Amuye ku shebo

Amuye pa mitwi iliimo

Mutwi Wakwiiya 51

‘Yehova . . . Ulafuna Baabo Batacite Cakulangila’

‘Yehova . . . Ulafuna Baabo Batacite Cakulangila’

‘Yehova ulibo muliimfwa kubaabo bapengete mumoyo alimwi ulafuna baabo batacite cakulangila.’​—KULU. 34:18.

LWIIMBO 30 Ngu Ta, Lesa Wangu Ashicibusa Wangu

NSHESHI TWIIYE *

1-2. Ino nshiinshi nsheshi twiiye mumutwi uyu?

CIMWI ciindi, inga twayeeya pakuceya kwanshiku shesu mubuumi alimwi ‘amboshiswite mapensho.’ (Jobo 14:1) Aboobo cimwi ciindi ici cilatupa kulinyumfwa kulefuka. Basebenshi bakwe Yehova bamwi bakale kale abalo bakalinyumfwawo kulefuka. Bamwi bakashika apakuyeeya ayi inga cabota kufwabo. (1 Baam. 19:2-4; Jobo 3:1-3, 11; 7:15, 16) Nacibi boobo, Yehova Lesa ngobakalinga kushoma wakalinga kubayuminisha akubacafwa. Shakabacitikila shakalembwa mu Baibo kwaamba ayi na twabelengaamo tunooyuminishikwa akwiiyawo.—Loma. 15:4.

2 Mumutwi uyu, tutobandika pabasebenshi bakwe Yehova bakacikonsha kuliyumya mumapensho. Tutobandika pa mwanaakwe Jakobo musankwa Josefu, mukalubinje Naomi alimwi amulokashi wakwe Lute, mwine Lefi wakalemba Kulumbaisha 73, alimwi amutumwi Pita. Ino Yehova wakabayuminisha buyani? Alimwi ino nshiinshi nsheenga tweeya kuswa kushakubonenaako shabo? Shikumbulo kumiipusho iyi shitootucafwa kushoma kwaamba ayi ncakwiila ‘Yehova ulibo muliimfwa kubaabo bapengete mumoyo alimwi ulafuna baabo batacite cakulangila.’—Kulu. 34:18.

JOSEFU WAKALIYUMYA NDYEBAKAMULYATILILA AKUMUPENSHA

3-4. Ino nshiinshi shakacitikila Josefu kubwanike?

3 Josefu wakalinga kucite myaaka 17 ndyaakalota shiloto shobilo kuswa kuli Lesa. Shiloto ishi shakalinga kusansulula ayi Josefu alaakuba muntu uyandika abuumbi alimwi ulemekwa mumukwashi wakwe woonse. (Mata. 37:5-10) Ano ndipakeendabo ciindi ciniini Josefu ndyaakalota shiloto ishi, shintu shakaaluka mubuumi bwakwe. Muciindi ca kumulemeka, bamakwabo bakamuulisha aboobo wakaba musha muŋanda yakwe Potifa wacinenenene waku Ijipiti. (Mata. 37:21-28) Paciindi ciniinibo, Josefu mwaana musankwa baishi ngobakalinga kusuni abuumbi wakaba musha utaaku mbwaabete uyo wakalinga kusebensela wacinenenene wamu Ijipiti.—Mata. 39:1.

4 Lyalo shintu shakatolelela kubicilaakobo mubuumi bwakwe Josefu. Muka Potifa wakamubekesha ayi wakalinga kusuni kumucata ayi oone anguwe. Kwakubula akutaanguna kwiipusha shakacitika, Potifa wakabika Josefu mujeele akumwaanga ncetani. (Mata. 39:14-20; Kulu. 105:17, 18) Ano amuyeeyebo Josefu mbwaakalinyumfwa ndyebakamubekesha ayi walinga kusuni kucata muka mwiine. Alimwi amuyeeyebo kubekeshekwa uku mpashi mbokwakasebenya liina lyakwe Yehova. Ncakutatoonsha ishi shakapa kwaamba ayi Josefu alinyumfwe kulefuka!

