabwa ya ejuwene wahimweddiha Pedro na ttagaraga. Nona iyo nigattega kanubuwele wila kaninfanyeelela. Satana ddinfuna wi nubuwelege dhahene, ottiya ejo ninofwanyeela okana moonelo wa Yehova nilagihaga mikalelo dha okwela vina dha olevelela. Obu bumukalelo onfwanyelihu oviwoona—vina wawona abale annittegela.—Kengesa Masalmo 103:13, 14.

20. Txini enasunzehu na mutoma onfwarela?

20 Dhotagiha dha José, Ruti, Nowemi, Muleviti na Pedro dhinonikuluveliha oziwa wi: “Nabuya onoawaddamela ansuveya murima.” (Masal. 34:18) Ebaribari wi iyene onottiya wi nigweliwe masoso. Vina nivire mmakattamihoni annitotela wojeya, mbwenye nigavilela mmakattamihonimwa Yehova onele onikamihedha opemberha vina nroromelo nehu ninelege olibavi. (1 Ped. 1:6, 7) Nsunzo ninfarela ninele wona mukalelo onakamihedha Yehova alabeli aye ororomeleya abuwene anojeya sabwa ya makattamiho vina ohiligana.

JIBO 7 Yehova, Guru Dhehu Ddi Nyuwo!

^ par. 5 José, Nowemi na Ruti, Muleviti na murumiwi Pedro ahigweliwa makattamiho aathukulele wojeya. Nsunzo ntti ninele woniha mukalelo wapangarhazile vina walibihile Yehova. Iyo ninele osunza na dhotagiha dhawa vina ninele wona mukalelo waweeddihile Yehova na ttagaraga.

^ par. 56 FOTO YA NIKUKU: Ruti, Nowemi na Orpa ali ookubanyene vina awojeyene sabwa ya okweliwa amamunawa. Mbwenye ovira wa mudhidhi Ruti, Nowemi na Boaz ahagalala sabwa ya obaliwa wa Obed.