5. Ino nciinshi cakacafwa Josefu kucikonsha kuliyumya?

5 Josefu ndyaakalinga musha alimwi aciindi ndyaakalinga waangwa mujeele, taakuwo nshaakalinga kucikonsha kucita kwaamba ayi aalule bukaalo mbwakalingaamo. Ino nciinshi cakamucafwa kuliyumya? Muciindi cakubikila maano kusheesho nshatakalinga kucikonsha kwaalula, wakabikila maano kukusebensa cankusu incito njaakapekwa. Alimwi ciyandika abuumbi ncakwaamba ayi Josefu wakalinga kubikila maano abuumbi kukusangalasha Yehova. Aboobo Yehova wakamupa shoolwe mushintu shoonse nshaakalinga kucita.—Mata. 39:21-23.

6. Ino shiloto Josefu nshaakalinga walota shakalinga kumuyuminisha buyani?

6 Cilyeelete kwaamba ayi Josefu wakalinga kuyuminishikwa abuumbi na wayeeya shiloto kuswa kuli Yehova nshaakalota kale kale. Shakatondesha kwaamba ayi alaakubonana amukwashi wakwe alimwi bukaalo bwakwe bulaakuba kabotu. Alimwi ishi nsheshakacitika. Josefu ndyaakalinga kucite myaaka 37 shiloto nshaakalinga walota shakatalika kukumanishikwa munshila ikankamika!—Mata. 37:7, 9, 10; 42:6, 9.

7. Kweelana a 1 Pita 5:10, ino nciinshi ceenga catucafwa kuliyumya mumapensho?

7 Nshetutokwiiyawo. Shakeendaamo Josefu shilatwiibalusha kwaamba ayi bantu mucishi ici inga batulyatilila na kutupensha. Cimwi ciindi, nabi Mwineklistunyineesu inga watucitila boobo. Ano na katubona Yehova mbuli Mwaandami wesu, na Mwakuyuba, teshi tukalefuke na kucileka kumusebensela. (Kulu. 62:6, 7; amubelenge 1 Pita 5:10.) Alimwi mutaluubi kwaamba ayi, mpashi Josefu wakalinga kucitebo myaaka 17 Yehova ndyaakamulengesha kulota shiloto. Ncakutatoonsha kwaamba ayi Yehova alashoma basebenshi bakwe bacanike. Munshiku shino kuli bacanike baanji bali mbuli Josefu. Abalo balicite lushomo muli Yehova. Bamwi bakabekeshekwa milandu akubikwa mujeele ceebo cakushomeka kwabo kuli Lesa.—Kulu. 110:3.

BANAKASHI BOBILO BAKALINGA KUCITE BUUMBA ABUUMBI

8. Ino nshiinshi shakacitikila Naomi a Lute?

8 Mucishi ca Juda ndyemwakaba nsala inene, Naomi amukwashi wakwe bakalonga akuya kucishi citeshi cinemishaabo ca Moabu. Ndyebakalinga mucishi ca Moabu, ibaye Naomi Elimeleki wakafwa, akushiya baana basankwa bobilo. Mukuya kwaciindi, bana bakwe Naomi basankwa aba bakeeba banakashi bene Moabu, Lute a Opa. Ndipakeenda myaaka 10, bana bakwe Naomi basankwa bobilo abalo bakafwa, kwakutashiiyawo abaana. (Lute 1:1-5) Ano amuyeeyebo buumba bwakacata banakashi botatwe aba! Ncakwiila kwaamba ayi Lute a Opa bakalinga kucikonsha kweebwa alimwi. Ano ino ngaani walinga kusa mukulama Naomi uyo wakalinga ciya bucembela? Naomi wakaba abuumba abuumbi cakwaamba ayi wakashika apakwaamba ayi: “Mutanjiti ayi Naomi. Kamunjita ayi Mala ceebo Mwaami Lesa Shinkusu walengesha buumi bwangu kubica.” Pesule lyakwiinda mumapensho oonse aya, Naomi wakaboolela ku Betileemu, alimwi Lute wakaya akwe.—Lute 1:7, 18-20.

Lesa wakatondesha Naomi a Lute kwaamba ayi inga wacafwa basebenshi bakwe kukoma kulinyumfwa kulefuka abuumba. Sa amwebo inga wamucafwa? (Amubone mapalagilafu 8-13) *

9. Kweelana a Lute 1:16, 17, 22, ino Lute wakamuyuminisha buyani Naomi?

9 Ino nciinshi cakacafwa Naomi? Ndusuno lwancinencine lwakatondesha Lute. Kucakubonenaako, Lute wakatondesha ayi wakalinga kumusuni abuumbi Naomi ndyaakatolelela kuba akwe. (Amubelenge Lute 1:16, 17, 22.) Ndyebakalinga ku Betileemu, Lute wakasebensa cankusu kubweselela bali ngobakalinga kulya a Naomi. Aboobo Lute wakaba ampuwo ibotu.—Lute 3:11; 4:15.

10. Ino Yehova wakatondesha buyani ayi wakalinga kuyeeyelako babulishite mbuli Naomi a Lute?

10 Yehova wakapa bene Isilaeli mulawo wakalinga kutondesha ayi alayeeyelako baabo batacite pakucata bweenka mbuli Naomi a Lute. Wakabalwiita ayi batanooshisha mweela muunda ndyebatootebula, bakalinga kweelete kushiilako bakandu. (Lefi. 19:9, 10) Aboobo Naomi a Lute bakalinga kucite kwakucana shakulya muciindi ca kuya mukusengelela.

11-12. Ino Bowasi wakacita nshi cakapa kwaamba ayi Naomi a Lute babe alusangalalo?

11 Mwine muunda Lute mwakalinga kuya mukubweselela shakulya wakalinga Bowasi musankwa mubile. Wakanyumfwa kabotu abuumbi ndyaakabona Lute mbwaakalinga kushomeka akutondesha lusuno kumupongoshi wakwe Naomi. Aboobo Bowasi mukuya kwaciindi wakeeba Lute akuula muunda wakalinga wakwe Naomi amukwashi wakwe kale kale, uyo bana bakwe Lute ngobakalinga kweelete kupyana. (Lute 4:9-13) Lute a Bowasi bakashala mwaana uyo ngobakapa liina ayi Obedi, wakesa mukuba bakambiyakwe Mwaami Defedi.—Lute 4:17.

12 Amuyeeyebo Naomi mbwakasangalala kufukata Obedi akulumba Yehova mumupailo kuswa panshi lya moyo! Nacibi boobo, Naomi a Lute balaakusangalala kwiindaawo na bakabushikwe, akusa mukushiba kwaamba ayi Obedi wakalinga mushali mukulukulu wakwe Mesiya, Yesu Klistu!

13. Ino nshiiyo nshi shiyandika nsheenga tweeya kuswa kushakacitikila Naomi a Lute?

13 Nshetutokwiiyawo. Ndyetutokwiinda mumapensho, inga twalinyumfwa kulefuka, na kupenga abuumbi mumoyo. Mpashi inga twatalika kuyeeya ayi mapensho ngotucite teshi akamaneewo. Na twalinyumfwa boobo, tulyeelete kucinka manungo muli Ishiwesu wakwiculu akutolelela kuba pafwiifwi abamakwesu abenankashi. Ncakwiila kwaamba ayi teshi lyoonse Yehova ndyeenga wamana lipenshi ndyetucite. Kucakubonenaako, taakwe kubusha beebaye Naomi abana bakwe basankwa. Sombi alaakutucafwa kuliyumya, mpashi kwiinda mukucitilwa shintu shibotu kuswa kubamakwesu abenankashi.—Tus. 17:17.

MWINE LEFI WAKACAALABO PANIINI KUCILEKA KUSEBENSELA YEHOVA

Wakalemba Kulumbaisha 73 wakacalaabo paniini kwaamba ayi acileeke kusebensela Yehova ceebo cakubona anga abo batabikili maano kukusebensela Yehova batoswitilila. Aswebo ishi inga shatucitikila (Amubone mapalagilafu 14-16)

14. Ino nciinshi cakapa kwaamba ayi mwine Lefi alinyumfwe kulefuka?

14 Mwine Lefi ngowakalemba Kulumbaisha 73. Aboobo wakalinga kucite coolwe cilibetele cakusebensela Yehova paŋanda yakupaililawo. Nacibi boobo, kwakalinga ciindi cimwi mubuumi bwakwe ndyaakalinyumfwa kulefuka. Ino nceebonshi? Wakatalika kukumbwa bamucita shibiibi abalinyumfwa, kuteshi kukumbwa shibiibi shabo, sombi mbobakalinga kuboneka anga batokala kabotu. (Kulu. 73:2-9, 11-14) Bakalinga kuboneka anga mbabile, batookala kabotu abuumbi, alimwi anga taakuwo acibasukamika. Mwine Lefi uyu ndyaakabona sheeshi shoonse wakalinyumfwa kulefuka abuumbi aboobo wakaamba ayi: “Ncakwiila ndakalipenshabo kusalasha moyo wangu akusamba kumaansa kutondesha kwaamba ayi nshicite mulandu.” Kulinyumfwa boobu naakwiinga kwakapa kwaamba ayi acileeke kusebensela Yehova.

15. Kweelana a Kulumbaisha 73:16-19, 22-25, ino mwine Lefi wakacita buyani kwaamba ayi acileeke kulinyumfwa kulefuka?

15 Amubelenge Kulumbaisha 73:16-19, 22-25. Mwine Lefi ‘wakenjila mumusena usalalite wakwe Lesa.’ Mpashi ndyaakalinga muŋanda yakwe Lesa abamwi, wakacikonsha kukalika moyo akubulanga langa kabotu bukaalo bwakwe, alimwi akupaililawo. Aboobo wakesa mukubona kwaamba ayi kuyeeya kwakwe takwakalinga kabotu, alimwi nshaakalinga kuyeeya naakwiinga shakanyonyoola bushicibusa bwakwe a Yehova. Alimwi wakesa mukunyumfwishisha kwaamba ayi bamucita shibi bali “pabuteshi” alimwi “balaakunyonyoolwa.” Kwaamba ayi akome munyono akulefuka, mwine Lefi wakalinga kuyandika kutalika kubona shintu bweenka mbuli Yehova mbwashibona. Ndyaakacita boobo, wakaba muluumuno alimwi wakakondwa. Wakaamba ayi: ‘Pano pacishi capanshi taaku ngoonsuni kwiinda ndimwe [Yehova].’

16. Ino nshiinshi nsheenga tweeya kuswa ku mwine Lefi?

16 Nshetutokwiiyawo. Tatweelete kunokumbwa bantu bacita shibiibi abo baboneka anga batookala kabotu. Lusangalalo lwabo teshi lwancine, ndwapakaciindi alimwi teshi bakabeewo abuumi butamaani. (Shiku. 8:12, 13) Tulaakulefuka na katubakumbwa alimwi ici inga canyonyoola bushicibusa bwesu a Yehova. Aboobo na amwebo mwatalika kulinyumfwa anga ngu mwine Lefi ulya, amucite nshaakacita. Amunyumfwile butanjilishi bwakwe Lesa, alimwi munoocanika abamwi batoocita kuyanda kwakwe Yehova. Na kamusuni Yehova abuumbi kwiinda cintu cili coonse, mulaakucana lusangalalo lwancinencine. Alimwi mulaakutolelela kuba panshila itola ‘kubuumi bwancinencine.’—1 Timo. 6:19.

PITA WAKALEFUKA NDYAAKACITA CILUBO

Inga twacafwikwa na kucafwa bamwi na twayeeya Pita mbwakayuminishikwa akutalika kubikila maano kukusebensela Lesa (Amubone mapalagilafu 17-19)

17. Ino nshiinshi shakapa Pita kulinyumfwa cibiibi abuumbi?

17 Mutumwi Pita wakalinga musankwa usebensa cankusu; nacibi boobo, cimwi ciindi wakalinga kwaamba na kucita shintu cakubula kutaanguna kuyeeyawo, ico cakalinga kumupa kulinyumfwa cibiibi pesule. Kucakubonenaako, Yesu ndyaakalwiita batumwi bakwe ayi alaakupenshekwa lyalo akucaikwa, Pita wakamukalalila akwaamba ayi: “Ici tacikoonshi kumucitikila napaceyuubo.” (Mate. 16:21-23) Lyalo Yesu wakalulika Pita. Likoto lya bantu ndyebakesa ayi bacate Yesu, Pita cakutayeeyawo wakasutula kutwi kwa musha wa mupailishi munene. (Joni 18:10, 11) Yesu wakamululika alimwi mutumwi Pita. Kwiilikaawo, Pita wakalinyumfwa akwaamba ayi batumwi boonse balaakushiya Yesu sombi lakwe teshi akacite boobo! (Mate. 26:33) Nacibi boobo, Pita taakalinga muyumu kweelana ambwakalinga kuyeeya. Bushiku bweenka bulya mashiku, wakaloonda abuumbi akukaka ayi tamushiiwo Yesu. Wakalinyumfwa cibiibi abuumbi, aboobo “wakaswita pansengwe, waya walila abuumbi.” (Mate. 26:69-75) Alyeelete wakalisukama na Yesu alaakumulekelela.

18. Ino Yesu wakamucafwa buyani Pita kwaamba ayi atalefuki?

18 Nacibi boobo, Pita taakwe kulinyumfwa cibiibi abuumbi cakwaamba wakacileka kusebensela Yehova. Nabi pesule lyakubisha, Pita wakatolelela kusebensela Yehova pomwi abatumwi bamwi. (Joni 21:1-3; Milimo 1:15, 16) Ino nciinshi cakamucafwa kuyeeya akulinyumfwa kabotu alimwi? Wakeebaluka Yesu kaatana kucatwa mbwaakapailila lushomo lwakwe ayi lutolelele alimwi wakamuyuminisha akwaamba ayi aboolele akuya mukuyuminisha bamakwabo. Yehova wakakumbula mupailo ulya wakuswa panshi lya moyo. Ndipakeenda ciindi, Yesu wakabonekela kuli Pita alimwi ncakutatoonsha kwaamba ayi wakamuyuminisha. (Luka 22:32; 24:33, 34; 1 Koli. 15:5) Pesule batumwi ndyebakaalilwa kucata nswi mashiku oonse, Yesu wakabonekela kuli mbabo. Paciindi ici, Yesu wakapa Pita coolwe cakwaamba mbwaamusuni. Yesu wakamulekelela shicibusa wakwe akumupa ncito inene.—Joni 21:15-17.

19. Ino Kulumbaisha 103:13, 14 ilatwiisha nshi pali Yehova mbwaatubona na twabisha?

19 Nshetutokwiiyawo. Yesu mbwaakacafwa Pita cilatondesha ayi alicite nkumbu, bweenka mbuli Baishi. Aboobo na twaciita cilubo tatweelete kuyeeya ayi Yehova teshi akatulekelelewo. Tulyeelete kwiibaluka kwaamba ayi Satana ngwasuni ayi tunoyeeya boobo. Tulyeelete kunooyeeya bunene Yehova mbwaatutondesha lusuno ambwanyumfwishisha kulela kwesu, akwiibaluka kwaamba ayi alisuni kututondesha nkumbu. Alimwi aswebo tulyeelete kukonkela cakubonenaako cakwe na bamwi batubishisha.—Amubelenge Kulumbaisha 103:13, 14.

20. Ino tulaakwiiya nshi mumutwi utokonkelaawo?

20 Makani ngotweeya pali Josefu, Naomi alimwi a Lute, mwine Lefi, alimwi a Pita alatucafwa kushoma cakutatoonsha kwaamba ayi ‘Yehova ulibo muliimfwa kubaabo bapengete mumoyo.’ (Kulu. 34:18) Cimwi ciindi alasuminisha kwaamba ayi twiinde mumapensho akulinyumfwa kulefuka. Nacibi boobo, na twacikonsha kuliyumya mumapensho kwiinda mulucafwo lwakwe, lushomo lwesu lulayuminaako. (1 Pita 1:6, 7) Mumutwi utokonkelaawo, tulaakwiiya Yehova mbwacafwa basebenshi bakwe bashomeka balefukite, mpashi ceebo ca shilubo shabo na bukaalo buyumu.

LWIIMBO 7 Yehova, Nkusu Shesu

^ par. 5 Josefu, Naomi alimwi a Lute, mwine Lefi, alimwi a mutumwi Pita bakeendaawo mumapensho akabapa kulefuka. Mumutwi uyu, tutokwiiya Yehova mbwakabacafwa akubayuminisha. Tutokwiiya ansheenga tweeya kuswa kushakabacitkila alimwi a Lesa mbwakabacafwa calusuno.

^ par. 56 BUSANSULUSHI BWASHIKOPE: Naomi, Lute, alimwi a Opa bakalinyumfwa kulefuka abuumba ceebo cakufwitwa. Mukuya kwaciindi, Lute a Naomi bakasangalala a Bowasi ceebo ca kushalwa kwakwe Obedi.